Tag Archives: اجتهاد زنان

بانوی فاضله و مجتهده، زهره صفاتی توضیح داد در سال‌های «فرزند کمتر، زندگی بهتر» که همه مراجع قم با بستن لوله زنان موافقت داشتند، پس از تحقیق به دلیل موضوع‌شناسی‌‌ای که حاصل شد و رسیدن به این نتیجه که عملی بی‌بازگشت است تنها مجتهدی بودم که مخالفت کردم. و چه عبرت‌انگیز که زمان نشان داد ورود بانوان مجتهده احکام و مسائل زنان را در وجهی همه‌جانبه‌تر و دقیق‌تر مطرح می‌سازد… شبکه اجتهاد: «تا اواخر قرن اخیر، زنان به‌طور کلی از مناصب اسقفی و روحانیت در کلیساهای مسیحی مستثنی بودند و راهبگی وضعیتی بود که می‌بایست نقش‌ و جایگاه خود را …

 عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده تاکید کرد که فقهای زن حق دارند فتوا بدهند ولی شأن ولایی و مرجعیت ندارند همچنین حجت‌‌الاسلام محمدهادی فاضل، استاد حوزه علمیه قم معتقد است که باید بین افتا و مرجعیت تفکیک شود زیرا خیلی از فقها شان افتاء داشتند ولی مرجع نبودند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌‌الاسلام والمسلمین مهدی سجادی‌امین، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، در کرسی ترویجی «نقد کتاب زنان، افتاء و مرجعیت» که از سوی پژوهشکده زن و خانواده حوزه علمیه خواهران برگزار شد، گفت: بحثی که در این کتاب دنبال می‌شود این است که آیا جنسیت در …

بانو زهره صفاتی از اساتید حوزه علمیه خواهران گفت: حوزه فقاهت پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، به همین دلیل نیازمند کار کردن بر روی نیروهای کارآمد هستیم، چون مراتب اجتهاد نیازمند تمهیدات علمی خاص و ویژه است. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از پیروزی شکوهمند و پربرکت انقلاب اسلامی با تدبیر هوشمندانه امام راحل(ره) زمینه تعلیم و تربیت بانوان به عنوان قشری تأثیرگذار، در حوزه‌های علمیه فراهم شد و تاکنون بانوان زیادی از این مرکز علمی و فرهنگی فارغ التحصیل شده‌اند. بانو زهره صفاتی استاد و مدرس حوزه برای بررسی این مسأله گفت‌وگویی داشته که در ادامه آن را‌‌ می‌خوانید: …

حوزه‌های خواهران هرگز صرفاً و منحصراً در پی مجتهده پروی و فقیهه سازی نبوده و نیست. این حوزه‌ها اولاً: تربیت دینی خواهران و تهذیب درون خانوادگی خودِ آنان و ثانیاً: نشاندن بذر تحقیق و کاوش در علوم اسلامی در اذهان خواهران کشورمان و ثالثاً: آموزش تخصصی علوم انسانی اسلامی مسئله محور در میان خواهران و رابعاً: یافتن پاسخ‌های محققانه‌ی زنانه به مسائل نوپدید زنان را و ورود جدی بانوان در عرصه فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی، نشانه گرفته است. اختصاصی شبکه اجتهاد: پژوهش در احوال و زندگانی زنان، گویای این حقیقت است که همواره تعداد قابل‌توجهی از اینان در عرصه‌های علوم …

آیت‌الله نوری همدانی با تاکید بر اینکه به برکت نظام اسلامی نگاه نادرست به بانوان برداشته شد، گفت: امروزه شرایط برای پیشرفت بانوان در حوزه و دانشگاه فراهم است و زنان می‌توانند به جایگاه اجتهاد هم برسند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار مدیر جامعه‌الزهرا (س) و دست اندرکاران همایش کتاب سال بانوان با اشاره به نگاه متعالی اسلام به بانوان گفت: کار شما بسیار مهم و لازم است، بنده هم در این رابطه کتاب بانوان و اسلام را چندین سال قبل نوشتم، چرا که دیدم در دنیا نسبت به خانم‌ها قدرشناسی نشده بلکه همواره جهات …

ما چند نفر از حوزه‌های علمیه که مناصب کشوری را دست گرفته باشند، داریم؟ تمام موفقینی که در مناصب مختلف می‌بینیم، دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق‌(ع) است. چند تا از خراسان و حوزه‌های خراسان هستند؟ اگر هم باشند از دانشگاه رضوی هستند. بنابراین اگر بخواهیم مقایسه بکنیم، بدون نگاه ناسیونالیستی و تعصب‌گرایانه به حوزه خواهران، باز هم حوزه خواهران، با همین شرایط نابرابر مقایسه، به‌نظر می‌رسد حوزه‌های خواهران جلوتر هستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: منور شایسته‌خو، مدیرموسسه علمی‌تحقیقی مکتب نرجس مشهد در بخش اول گفتگو به «آسیب‌شناسی حوزه‌های علمیه خواهران و موانع اجتهاد بانوان طلبه» پرداخت. اینک بخش دوم این گفتگو پیش‌رویتان قرار …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر صدیقه رضایی در سال ۱۳۷۰ وارد حوزه علمیه مشهد مقدس شد و سطوح مقدماتی را در مکتب اسلام‌شناسی حضرت زهرا گذرانده است. او مدرک سطح سه حوزه را از دانشگاه رضوی و سطح چهار را از حوزه علمیه قم دریافت نمود و در سال ۱۳۹۴ از رساله دکتری خویش با موضوع «بایسته‌های اجتهاد در عصر حاضر» دفاع نمود. وی از سال ۱۳۷۵ در حوزه و از سال ۱۳۸۲ در گروه معارف دانشگاه فردوسی مشهد مشغول به فعالیت و تدریس می‌باشد و در حال حاضر مشغول تدریس درس مکاسب مقطع سطح سه (دوره کارشناسی‌ارشد) واحد مرکز تخصصی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام مهدی سجادی‌امین، عضو هئیت علمی گروه فقه و حقوق مرکز ‏تحقیقات زن و خانواده در بخش اول گفتگوی خود به تبیین «شئون ولایی مرجع تقلید و خلط بین دو بحث ولایت و مرجعیت» و تشریح «تاثیر جنسیت در مناصب ولایی ‏و عدم تاثیر در شأن افتاء» پرداخت و بیان داشت: جنسیت تاثیر در اجتهاد و افتاء ندارد. اینک بخش دوم این گفتگو از منظرتان می‌گذرد. اجتهاد: دلیل اختلاف در مساله پژوهشی شما که مرجعیت زن را به اثبات رسانیده‌اید با آنچه که در ‏حوزه‌های علمیه مشاهده می‌شود چیست؟ آیا آقایان از نظرات اطلاعی ‏ندارند یا اینکه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر زینب طلوع هاشمی، دارای مدرک دکرای علوم قرآن و حدیث از دانشگاه فردوسی مشهد است. او به دلیل علاقه وافر به تحصیلات حوزوی، بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی، وارد حوزه علمیه خواهران شد و در کنار تحصیل در حوزه، نزدیک به یک‌دهه است که مشغول به تدریس مباحث مربوط به علوم قرآنی، حدیث و بعضا تفسیر در سطح دو و سه حوزه علمیه خواهران و مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد جامعه‌المصطفی و دانشگاه می‌باشد. در کنار فعالیت‌های پژوهشی، وی راهنمایی و داوری ده‌ها پایان‌نامه در حوزه و جامعه‌المصطفی را در کارنامه خود دارد. همکاری با مرکز …

