قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه / دیدگاه و گزارش (صفحه 5)

دیدگاه و گزارش

دلالت احادیث بر غلو الوهی سران غلات؛ با تکیه بر نقد دیدگاه استاد محمد سند

دلالت احادیث بر غلو الوهی سران غلات؛ با تکیه بر نقد دیدگاه استاد محمد سند

حجت‌الاسلام عابد به تبیین چیستی بحث و مدعای استاد شیخ محمد سند پرداخت و بیان داشت که ایشان در کتاب «الغلو و الفرق الباطنیه» مدعی هستند که سران غلات همچون عبد الله بن سبأ، ابوالخطاب، مغیره بن سعید قائل به الوهیت یا پیامبری ائمه علیهم‌السلام نبوده‌اند، و حتی برای خویش نیز مقام نبوت مدعی نشده‌ و مهمترین اشتباه و خطای ایشان افشای سر بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه حدیث پژوهی پژوهشکده معارف اهل‌بیت علیهم‌السلام پنجمین نشست شناسه شیعه با موضوع «دلالت احادیث بر غلو الوهی سران غلات (با تکیه بر نقد دیدگاه استاد محمد سند)» در …

توضیحات بیشتر »

خصائص الشریعه و نقش آن در توسعه دانش فقه

اجتهاد و هوش مصنوعی/ احمد مبلغی‌

استاد درس خارج حوزه قم ضمن اشاره به چیستی خصائص الشریعه گفت: حداقل دو فایده بر شناخت خصائص مترتب است و هر دوی آنها منهجی و روشی هستند و اگر این دو درست باشد باید به فلسفه شریعت به‌عنوان علم ضروری نگاه کنیم. فایده اول این است که یک آگاهی و احاطه علمی را به فقیه می‌بخشد که در هنگام مواجهه با نصوص و استنباط و فهم ادله، با قدرت بیشتر و آگاهی بیشتر و سعی بر تحفظ خود از فروغلطیدن به اشتباهات، وارد استنباط شود. فایده دوم این است که گاهی اوقات فقه در بیرون می‌آید به جای اینکه …

توضیحات بیشتر »

پاسخگوسازی فقه با تکیه بر عناصر مکانیکی درست نیست/ نظریه‌ «تبدّل موضوع» امام، ظرفیتی که کمتر توجه شد/ لزوم حرکت دینامیکی درون اجتهادی

سیاست‌گذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم/ نیازمند نهضت سواد آموزی فضای مجازی هستیم/ نباید نگاه اکل‌میته‌ای به فضای مجازی داشت

استاد مبلغی معتقد است پاسخگوسازی فقه با تکیه بر عناصر مکانیکی درست نیست، اما فعال سازی عناصر درونی روش استنباط و تبدیل این عناصر به یک «حرکت دینامیکی درون اجتهادی» کاری ضروری است که کمتر انجام شده است، رویکرد ایجاد و تقویت حرکت دینامیکی می‌تواند به گشایش افق‌های جدید منتهی شود و یک پویش فقهی را پدید بیاورد. او با اشاره به گذشت چند دهه از نظریه‌ تبدّل موضوع توسط امام خمینی خاطرنشان کرد: متاسفانه این نظریه هنوز به جایگاه شایسته‌ای در مباحث اصولی دست نیافته و از ظرفیت‌های آن در تبیین رابطه‌ فقه با واقعیت‌ها و تحولات اجتماعی بهره‌برداری …

توضیحات بیشتر »

ابتکار امام در طرح «نقش عنصر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط فقیه» تحول عمیقی در فقه ایجاد کرد/ زمان و مکان ممکن است ملاکات حکم را از اساس تغییر دهد/ برخی از عنصر زمان و مکان استفاده می‌کنند ولی بی‌مبنا حرف می‌زنند!

ابتکار امام در طرح «نقش عنصر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط فقیه» تحول عمیقی در فقه ایجاد کرد/ زمان و مکان ممکن است ملاکات حکم را از اساس تغییر دهد/ برخی از عنصر زمان و مکان استفاده می‌کنند ولی بی‌مبنا حرف می‌زنند!

