تقریرنگاری هرچند به یقین فرآوردههای چشمگیری داشته است – چه آن که تقریرات درسها اینک منابع گرانسنگی است که درسهای خارج را به حق سیراب میکند – اما در کنار توجه به این واقعیت نباید به اشکالات تقریرنگاری بی توجه ماند و زوایا و ابعاد این حرکت نظر از نوباید انداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد …
Read More »Tag Archives: امام خمینی(ره)
رویکرد «مقاومت» در فقه شیعه/ مبارزه با ظلم، محوریترین اصل در حوزه فقه سیاسی
بنابر فقه شیعه دفاع از مظلوم مورد تأکید است، یعنی فقه شیعه عبور از کنار مظلوم را برنمیتابد، در این فقه سرنوشت همه مسلمانان به یکدیگر گره خورده است و نمیتوان بیاعتنا از کنار یکدیگر عبور کرد، بخصوص اگر مسلمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، مدرس درس خارج فقه، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه …
Read More »مکتب اصولی امام خمینی(ره) در گفتگو با اندیشوران
درباره مکتب و نوآوریهای اصولی امام خمینی(ره) میخوانید: تأثیر دیدگاه اصولی امام بر اندیشه سیاسی و حکومتی ایشان، نگاه امام به سیره عقلاء، اختلاف دیدگاه امام با مرحوم آخوند، ثمرات نظریه خطابات قانونیه، اندیشههای بلند و کارساز امام در فقه و اصول، سبک و سیاق درس اصول امام و… به گزارش خبرنگار اجتهاد، مکتب اصولی امام خمینی(ره) و نوآوریهای ایشان …
Read More »ابعاد نظارت بر قدرت سیاسی در فقه حکومتی
نظارت بر قدرت سیاسی در اندیشه غربی و دینی وجود دارد؛ اما در تفکر غربی، نگاه تکبعدی و بیرونی است؛ اما در اندیشه اسلامی، نظارت درونی و بیرونی اعم از نظارت الهی، نظارت فرد بر اعمال خودش یا نظارت درونی، نظارت عمومی یا همگانی و نظارت سازمانی یا ساختاری وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، مفهوم «نظارت» از جمله مهمترین …
Read More »خاطرات و گفتگوهای سیاسی آیتالله مؤمن مکتوب شد
در این کتاب بخوانید: «شیخ انصاری و امام خمینی»، «سیره آیتالله سیدمحمد محقق داماد»، «بررسی شخصیت و آثار سیدمهدی روحانی»، «تاریخ شفاهی قوه قضائیه»، «بررسی مقام فقهی، اصولی، رجالی رهبر معظم انقلاب»، «فعالیتهای علمی و مبارزاتی آیتالله طاهری خرمآبادی»، «نمایندگان امام در چندین عرصه»، «شرایط خبرگان هم اعلمیت است و هم انقلابی بودن». به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «خاطرات و …
Read More »امام خمینی، از اندیشه اجتهادی تا رویکرد حکومتی
در این سالنامه بخوانید: چرایی و ضرورت طرح ایده اجتهاد در اندیشه امام خمینی،«اجتهاد در اندیشه امام» بر اساس نظریات سیدحسن خمینی، خاطرات مرحوم فاضل لنکرانی از امام، ایام تبعید امام در ترکیه، برنامههای امام خمینی در نجف و ملاقاتها، حقوق مردم در اندیشه امام خمینی. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همزمان با سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره)، شماره چهارم سالنامه …
Read More »روایت دسته اول از شجاعت امام خمینی و ۱۵ خرداد ۴۲
