طالبان چهارشنبه (۲۱ دسامبر/ ۳۰ آذرماه) در یک بیانیه رسمی دستور داد تا اطلاع ثانوی زنان و دختران از تحصیلات دانشگاهی منع شوند. این تصمیم واکنشهای زیادی را در جهان اسلام به دنبال داشته است.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، احمد الطیب، شیخ الازهر اقدام طالبان را در تضاد با شریعت اسلامی خواند. در بیانیه طولانی از سوی شیخ الازهر، اعلام شده این تصمیم طالبان «وجدان مسلمانان و غیرمسلمانان را تکان داده است» و نباید از سوی هیچ مسلمانی چنین دستور صادر میشد.
الازهر مصر بیان کرد که تصمیم گیرندگان در افغانستان چگونه بیش از دو هزار حدیث شریف در کتب اهل سنت به روایتگری عائشه همسر پیامبر (ص) و زنان پیشگام و سرشناس در زمینه علم، آموزش، سیاست و فعالان جوامع اسلامی در گذشته و حال حاضر را نادیده گرفتند
الازهر در بیانیهاش به ۱۳۰ زن راوی، فقیه، مورخ و ادیب از جمله حضرت فاطمه زهرا (س) و همسران پیامبر و برخی زنان برجسته دیگر در جهان اسلام اشاره کرد.
در این بیانیه تاکید شده است که این تصمیم که وجدان مسلمانان و غیر مسلمانان را خدشه دار کرده، شایسته نبود از سوی هیچ مسلمانی اتخاذ شود چه برسد به اینکه به او پایبند باشد و به صادر کردن آن افتخار کند.
الازهر مخالفت خود با این تصمیم را اعلام کرد و آن را تصمیمی برخلاف شریعت اسلام و در مغایرت ریشهای با دعوت قرآن کریم دانست و هشدار داد که هیچ کس گمان نکند یا متوهم نشود که این تصمیم یعنی محروم کردن زنان از تحصیل دستور اسلام است بلکه آن را به شدت انکار میکند و آن سلب حقی از حقوق شرعی تضمین شده توسط اسلام برای زنان و مردان است. الازهر در پایان از افغانستان خواست در تصمیم خود بازنگری کند.
هیات کبار علمای عربستان در بیانیهای از دولت طالبان خواست تا به زنان اجازه تحصیل در موسسات آموزشی را بدهد و از تصمیم اخیر خود صرفنظر کند چرا که ممانعت از تحصیل زنان در شریعت اسلام جایز نیست و حق آموزش و تحصیل در صدر حقوقی است که اسلام برای زنان حفظ کرده است.
در ادامه این بیانیه آمده است، دین اسلام با شریعت محکم و قوانین کامل خود، حقوق همه انسانها از مرد و زن را حفظ کرده و مسئولیتهای آنها را برشمرده است و زنان در سایه این دین حنیف، از حقوقی که انسانیت آنها را حفظ و کرامتشان را صیانت کرده است، برخودار شدهاند و به عالمانی در علوم مختلف تبدیل شده و در رشد و توسعه و شکوفایی جامعه مسلمان نقش آفرینی کردهاند.
هیات کبار علمای عربستان در پایان اظهار داشت: در صدر حقوقی که اسلام برای زنان حفظ کرده است، حق آموزش و تحصیل است و نصوص شرعی که زنان را به تحصیل تشویق میکند، تفاوتی با مردان ندارد.
رابطه العالم الإسلامی نیز با صدور بیانیهای این اقدام طالبان را نه تنها مخالف با مبانی دینی و اجماع علمای اسلام بلکه مخالف با انسانیت دانست و افزود هیچ کس حق ندارد زنان را از حق آموزش منع کند.
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان نیز در خطبههای نماز جمعه دوم دیماه از طالبان خواست که در تصمیم خود در مورد منع تحصیل دختران در دانشگاهها تجدیدنظر کنند. او خطاب به طالبان گفت اجازه تحصیل دختران فقط خواست اروپاییها و کشورهای دور دست نیست: «این خواست همه علما است و همه علمای جهان اسلام این خواست را از شما دارند.»
برخی از چهرههای برجسته طالبان نیز نظر متفاوتی نسبت به آموزش دختران را اعلام کرده و به نحوی با تصمیم رهبری طالبان مخالفت کردهاند.
گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی در نماز جمعه کابل گفت: «در تعلیم پسر و دختر هیچ تفاوت عقلی و شرعی وجود ندارد و اگر در جامعه تهدیدهای امنیتی و اخلاقی وجود دارند برای هر دو یکسان است.»
همچنین، صلاح الدین ایوبی، یکی از فرماندهان مهم ازبک طالبان نیز خطاب به رهبران حکومت طالبان گفت تحصیل دختران مسئولیت یک حکومت اسلامی است.
براساس این گزارش، کشورهای پاکستان، قطر، امارات متحده عربی و سازمان همکاری اسلامی نیز طی بیانیههای جداگانه از تصمیم اخیر طالبان در باره منع تحصیل دانشجویان دختر در دانشگاههای افغانستان ابراز نگرانی کردند و خواستار تجدید نظر در تصمیم تعلیق تحصیل دانشجویان دختر شدند.