Tag Archives: علی راد

شبکه اجتهاد: اربعین جزء مهم حماسه حسینی و مکمل آرمان و ارزشهای این مکتب است از این رو نباید اربعین را گسسته و بریده از قیام عاشوراء و عاشورا را نباید بریده از بعثت نبوی،‌ غدیر و قرآن تفسیر نمود. آری، اربعین فقط بازگشت و مرور ساده و تاریخی یک عدد نیست، بلکه فراخوانی است بر بازخوانی حماسه عاشوراء و زنده نگه داشتن پیام آن در امتداد تاریخ، تا خفتگان در خوابِ غفلت و جهالت مقدس را از غلتیدن در آغوش جُور و طاغوت و فرو رفتن در حیرت و سرگردانی بیدار سازد و اهالی اربعین، همنوای با حسین بن …

شبکه اجتهاد: سفیر عربستان سعودی شنبه نهم تیرماه ۱۴۰۳ از کتابخانه تخصصی علوم حدیث قم بازدید نمود؛ در روند این بازدید سفیر عربستان از پیشینه، ساختار، رویکرد و ظرفیت‌های این کتابخانه در موضوع کتاب حدیث (به ویژه اهتمام این کتابخانه به پژوهش‌های حدیثی اهل سنّت) آشنا گردید که در نوع خود کم نظیر است. ضمن سپاس از حجت‌الاسلام والمسلمین معراجی، مدیر محترم کتابخانه تخصصی علوم حدیث که زمینه این بازدید را فراهم آوردند؛ نکاتی چند در ضرورت، اهمیت و کارکرد تداوم این گونه بازدیدهای علمی و فرهنگی را یادآور‌ می‌شوم. یک. در جهان معاصر، برای تحقق آرمان قرآنی امت واحده …

شبکه اجتهاد: در فرهنگ پیروان ادیان ابراهیمی، روزهای خاصی از هفته و سال برای امور معنوی و عبادی اختصاص یافته است از این رو مسئله نظم برای سفر در این ادیان مورد توجه است تا بهره وری بیشتری از مراسم‌ها‌ی مذهبی داشته باشند. به ویژه در فرهنگ زیارت امکان مقدسه جهان اسلام روز از اهمیت خاصی برخوردار است. در اسلام روز جمعه اهمیت ویژه ای برای عبادت و نماز جمعه دارد از این رو تاکید شده است از این رو فقیهان بر پایه احادیث تاکید دارند که آغاز سفر بعد از حضور در نماز جمعه باشد و پیش از آن …

شبکه اجتهاد: پژوهش‌های خاورشناسان دربارۀ الکافی الکلینی در سده معاصر هر چند دوره‌ها‌ی متنوع با رویکردهای متعدد را تجربه کرده است ولی تحلیل روند و برایند این جریان حدیث پژوهی نوآمد در بازشناسی حدیث شیعه گویای این مهم است که این جریان هنوز در گام نخستین خود در شناخت و ارزیابی الکافی الکلینی قرار دارد و تا رسیدن به پژوهش‌ها‌ی فاخر و ممتاز در تحلیل و نقد این کتاب حدیثی شیعه فاصله زیادی دارد لذا تا کنون تک نگاری جامع‌، فاخر و برتری از سوی خاورشناسان در الکافی پژوهی ارائه نشده است و تعداد خاورشناسانی که به پژوهش درباره الکافی …

شبکه اجتهاد: فقه با تاریخ در هم تنیده و رابطه‌ای دوسویه میان این‌دو وجود دارد، لذا تاریخ جزئی اجتناب‌ناپذیر از فقه مذاهب اسلامی است. فهم درست و تفسیر دقیق گزاره‌های فقهی شریعت بدون درنگ ژرف در پس زمینه‌های تاریخی (به مفهوم کلان تاریخ) این گزاره‌ها از زمینه تا مقاصد آنها میسور نیست. فروکاست ادله نقلی فقه به مثابه متون ادبی و بسنده نمودن به تحلیل معناشناختی متن‌گرای محض آن‌ها رهزن نظریه اصیل شریعت در عرصه‌های متنوع فقه اسلامی است و به نص‌گرایی در پژوهش فقهی می‌انجامد که فقط به دنبال تبیین مدلول ادبی و معانی ادله فقهی بدون توجه به …

شبکه اجتهاد: از گذشته تا کنون، برخی از پژوهشگران فقه و تاریخ تلاش نمودند که نشان دهند شلاق یا تازیانه رایج در فقه اسلامی ریشه در قرآن و سنّت دارد و برای این منظور به آیات و متون فقهی استناد جسته‌‌اند؛ اخیراً با استناد به ظاهر مفاد شماری از آیات قرآن کریم تلاش شده است که شلاق و تازیانه شناخته شده در فرهنگ کیفری رایج را همان دیدگاه قرآن معرفی نمایند. این یادداشت درنگی کوتاه بر این نگره و نظره است.(۱) مبنای تاریخ‌مندی تشریع حد زنا بر این مهم تاکید دارد که هر گونه استدلال یا استشهاد به اجرای حد …