آیتالله شبیری زنجانی، شجاعت امام خمینی را از ویژگیهای بارز شخصیت بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران دانست و خاطرنشان کرد: انسانهای شجاع طرز فکرشان با انسانهای معمولی متفاوت است؛ لذا فکر انقلاب در دیگران وجود نداشت. آقای خمینی دلِ قوی داشت و در شجاعت جزء نوادر قرون و در این جهت مشابه مرحوم مدرّس بود که در شجاعت نادرهای بود. به …
Read More »حجیّت شهرت فتوایی قدما با رویکردی به آرای امام خمینی
بعضی از فقیهان همچون مرحوم خویی شهرت فتوایی را فی نفسه حجت نمیدانند و تنها ادله موافقان حجیّت شهرت فتوایی را رد میکنند و با نفی اعتبار شهرت در موارد زیادی آرای متقدمین را به چالش کشیده و در مقابل، بزرگانی چون آیتالله بروجردی و امام خمینی و آیتالله بجنوردی شهرت فتوایی قدما را حجت میدانند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
Read More »ادله امام خمینی(ره) در نفی شبهه مشروعیت حاکمان جائر
به گفته سیدسجاد ایزدهی، امام خمینی(ره) با ادله خویش شبهه مشروعیت حاکمیت حاکمان جور را نفی میکنند و میفرمایند: «اینها… دو تا روایت از این طرف از آن طرف میگردند پیدا میکنند که خیر «با سلاطین مثلاً بسازید، دعاکنید به سلاطین» این خلاف قرآن است». به گزارش شبکه اجتهاد در دیدگاه شیعه حکومت مشروع تنها حکومت پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) …
Read More »جایگاه مصلحت در حکومت اسلامی با تأکید بر اندیشه فقهیسیاسی امام خمینی(ره)
بحث مصلحت در فقه سیاسی شیعه، پس از تحقق عینی حکومت اسلامی در ایران و طرح عالمانه مباحث حکومتی از سوی امام خمینی(ره) تحت عنوان ولایت فقیه بیش از گذشته اهمیت یافته است. هدف از نوشتار حاضر تبیین جایگاه مصلحت در اندیشه فقهی ـ سیاسی امام خمینی به عنوان راهکاری در خصوص رفع تزاحم احکام است. ازاینرو، سؤال اصلی این است که آیا در اندیشه فقهی ـ سیاسی امام خمینی(ره) حاکم اسلامی در عصر غیبت میتواند با توجه به عنصر مصلحت، به صدور قوانین در اداره امور جامعه بپردازد؟ قانون در اسلام به معنای احکام شرع و مجموعه قواعد و مقرراتی است که از سوی رهبر مشروع جامعه برای اداره جامعه با توجه به احکام کلی الهی بر پایه مصلحت آن جامعه وضع میگردد. مصلحتاندیشی در اندیشه سیاسی اسلام در چارچوب موازین شرعی صورت میگیرد. امری که مصلحت و حکومت را در اندیشه سیاسی اسلام به هم پیوند میزند، جایگاه مصلحت از حیث سندیت نیست، بلکه جایگاه مصلحت از حیث امتثال امری است که به طور عمده خود را در قالب دو بحث تزاحم در اصول فقه و حکم حکومتی در فقه نشان میدهد. نتیجه آنکه از نظر امام خمینی(ره) در عصر غیبت، ولی فقیه میتواند در صورت ضرورت و مصلحت، حکم اولی یا ثانوی را متوقف سازد و پس از رفع بحران، دوباره آنها را حاکم گرداند و این مصلحتاندیشی فقط در حوزه احکام حکومتی تحققپذیر است. مصلحت از دیدگاه امام خمینی اعم از فقهالعباده و فقهالمعامله و احکام اولیه و ثانویه است.