اساسا جمهوری اسلامی که حضرت امام اعلام کردند، بر اساس دخالت عنصر زمان و مکان در اجتهاد ایشان نسبت به موضوع دولت است. امروه موضوع دولت، حق شهروندان است و وقتی «شهروند» می‌گوییم، یعنی مسلمان و غیر مسلمان ندارد، قوم فارس، کرد، لر و بلوچ ندارد از این رو جکهوریت لازمه حکومت خواهد بود. امام هم بر همین اساس، حکومتی تشکیل دادند که ماهیت آن با حکومت‌های گذشته متفاوت است. البته برخی از فقها همین را برنتابیدند؛ چون نتوانستند عنصر تغییر موضوع را در عرصه‌های اجتماعی ببینند و نتوانستند با حضرت امام همراهی کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و …

توضیحات بیشتر »

درآمدی بر منهج فقهی حضرت ‌‌‌آیت‌الله خامنه‌ای

درآمدی بر منهج فقهی حضرت ‌‌‌آیت‌الله خامنه‌ای

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی قائینی با اشاره به منهج فقهی رهبر معظم انقلاب گفت: با توجه به نیازهای روز جامعه، رهبری در پاسخگویی به مسائل اهتمام جدی به علوم جدید و بررسی تاریخی دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه برگزاری سلسله نشست‌های مکتب‌شناسی فقهی حضرت ‌‌‌آیت‌الله خامنه‌ای، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدی قائینی، استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با موضوع «درآمدی بر منهج فقهی ‌‌‌آیت‌الله خامنه‌ای» به ارائه مباحث خود پرداخت. آنچه می‌خوانید خلاصه‌ای از ارائه این استاد حوزه علمیه در دو نشست اخیر است. در رابطه با منهج علمی و فکری مقام معظم رهبری در مباحث فقهی به نکاتی …

توضیحات بیشتر »

برای ورود به منطق فهم حدیث، نیازمند اصول فهم جدیدی هستیم/ افراط و تفریط در برخورد با حدیث

روایات طبی نه وثاقت سندی دارد و نه موثوق الصدور است

استاد دانشگاه قرآن و حدیث، ضمن برشمردن برخی آفات سیطره روایات فقهی بر سایر روایات، گفت: ما منکر تأثیر اصول فقه بر فهم برخی حوزه‌های دیگر نیستیم ولی اصول عقاید هیچ ربطی به فقه ندارد یعنی ۲۰ درصد اصول در منطق فهم مؤثر است ولی همان ۲۰ درصد هم اثر ناقص دارد؛ بنابراین اگر بخواهیم وارد منطق فهم حدیث شویم، نیازمند اصول فهم جدیدی هستیم. بحث بر سر وجوب نماز نیست بلکه نماز انسان‌ساز صرفا با رعایت احکام شرعی محقق نمی‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدکاظم طباطبایی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و رئیس پژوهشکده حدیث پژوهشگاه قرآن …

توضیحات بیشتر »

برجسته‌کردن روایات اهل بیت(ع) در طرح پژوهشی تاریخ در روایات

برجسته‌کردن روایات اهل بیت(ع) در طرح پژوهشی تاریخ در روایات

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) از اجرای طرح کلان پژوهشی تاریخ در روایات خبر داد و تأکید کرد: در این طرح ضمن اینکه کوشیده‌ایم نوآوری و ابداعات روایات را برجسته کنیم ولی یادمان نرفته که با هدف برجسته‌سازی روایات اهل بیت(ع) این کار را انجام دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن الویری، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) در نشست علمی «معرفی کلان‌طرح تاریخ در روایات»، گفت: اگر بتوانیم روایات تاریخی را از منابع روایی مانند بحارالنوار استخراج و دسته‌بندی کنیم، منبعی بیکران در اختیار محققان قرار خواهد گرفت. وی افزود: مراد ما از روایت تاریخی هم روایتی است که تمام یا بخشی …

توضیحات بیشتر »

