شبکه اجتهاد: فلسفه شریعت علمی است که باید تأسیس شود، زیرا عمیقترین و بزرگترین تأثیرات را به همراه دارد. این علم آثار خود را بر فقه، اصول و فلسفه فقه و اصول میگذارد و نگرشهای عمیقی در ارتباط با شریعت به وجود میآورد. همچنین، معنای حکمت را در هر دلالت تجسم میبخشد و فهمی جامع ارائه میدهد که تفکر جامعه را ارتقا میدهد و مسیرهای دانش را روشن میکند. نقش آن: در مطالعات فقهی، بسیاری از خللها وجود دارد که راهی برای برطرف کردن آنها نیست. در این موارد، ذهن فقیهان ممکن است از نقاط حرکتی آغاز شود که با …
Read More »دیدگاههای حدیثی علامه طباطبایی
مهمترین دیدگاه علامه طباطبایی در زمینه روایات، نظریهای است که ایشان در باره نقش روایات در تفسیر ارائه کرده و بر اساس آن معتقد است که قرآن در تفسیر خود به استثنای آیات الاحکام، آیات القصص و آیات المعاد، بینیاز از روایات است و روایات تنها روش بهره جستن از قرآن و چگونگی استناد به آیات برای تفسیر سایر آیات مرتبط را ارائه میکنند. از این دیدگاه با عنوان «قرآن محوری و سنت مداری» یاد شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «دیدگاههای حدیثی علامه طباطبایی» شصت و هشتمین اثر استاد علی نصیری است که بهتازگی در ۱۸۴ صفحه از …
Read More »فعالسازی مقاصد در فقه الاجتماع با نظریه علامه طباطبایی
شبکه اجتهاد: در مسیر فعالسازی مقاصد شریعت، نیازی جدى به برونرفت از چارچوبهای سنتی و گامنهادن در فضایی تخصصیتر، که با پیچیدگیهای عصر حاضر همخوانی داشته باشد، حس میشود. این دگرگونی نیازمند تمرکزی ویژه بر وارد ساختن مقاصد شریعت در فقه اجتماع است. فقه اجتماع فقهی تخصصی است که به احکام شرعی مربوط به زیربناهای اجتماعی، از جمله کنشگری اجتماعی، نمادهای اجتماعی، نهادهاى اجتماعى، روابط اجتماعی، گروههای مرجع اجتماعى، هویت اجتماعى و…. میپردازد. اگر بتوانیم مقاصد شریعت را با عمق، پویایی و اصالتی که فقه اجتماع از آن برخوردار است، به این حوزه تخصصی وارد کنیم، قادر خواهیم بود مفاهیم …
Read More »نقدهای علامه طباطبائی بر علامه مجلسی
نگارنده در این کتاب نقدهای علامه طباطبائی بر نظریات علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار را در ۶۵۶ صفحه مورد بررسی قرار داده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مرتضی رضوی در تعریضی به سبک اصلاح بحارالانوار توسط علامه طباطبائی مینویسد: «میگویند علامه طباطبائی سه مجلد از بحار را تصحیح کرده است. اما به خوبی روشن است که مرحوم طباطبائی هرگز در صدد تصحیح نسخههای خطی یا چاپ پیشین نبوده است. کاری که او انجام داده «نقد» است نه تصحیح. بدیهی است؛ همزمان به تدوین تفسیر وزین المیزان مشغول بود، که اساساً وقتی برای تصحیح به معنی اصطلاحی نداشت و …
Read More »علامه طباطبایی به روایت مراجع و اساتید
آیتالله سبحانی گفت: گاهی در گوشه و کنار حوزه و خارج حوزه، نسبت به بعضی از روایات اظهارنظرهای صحیحی نبود.یکی از خدمات علمی علامه طباطبایی در حوزه علمیه این است که توانست مسائل روایی را با قرآن تطبیق کند. به گزارش شبکه اجتهاد، کنگره بینالمللی علامه سید محمدحسین طباطبایی(ره) در محورهای قرآن و حدیث، حکمت عملی، اخلاق و عرفان، حکمت نظری، فقه و اصول، کلام و ادیان از سوی مجمع عالی حکمت اسلامی با همکاری جمعی از مراکز علمی، فرهنگی و اجرائی با حضور جمعی از علما، اساتید و شخصیتهای علمی و حوزوی، همراه با پخش پیام رهبر انقلاب اسلامی …
Read More »علامه طباطبایی در اصول کاملاً صاحبمبنا است/ اغلب شاگردان علامه، جزو نقشآفرینان در انقلاب اسلامیاند/ تشکیل پایگاه فکری تهاجمی را از علامه طباطبائی یاد بگیریم