Read More »تبیین «حق و حکم» در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)
دومین پیش نشست همایش ملی اندیشه فقهی امام خمینی (ره) با عنوان «حق و حکم در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)» با حضور اساتید، دانشجویان و فضلای حوزه علمیه قم برگزار میگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین پیش نشست همایش ملی اندیشه فقهی امام خمینی (ره) با عنوان «حق و حکم در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)» از سوی دانشگاه آزاد اسلامی …
Read More »محدوده قاعده «لاضرر» در قانونگذاری «تبیین دیدگاه امام خمینی و شهید صدر»
قاعده «لاضرر» از قواعد کاربردی در فقه اسلامی است که در دیدگاه امام خمینی(ره) و شهید صدر(ره)، ابعاد متفاوتی برای آن طرح شده است. این مقاله پس از مرور اجمالی بر سند و دلالت روایاتی که مستند قاعده هستند، به تبیین ابعاد ذیل با توجه به دیدگاه امام خمینی و شهید صدر پرداخته، ایدههای متمایز در نگرش دو فقیه را مطرح کرده است: ۱٫ سلطانی (حکومتی) بودن قاعده لاضرر؛ ۲٫ مفهومشناسی، ملاکشناسی و مصداقیابی ضرر؛ ۳٫ استخراج احکام وضعی از قاعده لاضرر. نتایج به دست آمده از این قرار است: ۱٫ امام خمینی قاعده لاضرر را حکومتی دانسته و این قاعده در اختیار فقیه حاکم، مبنای احکام وضعی و اجتماعی قرار میگیرد. ۲٫ شهید صدر با بسط در معنای ضرر؛ به ویژه در توسعه آن به نقص در کرامت و اعتقاد به ضرورت شناخت محل اصلی ضرر با واکاوی مسائل، راه مهمی را برای حل مشکلات خانوادگی و مسائل عرصه خصوصی باز کرده و با تأکید بر اعتبار شناخت مصداق ضرر به وسیله عرف و قطعیت دلالت روایات بر قوانین وضعی، محدوده و کاربرد قاعده را افزایش دادند. این نوشتار نشان می دهد با بازخوانی دیدگاه های فقهاء درباره قواعد فقهی می توان ظرفیت قانونگذاری را بر مبنای فقه حکومتی افزایش داد.
Read More »ضیائیفر: نگاه فرافقهی، فقه امام (ره) را ممتاز کرده است
سعید ضیائیفر معتقد است دیدگاههایی که امام خمینی (ره) در مباحث فقهی مطرح میکنند ناشی از نگاههای برون فقهی ایشان است و همین مسئله سبب شده که فقه ایشان تا اندازه قابلتوجهی ممتاز باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سعید ضیاییفر عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در اولین پیش نشست همایش اندیشههای فقهی امام خمینی(ره)، با …
Read More »انواع روششناسی فقه سیاسی و کاربرد آن در فقه
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به انواع روششناسی فقه سیاسی و کاربرد آن در فقه گفت: امام خمینی(ره) تنها فقیهی است که برای شناسایی فقه سیاسی، سیستمی بحث میکند؛ زیرا با روششناسی در فقه میتوان نظام سیاسی فقها را دستهبندی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در سلسله …
Read More »جایگاه فقهی امام خمینی در حوزه تبیین میشود
پیش نشست همایش ملی اندیشه فقهی امام خمینی(ره)، اول اردیبهشتماه با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین ضیائیفر در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پیش نشست همایش اندیشه فقهی امام خمینی(ره) با همکاری انجمن مطالعات سیاسی حوزه و مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم در پردیسان برگزار خواهد شد. قرار …
Read More »مطالعه تطبیقی مبنا و فرآیند تعیین حاکم اسلامی در آرای امام خمینی(ره) و سنهوری
امام خمینی(ره) در تعیین حاکم، قائل به نصب است و سنهوری قائل به انتخاب. با وجود اختلاف شدید میان دو نظریه نصب و انتخاب به عنوان مبنای تعیین حاکم اسلامی، پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی ـ توصیفی، در گستره فرآیند تعیین، روحی دموکراتیک را حاکم بر دو نظریه خلافت راشده سنهوری و ولایت مطلقه فقیه امام خمینی می یابد که از طریق سازوکارهایی؛ نظیر انتخاب شورایی و دودرجه ای تبلور می یابد و نتیجه آنکه با تمرکز بر زمینه های مورد وفاق انتخابی بودن انتخاب کنندگان (انتخابات)، شرط دانستن عدالت و تقوا و علم در ناخبین و ماهیت شورایی تصمیم گیری آنان، می توان نسبت به تشکیل مجمع یا شورایی متشکل از خبرگان در فرآیند تعیین حاکم اسلامی مبادرت ورزید. اگر چه نمی توان از پاره ای از تفاوت ها در آثار و نتایج منبعث از مبانی چشم پوشید، اما به هر صورت، تمهید چنین سازوکاری به تضمین ویژگی دموکراتیک فرآیند تعیین حاکم می انجامد. بدون اینکه تفاوت های این نوع رویکرد دموکراتیک با الگوی غربی دموکراسی نادیده گرفته شود.
Read More »گزارش مناظره «ذیحق بودن مردم در حکومت از منظر امام خمینی(ره)»
نشست علمی بررسی «ظرفیتهای ذیحق بودن مردم در حکومت در اندیشه امام خمینی(ره)» شنبهشب گذشته با حضور حججاسلام قاضیزاده و بهروزیلک در موسسه فرهنگی و پژوهشی فهیم قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مناظره علمی «ظرفیتهای ذیحق بودن مردم در حکومت در اندیشه امام خمینی(ره)» با حضور اساتید، فضلاء، طلاب و سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده رئیس موسسه فهیم …
Read More »مباحث «ولایت فقیه» در حوزه سبب تقویت روحیه انقلابی میشود
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه بحث ولایت فقیه در حوزه سبب تقویت روحیه انقلابیگری میشود، گفت: اگر بخواهد بحث ولایت فقیه در حوزهها روز به روز ضعیفتر شود، سبب ضعف در روحیه انقلابیگری خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) امروز در پایان درس خارج فقه که در …
Read More »بررسی مشترکات الگوی حکومت دینی در میان شیعیان و اهل سنت با تکیه بر آرای امام خمینی، علامه نائینی، آخوند خراسانی، کواکبی و مودودی
در مقایسه صورت گرفته میان اندیشمندان شیعه و سنی در پایان نامه مذکور تلاش بر این شد تا اشتراکات نظرات ایشان در باب سیاست و حکومت در پنج مورد ضرورت حکومت در اسلام ، جایگاه شریعت و قانون و قانونگذاری در اسلام ، ویژگیهای حاکم در اسلام ، نقش و جایگاه مردم در حکومت اسلامی و اهداف حکومت از نظر اسلام مورد بررسی قرار گیرد که با مقایسه آرا و نظرات این متفکران به نقاط اشتراک و افتراق ایشان اشاره شده و بنا به موضوع پایان نامه نقاط اشتراک برجسته تر و مورد تأکید بیشتری قرار گرفته است به همین روال متن پایان نامه در چهار فصل تدوین گشته است که در فصل نخست از ضرورت حکومت در اسلام و در فصل دومک و سوم آرای متفکران شیعه و سنی و در قصل چهارم قیاس بین آنها و نتیجه گیری پایانی صورت گرفته است.
Read More »انتشار «دانشنامه امام خمینی» به سه زبان
دانشنامه امام خمینی(ره) با بیش از ۸۰۰ مدخل علمی به عنوان یک منبع علمی مناسب برای کلام امام در ۶ گروه فلسفه و کلام، فقه و اصول، آثار و کلیات، تاریخ و حوادث، اعلام و شخصیتها تدوین شده که تا پایان سال ۱۳۹۵ آماده چاپ و انتشار خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، علی داستانی، معاون پژوهشی موسسه تنظیم و …
Read More »الاصول العملیه دراسه مقارنه فی الجوانب الخلافیه بین الامام الاخمینی و المحقق الخوئی
معرفی کوتاه:بررسی دیدگاههای امام خمینی و آیهالله سید ابوالقاسم خویی در مورد اصول عملیه و مبانی و شروط جریان آنها است. در نوشتار حاضر نخست تعریفی از اصل در لغت و اصطلاح صورت گرفته و پس از آن کلیات قواعد علم اصول فقه در مورد اصول عملیه بیان شده است. آن گاه تعریفی لغوی و اصطلاحی از اماره صورت گرفته و فرق بین اصل و اماره بیان شده است. در ادامه سیر تاریخی استفاده از اصول عملیه چهارگانه یعنی برائت، احتیاط یا اشتغال، تخییر و استصحاب در فقه شیعه امامیه بیان شده و دیدگاه فقهای امامیه در مورد آنها منعکس شده است. در بخش اصلی کتاب حاضر نویسنده به اختلاف نظر امام خمینی و آیهالله سید ابوالقاسم خویی در مورد مبانی، ارکان، شروط و کیفیت استفاده از اصول عملیه فوق الذکر اشاره نموده و با استناد به دیدگاههای فقهی و آثار این دو فقیه معاصر نظریات آنان را در مورد حقیقت و ادله مربوط به برائت، احتیاط یا اشتغال، تخییر و استصحاب با هم مقایسه نموده است. وی در همین راستا به ادله قرآنی، روایی و عقلی برائت، احتیاط یا اشتغال، تخییر و استصحاب از منظر آنان و سند و مفاد روایات مربوط به آنها اشاره کرده و موارد و شرایط جریان داشتن هر یک از این اصول را از دیدگاه آنها و با توجه به فتاوای ایشان بررسی کرده است.
Read More »بررسی مبانی وجودی حکومت اسلامی
یکی از مهمترین لوازم ضروری حکومت اسلامی حکمرانی شخص آگاه به قوانین و مقررات اسلامی میباشد، تا بتواند جامعه را هدایت و از انحراف آن بهسوی بینظمی و هرج و مرج جلوگیری نماید. ضرورت وجود حکومت اسلامی در منابع و مأخذ اسلامی (قرآن، سنت، اجماع و عقل) دقیقاً بیان شده است. همچنین با دقت در منابع مذکور میتوان به اهداف و سیاستهای کلی حکومت اسلامی پی برد.
Read More »فراخوان مقاله/ گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی و جهان معاصر
همایش بینالمللی «گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره) و جهان معاصر» خرداد ماه سال ۱۳۹۵ با محوریت «مبانی فقهی و حقوقی اندیشه امام و جایگاه عقلانیت و جمهوریت در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)» برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین همایش بینالمللی گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره) و جهان معاصر با همکاری این مرکز و مؤسسه تنظیم و …
Read More »تمکین به رای شورای نگهبان در مکتب امام خمینی و رهبر انقلاب
کسانى که به عنوان نامزد انتخابات به مردم معرفى مىشوند، معنایش این است که اینها صلاحیت دارند و این معرفى، امضاى صلاحیت اینهاست. دستگاهها بایستى مراقب باشند که این امضاء بیهوده، خلاف و دروغ نباشد. این دروغ گفتن به مردم است؛ هم رد کردنِ آدم صالح، هم پذیرفتنِ آدم ناصالح؛ هر دو بد و هر دو خلاف است.
Read More »تقریر الحقیقه فی شرح تحریر الوسیله: کتاب الحج
نویسنده: احمد بهشتی ناشر: بوستان کتاب تاریخ نشر: ۹۴/۰۹/۰۱ موضوع: حج، امام خمینی(ره)
Read More »امام خمینی (ره)
معرفی علما و اساتید: سیدروحالله موسوی خمینی
Read More »روش شناسی اندیشههای فقهی امام خمینی
بحث ما «شناخت ضوابط و معیارهای شناخت صحیح اندیشههای امام خمینی» است. که در این فرصت، به چند ضابطه و معیار همراه با مثالی برای هر یک اشاره میکنم.
Read More »علمای مشهد در دیدار با حضرت امام خمینی(ره)
تصاویری از دیدار علمای مشهد با حضرت امام در حوادث سال ۴۲ و پس از آن
Read More »حضرت امام خمینی(ره) در ترکیه
[foogallery id=”1574″]
Read More »حضرت امام خمینی(ره) در عراق
[foogallery id=”1517″]
Read More »