تطور و تکمیل فقه به معنای کمبود و نقص در آن نیست/ حکمرانی، تطبیق فقه بر واقعیت‌های متغیر زمانی و مکانی است/ نباید دانش فقه را صرفاً اخروی معرفی کنیم

تطور و تکمیل فقه به معنای کمبود و نقص در آن نیست/ حکمرانی، تطبیق فقه بر واقعیت‌های متغیر زمانی و مکانی است/ نباید دانش فقه را صرفاً اخروی معرفی کنیم

وقتی در مقام تعیین تکلیفی برای حکومت هستیم نمی‌توانیم بدون ملاحظات، آن را جایز بدانیم. حکومت هم نمی‌تواند حکم فردی را در جامعه جاری کند بلکه باید این مسئله را در مقیاس اجتماعی، فرهنگی و پیوست‌های مختلف بررسی کرده و تناسب یا عدم تناسب آن را کشف کند. لذا حکم فردی و ترویج اجتماعی کاملاً متفاوت است ولی نمی‌توان ناکارآمدی را ابتدا مرهون این گزاره‌ها دانست. وقتی نگاه و توجه دقیق صورت گیرد مشخص می‌شود که فقه مانع نبوده بلکه اجرای ناقص، مانع تحقق اهداف و ناکارآمدی شده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: اصطلاح فقه حکومتی سالهاست در میان فقه‌پژوهان حوزه …

توضیحات بیشتر »

نظریه انقلاب نسبت و موقعیت آن در استنباط فقهی

نظریه انقلاب نسبت و موقعیت آن در استنباط فقهی

یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده این است که نظریه انقلاب نسبت به‌عنوان یک نظریه اصولی موردپذیرش است و اشکال‌های مطرح بدان قابل پاسخ بوده و بر اساس ضابطه‌مند کردن آن برای اجرا، اشکال اصلی این نظریه که ترجیح بلا مرجح بودن تقدم نسبت سنجی‌هاست قابل برطرف کردن است؛ بنابراین در موارد تعارض بیش از دو دلیل باید مطابق این شیوه به بررسی نسبت‌های بین دلیل‌ها پرداخت و به استنباط احکام اعم از اصولی و فقهی پرداخت و با توجه به ثمره‌های متعددی که پذیرش این نظریه در بحث‌های اصولی و همچنین فرع‌های مختلف فقهی دارد، می‌بایست مطابق این روش و بر اساس …

توضیحات بیشتر »

حدیث فقهی مشترک و همگرایی اندیشه فقهی مذاهب اسلامی

حدیث فقهی مشترک و همگرایی اندیشه فقهی مذاهب اسلامی

حجت‌الاسلام سیدمحمدحسن حکیم گفت: تاکید بر احادیث فقهی مشترک و اتکای بر آن در بحث فقهی زمینه و بستر دانشی جدی و بر حقیقی را پدید می‌آورد که بر پایه آن همگرایی اندیشه‌ای فقیهان مسلمان در دسترس به نظر می‌رسد. چراکه عمده‌‌ی اختلافات فقهی یا ناشی از تفاوت و تغایر در مستند بحث است یا مرتبط با کیفیت تلقی و برداشت و قواعد مرتبط با آن؛ سد خطا و کاستی در استناد و یکسان سازی مستندات بحث فقهی نه تنها از اختلاف ناشی از تفاوت در مستندات پیشگیری می‌کند، بلکه درصد بالایی از خطای در تلقی و برداشت را نیز …

توضیحات بیشتر »