دو خصوصیّت از برجستگیهای مرحوم آقای طباطبائی بنده را خیلی متوجّه خودش میکند؛ یک جهادِ فکریِ کمنظیرِ آقای طباطبائی در بحبوحهی تهاجم اندیشههای وارداتی و بیگانه است. خصوصیّت دوّم ایشان در عرصهی معارف توحیدی و مفاهیم عرشیای که به آنها در فکر رسیده بود، صرفاً به زایش فکری بسنده نکرد؛ در نفْس شریف خودش و قلب شریف خودش به آن حقایق و معارف متحقّق شد، عمل کرد به آنچه میدانست. به گزارش شبکه اجتهاد، متن بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار دستاندرکاران برگزاری کنگره بینالمللی علامه طباطبایی که در تاریخ چهارشنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۲ برگزار شده بود، صبح امروز …
Read More »علامه طباطبائی و تفسیر آیات الاحکام؛ مبانی و روششناسی
کتاب «علامه طباطبائی و تفسیر آیات الاحکام» که به مبانی و روش شناسی علامه در تفسیر این آیات میپردازد به قلم حجتالاسلام جواد معین، مدرس دانشگاه علوم اسلامی رضوی تدوین و از سوی انتشارات این نهاد در ۵۰۰ نسخه به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، علامه سید محمدحسین طباطبایی(ره) از جمله عالمان معاصر است که در دو دانش فقه و اصول از تبحر ویژهای برخوردار بود، اما دیگر ابعاد شخصیت او حجابی شد تا به نظرات فقهی و اصولی این فقیه والامقام کمتر توجه شود، چنانکه ظهور و بروز شخصیت این عالم ربانی در علوم عقلی و تفسیر قرآن …
Read More »جایگاه اخلاق در شریعت از منظر علامه طباطبایی/ علت انحطاط مسلمین اکتفا به جسد احکام شرعی است
استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: علامه طباطبایی تاکید دارد که مسلمین اگر دچار انحطاط و سقوط شدهاند، به خاطر اکتفا به اجساد احکام شرعی و اعراض از روح آن است، در واقع جسد بدون روح خاصیتی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، در نشست علمی «مبانی و پیشفرضهای استنباط اخلاقی از قرآن» که از سوی انجمن معارف دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد با بیان اینکه دیدگاههای مختلفی در مورد اینکه آیا اخلاق جزء شریعت است یا امری در کنار شریعت است وجود دارد ولی آنچه قابل اثبات است این است که بخشی از …
Read More »نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی
شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ جعفر سبحانی از نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی در سال ۱۳۳۰ و مباحثه علمی ایشان میگوید:
Read More »آیا علامه طباطبایی با انقلاب اسلامی مخالف بود؟
این کتاب تحقیقی، به شبهات مطرح شده پاسخ میدهد و رابطه علامه طباطبایی با انقلاب اسلامی را به درستی و بر مبنای اسناد روایت میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بررسی صریح «ماجرای علامه و انقلاب» تقابل یا حمایت؟ کتابی که سوژهای متفاوت و حرفهای تازهای برای گفتن دارد؛ نوشته رضا اکبری آهنگر و وحید خضاب از سوی انتشارات شهید کاظمی به زیور طبع آراسته شد. مؤلفان در این کتاب سعی کردهاند با ارائه ۱۱ مصاحبه و یک پیوست تحقیقی به سؤالات و شبهاتی که مدتی است نسبت به علامه طباطبایی مطرح میشود را پاسخ داده و تصویری حقیقی از مشی …
Read More »سهگانهای برای شناخت چهرههای موثر حوزه علمیه
مروری بر سه کتاب منتشرشده دربارهی حضرات آیات سیدمحمدتقی خوانساری، احمد خوانساری و علامه طباطبایی شبکه اجتهاد: مرزبان ایمان و یقین؛ عنوان کتابی است که در احوالات آیتﷲ سید محمدتقی خوانساری نگاشته شده است. در این کتاب ۷۶۰ صفحهای، احوالات این عالم برجسته از زبان افرادی که ایشان را رؤیت کردهاند و یا ذکری از ایشان شنیدهاند بازگو شده است. دکتر مهدی محقق از جمله افرادی است که در وصف سید محمدتقی خوانساری سخن گفته و عنوان کرده است که: اینجانب از میان تمام علمایی که در طول زندگی خود دیدهام، مرحوم سید محمدتقی خوانساری را یکی از با ابهتترین …