‏اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام مهدی سجادی‌امین در سال ۷۵-۱۳۷۴ وارد حوزه علمیه مشهد شده و دروس مقدماتی و سطح را در حوزه علمیه مرحوم حاج آقای موسوی نژاد(ره) فراگرفته و برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم مهاجرت نمود. دروس خارج را در محضر اساتید معظم و معزز حجج‌اسلام والمسلمین مروی، قائنی، صادق‌لاریجانی، شهیدی و اشکوری فرا‌گرفت و مباحث حقوقی را در خدمت مرحوم دکتر قربان‌نیا، دکتر حکمت‌نیا و دکتر حبیبی‌تبار گذراند. او مباحث مربوط به مطالعات زنان را از محضر حجت‌الاسلام زیبایی نژاد (رئیس مرکز تحقیقات زنان و خانواده) و جناب آقایان دکتر کرمی، دکتر سبحانی، دکتر بستان و… …

اختصاصی شبکه اجتهاد: منور شایسته‌خو، به‌حق چهره‌ای شاخص در امر تعلیم و تربیت، فعالیت‌های فرهنگی به‌ویژه تبلیغ دین مبین اسلام می‌باشد، کارنامه تبلیغی او از جمله ۱۵ سال فعالیت تبلیغی در بخش مبلیغین زبان‌دان بعثه مقام معظم رهبری معرّف این ویژگی بانوی عالمه و خوش‌سابقه می‌باشد. وی از سال ۱۳۶۴ و بعد از گذران دوره دبیرستان، با هدف فهم دین و پیاده‌کردن دین در زندگی خانوادگی و تأثیر آن در جامعه، خصوصا جامعه زنان وارد حوزه علمیه می‌شود و تا اتمام کفایتین به ادامه تحصیل پرداخته و خروجی تحصیل خود را رویکرد تبلیغی پیرامون تفسیر قرآن و سیره عصمت و …

آیت‌الله سبحانی گفت: بسیاری از دروس مانند رسائل و مکاسب برای تربیت فقیه است و نیاز نیست که خواهران طلبه این دروس را فرابگیرند بلکه خواهران طلبه باید دروسی را بیاموزند که بتوانند در جامعه به تبلیغ بپردازند؛ البته بخشی از خواهران طلبه که استعداد فوق‌العاده و توانمندی‌های زیادی دارند، می‌توانند در زمینه‌های فقهی، فلسلفه و کلام تحصیل کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در دیدار با مدیران استانی حوزه‌های علمیه خواهران قم اظهار کرد: مسئله خواهران در قرون اسلام ابتدایی مورد توجه بود به‌گونه‌ای که شیخ صدوق دو استاد زن داشته که از آن‌ها حدیث نقل …

الان ما حوزه‌هایی در مشهد داریم که اینها اصلا اجازه حضور زن را جلوی استاد مرد یا ورود زن به جامعه را نمی‌دهند. یعنی همیشه می‌خواهند در عین اینکه درس می‌خواند، عقب باشد و یک چشمش بیشتر دیده نشود و زیر پوشیه باشد و حرف زیاد نزند و هنوز می‌بینیم که طرفدار پرده‌نشینی هستند و نتیجه‌اش این می‌شود که آقایان می‌گویند زن‌ها در اجتماع حضور ندارند. این خانمی که این‌طور در حوزه رشد می‌کند و وقتی می‌خواهد حضور اجتماعی پیدا کند، آدم‌ها را نمی‌شناسد و آداب اجتماعی اصلا بلد نیست و نمی‌تواند ارتباط موثر با جامعه خودش برقرار کند. اختصاصی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بانوی فرهیخته حاجیه‌خانم صدیقه مقدسی به نقل‌قولی مستقیم از بانو صفاتی پرداخت که مقام معظم رهبری‌ به من (بانو صفاتی) فرموده‌اند: «مسائل زنان را باید زنان حل کنند و زنان باید در مسائل خودشان اجتهاد کنند». برخی از مسائل زنان است که آقایان نمی‌توانند مثل زنان بر آن اشراف داشته باشند. لذا اگر منویات مقام معظم رهبری‌ جدی گرفته شود و همان در حوزه دنبال شود می‌شود به این حوزه برای خواهران امیدوار بود که بتوانیم در آینده‌ای نه چندان دور به جایی برسیم. وی معتقد است در حوزه‌های علمیه نگاه مردانه در برنامه‌ریزی درسی حاکم است. …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سرکار خانم سکینه بیک‌ خورمیزی، را به‌حق باید یکی از بانوان فعال، عالمه و خوش‌سابقه در امر تعلیم و تربیت در مشهد محسوب کرد. ایشان از سن ۱۲ سالگی وارد حوزه علمیه شد و پس از انقلاب، همزمان با آموختن دروس حوزوی موفق به اخذ مدرک کارشناسی از رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه فردوسی مشهد می‌شود و در سال ۱۳۷۲ با رتبه ۱ در دانشگاه آزاد، در همان رشته و در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل می‌دهد. اتمام مقطع ارشد او در دانشگاه، همزمان با اتمام کفایتین در حوزه بوده است. علاوه بر تدریس …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌‌الاسلام والمسلمین دکتر رضا حق‌پناه، دارای دکترای علوم قرآنی و حدیث و استادیار این گروه در دانشگاه علوم اسلامی رضوی می‌باشد. ایشان ضمن تدریس در مدارس و مراکز حوزوی و دانشگاهی، به‌صورت اختصاصی، مدرس «درس خارج فقه زنان» در مدرسه اسلام‌شناسی حضرت زهرا‌سلام‌الله‌علیها مشهد می‌باشند. استاد حق‌پناه، ریاست کمیسیون فرهنگ و اخلاق شورای عالی حوزه علمیه خراسان را نیز به‌عهده دارد. از نظر حجت‌الاسلام حق‌پناه، تلاش زنان در جمع بین امر تحصیل و وظیفه خانه‌داری و تربیت فرزند، جهادی مضاعف محسوب می‌شود. او معتقد است حوزه علمیه خواهران به نسبت جمعیت‌شان، خروجی‌های علمی خوب و موثری داشته …

علم‌آموزی زنان به‌قدری مهم است که این موضوع به‌صورت عینی در زندگی امام خمینی‌(ره) دیده شده که ایشان به‌صورت ده‌سال علم فقه را به همسرشان آموزش داده در حالی که ایشان به وظایف همسرداری و پرورش فرزندان اهتمام داشته‌اند. اگر عرصه برای حضور زنان در بخش‌های علم‌آموزی و رسیدن به درجات علمی حوزوی و اجتهاد فراهم نشود، جامعه دچار نقص می‌شود و اگر جامعه فاقد زنان مجتهده به تعداد کثیر باشد تعادل از دست خواهد رفت. اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر طاهره همیز، استاد و مشاور حوزه و دانشگاه، فارغ‌التحصیل رشته فقه و حقوق است و سال‌هاست در حوزه مسائل تربیتی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله عباس کعبی نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و استاد برجسته حقوق دانشگاه تهران است. وی سال‌ها به تدریس دروس مختلف حوزوی و دانشگاهی مشغول‌ است. در گفت‌وگوی پیش‌رو با ایشان به ارزیابی حوزه علمیه خواهران و مشکلات و دستاوردهای آن پرداخته‌ایم. آیت‌الله کعبی معتقد است تخصصی‌شدن ابواب گوناگون فقهی اقتضا می‌کند که در حوزه مسائل زنان، بانوان مجتهده و فاضلی تربیت شود تا در عرصه راهبری و سیاست‌گذاری در بخش اداره نظام در حوزه مسائل زنان از لحاظ فقهی توانایی داشته و مثمر‌ِثمر باشند. اجتهاد: با توجه به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: معصومه ظهیری به تدریس احکام پزشکی زنان و نهج‌البلاغه در دانشگاه فاطمیه قم، اخلاق نظری، احکام و مسائل خانواده و زن، کلاس‌داری و روش تدریس در جامعه‌الزهرا(س) قم مشغول است. وی کارشناسی مباحث زنان در مرکز علوم اسلامی غیرایرانی‌ها در شهر قم، کارشناسی شورای برنامه‌ریزی معاونت پژوهش و عضویت در هیئت علمی جامعه‌الزهرا(س) را در کارنامه علمی و اجرایی خود دارد. معاون فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه خواهران معتقد است مرجعیت، پست و اجتهاد رتبه علمی به‌شمار می‌رود، پس نمی‌توانیم درجه علمی را محدود و محصور به مردان کنیم، این امر ربطی به مردان و زنان ندارد. زنان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام ‌والمسلمین محمود رجبی استاد حوزه علمیه قم، سال‌ها از درس خارج آیات عظام بهجت(ره)، شیخ کاظم تبریزى(ره)، شیخ مرتضى حائرى(ره)، محمد شاه‌آبادى(ره) و وحید خراسانى، بهره برده است. تفسیر موضوعی را از محضر آیت‌الله مصباح فرا گرفت. مباحث کلام اسلامی را نزد آیت‌‏الله صلواتى و آیت‌‏الله حسینى‌کاشانى آموخت. او در طى این سال‌ها از درس اخلاق حضرات آیات علی مشکینى و محمدتقی مصباح یزدى و حسین مظاهری بهره برده است. استاد رجبی معتقد است با توجه به اینکه مسیر اجتهاد مسیرعلم دین است و اینکه خواهران می‌توانند بالاترین مراتب علمی را طی کنند رسیدن به درجه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مریم معین‌الاسلام از اساتید حوزه و دانشگاه است که داراى مدرک کارشناسى از دانشگاه و تحصیلات حوزوى تا سطح خارج مى‌باشد. فعالیت‌های تحقیقى و پژوهشى خود را از حدود ۲۵ سال گذشته آغاز کرده و ماحصل آن تألیف چند جلد کتاب بوده است. وى همچنین ۲۵ مقاله تدوین نموده که در کنفرانس‌ها و سمینارهاى متعدد ارائه و در مطبوعات به چاپ رسیده است. با عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان پردیس حضرت معصومه (س) درباره حوزه علمیه خواهران، چالش‌ها، اهداف و دستاوردهای آن گفت‌وگو کرده‌ایم که از منظرتان خواهد گذشت. اجتهاد: با توجه به اینکه در طول تاریخ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر مریم برقعی مدیر گروه‌ فقه جامعهالزهرا(س) چندی پیش در گفتگو با «شبکه اجتهاد» (اینجا) از چرایی لزوم اجتهاد زنان سخن گفته و از طرح اصل این مسئله ‌ابراز تعجب نموده، چرایی آن را نیمی از اجتماع بودن زنان و وجود احکام خاص بانوان برای مثال دماء ثلاثه‌ دانسته و بیان کرده ‌است که آن احکام طوری است که تا کسی به آن درگیر نباشد به‌خوبی نقاط کور و معضلات آن بررسی نمی‌شود. وی نیز با اشاره به کلی‌نگر بودن آقایان و جزئی‌نگر بودن خانم‌ها، لزوم کار کردن خانم‌ها را – حتی در مسائل مشترک – به …

زنان با مردان در فتح قله‌های علمی تفاوتی نمی‌کنند در مورد زهرای مرضیه (س) چنین است؛ تمام مقاماتی که معصومین دیگر دارند را ایشان نیز داراست آن‌هم در ترازی بالاتر. قطعاً هر زنی در جامعه وظائفی دارد همان‌طور که مردان دارند و باید بین وظائف خود جمع کنند. ما زنانی را داشتیم که توانستند بین این دو مهم جمع کنند و به مقامات علمی حتی اجتهاد برسند. وجود هزاران محقق زن عدد کمی نیست که توانسته‌اند بین این دو جمع کنند. اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، تحول زیادی در حوزه علمیه خواهران به وجود آمد تا آنجا که …

الآن واقعیتی وجود دارد که حوزه‌های خواهران، امکانات دارند و نسبتاً مبسوط الید هستند ولی ما خروجی قابل‌توجهی در حوزه خواهران نمی‌بینیم. حداقل این است که ما الآن نویسنده‌های خوب در حوزه‌های خواهران نمی‌بینیم. خواهرانی که بتوانند قلم بزنند و مقالات علمی بنویسند، کم هستند. چند درصد از مجلات تخصصی حوزوی را زنان تألیف می‌کنند؟ چند درصد نشست‌های علمی خوب و سطح بالا را زنان برگزار کردند؟ چند درصد ناقدین بحث‌های علمی ما را زنان تشکیل داده‌اند؟ چند درصد اساتید راهنما و مشاور ما را زنان برعهده‌گرفته‌اند؟ اساتید داور ما را چند درصد زنان تشکیل می‌دهد؟ وقتی مجموع این موارد …

مسیر رسیدن به درجه اجتهاد، خیلی طولانی‌مدت است و نباید انتظار داشت که از این قریب یک دهه‌ای که دوره‌های تخصصی سطح سه و سطح چهار در حوزه‌های خواهران شکل‌گرفته است، خروجی مجتهده هم داشته باشد. البته نظر شخصی بنده این است که اصلاً حوزه خواهران نباید به آن سمت‌وسو حرکت کند. الآن در حوزه‌های برادران هم یک تقارن و تعادلی در حال برقراری است. چون ما بیش از مقداری که به مجتهد و مرجع تقلید نیاز داریم، به متخصصان گرایشی در حوزه‌های معارف اسلامی نیاز داریم. اختصاصی شبکه اجتهاد: بعدازانقلاب اسلامی، تحول زیادی در حوزه علمیه خواهران به وجود …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تاریخ حوزه‌های علمیه نشان می‌دهد که خواهران طلبه، هیچ‌گاه به لحاظ علمی، به جایگاه درخوری نرسیده‌اند. همین که برای تمثیل به اجتهاد خواهران، همواره به یکی دو مثال مانند بانو مجتهده امین و اخیراً بانو صفاتی اکتفا می‌شود و مثال‌های بانوان مجتهده مشهور، حتی به عدد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد، مؤید این ادعاست. کدام کتاب فقهی یا اصولی یا فلسفی و کلامی مشهور را خواهران نوشته‌اند؟ کدام مجمع حدیثی مشهور، توسط خواهران جمع‌آوری شده است؟ کدام مقاله مورد اعتنا و جامع‌الاطراف توسط بانوان طلبه به نگارش درآمده است؟ پاسخ همه این سؤالات، «هیچ» است. اما چه …

مدیر گروه فقه جامعه المصطفی بانوان با اشاره به اینکه سرفصل‌های دروس خواهران با توجه به نیازهای آنان تنظیم گردد و از مطالب غیرضروری پرهیز شود، گفت: درعین‌حالی که رشته‌های تخصصی مانند تبلیغ، کلام و اصول در حوزه ایجادشده است، اما حوزه باید تخصص و شاخص‌تر در علوم مخصوص بانوان ورود پیدا کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، تحول زیادی در حوزه علمیه خواهران به وجود آمد تا آنجا که امروز، حوزه علمیه خواهران، به ‌قطبی عظیم علمی با تعداد فراوانی از طلاب، تبدیل‌شده است. در این میان، برخی با گسترش این حوزه مخالف‌اند و صرف بودجه برای …

آقایان هم اگر بخواهند به وظایف قوامیت خودشان که سرپرست خانواده هستند، به‌خوبی عمل کنند، باید خیلی از وقتشان را صرف خانواده کنند. اگر آقایان هم در سطوح عالی درس می‌خوانند و به وظیفه قوامیت و سرپرست و مدیر بودن خودشان عمل نمی‌کنند، آن‌ها هم این مشکل را دارند و از این جه فرقی بین زن و مرد نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، تحول زیادی در حوزه علمیه خواهران به وجود آمد تا آنجا که امروز، حوزه علمیه خواهران، به ‌قطبی عظیم علمی با تعداد فراوانی از طلاب، تبدیل‌شده است. در این میان، برخی با گسترش این …