شبکه اجتهاد: اسوه واژه‌ای اصیل عربی است و و برابر نهاد فارسی آن سرمشق و پیشوا است‌. معنای کانونی آن پیروی نمودن از الگو است در آیه «و لقد کان لکم فی رسول الله حسنه» و حدیث «فتاسّ بنبیّک الاطیب الاطهر (صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله) فان فیه اسوه لمن تاسّی» این معنا به کار رفته است‌. برای ریشه واژه اسوه دو معنای پیروی نمودن آگاهانه از سلوک و سیره نخبگان و پیشوایان و مساوات و برابری گفته شده است: «و علموا انّ الناس عندنا فی الحّق اسوه» در این سخن سهل بن حنیف مقصود برابری مردم در حق است و هیچ کسی بر …

شبکه اجتهاد: حدیث مقلوب (سهوی) از اقسام حدیث ضعیف است و به دلیل وارونه شدن و جابجایی بخشی از سند یا متن حدیث با بخش‌های دیگری از همان حدیث به آن حدیث مقلوب گویند. حدیث مقلوب با توجه به تنوع مقسم به اقسام سندی – متنی و سهوی – عمدی تقسیم پذیر است (غفاری، علی اکبر، دراسات فی علم الدرایه، ص ۷۱؛ أبو الفضل حافظیان البابلی (إعداد)،‌ رسائل فی درایه الحدیث، ج ۱،‌ ص ۲۰۴ – ۲۰۵) و گونه‌‌هایی چون اغراب، اعلال، عکس، ترکیب و ابدال را دربر دارد. قلب عمدی سند و متن حدیث حرام است مگر اینکه از …

شبکه اجتهاد: چندی است بحث از چالش آیت‌الله دکتر یا حجت‌الاسلام دکتر در محافل حوزوی و دانشگاهی داغ است و رویکردهای موافق و مخالف در مواجه با آن پدید آمده است. در این یادداشت به این پدیده از منظر یک چالش کهن در تاریخ و میراث مسلمین‌ می‌نگرم،‌ به اختصار ابهامات آن را مرور‌ می‌کنم و پژوهش درباره بنیان‌ها و زمینه‌های تاریخی و فرهنگی آن را ضروری‌ می‌دانم. القاب علمی از گونه لقب تشریف و تکریم از اقسام سه گانه القاب است که بر تمایز و برتری شخص در یک وصف یا ویژگی دلالت دارد (ابن حمدون،‌محمد،‌التذکره الحمدونیه،‌ج ۹،‌ص ۳۵۷). …

شبکه اجتهاد: سنّت معتبر، به دلیل وحیانی بودن، عصمت در مصدر و محتوا، عدم اختلاف درونی گزاره‌ها و آموزه‌ها با یکدیگر، نقد ناپذیر و در سنجش اعتبار سایر گونه‌های میراث مسلمین سنجه و معیار است. نظریه‌های شارحان، فقیهان هم تراز با سنّت معتبر نیستند و این همانی میان آنها وجود ندارد. هر حدیثی الزاماً ترجمان سنّت معتبر نیست لذا احادیث قابل نقد هستند ولی سنّت معتبر و اصیل فرا نقد است زیرا از حجیت و اعتبار ذاتی برخودار است. تصور نقد سلبی سنّت از اساس نادرست است زیرا پیشتر در میزان خرد ناب اعتبار آن اثبات شده است. اساساً نقد …

شبکه اجتهاد: آیا دستاوردهای سیاسی امام رضا(ع) در افق کنونی انسان معاصر کارآمدی دارد و می‌تواند به گره‌گشایی از چالش‌های انسان معاصر مددکار باشد یا خیر؟ تاکید ما این است که امام رضا(ع) با توجه به عصمت و علمی که دارند و در بالاترین سطح انسان‌شناسی هستند لذا روایات ایشان بهترین الگو برای استخراج سیره سیاسی کارآمد است و کاملا می‌تواند به رفع مشکلات نظری، اندیشه‌ای و عملی جامعه امروز ایرانی کمک کند. ائمه(ع) به خاطر اتصال به علم الهی و عصمت یک انسان‌شناس کامل هستند و به همه نیازهای او اشراف دارند لذا انواع نیازهای انسانی را در حوزه …

شبکه اجتهاد: پارادایم‌های تفسیری، اجتهاد و خوانش انسانی از قرآن است بنابراین قداست ذاتی و اعتبار ابدی ندارند و نقد پذیر هستند. سلطه و سیطره یک پارادایم زمانی مقبول و توجیه‌پذیر است که ضمن داشتن اصالت و اعتبار علمی از فرایند نقد علمی و تاریخی به سلامت عبور کرده و خلوص و وزانت علمی خود را اثبات کند. بنابراین پارادایم‌هایی که فاقد این ویژگی و صرفاً متکی بر پشتوانه‌های اجتماعی، سیاسی و تعصبات مذهبی، سلطه و سیطره خود را توسعه و تثبیت نموده باشند فاقد عیار لازم در تفسیر قرآن هستند. از جمله اینها پارادایم‌های منتقله از سایر مذاهب و …

شبکه اجتهاد: جایگاه سترگ و اثرگذار جامعه‌الازهر مصر در تاریخ معاصر اهل‌سنّت بر فرهیختگان آشکار و بی‌نیاز از توضیح است. الازهر در روزگار نزدیک به عصر ما رویکردی تقریبی به شیعه یافت و مذهب تشیع را به عنوان یکی از مذاهب فقه اسلامی به رسمیت شناخت که خود مرهون تلاش‌های بزرگان حوزه علمیه شیعه در وحدت و تقریب میان الازهر و حوزه علمیه قم بود؛ همچنان این آرمان تقریبی طرفداران جدی در حوزه دارد و البته مخالفانی نیز دارد. در این میان سویه مهم بحث تمرکز بر رویکرد علمی جامعه‌الازهر درباره شیعه پس از انقلاب اسلامی در ایران است و …

حجت‌الاسلام راد با بیان اینکه در خصوص ابناءالرضا(ع) و امام جواد(ع) با فقر منابع روایی دچار هستیم، اظهار کرد: در پژوهش‌هایی که درباره ابنا الرضا(ع) صورت گرفته داده‌های تاریخی و روایی اندک است. این امر معلول شرایط تاریخی و سیاسی ایشان و برخورد سلبی دستگاه خلافت با این ائمه(ع) بوده است. بنابراین اگر با همین تعداد روایات موجود برخورد سلبی کنیم، دیگر چیزی از روایات باقی نمی‌ماند. به گزارش شبکه اجتهاد، کنفرانس بین‌المللی آسیب‌شناسی مطالعات تاریخ اهل بیت(ع) در دوران معاصر، صبح امروز، به میزبانی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی به صورت مجازی برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین علی راد، …

نظریه موافقت معنایی در واقع یک صورت بندی زبان شناختی و معنا شناختی با یک نگاه بین رشته‌ای است؛ این نظریه کمک می‌کند که ما جاهایی که مشکل با روایات داریم، روایت را تبیین کنیم و به نوعی از روحیه اخباری گری فاصله می‌گیریم. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از کتاب «موافقت معنایی» اثر حجت‌الاسلام دکتر علیرضا قائمی‌نیا از سوی مرکز رشد و نوآوری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در تالار استاد موسویان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه برگزار شد. استاد علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در این مراسم …

کرسی نقد کتاب «تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی در پنج قرن نخست هجری» امروز برگزار شد و ارائه‌دهنده بر این نکته تاکید کرد که وثاقت با همه نوع انحراف مذهبی مگر غلو قابل جمع است، البته نه اینکه غالی نمی‌تواند ثقه باشد، بلکه احتیاط شدید ائمه(ع) و باور درون مذهبی ما بر عدم نقل از آنهاست؛ همچنین نکاتی که بیانگر انحراف راوی ثقه است، قابل قبول است؛ و نیز وثاقت راوی غیرامامی باید در نزد امامیه پذیرفته شده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی غلامعلی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و نویسنده کتاب «تضعیف راویان؛ …

دبیر علمی کنگره بین‌المللی «هزاره سیدمرتضی» با بیان اینکه این کنگره متناسب با شرایط کرونایی در اسفندماه برگزار خواهد شد، گفت: ۶۰ جلد کتاب ۶۰۰ صفحه‌ای برای این کنگره تصحیح، تحقیق، تولید و منتشر شده و چند جلد هم ویژه‌نامه، خبرنامه و مجموع سخنرانی‌ها و نشست‌ها منتشر خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست خبری کنگره بین‌المللی «هزاره سیدمرتضی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، دبیر علمی این کنگره و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمود مرویان حسینی، مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی و حجت‌الاسلام والمسلمین علی راد، عضو ستاد برگزاری کنگره در قالب وبینار برگزار شد. حجت‌الاسلام مهریزی در این نشست …

کتاب «گونه شناسی تحلیلی احادیث قرآنی امامی از نظریه تا تطبیق» تألیف حجت‌الاسلام دکتر علی راد، به زبان فارسی از سوی پژوهشکده تفسیر اهل بیت علیهم السلام منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تالیف کتاب گونه شناسی تحلیلی احادیث قرآنی امامی از نظریه تا تطبیق در امتداد واکاوی نظریه تفسیری امامیه است که نویسنده، پیش‏تر مبانی کلامی آن را در پژوهشی با عنوان “مبانی کلامی امامیه در تفسیر” ارائه کرده است. در این کتاب به چگونگی تعامل و بهره‏ وری روشمند از احادیث قرآنی امامیه اشاره شده است و بر این مهم تأکید دارد که روایات قرآنی امامیه با همه …