تأثیر فقه بر تدوین کتب اربعه حدیثی

تأثیر فقه بر تدوین کتب اربعه حدیثی

اختصاصی شبکه اجتهاد: رابرت گلیو دیرزمانی است با مطالعاتش حول حدیث و فقه شیعه می‌شناسیم. او استاد دانشگاه اکستر انگلستان است و مقالاتی در عرصه شیعه پژوهی مانند: پیوند حدیث و فقه؛ مجموعه‌های رسمی احادیث امامیه (۲۰۰۱)، اسلامِ متن گرا؛ تاریخ و دکترین مدرسه‌ی شیعیِ اخباری (۲۰۰۷)، پذیرش اجتهاد و مشروعیت خطاپذیریِ اجتهادی در اسلام (۲۰۰۶)، تردیدِ اجتناب ناپذیر؛ دو نظریه فقهی شیعی، نگاشته و در سال ۱۳۷۸ کتابش با عنوان «تاریخ مکتب اخباری» در شانزدهمین دوره جایزه جهانی کتاب سال ایران برنده بخش مطالعات اسلامی در رشته تاریخ و حدیث شده است. گلیو این روزها در مرکز اسلام‌شناسی اکستر، …

توضیحات بیشتر »

نقد مرجعیت عرف در استناد

حجت‌الاسلام پورصدقی با درک ضرورت مسئله و درک عدم صلاحیت عرف بر مرجعیت چنین امری و همچنین یافتن مرجع دارای صلاحیت طبق قواعد و ضوابط مدون فقهی و اصولی، مرجعیت عرف را مورد انتقاد قرار داده و عقلاء بما هم عقلاء را به‌عنوان تنها مرجع شایسته برای تعیین استناد می‌پذیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از دیدگاه عقل و شرع ظلم و تعدی به حقوق دیگران غیر مشروع است. بر این اساس هر شخصی در اجتماع انسان‌ها، باید عواقب رفتار موجب تعدی به حقوق دیگران و منجر به خسارت و صدمه به غیر را بپذیرد و این پذیرش ناشی از عقل، …

توضیحات بیشتر »

ضرورت سه‌ گام بنیادین در زمینهٔ روایات تفسیری

ضرورت سه‌ گام بنیادین در زمینهٔ روایات تفسیری

درباره روایات تفسیری سه‌گام بنیادین ضروری به نظر می‌رسد: اولین آن گردآوری همه میراث روایی ناظر به تفسیر آیات؛ دوم اعتبارسنجی روایات تفسیری و سوم کوشش برای فهم مدالیل روایات تفسیری است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری در کارگاه مشق حدیث پژوهی که قم از سوی گروه آموزشی علوم قرآن و معارف حدیث مرکز تخصصی آخوند خراسانی، در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با حضور فضلا و طلاب برگزار شد، از ضرورت سه‌گام بنیادین درزمینهٔ روایات تفسیری سخن گفت. گام نخست، گردآوری همه میراث روایی ناظر به تفسیر آیات استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم …

توضیحات بیشتر »

برخی بازگشت به «حدیث‌بسندگی» و اخباری‌گری پنهان را دامن می‌زنند/ بخشی از غنا و قوت فقه شیعه مرهون کاربست عقل است

برخی بازگشت به «حدیث‌بسندگی» و اخباری‌گری پنهان را دامن می‌زنند/ بخشی از غنا و قوت فقه شیعه مرهون کاربست عقل است

استاد علی‌اکبر رشاد گفت: بعضی افراد و سلایق به صورت اعلام ناشده، ناگفته و نانوشته و احیاناً نامحسوس، بازگشت به «حدیث‌بسندگی» و نوعی اخباری‌گری پنهان را دامن می‌زنند. آن‌سان که باید و شاید در حوزه آموزش و پژوهش به علوم عقلی اهتمام نمی‌شود. اگر دوره فعلی را با بعضی از ادوار تاریخی مقایسه کنیم، نمره نسبتاً خوبی نمی‌گیریم به گزارش شبکه اجتهاد، مسئله کارکرد و کاربست عقل برای «تحقیق در دین و ابعاد آن» بویژه کشف شریعت و همچنین برای «تحقق دین خاصه شریعت در ساحات حیات انسان»، از مهم‌ترین مسائل دین‌پژوهی و ضروری‌ترین امور معرفتی امروز قلمداد می‌شود، نزدیک‌ترین …

توضیحات بیشتر »

اعتبارسنجی قاعده «کلما ازداد صحه ازداد وهنا» طبق مبانی حجیت خبر واحد»

اعتبارسنجی قاعده «کلما ازداد صحه ازداد وهنا» طبق مبانی حجیت خبر واحد»

یکی از بحثهای اصولی مهم و پرکاربرد بحث از جبران ضعف روایت به وسیله عمل مشهور و در مقابل تضعیف روایت به وسیله اعراض مشهور است. اهمیت بحث در این است که با پذیرش این نظریه بعضی از روایات که دارای سندهای معتبر هستند از حجیت ساقط می‌شوند و در مقابل بعضی از روایات که دارای سندهای غیر معتبر هستند به برکت شهرت حجت می‌گردند. به گزارش شیکه اجتهاد، نشست علمی اعتبار سنجی قاعده «کلما ازداد صحه ازداد وهنا» طبق مبانی حجیت خبر واحد، با ارائه حجت‌الاسلام محمد فائزی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه و عضو گروه اصول فقه …

توضیحات بیشتر »

نظام «قانونی ولائی» در فقه و اصول

نظام «قانونی ولائی» در فقه و اصول

متن حاضر، تدوین هفده جلسه درس خارج فقه استاد سید احمد مددی است که پیرامون «نظام قانونی» به‌عنوان نظام زیرساختی علم اصول و فقه ارائه شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بحث «نظام قانونی» از آنجا حائز اهمیت است که به «تکامل روش تفقه» معطوف بوده و دارای ابداعات و افق گشایی‌های متعددی است که بر پایه‌ها و ریشه‌های علم «اصول» و – در مرتبه بعد- «فقه» تأثیرگذار است. ازاین‌رو نسبت به آن دسته از نوآوری‌های عرصه فقاهت که به یک مسأله یا موضوع خاص محدود است، اهمیت مضاعف دارد. شاید بتوان عصاره این دیدگاه را چنین تقریر نمود: آنچه …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله سبحانی: عقلانیت با آئین خاتم سازگاری دارد/‌ هادوی: اجتهاد ضرورتاً عقل گراست/ رشاد: عقل حجت‌ساز است/ مناظره‌ای بر سر عقل و مکتب تفکیک

آیت‌الله سبحانی: عقلانیت با آئین خاتم سازگاری دارد/‌ هادوی: اجتهاد ضرورتاً عقل گراست/ رشاد: عقل حجت‌ساز است/ مناظره‌ای بر سر عقل و مکتب تفکیک

استاد رشاد با اشاره به سخنان استاد‌ هادوی تهرانی مبنی بر اینکه سلفی‌های سنی، نص گرا هستند اظهار داشت: بنده ترجیح می‌دهم این تعبیر را به کار ببرم که از «نص بسندگان» هستند چنانکه «خردبسندگی» هم مانند «نص بسندگی» عیب است و نباید مجموعه هویت یک جامعه نخبگانی و علمی را متهم کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش ملی «اجتهاد عقل گرا» با پیام آیت‌الله جعفر سبحانی و سخنرانی استاد علی‌اکبر رشاد و استاد مهدی‌هادوی تهرانی به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و همکاری برخی نهادهای علمی در قم برگزار شد. برگزاری مناظره علمی با موضوع «جایگاه عقل و …

توضیحات بیشتر »

هوش مصنوعی جایگزین فقیه و مجتهد نمی‌شود

هوش مصنوعی جایگزین فقیه و مجتهد نمی‌شود/ کارویژه‌‌های هوش مصنوعی در فرآیند اجتهاد

استاد درس خارج حوزه علمیه با تاکید بر اینکه داعش، فطرت انسانی را رها کرده‌ است، گفت: خداوند فطرت انسان را منطبق بر تشریع خود خلق کرده است بنابراین فقط او می‌تواند اجتهاد داشته باشد و هوش مصنوعی گرچه کمک زیادی به اجتهاد کرده است ولی نمی‌تواند جایگزین انسان شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان، در نشست علمی «کاربرد هوش مصنوعی در فرآیند اجتهاد»، گفت: مدیریت هوش مصنوعی باید مدام ذیل هوش انسانی باشد، هوش انسانی باید در مواردی ورود پیدا کند که اصلاً جایی برای هوش مصنوعی نیست و این فعالیت اجتهادی هوش انسانی …

توضیحات بیشتر »

فقه منهای مطالعه شریعت قطعا به خطا می‌رود

فقه منهای مطالعه شریعت قطعا به خطا می‌رود

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: اشکالی که ما داریم این است که فقه را بدون شریعت مطالعه می‌کنیم، فقه منهای مطالعه شریعت و بدون فیلسوف بودن در فقه، قطعا به خطا می‌رود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو خبرگان رهبری در نشست علمی «اصول حاکم بر اجتهاد» که از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، گفت: اصول حاکم بر اجتهاد دو دسته هستند، اصولی که عمل اجتهاد را تنظیم می‌کند که باید در فلسفه فقه مطرح شود و دسته دیگر اصول حاکم بر فلسفه شریعت است؛ ملاصدرا در فضای فلسفه فقه سخن چندانی مگر …

توضیحات بیشتر »

آیا می‌توان اندیشه فقهی شیخ مؤسس را «مکتب فقهی» دانست؟

آیا می‌توان اندیشه فقهی شیخ مؤسس را «مکتب فقهی» دانست؟

استاد حوزه علمیه مشهد ضمن بررسی رویکرد فقهی محقق حائری تصریح کرد: با توجه به اینکه عنصر انسجام و نظام‌وارگی بر مجموعه جریان فکری محقق حائری قابل تطبیق نیست نمی‌توان از اندیشه فقهی محقق حائری به یک مکتب رسید گرچه ظرفیت بالایی برای تحقق چنین چیزی در فقه ایشان بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی با عنوان «امکان‌سنجی پیدایی مکتب فقهی از اندیشه شیخ موسس» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین علی رحمانی عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی و با نقادی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرسول آهنگران استاد دانشکده الهیات دانشگاه تهران در دفتر تبلیغات …

توضیحات بیشتر »

جریان‌شناسیِ علمیِ کلینی؛ کلینی از بزرگان جریان مفضّل بن عمر است

جریان‌شناسیِ علمیِ کلینی؛ کلینی از بزرگان جریان مفضّل بن عمر است

اختصاصی شبکه اجتهاد: جریان‌شناسیِ محدثان و راویان کُهَن، امری با ثمرات علمی فراوان است؛ بخصوص اگر آن محدث «کلینی» باشد و آن راویان، روات مورد علاقه‌ی کلینی. تحقق این امر را با دکتر سید محمدهادی گرامی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و مدیرگروه پژوهشی «مطالعات حدیثی شیعه» به گفتگو نشستیم. او که متخصص قرآن و حدیث وشرق‌شناسی است و تلاقی‌های فکری در جهان اسلام را پژوهیده معتقد است: کلینی به جریان برقی‌‌ها نزدیک است و مشهور است که دو سال آخر عمرش به بغداد رفته است. اما پژوهشگرانی مانند نیومن گفته‌اند او در ۲۰ سال آخر …

توضیحات بیشتر »

رشاد: جوهره فقه نظام‌ساز، ارتباطات و روابط و مناسبات است/ علیدوست: «همه‌دان‌ها» بار سنگین بر دوش فقه نگذارند/ میرباقری: فقهی می‌خواهیم که سرپرستی تکامل اجتماعی را برعهده بگیرد

رشاد: جوهره فقه نظام‌ساز، ارتباطات و روابط و مناسبات است/ علیدوست: «همه‌دان‌ها» بار سنگین بر دوش فقه نگذارند/ میرباقری: فقهی می‌خواهیم که سرپرستی تکامل اجتماعی را برعهده بگیرد

همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز «با تاکید بر افکار و آرای شهید آیت‌الله محمدباقر صدر(ره)» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری برخی نهادهای علمی و فرهنگی کشور و با حضور فرهیختگان، دانش پژوهان، طلاب و سخرانی اساتید رشاد، میرباقری، علیدوست، میرمعزی و ایزدهی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، دبیر علمی همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز، گفت: فقه شیعه از سال‌های آغاز تدوین در قرن چهارم همواره رو به رشد بوده و در فرایند تحول روزآمدی داشته است و تا امروز که ما در خوان گسترده فقه زندگی می‌کنیم این تحول و تطور …

توضیحات بیشتر »

اگر فتوای یک فقیه جواب نداد او باید در روش استنباطش تجدید نظر کند

اگر فتوای یک فقیه جواب نداد او باید در روش استنباطش تجدید نظر کند

استاد علیدوست بیان داشت: شهیدصدر وقتی نمی‌تواند خودش از ادله حکمت حرمت احتکار را درآورد و کراهت را بیرون می‌آورد سراغ فتاوای صاحب جواهر رفته و حکم حرمت را از او می‌گیرد. این در حالی است که اگر فتوای یک فقیه جواب نداده او باید در روش استنباط خودش تجدید نظر کند نه اینکه سراغ مجتهد دیگر برود لذا بنده به این نظر، نقد دارم و هرقدر از شاگردان ایشان هم خواستم توضیح دهند موضوع قانع‌کنند‌ه‌ای ندیدم و بیشتر توجیه بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی با موضوع «فقه با انگاره قبول نظامات شرعی و لزوم استنباط آنها …

توضیحات بیشتر »

اعتبارسنجی منابع روایی و حدیثی اهل سنت

اعتبارسنجی منابع روایی و حدیثی اهل سنت

از احادیثی که مالک در موطا در باب «الصلاه خیر من النوم» نقل کرده این حدیث است: روزی موذن برای نماز صبح به سراغ عمر آمد دید هنوز خواب است. او را صدا زد و گفت: الصلاه خیر من النوم. عمر از این جمله خوشش آمد و دستور داد آن را در اذان صبح بجای «حی علی خیر العمل» قرار دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، کارگاه آموزشی «اعتبار سنجی منابع روایی و حدیثی اهل سنت» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین حسن ضیاءتوحیدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی به صورت حضوری و مجازی در پژوهشکده حج و زیارت برگزار شد. گزارشی …

توضیحات بیشتر »

الزامات و اقتضائات دانشی و روشی فقه‌های تخصصی/ احمد مبلغی

اخلاق چگونه می‌تواند در دستگاه استنباطی تأثیر داشته باشد؟/ چهار رویکرد

شبکه اجتهاد: روش‌شناسیِ معطوف به مسائل مستحدثه اساساً نمی‌تواند چیزی جدای از روش فقه جواهری باشد؛ یعنی روش جواهری به دلیل انعطاف، جامعیت، گستردگی و هوشمندی خاص خود توانسته در میان روش‌های دیگر، حتی در نسبت با روش شیخ انصاری، خود را نشان دهد و به همین دلیل مرکز توجه حضرت امام (ره) قرار گرفته است. روش صاحب جواهر بهترین روش از حیث توانایی ظرفیتی است؛ یعنی ظرفیت کشش‌پذیری و امتدادپذیری و پویایی‌پذیری دارد؛ بدین‌سان درعین‌حال که اصالتش را حفظ می‌کند، انعطاف و ظرفیتی دارد که قابلیت فعال‌ترشدن و تطبیق‌یافتن را در نسبت با مسائل مستحدثه دارد. البته نمی‌توان این …

توضیحات بیشتر »

رویکردهای چهارگانه فقه مقارَن

رویکردهای چهارگانه فقه مقارَن

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم رویکردهای ترجیحی، تقریبی، روشی و توسعه‌ای را از رویکردهای قابل توجه در فقه مقارَن ذکر کرد و گفت: در توجه به این رویکردها، باید به این نکته بپردازیم که کدام یک از آنها برای شرایط کنونی دنیای اسلام سودمند است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمدمبلغی در مراسم رونمایی از مجله «الفقه المقارن» که از سوی مرکز مطالعات فقهی تطبیقی با حضور اساتید در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، گفت: این مجله از میان رویکردهای چهارگانه فوق، رویکرد تقریبی و رویکرد توسعه فقه اسلامی در حوزه مسائل جدید را دنبال می‌کند. …