Read More »مرجعیت قرآن در حوزه قانونگذاری از دیدگاه علامه طباطبایی/ حسن عبدیپور
شبکه اجتهاد: قرآن کریم همانگونه که به حقوق و احکام تکلیفی انسان میپردازد، بسیاری از مطالب مربوط به زندگی اجتماعی بشر را بیان کرده است. این بُعد از قرآن از دیرباز مورد توجّه مفسّران بوده است و به تفسیر آیات مربوط به آن میپرداختند. توجّه به نیازهای انسان معاصر و منطبق نمودن مفاهیم قرآنی با مسائل اجتماعی، کشف و استنباط دستورالعملهای قرآن در تمامی مسائل مرتبط با جامعه معاصر، ویژگی بارز تفاسیر معاصر با گرایش اجتماعی و تمدنی است. مفسّرانی که با عنایت به نکات اجتماعی، آیات قرآن کریم را تفسیر کردهاند، معتقدند که جامعه اسلامی از مفاهیم قرآن دور …
Read More »«شب قدر» از نگاه علامه طباطبایی
شبکه اجتهاد: مراد از قدر، تقدیر و اندازهگیرى است و شب قدر شب اندازهگیرى است و خداوند متعال در این شب حوادث یک سال را تقدیر میکند و زندگى، مرگ، رزق، سعادت و شقاوت انسانها و امورى ازاین قبیل را دراین شب مقدر میگرداند. شب قدر کدام شب است؟ در قرآن کریم آیهای که به صراحت بیان کند شب قدر چه شبى است دیده نمیشود. ولى از جمع بندى چند آیه از قرآن کریم میتوان فهمید که شب قدر یکى از شبهاى ماه مبارک رمضان است. قرآن کریم از یک سو میفرماید: «انا انزلناه فى لیله مبارکه.»(دخان / ۳) این …
Read More »بررسی مبانی فقهی علامه طباطبایی در تفسیر آیات الاحکام
بهرغم اینکه گرایش تفسیری علامه، «گرایش فقهی» نبوده ولی در بسیاری از آیات الأحکام، بهخوبی یک تفسیر فقهی، به بررسی آن آیات پرداخته و از همین جهت است که رویکرد فقهی در المیزان، جای مناسبی برای تحقیق و پژوهش دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چند دهه اخیر، دیدگاههای علامه طباطبایی بهعنوان یکی از اندیشمندان معاصر در عرصههای مختلف دانشهای اسلامی، همواره مورد توجّه صاحبنظران و کانونهای علمی بوده؛ که در این میان، آرای تفسیری و فلسفی او، نگاه دقیقتری را به خود معطوف داشته است. امّا در کنار بررسی روش تفسیری، فلسفی و مَشرب عرفانی علامه، درباره «مبانی فقهی» …
Read More »دو علّامه و تبیین مفهوم آزادی
شبکه اجتهاد: در میان عالمان دینی برخی را با عنوان «علامه» میشناسند. مرحومان سید محمدحسین طباطبایی تبریزی و محمدتقی جعفری تبریزی از آن جملهاند. عمده تحقیق آنها در فلسفه و عرفان بود. علامه طباطبایی ۲۴ آبان ماه ۱۳۶۰ در قم در سن ۷۹ سالگی درگذشت و استاد جعفری نیز ۲۵ آبان ماه ۱۳۷۷ هنگام معالجه در لندن در سن ۷۵ سالگی از دنیا رفت. یکی از مقولاتی که این دو در تأملات خود به آن اشاره کردند بحث از آزادی بود. نگاه انسانمحورانه مدرن، آزادی از بسیاری قیود را طرح میکرد که در مقابل، نگاه اسلام نسبت به این موضع …
Read More »نسبت مخالفت علامه طباطبایی با حرکت امام و حکومت اسلامی، ناشی از کماطلاعی است/ برای علامه، نصر و کربن طریقی بودند برای کشف واقع
آیتالله سبحانی گفت: علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در آخر سوره آل عمران به صورت مفصل درباره حکومت اسلامی بحث کردهاند. چنین شخصی چطور میتواند مخالف امام باشد؟ اما اینکه انتظار داشته باشیم که همه افراد با امام یکسان باشند انتظار نابجایی است. سلیقه امام در مَسند ایجاد حکومت بود و همه فشارش را بر همان هدف وارد میآورد، ولی مسند علامه، مسند علمی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله جعفر سبحانی در پاسخ به این سؤال که «برخی میکوشند تا علامه طباطبایی (ره) را در زمره مخالفان ولایت فقیه و حرکت امام خمینی (ره) معرفی نمایند. حضرتعالی که از …
Read More »بررسی تطبیقی رابطه کتاب و سنت در منظر علامه طباطبایی و شاطبی/ نظریه طولی دانستن سنت در برابر قرآن، به تضعیف میراث روایی میانجامد
نظریه طولی دانستن سنت در برابر قرآن، چه قائلش به آن ملتزم باشد چه نباشد، به تضعیف میراث روایات میانجامد. وقتی میگویی فقط روایتی میپذیرم که موافق با قرآن است و از آن طرف، مضامینی که بیش از ۷۰ درصد آن در قرآن پیدا نمیشود، دیگر نمیتوانی به این روایات عمل کنید! جزئیات مبحث طهارت و نماز را در کجای قرآن میخواهیم پیدا کنیم؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین علی نصیری، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، محقق و مؤلف ۴۰ عنوان کتاب در حوزههای حدیث، قرآن و معارف اسلامی در ادامه نشستهای مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن …
Read More »علامه طباطبایی؛ جامعه، قانون و حکومت اسلامی
شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی (۱۳۶۰-۱۲۸۱ شمسی) در مقام تفسیر قرآن و نیز بهرهگیری از مبادی عامه دستگاه فلسفی حکمت متعالیه، اندیشههای خود در باب قواعد کلان زندگی اجتماعی و کنشگری سیاسی و حقوقی را نیز بیان کرده است. طباطبایی ضرورت حکومت در جوامع بشری را با التفات به اصل اجتماعی بودن نوع انسان و وظیفه بنای جامعه اسلامی بر مبنای اتحاد و اتفاق تبیین میکند (روابط اجتماعی در اسلام، ص۵۱). علامه معتقد است وظیفه افراد انسان همانند وظیفه آنان در قبال اعضای بدن خود است. آدمی باید منافع خود را به کار گیرد تا همگان از زحمت او …
Read More »مبانی فقهی علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آیات الاحکام
گزارش بررسی دیدگاهها و مبانی فقهی علامّه در المیزان و سایر نگاشتههای ایشان نشان میدهد که حرکت علمی او در زمینه تفسیر آیات الاحکام، همواره براساس دیدگاههای مشهور امامیّه بوده و برداشتهای او در نهایت، تفاوت چندانی با دیدگاه فقهی مشهور شیعه نداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح ۴ حجتالاسلام جواد معین با موضوع «مبانی فقهی علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آیات الاحکام» با حضور حججاسلام والمسلمین سید علی سجادی زاده و سید علی دلبری، در مقام اساتید داور، به همت مدیریت مدارج علمی معاونت آموزش این حوزه در مرکز مدیریت برگزار شد. تدوینگر این رساله، با …
Read More »مشروعیت را به نصب الهی میدانم و مقبولیت را به پذیرش مردم/ گزینش مردم شرط مقبولیت است نه مشروعیت/ از سیره آیتالله بروجردی ولایت فقیه را استفاده میکنیم
هنگامی که قانون اساسی را مینوشتیم گفتیم که اگر در میان مراجع یک مرجعی باشد که دارای چنین شرایطی باشد و مردم به صورت خودکار و خود جوش او را پذیرفته باشند احتیاج به گزینش و انتخاب نیست و اما اگر چنین نباشد، یک نوع گزینش مردم شرط است، به خاطر مقبولیت نه مشروعیت. الان هم خبرگان چنین نقشی دارد. شبکه اجتهاد: آیتالله سبحانی در باب ولایت فقیه به صراحت تأکید دارد که قائل به نظریه امام خمینی (نظریه نصب) هست، اهمیت این موضوع از آن جهت است که برخی، این مرجع محقق را در زمره طرفداران نظریه انتخاب قرار …
Read More »تعبیر «ارتباط صمیمانه» علامه طباطبایی با طرفداران دربار ظلم عظیم است/ علامه پیشرو فرهنگسازی برای انقلاب بود
پس از فوت آیتالله بروجردی و به سبب وجود اقتضائات لازم برای حرکت انقلابی و نهضت سیاسی و دینی، حرکت امامخمینی(ره) آغاز شد و علامه پیشرو فرهنگسازی برای انقلاب بود. منشأ این حملهها به علامه، سریره سیاسی مبعوث از دلارهای دشمنان این انقلاب است تا چهره حقیقی یکی از دو بزرگوار، یعنی امام خمینی(ره) یا علامه طباطبایی و یا هردو را مخدوش نمایند. شبکه اجتهاد: در سالهای اخیر شبهات متنوعی در نسبت علامه طباطبایی و انقلاب اسلامی مطرح گردیده است، پروژهی مصادره یا تصرف علامهی طباطبایی حلقهای از کلانپروژهای است که میکوشد تا نشان دهد که غالب نخبگان فقهی، فلسفی، …
Read More »آیات الاحکام مسئولیت مدنی با تاکید بر آرا تفسیری علامه طباطبائی (ره)
پایان نامه سطح سه حجتالاسلام محمدباقر رجبی با عنوان «بررسی آیات الاحکام مسئولیت مدنی با تاکید بر آرا تفسیری علامه طباطبائی (ره)» با بررسی و داوری حجتالاسلام والمسلمین محمد امامی، در مرکز مدیریت دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تدوینگر این پایان نامه با بیان اینکه عنوان مسئولیت مدنی به معنای جبران خسارت و ضرری است که فردی با فعل یا با ترک و انجام ندادن فعلی به صورت قرار دادی و یا غیر قراردادی به دیگری وارد میآورد و باعث زیان دیدن وی میشود، گفت: اگر فردی، با انجام فعلی و یا ترک آن، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم …
Read More »علم اصول باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد و الا خواهد مُرد/ تحول و تکامل در اصول فقه لازم است/ باید عظمت آن را به جهان اسلام بشناسانیم/ پیشنهاداتی برای تحول در علم اصول
آیتالله شیخ جعفر سبحانی ضمن تأکید بر تحول و تکامل اصول فقه گفت: علم اصول باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد و الا خواهد مُرد، علم موجود زندهای است که باید تکامل پیدا کند و نباید فکر کنیم که به آخر علوم رسیدهایم و برای این کار در درجه اول باید به بحث ادله علم اصول یعنی قرآن و عقل و اجماع و سنت مراجعه کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش «نقش علم اصول در تفسیر قرآن کریم» با سخنرانی آیتالله شیخ جعفر سبحانی در جمع علما و اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم شامگاه چهارشنبه در دارالقرآن علامه …
Read More »میزان اختیار دولت اسلامی در زمینه چندهمسری از نگاه علامه طباطبایی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به تبیین چند موضوع از مباحث خانواده از جمله چندهمسری از دیدگاه علامه طباطبایی پرداخت و گفت: علامه در این زمینه به عمل اجتماعی مسلمین و سوءاستفادههایی که از این حکم شده پرداخته و چند بحث را آورده است؛ اول اینکه باید به زمینههای اجتماعی آن توجه کرد، دوم اینکه باید نگاه منظومهای به مجموعه شریعت اسلامی داشت و سوم اینکه حکومتی صالح باید جلوی مظالم تعدد همسری را بگیرد به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدضیاء مرتضوی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در نشست علمی «قلمرو اختیارات دولت …
Read More »اجماع علما هم میتواند اشتباه باشد؟
نکته تعجب برانگیزی که در عمق قضیه نهفته است، تاثیر روانی اجماع بر محققان و متفکران است. یعنی کسی که به خاطر اجماع، از ادله چشم پوشی میکند، در واقع در خود ادله شک وارد کرده است و این امری است که اتفاق افتاده است. به طوری که میتوان گفت که مقوله مسلمات و اهمیت تاسیس نظام جدید، نقش مهمی را در عرصه کلام پیدا کرده است. علامه طباطبایی نتیجهی بررسیهایش را در بارهی اجماع ـ به عنوان اصلی علمی ـ در چند محور بیان میکند. شبکه اجتهاد: در اینجا میخواهیم به این سوالات پاسخ دهیم: آیا امکان دارد که …
Read More »نسبت «بیتوجهی به روایات» به علامه طباطبایی تهمت است/ علامه با مواجهه منطقی با اسرائیلیات خدمت بزرگی به روایات کرد
