دیدگاه و گزارش

اگر ریپو منحصر شود به این‌که بانک اوراق بهادار را بفروشد و سال دیگر به مبلغ بیشتر بخرد این اشکال شرعی دارد. این غیر از اوراق قرضه به نظر ما چیز دیگری نیست. اسمش را گاهی می‌گذارند اوراق قرضه، گاهی اسمش را می‌گذارند اوراق مشارکت و لذا به قول‌ آقای سیستانی ما وجه شرعی برای این‌ها نمی‌بینیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدتقی شهیدی، در درس خارج فقه معاصر خود به بررسی موضوع «ربا در معاملات بانکی» پرداخته که در ادامه متن آن تقدیم علاقه‌مندان می‌شود؛ در رابطه با بحث گذشته دو مطلب باقی مانده عرض کنم بعد وارد بحث …

شبکه اجتهاد: مراد از خلق پول، ایجاد و آفرینش واحد‌های جدیدی از پول رسمی کشور و وارد کردن آن به اقتصاد است. خلق پول با عرضه پول رابطه تنگاتنگی دارد. در واقع، خلق پول اشاره به سازوکار ایجاد پول دارد، اما عرضه پول اشاره به مقدار پول در اقتصاد دارد. در مورد خلق پول اعتباری، سه دیدگاه اصلی وجود دارد. نخستین دیدگاه، «دیدگاه واسطه مالی یا واسطه وجوه بودن بانک‌هاست» که منکر خلق پول از سوی نظام بانکی است و تأکید می‌کند که جریان ورودی به بازار‌های مالی – مجموع پس‌انداز خصوصی و دولتی – برابر با جریان خروجی از بازارهای …

هیئت خدمات مالی اسلامی به‌تازگی اقدام به انتشار نوزدهمین گزارش و مقاله تحقیقاتی خود در موضوع تحولات دیجیتال در بانکداری اسلامی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در گزارش (WP-19)، فعالیت‌های عملیاتی و رویکردهای نظارتی مربوط به چگونگی روند تحولات دیجیتال در مقوله بانکداری اسلامی در کشورهای عضو هیئت خدمات مالی اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی وضعیت موجود، فناوری و تکنولوژی اتخاذ شده و منطق دیجیتال شدن بانک‌های اسلامی از مواردی هستند که به طور خاص در این گزارش بدان پرداخته شده است. نکاتی همچون رویکردهای نظارتی، چالش‌ها، خطرات احتیاطی و پیامدهای ثبات مالی ناشی از دیجیتال شدن بانک‌های …

دکتر محسن اسماعیلی گفت: بعضی از ما چون تجربه حکومت نداشتیم ساده انگاری کردیم و فکر کردیم اقتصاد یک چیز دم دستی است در صورتی که مدیریت اقتصاد یک امر کاملاً تخصصی و دشوار است. تغییر دادن بنیان اقتصاد کشور از فروریختن نظام شاهنشاهی سخت‌تر است. باور کنید نابود کردن قارون سخت‌تر از نابود کردن فرعون است. این قارون‌ها هستند که فرعون می‌سازند؛ این مفسدان اقتصادی هستند که سیاسی‌ها را هم فاسد می‌کنند؛ اما ما به این نکته توجه کافی نمی‌کردیم البته فقه شیعه سابقه اداره حکومت هم نداشت. شبکه اجتهاد: دکتر محسن اسماعیلی عضو مجلس خبرگان رهبری و حقوقدان …

مؤلف کتاب «زمین در اقتصاد اسلامی» گفت: در عرصه ادبیات اقتصاد اسلامی چیزی تحت عنوان بررسی فقهی – اقتصادی زمین که هم به مباحث فقهی زمین و هم مباحث اقتصادی آن مانند بازار عرضه و تقاضا و … پرداخته باشد، وجود ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، جایگاه زمین در اقتصاد و نظر فقه شیعه درباره زمین و شیوه‎های بهره‌برداری از آن از جمله مواردی مهمی است که کمتر بدان پرداخته شده است. حجت‌الاسلام والمسلمین سعید فراهانی فرد؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی که در حوزه اقتصاد اسلامی فعالیت دارد، کتابی با عنوان «زمین در اقتصاد اسلامی» منتشر کرده …

حجت‌الاسلام خسروپناه گفت: اگر سیاستگذاری و فعالیت‌های اقتصادی دولت موفق بود و یا حداقل ثبات اقتصادی ایجاد می‌‌کرد، بحث اسلام و اقتصاد نیز شاید به این اندازه داغ نمی‌‌شد ولی چون در این بحث ناکام بودند و مردم نیز در زندگی روزانه خود چالش‌های بسیار دارند و حکومت نیز اسلامی است مردم نیز سوال می‌‌کنند که اگر این حکومت اسلامی است چرا سفره ما این شکلی است؟ به همه رسانه‌ها و صداوسیما تاکید می‌‌کنم که حتما به این بحث بپردازند. اگر این کار را نکنید خیانت به اسلام است. ممکن است مردم این عملکردهای غلط را به اسلامی نسبت دهند …

آیت‌الله صافی گفتند که من هم امام را قبول دارم، هم نظرشان را قبول دارم، ولی قانونی که در این حوزه به عنوان ثانویه تصویب می‌شود، باید توسط مجتهد اجرا شود و اگر قانون تصویب شود و به مملکت برود، در بعضی شهرستان‌ها تیغ به دست زنگی مست می‌افتد و آن‌ها رعایت اصول و ضوابط عنوان ثانویه را نمی‌کنند و همین طور هم شد و درست گفتند. به گزارش شبکه اجتهاد، اتفاق عظیم رخ داده در ۲۱ فروردین ماه سال ۱۳۵۸ به اندازه‌ای در تاریخ ۴۳ سالۀ انقلاب اسلامی اهیمت دارد که با حذف از تقویم‌های رسمی نیز قابل فراموشی نیست. …

حجت‌الاسلام والمسلمین مصباحی مقدم با بیان اینکه در مورد رمز ارزها تحقیقات متعددی انجام شده است، گفت: حقیقت مسئله این است که در مورد رمز ارزها همچنان ابهامات جدی وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم در بیست و دومین جلسه درس خارج «فقه بورس» با بیان اینکه در مورد رمز ارزها تحقیقات متعددی انجام شده است، گفت: حقیقت مسئله این است که در مورد رمز ارزها همچنان ابهامات جدی وجود دارد. وی افزود: اینکه آیا این رمز ارزها مال تلقی می‌‌شود یا مال تلقی نمی‌‌شود؟ حال که صحبت از مالیت رمز ارزها است آیا پایه‌ای …

شبکه اجتهاد: اخیراً یادداشتی از دکتر ایرج توتونچیان، استاد دانشگاه الزهرا و فارغ التحصیل رشته اقتصاد از دانشگاه تگزاس امریکا منتشر شد که ناظر به ایده پولطلا نگاشته شده بود. (اینجا بخوانید) مراتب قدردانی خود را بابت توجه این استاد محترم به نظریه پولطلا و هم‌چنین دغدغه ایشان نسبت به حذف ربا از جامعه را اعلام می‌کنم. با این همه، لازم می‌دانم برای برقراری یک گفتگوی سازنده و مفید، مطالبی را در جهت تنویر افکار نخبگان و عموم مردم نسبت به نظریه مذکور بیان کنم. پیشاپیش بابت صراحت لهجه و جسارت این حقیر، عذرخواهم. نگارنده محترم آن‌چنان از موضع استعلا، …

شبکه اجتهاد: بررسی فهرست ۵۰۰ نفره از تاثیرگذارترین چهره‌های شاخص جهان اسلام در طی پنج سال اخیر، از چهره‌ای کمترشناخته شده رونمایی می‌کند که تاکنون کمتر به او و کارویژه‌اش در جهان اسلام توجه کرده‌ایم. پیش از معرفی عثمانی بجاست اشاره شود فهرست سالیانه پانصدمسلمان تاثیرگذار جهان اسلام به معرفی تاثیرگذارترین مسلمانان جهان، طبق شاخصه‌های «مرکز سلطنتی تحقیقات راهبردی اسلام» در اَمان پایتخت اُردن‌هاشمی منتشر می‌شود. بنابر اساسنامه این موسسه که در وب سایت رسمی آن منتشر شده است، هدف از انتشار این لیست کشف فرصت‌های تازه برای نخبگان جهان اسلام است و هر مسلمانی که به هر شکلی بیشترین …

حجت‌‌الاسلام والمسلمین مصاحبی‌‌مقدم با اشاره به مسائل فقه الاقتصاد بیان کرد: در مورد استنباط مسائل فقه الاقتصاد، تجربه می‌‌گوید که امروز نیازمند به فقهای اقتصاددان و یا اقتصاددان‌‌های فقیه هستیم. اگر تشخیص موضوعات را به عهده فقیه بگذاریم، باید موضوع‌‌شناس باشد و طبعاً فقیه برای موضوع‌‌شناسی نیازمند کارشناس آن موضوعات است که بهتر این است که خودش در عرصه هر موضوع صاحب‌‌نظر باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین جلسه از دوره تخصصی فقه الاقتصاد به همت انجمن علمی الهیات، معارف اسلامی و ارشاد و با همکاری انجمن علمی معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع)، با سخنرانی حجت‌‌الاسلام والمسلمین غلامرضا …

عضو انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم گفت: اگر عدالت اقتصادی به معنای عدالت رویه‌ای محقق شود نیاز به عدالت توزیعی به حداقل خود می‌رسد. اگرچه اسلام، عدالت توزیعی را از همان ابتدا با تأسیس نهاد زکات به رسمیت شناخته و در احکام اولیه خود جا داده است. شاهد بر عرض بنده این است که در توصیف زمانه ظهور حضرت ولی عصر در روایات داریم که مردم چنان غنی می‌شوند که مؤدیان زکات می‌گردند نیازمندی پیدا کنند و نمی‌کنند. لذا عمده عدالت رویه‌ای است و این هم چیزی نیست جز «فقه اقتصادی»؛ البته نه آنچه هم‌اکنون از احکام اقتصادی در …

نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد عدم تعیین نوع قرارداد، شبهات شرعی متعددی از جمله عدم قصد صحیح، اکل مال به باطل و غرر را مطرح می‌کند و امکان پرداخت سود را به دلیل مواجهه با شبهه ربا سلب می‌نماید. از این رو، در فرایند استفاده از کیف الکترونیک پول، پرداخت هرگونه وجه اضافه‌ای در قالب سود، پاداش، کش‌بک یا تخفیف به کاربران با شبهه ربا مواجهه خواهد شد. در این گزارش، برای تعیین قرارداد پایه، مدل فقهی قرض به همراه سه مدل دیگر شامل، ودیعه، جعاله، و وکالت پیشنهاد داده شده و چالش ربا در هر یک از …

شبکه اجتهاد: سومین نشست اقتصاد اسلامی مدرسه فقهی امام محمدباقر (علیه‌السلام) با موضوع «رابطه فقه با علم اقتصاد» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید‌‌هادی عربی، رییس دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه قم و مؤلف کتاب «مبانی اقتصاد اسلامی» و «پول و بانکداری با رویکرد اسلامی»، با حضور طلاب و فضلا در اسفندماه۹۹ در این مدرسه برگزار شد. در ادامه گزارش تفصیلی آن را می‌خوانید. از قدیم علوم را بر اساس مبانی مختلف به صورتهای مختلف طبقه بندی می‌کردند. یکی از روش‌های طبقه بندی علوم، طبقه بندی بر اساس روش بوده است. علم را تقسیم به تجربی و غیر تجربی می‌کردند. …

حجت‌الاسلام ترابی گفت: هیچ دلیل فقهی بر حرمت معامله بیت کوین وجود ندارد البته معامله باید در چهارچوب قوانین کشور صورت گیرد و روشن است که احتیاط در همه امور مستحسن است. به گزارش شبکه اجتهاد، حدود دوازده سال از عمر پول‌های نسل جدید «رمز ارزها» می‌‌گذرد، گسترش جایگاه این نوع پول در اقتصاد جهانی -که ارزش بازار تنها یک نوع آن یعنی «بیت‌کوین» فعلا در حدود هزار میلیارد دلار است- و مورد توجه قرار گرفتن آن به عنوان وسیله تجارت و داد و ستد باعث شده است که افراد مومن پیوسته خواهان بیان حکم شرعی آن باشند، لذا به …

عضو هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد حوزه علمیه خراسان با نقدی بر جمله ارائه شده از شهید صدر بر این مبنا که پول مثلی است اما باید ارزش آن به پشتوانه طلا پرداخت شود، گفت: سخن شهید صدر را می‌توان اینگونه مطرح کرد که پول مثلی است و مثلیت آن به این معناست که همان قدرت خرید با همان مقدار اسکناس بازپرداخت شود، که به این صورت ما از مثلی بودن آن عدول نکرده‌ایم و دغدغه مدافعان قیمی بودن آن را نیز در این تعبیر گنجانده‌ایم. با این تعریف که از مثلیت پول ارائه شد دغدغه هر دو گروه را مرتفع می‌کند، …

حجت‌الاسلام مصباحی مقدم، رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار صبح امروز در نشستی خبری مصوبات این کمیته تخصصی را در سال ۹۹ تشریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم، رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در این نشست در خصوص مصوبات کمیته فقهی بیان داشت: در سال ۹۹ در حدود ۲۱ نشست و غالبا هر دو هفته یکبار برگزار کردیم که طی آن۱۰ مصوبه اصلی به تصویب رسید. وی افزود: نزدیک به ۱۴ سال از تاسیس کمیته فقهی می گذرد و در این مدت حدود ۲۲۴ جلسه در این کمیته برگزار شده …

حجت‌الاسلام میرمعزی به بررسی امضایی یا تأسیسی بودن اقتصاد در اسلام پرداخت و گفت: امضایی بودن اقتصاد در اسلام و عدم وجود اقتصاد اسلامی ملازم هم نیستند. شبکه اجتهاد: چندی قبل استاد علوی بروجردی در مصاحبه‌‌ای با سایت اکوایران اقتصاد اسلامی را منکر شد و در خلال سخنانش حتی آن را یک شوخی دانسته بود؛ این موضوع سبب شده بود تا بسیاری از کارشناسان عرصه اقتصاد اسلامی به این سخنان انتقاد کنند و حتی از وی برای اثبات مدعایش دعوت به مناظره داشته باشند. اخیراً استاد علوی بروجردی با استاد عبدالحسین خسروپناه در این رابطه مناظره‌‌ای داشته اند که در …

مخالفت برخی با اقتصاد اسلامی ناشی از علم زدگی افراطی است، غرب که مادر اقتصاد سرمایه داری است، مولود خود را وحی منزل نمی‌داند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمد جواد توکلی عضو هیأت علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی (ره)، با اشاره به دو طیف که اقتصاد اسلامی را رد می‌کنند، گفت: کسانی که منکر اقتصاد اسلامی می‌شوند در دو ساحت عملکرد و تئوریک به آن می‌پردازند. عضو هیأت علمی گروه اقتصاد مؤسسه امام خمینی (ره) اظهار داشت: برخی عملکرد اقتصادی و نیز بانک‌ها را می‌بینند که چندان هم بدون ربا نیستند از این رو آن را زیر سؤال …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: در بررسی حکم فقهی پول‌های رمزینه شده مسئله‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که این‌گونه پول‌ها اگر خواسته باشند مورد بیع قرار گیرند، باید مال باشند و در نتیجه باید خصوصیاتی که در تعریف مال گفتیم را دارا باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدرضا مدرسی، در درس خارج خود به بررسی موضوع «فقه استارتاپ‌ها و ارز مجازی» پرداخت که در ادامه متن آن تقدیم حضورتان می‌گردد؛ تعریف پول: پول مالی است که به طور معمول در یک اجتماع می‌تواند عوض هر کالا و یا خدمت، در هر شرایطی قرار …

این‌که گفته می‌شود استخراج بیت کوین، انتشار و ایجاد پول است و انتشار پول از حقوق مختص به حاکمیت است، ما در صغرای قیاس اشکال می‌کنیم که اصلا استخراج بیت کوین، ایجاد پول و انتشار پول نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد مروی، در ادامه درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمز ارز‌‌ها» پرداخت که در ادامه متن آن را ملاحظه می‌کنید؛ روایتی داریم که ممکن است از این روایت استفاده شود که انتشار اسکناس از حقوق مختص حاکمیت اسلامی است. آن روایت، روایتی است که مرحوم نوری در کتاب مستدرک الوسائل نقل می‌کنند که …

به نظر می‌رسد که حتی اگر نتوانیم اثبات کنیم که خلق پول و بانکداری خصوصی اعتباری حرام قطعی هستند، بایستی اصل را بر منع بگیریم، و جاری کردن اصل برائت در خلق پول یک ساده انگاری و اشتباه فاحش است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سی‌ونهمین عصرانه علمی مدرسه تخصصی فقه امام کاظم (علیه‌السلام) با ارائه مقاله علیرضا زینلی زاده با حضور طلاب و دانش‌پژوهانه این مدرسه تخصصی برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام دکتر محسن خاکی به داوری پرداخت که خلاصه‌ای از اهم سخنان تقدیم خوانندگان فرهیخته می‌گردد. زینلی زاده: در بحث تقابل الضررین، قول قوی‌تر، اجرای قواعد باب تزاحم است. …

شبکه اجتهاد: یکی از مشکلات نظام بانکی تاخیر در پرداخت اقساط توسط مشتریان می‌باشد از این‌رو به کمک اندیشمندان به دنبال راه حلی برای فرار از این معضل و جلوگیری از انباشت معوقات می‌باشند. اخذ دیرکرد در بانک اگر به این صورت باشد که وقتی فردی اقساط خود را با تأخیر می‌پردازد و از او جریمه دریافت شود. اگر به این معنای باشد که مشتری می‌تواند با پرداخت جریمه، اقساط را با تأخیر واریز نماید این دقیقا ربای جاهلی است و این مساله تحت عنوان عدم جواز تأجیل الثمن الحالّ بأزید منه[۱] مورد اتفاق و اجماع اصحاب می‌باشد. در حرمت …

اولین بیان در عدم مشروعیت استخراج بیت کوین که جمعی از علمای اهل سنت قائل بودند، این است که می‌گویند استخراج بیت کوین انتشار پول است و انتشار پول از حقوق مختص حاکمیت است، تعبیر امام المسلمین، لذا استخراج بیت کوین، توسط دیگران صحیح نیست و حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد مروی، در ادامه جلسات درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمز ارز‌‌ها» پرداخت که در ادامه متن آن را ملاحظه می‌کنید؛ بررسی روایت محمد بن مسلم در ضرب دراهم و دنانیر در زمان اهل بیت علیهم السلام اولین بیان در عدم مشروعیت …

شبکه اجتهاد: در روزهای گذشته حجت‌الاسلام حسین میرزایی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگویی درباره طرح استفاده از طلا به‌عنوان پول گفته بود: طرح استفاده از طلا به‌عنوان پول هنوز در مجلس مطرح نشده است اما تصمیم داریم بند «د» ماده ۲ قانون پولی و بانکی کشور را تغییر بدهیم و اینکه گفته شده مسکوکات طلا رواج قانونی ندارد را مصوب کنیم که رواج قانونی دارد، این در واقع کوتاه‌ترین طرح کل پارلمان‌های دنیا محسوب می‌شود. نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: نتیجه این می‌شود که مقدمات آن طرح، بحث پول و طلا را …

استاد عشایری می‌گوید: با خوانش برخی از فقهاء از بیع الخیار، می‌توان ریپو را از مصادیق آن دانست. بر اساس جستجویی که شیخ اعظم انصاری انجام داده، بیشتر فقیهان امامیه بیع الخیار را بدین صورت فهمیده‌اند که فروشنده در تمام مدت شرط شده، حق فسخ دارد. اما برخی فقیهان، بیع الخیار را در قالب «عقد به شرط بازخرید» قابل تصور دانسته‌اند. مثلا سید یزدی یکی از صورتهای قابل قبول برای بیع الخیار را ترکیبی از دو عقد معرفی کرده و تصریح کرده است که در بیع الخیار، فروشنده می‌تواند بازخرید مبیع را به همان ثمن پیشین شرط کند. برخی فقیهان …

گزارش سیاستی بررسی ابعاد فقهی و حقوقی به‌کارگیری قراردادهای هوشمند در نظام مالی ایران توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، قرارداد هوشمند ازجمله تحولات فنّاورانه در عصر جاری است که در حال دگرگون‌سازی فرایندهای صنعت و کسب‌وکار است. با ظهور فنّاوری بلاک‌چین، قراردادهای هوشمند شکلی تازه‌ به‌خود گرفته و امکان اجرای شرایط قرارداد به‌صورت خودکار و بدون مداخلهٔ شخص ثالث را فراهم ساخته است. ازاین‌رو، قراردادهای هوشمند می‌تواند موجب افزایش سرعت فرایندها، صرفه‌جویی در هزینه‌ها، ارتقای شفافیت، افزایش کارایی فرایندهای کسب‌وکار و کاهش ریسک‌های احتمالی شود. امروزه صنعت بانکداری، بیمه، املاک و مستغلات، …

ریشه مفاسد اقتصادی قدرت خلق پول توسط بانک‌ها است؛ سوال این است که اگر به سرچشمه فساد بانکی پرداخته نشود آیا با برخورد‌‌‌‌ها‌ی موردی با مفسدان، مشکلات حل شده و دیگر هیچ فسادی رخ نمی‌دهد؟ ممکن است گفته شود تا زمانی که این موارد جرم انگاری نشود قوه قضاییه نمی‌تواند به موضوع خلق پول ورود پیدا کند اما شایسته است تا دادستانی با فهم صحیح از این موضوع به نحو مقتضی از حقوق عامه صیانت داشته باشد. امروز یک خانواده ۴ نفره ماهیانه ۳ میلیون تومان مالیات پنهان پرداخت می‌کند که به جیب ثروتمندان دارای رانت می‌رود. به گزارش شبکه …

عضو هیئت علمی جامعه‌المصطفی العالمیه گفت: نمی‌توان از طریق مقایسه «خلق پول در نظام پول اعتباری» با «خلق پول در نظام پول فلزی»، پذیرش و مشروعیت «خلق پول اعتباری» را از نگاه فقه اقتصاد اسلامی اثبات کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین نعمت‌الله پناهی، مدیرگروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی در نشست علمی «بررسی ماهیت خلق پول با رویکرد اقتصادی و فقهی» که به صورت مجازی و حضوری با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار شد، اظهارکرد: خلق پول در این چارچوب با توجه به سه معیار رشد اقتصادی، عدالت توزیعی و اخلاق اسلامی، با مقاصد و مذاق شریعت اسلامی همخوانی …

حجت‌الاسلام والمسلمین عبادی با بیان این‌که بر اساس تحقیقات میدانی متقن به این نتیجه رسیدیم که بیش از ۹۵ درصد امهال‎هایی که در نظام بانکی صورت می‌گیرد، به صورت ربوی است، بیان کرد: اگر بانک‌ها به تمام آنچه در «آیین‌نامه وصول مطالبات غیرجاری» که مورد تایید شورای فقهی بانک مرکزی قرار گرفته و توسط بانک مرکزی نیز ابلاغ شده، عمل می‌کردند شاهد گسترش ربا در کشور نبودیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین جواد عبادی، کارشناس ارشد فقه بانکی در گفت‌وگویی اظهار داشت: بر اساس تحقیقات میدانی متقن به این نتیجه رسیدیم که بیش از ۹۵ درصد امهال‎هایی که در …