توضیحات بیشتر »

بدون علوم انسانی اجتهاد ناتمام است و فقه کارآمد به دست نمی‌آید

بدون علوم انسانی اجتهاد ناتمام است و فقه کارآمد به دست نمی‌آید

رئیس شورای حوزه‌های علمیه تهران معتقد است: تولید علوم انسانی اسلامی فقط از فقیه مجتهد برمی‌آید نه فقیه مقلد و نیز بدون علوم انسانی فقه کارآمد و روزآمد به دست نخواهد آمد. استاد رشاد می‌گوید: اگر فقه ما از زمانه عقب هست، علت این است برخی موضوعات علوم انسانی را نمی‌دانند و فتوا نمی‌دهند. شبکه اجتهاد: می‌خواهم نگره‌ای را در زمینه تحول «فقه آموزی» و «فقه پژوهی» و «ارتقاء تفقه و اجتهاد» مطرح ‌کنم و آن مساله «پیوند فقه و علوم انسانی» است. این نگره‌ و نظریه‌ بر ده اصل و پیش‌فرض متکی و احیانا مبتنی است، اول با عبارات …

توضیحات بیشتر »

نقد نظریه قاعده عدالت

نقد نظریه قاعده عدالت

رئیس پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: مرحوم آیت‌الله صانعی در بحث فاضل دیه زن برای قصاص می‌گوید چون عرف امروز این حکم را ظالمانه می‌داند این حکم را کنار می‌گذاریم. چون هر روایتی که با عقل منافات داشته باشد طبق آیاتی که بر عدل و نفی ظلم دلالت دارد باید کنار گذاشته شود. نقد بنده این است که نظریه ایشان دلیل ندارد و دلایلی که ذکر شده پیشتیبان این نظریه نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش اجلاسیه اول کرسی تخصصی «نقد نظریه قاعده عدالت» به همت پژوهشکده فقه و حقوق و مشارکت مرکز همکاری‌های علمی …

توضیحات بیشتر »

پرونده «درس خارج»، سبک‌ها، کاستی‌‌ها و بایسته‌ها

پرونده «درس خارج»، سبک‌ها، کاستی‌‌ها و بایسته‌ها

اختصاصی شبکه اجتهاد: شناخت موضوع، شرط موفقیت در هرگونه فعالیت درباره آن است. موفقیت در درس خارج، پیش از آن که محتاج روش‌ها و ابزارهای مناسب باشد، در گرو تصور کاملی است که از آن می‌شود. به‌مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه بر آن شدیم موضوع «درس خارج» را با نگاهی تاریخی-تحلیلی، آسیب‌شناسانه و روشی مورد بازکاوی قرار دهیم و نظر اساتید و صاحب‌نظران را در این باره جویا شویم. این پرونده شامل سه بخش «درس خارج، سبک‌ها و روش‌ها»، «درس خارج، کاستی‌ها و بایسته‌ها»، «درس خارج، مباحثه و تقریر نویسی» است که با آثار و گفتگوهایی از اساتید: احمد …

توضیحات بیشتر »

روش امام خمینی در فهم اعتبار، شناخت تعامل شارع با اعتبار و تطبیق اعتبار

روش امام خمینی در فهم اعتبار، شناخت تعامل شارع با اعتبار و تطبیق اعتبار

رئیس علمی شورای دین پژوهان گفت: امام خمینی (ره) در باب ردع و امضای اعتباریات اندیشه‌ای دارد که از سوی برخی شخصیت‌‌‌های اصولی نادیده انگاشته می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در سلسله نشست‌‌‌های تبیین مکتب امام خمینی با عنوان «تبیین مکتب اصولی امام خمینی» که در موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی برگزار شد، اظهار داشت: از بهترین و زیباترین مباحث حوزوی، بحث از دو مکتب فقهی و اصولی است که در این جلسه پیرامون مکتب اصولی بحث خواهیم کرد. وی افزود: بحث از مکتب، نوعی آگاهی انبوه را فراهم می‌آورد که سریعتر و …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky