ما نظام اسلامی داریم. بنا نیست که هرج و مرج و خلاف قانون شود و هر کسی طبق سلیقه‌اش عمل کند. در چارچوب فقه حکومتی شما یک وظیفۀ شرعی دارید و همه مسئولند، «کُلُّکُم راعٍ وَ کُلُّکُم مسؤول» این یعنی آتش به اختیار. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مهاجرنیا در جلسه مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم …
Read More »
از جمله ابتکارات شهید بهشتی در عرصه فقه حکومتی، تلفیق ماهرانه دین و توسعه در قالب سه عنصر اجتهاد، استفاده از علوم و فنون و تکنولوژی و تجارب پیشرفته بشری و نفی سلطه استکبار باید تلقی کرد و از جمله محورهای دیگر شبه حکومتی شهید بهشتی بود که خیلی حائز اهمیت است، این که ایشان امامت را در عینیت جامعه، …
Read More »
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: نباید بحث حکومت در کنار سایر ابواب فقه دیده شود بلکه باید همه ابواب فقه را در سایه حکومت مورد ملاحظه قرار داد و از این دیدگاه بررسی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسین جوان آراسته در زمینه چیستی «فقه حکومتی» اظهار داشت: چنین رویکردی به فقه، در تلاش است …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: متن پیش‌رو نمایه مقالات «فقه و چالش‌های سیاسی نظام اسلامی» است که به معرفی ۲۰ مقاله چالشی می‌پردازد. ۱- عنوان مقاله: مبانی فقهی نظام جمهوری اسلامی؛ امنیت سیاسی نظام اسلامی از منظر فقه شیعه نویسنده: محمد اسماعیل نباتیان (استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، گروه تاریخ و تمدن و انقلاب اسلامی دانشگاه تهران) منبع: فصل‌نامه علمی-پژوهشی مطالعات …
Read More »
نائب رئیس دوم مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم کارآمدی فقه حکومتی را در گروه نظارت همگانی مستمر دانست و گفت: نظارت دولت در این عرصه ضعیف است و چون نظارت درستی صورت نمی‌گیرد احکام حکومتی نیز نادیده گرفته میشود. اگر نظارت بخواهد عملی شود همه جامعه باید متصدی پیاده شدن احکام باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه حکومتی …
Read More »
کتاب «جستارهایی در فقه حکومتی (فلسفه، حکومت و تمدن)» نوشته عباسعلی مشکانی سبزواری از سوی انتشارات کتاب فردا در قم منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، انقلاب اسلامی در مراحل سه‌‌‌گانه خود، یعنی ایجاد، استقرار و توسعه با محوریت فقه حرکت کرده است. در مرحله ایجاد با استفاده از فقه سنتی، در مرحله استقرار با استفاده از فقه پویا و …
Read More »
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید بر آسیب‌های دوری حوزه از مباحث فقه حکومتی، گفت: وقتی درس‌های خارج طهارت و مکاسب و فقه احوالات شخصیه و بحث‌های غیر حکومتی نرخ رایج شود و اداره حکومت برعهده مجلس و شورای نگهبان باشد گویا عملا پرداختن به فقه حکومتی را وظیفه دیگران می‌دانیم؛ این نوعی سکولار نهفته است. …
Read More »
در دین شناسی جامع و موردنظر امام خمینی(ره) به همه آیات قرآن و ابواب روایی توجه میشود و برخلاف نگاه جزئی، سامان دهی حیات انسان در اجتماع اصل قرار می‌گیرد؛ از این‌رو فهم فقه حکومتی امام خمینی(ره) مستلزم شناخت مکتب جامع ایشان است، به عنوان مثال اگر بحث ولایت فقیه را در کلام نبینید، ولایت فقیهی در فقه مطرح می‌کنید …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه در دنیای جدید با مسائل و چالش‌هایی روبرو است، در حالی‌که پیش از این با چنین مسائل پیچیده‌ای مواجه نبوده است. یکی از این چالش‌ها بحث فقه و نظام‌سازی در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … است. در همین زمینه گفتگویی با حجتالاسلام اکبرنژاد، مدیر موسسه فقه و تمدن‌سازی اسلامی انجام دادیم. بخش‌هایی از آن، …
Read More »
مدت‌ها و قرن‌ها است که ساختار فقه دچار رکود و ایستایی شده است. ساختار چیزی نیست که از نصوص شریعت به‌دست‌آمده باشد. بلکه امری است که در یک شرایطی و در یک قرنی ایجادشده است؛ کاری که باید صورت بگیرد این است که ساختار فقه باید بازسازی شود. من اخیراً یک ساختاری را عرضه کردم که قابل‌توجه است. این ساختار …
Read More »
ارائه دهنده بحث: در مقاله‌ای یک طبقه‌بندی از علوم را پیشنهاد داده‌ام و در آنجا گفته‌ام که غیر از فقه، دانشی نیست. حتی معتقدم دانش‌های نظری در فرآیند تولید، بعد از الگوی رفتاری اتفاق می‌افتد. اخیراً در دانشگاه باقرالعلوم(ع) مطرح شد که اصل دانش‌ها و اینکه چه دانش‌هایی باید داشته باشیم و چه دانش‌هایی نباید داشته باشیم. مبتنی بر الگوهای …
Read More »
علت غائی فقه دولت، اداره جامعه است. رهبر بعد از انقلاب و تشکیل حکومت برای اداره جامعه، دولت تعیین می‌کند. علت مادی فقه دولت، قانون و تقنین است که عنصر اول نظریه دولت است. علت صوری فقه دولت، تشکیلات است و علت فاعلی آن هم کارگزاران هستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی با موضوع «درآمدی بر فقه دولت (فقه …
Read More »
به نظر می‌رسد هنوز نگاه درستی در رابطه با فقه حکومتی در ذهن برخی علما و محققین حوزه فقه شکل نگرفته و همچنان باید در مسیر تولید دانشی تحت عنوان فقه حکومتی کوشید و طی مسیر کرد. بسیاری از مسائل نوظهور در عصر مدرن با رویکرد سنتی به فقه قابل پاسخگویی نیست. از همین رو باید رویکرد جدیدی را نسبت …
Read More »
حجتالاسلام ارسطا حکم حکومتی را پاسخ معقولی به نیازهای طبیعی جامعه دانست و گفت: هر حکومتی به طور طبیعی ممکن است با معضلاتی روبرو شود که این معضلات در قوانین حکومت راهکاری برای حلّش نداشته باشد و چون قانون‌گذار نمی‌تواند در هنگام وضع قانون تمام معضلات را پیش‌بینی کند پس به طور قهری پاره‌ای از موارد مغفول خواهد ماند که …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: نامگذاری سال جاری به نام سال حمایت از کالای ایرانی، مستلزم حمایت تئوریک نهادهای فقهی، در راستای تبیین رویکرد فقهی عملگرایانه و سیاستگذارانه در این رابطه است. به همین بهانه، با دکتر کمیل قیدرلو، دکترای سیاستگذاری فرهنگی و استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفتگو کردیم. او معتقد است حمایت از کالای ایرانی، نقطه عطف مهم تبلور فقه حکومتی است. …
Read More »
قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی ضمن تأکید بر تفاوت‌های فقه حکومتی با حکم حکومتی، گفت: یکی از پیش‌نیازهای لازم برای فهم فقه حکومتی، تفاوت قائل شدن بین موضوعات فردی و اجتماعی است و همچنین باید بپذیریم که موضوعات اجتماعی بر فرض متفاوت بودن، می‌تواند دارای حکم فقهی باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین نشست علمی«کارآمدی فقه حکومتی» با حضور حجتالاسلام …
Read More »
ما فقه حکومتی نداریم، شاید به دلیل اینکه کلام به کمک فقه نیامده است. اگر بحث کلامی را بیاوریم و با این دامنه وارد فقه شویم، استنتاج‌های ما در فقه متفاوت خواهد شد و رویکرد حاکم بر فقه اگر رویکرد کلامی باشد، رویکرد حداکثری خواهد شد. اگر فقه با مبانی برخواسته از کلام شکل بگیرد، نه تنها برای جامعه مؤمن …
Read More »
آیت‌الله مکارم شیرازی ضمن تأکید بر کار گروهی و نظام مند در عرصه فقه حکومتی، گفت: ما در درس خارج خود، هر کجا که مناسبتی داشته باشد به مباحث فقه حکومتی ورود پیدا می‌کنیم اما‌این یک کار فرعی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار با مدیران خبرگزاری رسا و پایگاه وسائل با اشاره به …
Read More »
شبکه اجتهاد: هفته دهم از دوره رویکردشناسی فقه حکومتی، هفته گذشته با ارائه حجتالاسلام والمسلیمن استاد ابوالقاسم علیدوست، رییس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم برگزار شد. علیدوست ابتدا بحث مفهوم‌شناسی فقه حکومتی را مطرح کرد و گفت: فقه سه کاربست دارد؛ گاهی فقه دانشی است که در خدمت کشف شریعت است. فقه کاشف و شریعت مکشوف است. شریعت …
Read More »
کتاب «درآمدی بر رویکردهای فقه حکومتی» شامل دیدگاه‌های حجتالاسلام میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم، در مورد فقه حکومتی است که به تحقیق و نگارش یحیی عبداللهی، به‌تازگی روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «درآمدی بر رویکردهای فقه حکومتی» شامل مجموعه دیدگاه‌های حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمدمهدی میرباقری استاد حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری در مورد …
Read More »
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اعتقاد امام به لزوم طراحی حکومت و محقق کردن احکام در جامعه برای رسیدن به عدالت، اظهار کرد: ایشان معتقد هستند که عدالت جزء مقاصد الشریعه است و ما نباید به یک حکمی از احکام تسلب داشته باشیم و حکمی از احکام را مقصود بالذات بدانیم، بلکه احکام مطلوبات عرضی …
Read More »
شبکه اجتهاد: اولین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی، در تاریخ ۲۵ بهمن ۱۳۹۶، در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. دبیر این کنفرانس آقای محمد حاجی‌لویی با بیان اینکه روند این همایش از بهمن ماه ۱۳۹۵ شروع شده و هجده حیطه‌‌ی کاری را برای خود، تعریف کرده است و دو پنل هم قم برگزار میشود افزود: شانزده کمیته را …
Read More »
آیا حجیت معرفت به اکتشاف به واقع برمیگردد، معرفتی که مطابق با واقع باشد حجت است و طریق اکتشاف هم مثلاً در علوم تجربی برهان است؟ حجیت فهم به کجا برمیگردد؟ از جمله حجیت فهم از منابع دینی، آیا حجیت فهم در عرصه‌های مختلف منطق‌های مختلفی دارد یا خیر؟ به گزارش شبکه اجتهاد، دوره آموزشی «رویکردشناسی فقه حکومتی» هفته گذشته …
Read More »
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، «عدم حضور فعال فقه در جامعه» را یکی از آسیب‌های فقه موجود برشمرد و اظهار کرد: فقه که واسط بین شریعت و انسان است به دلیل فاصله داشتن با انسان معاصر و شریعت فاقد حضور قابل توجه و فعال در جامعه – یا حداقل در بسیاری از لایه‌های آن- است. به گزارش …
Read More »
منطق روش‌شناسی ما در قرن ۱۱ تا ۱۳ اخباری بود. منطق اخباری اجتهاد و عقل و حتی قرآن را تعطیل می‌کند. در این‌صورت ما ولایت فقیه هم نمی‌توانیم داشته باشیم و نظریه سیاسی هم تولید نمی‌شود. تا اینکه حدود قرن ۱۳ مرحوم وحید بهبهانی اصول روش‌شناسی جدیدی تولید می‌کند. شاگردان ایشان هم همین اصول را مطرح می‌کنند. نایینی شاگرد آخوند …
Read More »
اصل حاکمیت ضوابط اسلامی می‌گوید ابتکار‌عمل باید دست فقه باشد. نقطه عزیمت قانون‌گذاری باید محصول اجتهاد فقها باشد. درحالی‌که اکنون به‌رغم گذشتن ۴۰ سال از انقلاب نقطه عزیمت قانون‌گذاری کارشناسی کسانی است که علوم معاصر را خوانده‌اند و التزامی هم نیست که کارشناسی‌شان بر اساس فقه باشد؛ لذا هنجارهای سکولار در شبکه قانون‌گذاری خودش را به جمهوری اسلامی می‌تواند تحمیل …
Read More »
خداوند بر ترکیب حاکم و محکوم احکامی را فرض کرده است که همان فقه کلان است؛ این فقه نیاز به استنباط دارد. مقدار اندکی از این فقه در فقه رایج ما استنباط شده است و بخش اعظمی از آن بلااستنباط مانده است. دلیلش این است که ما در طول تاریخ تحقق «جامعه» را نداشته‌ایم و حاکمیت الهی در عصر غیبت عملی نشده است.
Read More »
امام(ره) معتقد است: اسلام احکام اخلاقی صرف نیست. بر مسلمانان واجب است که در برابر تبلیغات دشمنان اسلام بایستند تا روشن شود که اسلام برای حکومت عدل آمده است. اسلام نه استبداد فردی است نه بر مبنای قوانین بشری و امیال اکثریت که مشروطه و جمهوری باشد. حکومت اسلامی در تمام ساحت‌ها از قانون الهی استمداد می‌کند. قانون الهی در فقه است.
Read More »
اگر بپرسیم وضعیت حوزه‌ها طوری هست که به مسائل ولایت امر آن‌طور که حقش است می‌رسند، باید گفت خیر. متأسفانه این قصوری است که در حوزه علمیه وجود دارد.
Read More »
حجتالاسلام مبلغی با تاکید بر اینکه اگر فقه شبکه‌ای نباشد از پس این جامعه بر نمی‌آید، به تبیین مقصود از غنی‌سازی روش استنباط پرداخت و گفت: متاسفانه در حوزه روش استنباط فقهی هنوز تعریف مشخصی وجود ندارد.
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت