شبکه اجتهاد: به نظر میرسد، مهمترین ویژگی مشروطیت را باید اعطاء «حق تقنین» به منتخبین مردم دانست. هرچند، مشروطیت دارای ویژگیهای مهمی در عرصه سیاست بوده که مهمترین آن، تقیید و رفع اطلاق العنانی از سلطنت است، لیکن، آنچه که می تواند این تقیید را محقق سازد، بیرون آوردن «امکان تقنین» از حوزه سلطنت و تحدید اختیارات سلطانی در عرصه «حکم و فرمان» است. از این روی است که گفته میشود، مهمترین ویژگی مشروطیت، برخوردارسازی نمایندگان از امکانی است که به آنها قدرت ویژهای در حکمرانی میبخشد و آن همان «امکان تقنین» است. در دوران مشروطه ایرانی نیز «حق تقنین» …
Read More »شیخ فضلالله نوری انقلابی عصر استبداد، اصلاحگر عصر مشروطه/ خطر شیخ ابراهیم زنجانیها همیشه وجود دارد
پژوهشگر تاریخ شیعه با بیان اینکه شیخ فضلالله نوری خود از پیشگامان انقلاب مشروطه بود، گفت: تفرقهافکنان با دسیسه چینی شیخ را طرفدار استبداد و بیعدالتی معرفی کردند؛ شیخ فضلالله به علمای نجف نامه نوشت که این غائله ختم نمیشود مگر اینکه شما وارد میدان شوید و آنها هم آمدند؛ اما به مرور شیخ را به عنوان طرفدار استبداد جا زدند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدصادق ابوالحسنی، نویسنده، تاریخپژوه و رئیس دفتر نشر آرا و آثار استاد منذر (ره) در دهمین شب از ویژه برنامه افطار شبکه قرآن و معارف سیما با عنوان «ضیافت»، به بازخوانی و معرفی سیره …
Read More »آیا امام خمینی آنچه را آخوند خراسانی و رهبران مشروطه بافته بودند، پنبه کرد؟/ سید جواد ورعی
شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات درخور توجه، نسبتِ «انقلاب اسلامی» با «نهضت مشروطه» است. در این زمینه تحلیلها و دیدگاههای مختلفی وجود دارد. اما موضوع همچنان نیازمند تحلیل و بررسی است. آیا انقلاب اسلامی ایران گام دیگری در راستای تداوم نهضت مشروطیت و تحقق اهداف متعالی آن بود یا انقلابی ضدّ مشروطه؟ برای رسیدن به پاسخ این پرسش لازم است تا اهداف نهضت مشروطه شناسایی شود و سرنوشتی که این نهضت پیدا کرد، مورد توجه قرار گیرد. هم چنین لازم است اهداف انقلاب اسلامی و مسیری که طی کرده مورد مطالعه قرار گیرد. به راستی میان اهداف این دو نهضت …
Read More »گذار از مشروطیت به جمهوریت/ محمود شفیعی
شبکه اجتهاد: فقه سیاسی به مثابه شاخهای از دانش فقه در کنار دانشهای دیگر بالندگی، رشد، گسترش و فراز و فرودش بر شرایط تاریخی-محیطی و تاریخی-بینالاذهانی استوار شده است. شرایط متغیر محیطی و بینالاذهانی حاکم بر دوره غیبت در جهان تشیع به عنوان بستری محدودکننده و ظرفیتساز برای فقه سیاسی عمل کرده است و در نتیجه سه نظریه در سه مقطع مختلف تاریخی بروز یافته و برای مدتی در شرایط مشابه گسترش پیدا کرده است. هر یک از این سه نظریه در این سه دوره مقبولیتی فراگیر داشته و به تدریج به گفتمان مسلط آن زمان تبدیل شده است. آنچه …
Read More »مبانی مشروطیت که آخوند وارد کرد و نائینی گستراند، حوزه را عقیم کرد!
آن مبانی مشروطیت که آخوند خراسانی وارد کرد و متاسفانه شکل داد باعث شد جدایی دین از سیاست بهصورت معرفتشناسی و روشی بهوجود بیاید و مرحوم نایینی آن را گستراند باعث شد به یکباره حوزه از درون از جامعه جدا شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر ابراهیم فیاض دانش آموخته حوزه و جامعهشناس در گفتگویی با روزنامه صبح نو عنوان کرده است مبانی مشروطیت که آخوند وارد کرد و مرحوم نائینی گستراند، حوزه را عقیم کرده است و تا امروز حوزه نتوانسته نظریه سیاسی شیعه را استخراج کند. همچنین او معتقد است حوزه علمیه قم بهشدت در بحث حکومت، انحطاط …
Read More »تفاوت روحانیت مشروطه خواه و مشروعه خواه در تطبیق مصادیق بود
احمد رهدار، رئیس موسسه فتوح اندیشه گفت: علمای مشروعه و مشروطه خواه در مبانی و اهداف با هم اختلافاتی نداشتند لذا اختلاف مبنایی دراهداف نبوده بلکه در روشها وتطبیق مصادیق اختلافاتی بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نهضت مشروطه دوران پر فراز و نشیبی را به خود دید. در این مسیر طیفها و جریانات مختلف فکری تلاش کردند تا آنچه را که به مبانی فکری خود نزدیک تر می دیدند به عنوان پایههای این نهضت قرار دهند. جریان مشروطه خواه و مشروعه خواه در این بین شاهد اختلافاتی بودند که بنا به اعتقاد حجت الاسلام رهدار این اختلافات تنها در …
Read More »فقه سیاسی و تجدد: تحلیل گفتمانی فقه سیاسی مشروطیت
دو نظریه «سلطنت مشروطه مشروعه» و «سلطنت مطلقه» نظریاتی جدید در سنت فقه شیعه به شمار میآیند که در دوره مشروطه در سنت فقهی شیعه و در تقابل با همدیگر تدوین شدند. شبکه اجتهاد: دلیل نگارش مقاله حاضر توجیه گفتمانی الزامات سیاسی جدیدی مانند تحدید قدرت سیاسی، تأسیس مجلس شورای ملی، تدوین قانون اساسی، توجه به آزادیهای اساسی و برابری مدنی است که در فقه سیاسی دوره مشروطیت ظهور یافت. مقاله حاضر در صدد آن است که احتجاجات فقهی ـ حقوقی ورود مدرنیته سیاسی به ایران در دوره قاجار را در چارچوب نظریه «کنش ارتباطی هابرماس» تفسیر کند. برای نیل …
Read More »