عضو شورای عالی حوزه علمیه و استاد تفسیر حوزه با برشمردن ویژگیهای المیزان و علامه طباطبایی(ره) تأکید کرد: پرداختن صحیح وی به اسرائیلیات و آیات امامت خدمت بزرگ ایشان به تشیع است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله رضا استادی، در ادامه جلسات تفسیری خود در دارالقرآن علامه طباطبایی به ویژگیهای المیزان و نویسنده آن پرداخت و گفت: برخی آثار به علت نویسنده آن اهمیت دارد و برخی برعکس. المیزان از آن دسته آثاری است که هم خود کتاب و هم نویسنده آن بسیار مهم و شاخص هستند. وی با اشاره به مجموعه امتیازات علامه و المیزان که سبب شهرت آن …
Read More »بسیاری از نظرات فقهی علامه طباطبائی مجمل است/ علامه و شاگردانش، مرادشان از قرآن را روشن نکردهاند
اختصاصی شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی را اگرچه بسیاری به جهت تفسیر المیزان یا درسهای فلسفی و عرفانی وی میشناسند، اما وی پیش از همه اینها، یک اصولی و فقیه زبردست به شمار میرفت. حواشی وی بر کفایه و نظریات بدیعی که در همین حواشی مختصر، اتخاذ و بیان کرده است، به روشنی بیانگر این مدعا است. به همین منظور، با حجتالاسلام دکتر علی شریفی، عضو گروه فقه و حقوق جامعهالمصطفی که سالها در زمینه آراء اصولی و فقهی علامه تلاش کرده است به گفتگو نشستیم. بسیاری از نکاتی که او در این گفتگو مطرح کرد، شاید برای اوّلین …
Read More »«منطقه الفراغ» در نظام فکری شهید صدر و چند نکته/ محمدتقی فاضل میبدی
شبکه اجتهاد: اصطلاح «منطقه الفراغ» مفهومی است که مرحوم شهید سید محمدباقر صدر بخش آخر کتاب اقتصادنا به کار برد. برای این اصطلاح سابقهای پیش از آن نیافتم. آیا شهید صدر با ابتکار خود مفهومسازی کرده و یا از جایی اقتباس کرده است؟ نمیدانیم. احتمال این را دارد که این مفهوم با اصطلاح “مالانص فیه” یعنی جایی که نصی برای آن نیست، و یا منطقه “سکوت قانونی” که حقوقدانان بکار میبرند همسان باشد؛ و شاید این عالم بزرگوار چنین مفهومی را از روایت منسوب به امام علی (ع) برگرفته باشد که فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى افتَرَضَ علیکم فَرَائِضَ فَلاَ تُضَیعُوهَا، …
Read More »از تاکید بر نگاه منظومهای به اندیشههای علامه طباطبایی تا نگاه علامه به قراردادهای بین المللی
نشست علمی تحلیل و بررسی نظریه عدالت علامه طباطبایی از سلسله نشستهای تخصصی عدالت در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با حضور و سخنرانیی حججاسلام والمسلمین احمد واعظی، محمد سروش محلاتی و احمدرضا یزدانی مقدم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای آغازین، سید علیاکبر هاشمی دبیر علمی نشست اظهار کرد: عدالت یکی از کهن ترین مفاهیم شناخته شده نزد بشر است چون بشر بیش از هرچیز موجود مادی و حسابگر است و به این دلیل خیلی زود با مفهوم عدالت آشنا شد و به دنبال آن رفت. او با بیان اینکه همه …
Read More »رویکرد اعتباری به پول و نتایج فقهی و اقتصادی آن/ محمداسماعیل توسّلی
علامه طباطبایى (ره) در بحث اعتباریات و علوم غیرحقیقیه، اعتبار را عبارت دانسته است از: «اعطاى حد چیزى به شىء دیگرى که این حد را ندارد. از جمله اعتبارها یا به گفته جان سرل، حقایق نهادی که زندگی اقتصادی بشر را متحول ساخت، پول است». شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمداسماعیل توسّلی، استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، در یادداشتی به بررسی «رویکرد اعتباری به پول و نتایج فقهی و اقتصادی آن (مبتنی بر دیدگاه اعتباری علامه طباطبایی)» پرداخته است که در ادامه میآید: در نظام اسلامی برای اینکه به یک باید قابل اتکا در اتخاذ یک سیاست پولی یا …
Read More »