نشست تخصصی هوش مصنوعی و علوم اسلامی با تأکید بر ضرورت برنامهریزی ملی و ورود فقیهان به مباحث اخلاقی-فقهی این فناوری برگزار شد. اساتید با اشاره به فرصتهایی مانند هوش مصنوعی حاکمیتی، گرافدانش و کاربردهای آموزشی-ترویجی، هشدار دادند غفلت از این فناوری، تهدیدات امنیتی و وابستگی دیجیتال به دنبال دارد. پیشبینی ظهور نسل کامپوزیت هوش مصنوعی، طرح مفاهیمی مانند آواتارهای پس از مرگ و استفاده از هوش مصنوعی بهعنوان دستیار فقها، از محورهای کلیدی این نشست بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در …
توضیحات بیشتر »ضرورتِ تدوین «فقهِ هوش مصنوعی» برای عبور از پیچیدگیهای عصر دیجیتال/ چالشهای فقهی هوش مصنوعی چیست؟
در پنجمین هماندیشی توسعه علوم اسلامی، اساتید برجسته حوزه و دانشگاه، چالشهای ناگفته هوش مصنوعی در قلب علوم اسلامی را واکاوی کردند. از مسئولیت مدنی رباتها تا بازتعریف مفاهیمی چون “اراده آزاد” و “مسئولیتپذیری” در فقه، از دغدغههای اخلاقی نقض حریم خصوصی تا پرسشهای اعتقادی درباره خلق “انسان مصنوعی”، این نشست علمی صحنه رویارویی سنت و فناوری بود. آیا هوش مصنوعی میتواند همکار عالمان و فقهای دین شود؟ پاسخها از تغییر الگوهای آموزشی تا هشدار درباره “تقلب هوشمند” و ضرورت بازخوانی فلسفه احکام شرعی، افقی پیچیده را ترسیم میکند. گزارشی از شور دوم این رویداد که تأکید میکند: «این فناوری …
توضیحات بیشتر »تقاطع فناوری و فقه: آیا علوم اسلامی سهامدار انقلاب هوش مصنوعی میشود؟
اساتید حاضر در نشست اول پنجمین هماندیشی «توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی» که به موضوع ظرفیتها و چالشهای هوش مصنوعی در علوم اسلامی» اختصاص داشت، با تأکید بر لزوم گذار از نقش مصرفکنندگی به «سهامداری فعال» در فناوری، به واکاوی فرصتهایی همچون پردازش زبانهای دینی، تحلیل نسخ خطی، شبکههای دانشی و حتی مهندسی فقه شخصیشده پرداختند. در کنار این ظرفیتها، هشدارهایی درباره پیچیدگیهای اخلاقی، محدودیتهای تصمیمگیری هوش مصنوعی و ضرورت تربیت نسل جدیدی از دانشپژوهان «دو باله» (مسلط به علوم اسلامی و فناوری) مطرح شد. این هماندیشی، گامی به سوی ترسیم نقشه راهی است که در آن، علوم اسلامی نه …
توضیحات بیشتر »تبدیل دانش به عمل؛ چگونه فناوری و علوم اسلامی میتوانند زندگی را متحول کنند؟
نشست سوم چهارمین هماندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور اساتید به بررسی موضوعات کلیدی همچون «روش کاربردیسازی علوم اسلامی»، «فناوریهای تبدیل معارف اسلامی به کاربستها»، «نظامسازی در علوم» و «نقش علوم اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی» پرداخت. سخنرانان این هماندیشی، از جمله استاد مجتبی الهی خراسانی، استاد محمد قطبی، استاد رضا اسلامی، استاد علیرضا پیروزمند و استاد ابوالقاسم مقیمی حاجی، بر ضرورت استفاده از فناوریهای نوین، ایجاد نظامهای علمی منسجم و تقویت ارتباط بین معارف اسلامی و زندگی عملی تأکید کردند. این نشست گامی مهم در جهت توسعه علوم اسلامی و تبدیل آن به ابزارهایی کاربردی برای …
توضیحات بیشتر »کاربردیسازی علوم اسلامی؛ از استنباط فقهی تا حکمرانی تمدنی
در چهارمین و پنجمین هماندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، اساتید حاضر به بررسی فرآیندهای کاربردیسازی علوم اسلامی پرداختند. مباحث نشست دوم این هماندیشی، از الزامات و روشهای تبدیل معارف اسلامی به کاربستهای عملی تا چالشها و راهکارهای تحقق حکمرانی دینی در بستر تمدن نوین اسلامی را در بر گرفت. سخنرانان با تأکید بر نقش زیستبوم علمی، نظام روششناسی و مدلسازی، بر ضرورت پیوند دانش اسلامی با نیازهای جامعه و سبک زندگی تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در مشهد برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »علوم اسلامی در مسیر کاربردیسازی؛ اساتید چه گفتند؟
اساتید حاضر در هماندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، مباحثی همچون روشهای کاربردیسازی علوم اسلامی، چالشها و الزامات آن، آیندهپژوهی در فقه، نقد رویکردهای سنتی در حقوق و مجازات، نقش علوم اسلامی در حکمرانی و توسعه، و ارتباط آن با سایر علوم؛ به تبادل نظر پرداختند. حاضران ضمن بررسی ابعاد مختلف این موضوع، بر ضرورت نگاه جامع، تقسیم کار علمی، تعامل با بدنه جامعه و توجه به تحولات جهانی تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در مشهد برگزار شد. اعضای هماندیشی و …
توضیحات بیشتر »هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی در قاب تصویر
چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با بررسی دو موضوع «روش کاربردیسازی در علوم اسلامی» و «ظرفیتها و چالشهای هوش مصنوعی در علوم اسلامی» با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی در مشهد برگزار شد تا بستری برای تبادل اندیشهها، شناسایی و ارائه راهکارهای نوین در مسیر پیشرفت علوم اسلامی فراهم گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اگرچه اصطلاح علوم اسلامی بهخصوص در سالهای اخیر، کاربردهای گوناگونی یافته، اما همچنان بیشتر به معنای رایج اخصّ (دانشهای ناظر به کشف و تبیین آموزههای اسلام) به کار میرود و در یک دستهبندی متعارف، عبارت است از: تفسیر و علوم قرآن، علوم …
توضیحات بیشتر »هماندیشی اساتید روششناسی و توانمندسازی علوم اسلامی در مشهد + تصاویر
دومین و سومین هماندیشی از سلسله هماندیشیهای توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی در دو محور «جایگاه نیازهای کاربردی در درختواره علوم اسلامی» و «چیستیِ روش و قلمرو روششناسی در علوم اسلامی» با حضور جمعی از متخصصان برجستۀ علوم اسلامی در مشهد مقدس برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اگرچه اصطلاح علوم اسلامی بهخصوص در سالهای اخیر، کاربردهای گوناگونی یافته، اما همچنان بیشتر به معنای رایج اخصّ (دانشهای ناظر به کشف و تبیین آموزههای اسلام) به کار میرود و در یک دستهبندی متعارف، عبارت است از: تفسیر و علوم قرآن، علوم و معارف حدیث، کلام اسلامی، فقه و اصول، اخلاق و …
توضیحات بیشتر »معصومینیا: با نهجالبلاغه انقلاب کردیم ولی میخواهیم با عروه، کشور را اداره کنیم!/ شفیعی: تلاشهای برخی برای حل چالشهای فقه، به رفوگری شبیه است/ حقانی: ادبیات عرب قدیم، مبالغه آمیزتر از ادبیات عرب امروز است
اختصاصی شبکه اجتهاد: میزگرد پایانی شانزدهمین دوره از مجموعه کارگاههای دوره پیشرفته فاز فقه پژوهی «مشق اجتهاد»، روز جمعه ۱۴ آذر ۱۳۹۹ به صورت مجازی در مؤسسه آموزش عالی خواهران معصومیه قم برگزار شد. در این میزگرد که تحت عنوان کلی «فقه و چالشهای دنیای معاصر» و در سه محور «چالشهای فقه زنان در دنیای معاصر»، «چالشهای کلامی فقه در دنیای معاصر» و «چالشهای اقتصادی فقه در دنیای معاصر» برگزار شد، استاد علی شفیعی (استاد حوزه و دانشگاه مشهد و مدیر گروه فقه کاربری پژوهشکده اسلام تمدنی)، استاد کاظم حقانیفضل (استاد حوزه علمیه قم و مدیر سابق سایت ویکی شیعه) …
توضیحات بیشتر »الگوی بومی پایش علم فقه طراحی شد
سرپرست دبیری میز کار تخصصی توانمندسازی و توسعه علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم از طراحی الگوی بومی پایش علم فقه در قطبهای فکری و فرهنگی این دفتر خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدرضی آصف آگاه (اشکوری) در گفتوگویی اظهار داشت: یکی از کارهای مهمی که میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی انجام داده، پروژه پایش است که ذیل آن، سه قرارداد مهم با عنوانهای «ظرفیت شناسی مراکز فقهی مهم»، «طراحی چارچوب مفهومی و مدل اجرایی پایش علوم اسلامی» و «لیست مراکز فقهی مهم ایران و جهان» است. وی گفت: ناظر این پروژه، حجتالاسلام والمسلمین …
توضیحات بیشتر »بررسی تطبیقی روششناسی کشف و تأسیس قواعد فقهی از دیدگاه فقهای شیعه و اهل تسنن
شبکه اجتهاد: اهمیت قواعد فقه و نقش آن در شناخت بهتر احکام شرع و نیز نظم بخشیدن به آموزههای فقهی، بر پژوهشگران عرصهی فقه پوشیده نیست. این قواعد گرچه همچون قواعد اصولی نقش ابزاری در استنباط احکام را ندارد، اما در شناخت تفصیلی احکام و تطبیق موارد جزئی و مصادیق هریک از احکام کلی، نقش بارزی را ایفا مینماید. در این میان پرسشی که برای بسیاری از دانش پژوهان این رشته ممکن استبه وجود آمده باشد این است که این قواعد از کجا به وجود آمده و خاستگاه آن کجاست؟ آیا این قواعد، مورد تصریح آیات و روایات است و …
توضیحات بیشتر »مجموعه مقالات همایش بینالمللی «العملات الافتراضیه فی المیزان» + دانلود
مجموعه مقالات همایش بینالمللی العملات الافتراضیه فی المیزان (بررسی ارزهای دیجیتال) در بستر وب منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش بینالمللی «العملات الافتراضیه فی المیزان» که در روزهای ۲۷ و ۲۸ فروردین ۱۳۹۸ در شارجه امارات و به همت دانشکده شریعت و پژوهشهای اسلامی دانشگاه شارجه برگزار شده بود، پژوهشگرانی از کشورهای مختلف عربی، نتایج پژوهش خود را در مورد ارزهای دیجیتال در چهار محور فنی، شرعی، اقتصادی و حقوقی عرضه کردند. مجموعه مقالات این همایش به تازگی بر روی سایت این همایش بارگذاری شده است و پژوهشگران میتوانند مجموعه مقالات این همایش را از آدرس http://yon.ir/35P6C دانلود نمایند.
توضیحات بیشتر »جزئیاتی از پروژه تحقیقاتی «بهرهگیری از اهداف دین در اجتهاد»
دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسامی از تدوین پروژه «بهره گیری از اهداف دین در اجتهاد» خبر داد و گفت: این پروژه ذیل میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی قرار گرفته و در قالب کتاب منتشر میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سعید ضیائیفر در رابطه با پروژه تحقیقاتی اظهار داشت: تا کنون اجتهاد عهده دار استنباط احکام شرعی فرعی بوده ولی به مسائل نوپیدایی مانند نظام سازی، برنامه ریزی، قانون گذاری و ارائه الگو، فلسفه و امثال اینها کمتر وارد شده است. وی افزود: تنها نمونه کاری که در زمینه ارائه نظام میتوان مشاهده کرد، کاری است که مرحوم …
توضیحات بیشتر »«جایگاه کرامت انسان در استنباط» بررسی و مکتوب میشود
در فقه برخی از فتاوا وجود دارد که به خاطر نادیده گرفته شدن کرامت انسانی صادر شدهاند، مثلاً در بحث برده داری و یا برخی از احکام جهاد، به همین دلیل ما از صاحبنظران در این زمینه دعوت میکنیم و در جلساتی نظریه خود را ارائه میدهند که چه مصادیقی را میتوانند از فقه ارائه دهند که فقیه اگر به کرامت انسانی توجه کند، در فتوای خود تجدید نظر میکند و یا تجدید نظر کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر اسماعیل آقابابایی در رابطه با پروژه تحقیقاتی خود با عنوان «جایگاه کرامت انسان در استنباط» اظهار داشت: خداوند در …
توضیحات بیشتر »فضای فقه و اصول حوزه ناظر به نیاز زمانه نیست/ ارتباطات حوزویان انقلابی با سنتی بیشتر شود
عضو شورای حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: برای این که فضای درسی و پژوهشی حوزه متناسب با نیازهای حکومت اسلامی مدیریت شود، ارتباطات حوزویان انقلابی با سنتی بیشتر شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه عضو هیئت امنای دفتر تبلیغات اسلامی در جلسه اتاق فکر میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، مدیریت میدانی علوم اسلامی را یک نیاز دانست و گفت: فضای فقه و اصول حوزه ناظر به نیاز زمانه نیست و به صورت موردی بر روی موضوع فقه اجتماع کار میشود. این استاد حوزه علمیه پیشنهاد داد: برای این که فضای درسی و پژوهشی …
توضیحات بیشتر »جزئیاتی از پروژه «کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه»
حجتالاسلام رضا اسلامی گفت: کتاب «کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» در مرحله ارزیابی نهایی قرار دارد و پس از تایید نهایی منتشر خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی، محقق و مولف «قواعد استظهار و کارآیی آن در فقه»، با بیان این مطلب که پروژه «کتاب کاربرد قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه»، ذیل کلان پروژه «اصول و قواعد فقه مسائل مستحدثه» در حال انجام است، گفت: قواعد استظهار بخشی از قواعد علم اصول است که ناظر به تنقیح ادله دلالت لفظی است و این مساله نیازمند بحث در خصوص مواردی مانند تشخیص وضع، اقسام …
توضیحات بیشتر »