شبکه اجتهاد: نواندیشی دینی یا اصلاحگری دینی، اصطلاحی است که در تاریخ معاصر و جدی شدن رویارویی دین و مدرنیسم رواج یافته است. هرچند نواندیشان دینی از طیفهای فکری مختلفی بودهاند و متناسب با زمینههای تاریخی حیات خود و نیز ویژگیهای شخصیتیشان، اهداف و اغراض یکسانی نداشتهاند، اما نسبت به آنها در بخش عمده بدنه جامعه دینداران سنتی به ویژه روحانیون، نگاه چندان روشن و حتی مثبتی نبوده است. هر چند وقتی از نواندیشی دینی صحبت میشود، یک طیف بزرگ قابل ترسیم است که یک نقطه از آن، سید جمال الدین اسدآبادی و اقبال لاهوری، نقطهای دیگر، مرحوم علامه طباطبایی، …
توضیحات بیشتر »عدالت به مثابه منبع پنجم فقه تمدنی
آیا عدالت هم وزن چهار دلیل دیگر هست؟ عدالت منبع استنباط است یا شاخص اصلی صحت استنباطات؟ اینها سؤلات مهمی هستند که باید پاسخ داد. از آنجا که عدالت روح شریعت است، فراتر از اینکه یک منبع استنباط تلقی شود، یک ابر منبع باید تلقی شود. از این ابر منبع، علاوه بر اینکه مجموعهای از احکام و قوانین ایجابی متولد میشود و هم سلبی و از همه مهم تر، این ابر منبع، شاخص حقانیّت تمام احکام شرعی است. یعنی هیچ حکم شرعیای نباید باشد که در ظاهر یا باطن مغایر با عدالت باشد. اگر حکمی با همه ظرایف و مستندات …
توضیحات بیشتر »علیدوست: قاضی باید مجتهد در قانون باشد/ غلامی: نیازمند بهروزسازی الگوی محاکم شرع هستیم/ حقانی: تاریخ بر کارآمدی محاکم شرع در دوره صفویه و قاجاریه گواه است
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به مهمترین ویژگیهای محاکم شرع تصریح کرد: باید محاکم شرع را بومیسازی کنیم و در دوران معاصر ما پیاده شود چون تا قوه قضائیه اصلاح نشود شعار دادن فایدهای نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از کتاب «میراث محاکم شرع» اثر حجتالاسلام والمسلمین علی ابوالحسنی منذر (ره)، با حضور و سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم؛ حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی و دکتر موسی حقانی، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر؛ در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برگزار شد. آنچه میخوانید گزیدهای …
توضیحات بیشتر »باید نگرانیهای مخالفان توسعه محدوده عقل در فقه تمدنی را رفع کرد/ اجتهاد شورایی مزیتهای فراوانی در فقه تمدنی دارد/ بدون حضور گسترده عقل در کنار قرآن و سنت، فقه خلع سلاح میشود/ قائل به قلمرومندی فقه هستم
حجتالاسلام رضا غلامی ضمن اشاره به اهمیت و ضرورت ایجاد تحول در فقه تصریح کرد: امروز همچنان فقهایی در حوزههای علمیه زیست میکنند که عقل در فقه را همچون اکل میته تلقی میکنند و تا میتوانند از خیزش آن در فقه جلوگیری میکنند. به نظر میرسد مخالفان توسعه محدوده عقل در فقه تمدنی نگرانیهایی دارند که جا دارد به آنها توجه نمود و نگرانیهای منطقی را رفع کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «گستره عقل در فقه تمدنی» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانیِ اسلامی صدرا و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات …
توضیحات بیشتر »باتعریف صحیح حجاب، دایره آن را گستردهتر و پذیرفتنیتر کنیم
حجتالاسلام غلامی گفت: زنی میتواند مانتویی باشد، اما کاملاً محجبه ارزیابی شود. باز هم تاکید میکنم که حجاب برتر در منطق اسلام، چادر است، اما تنوع و تکثر معنای حجاب به معنی نفی چادر نیست؛ بلکه پذیرش سایر پوششها با رعایت حداقلهای آن در حیطه حجاب اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، مسأله حجاب در ایران طی چند سال گذشته همیشه در شمار اساسیترین موضوعات پرچالش حکمرانی در کشور بوده است. ۱۷ دیماه، هشتاد و ششمین سالروز منع حجاب از سوی پهلوی اول، فرصتی فراهم آورد تا پیرامون حجاب و فلسفه آن به تأمل بنشینیم. در همین زمینه «فارس» به …
توضیحات بیشتر »واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی
کتاب «واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی» تازهترین اثر حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد، در یازده فصل توسط انتشارات آفتاب توسعه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، عدالت اجتماعی یکی از مطالبات اصلی انسان و جوامع انسانی در طول تاریخ محسوب میشود و در راه بهدستآوردن آن، جانهای فراوانی قربانی شده است. ممکن است تصور شود که انسانها در دوران مدرن به عدالت نزدیک شدهاند، اما واقعیت این است که عدالت در این دوران نیز مهمترین گمشده بشر محسوب میشود. نظام سرمایهداری لیبرال که امروز به ایدئولوژی حاکم بر بخشهای عمدهای از جهان بدل شده است، …
توضیحات بیشتر »«عصر حیرت» نتیجه بدفهمی از اسلام/ رضا غلامی
شبکه اجتهاد: موضوع بحث من نقد و بررسی کتاب «عصر حیرت» تالیف آقای مهدی نصیری است. واقعیت این است که به دلایل گوناگون مایل نبودم وارد نقد این کتاب شوم. اولا به نظر من محتوای این کتاب عمدتا تکراری است و جدای از آقای مهدی نصیری، بعضی دیگر، چه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و چه بعد از آن، این مطالب را با ادبیاتی شبیه به ادبیات این کتاب مطرح کردهاند. ثانیا این کتاب ارزش علمی چندانی ندارد؛ یعنی نهتنها محصول یک پژوهش آکادمیک و متدیک نیست بلکه بهرغم فرمایش آقای نصیری در مقدمه کتاب، از روش اجتهادی مرسوم هم …
توضیحات بیشتر »گوهر مباحث نصیری خنثیسازی حکومت اسلامی در دوران غیبت است/ رضا غلامی
در چنین شرایطی، چقدر نظرات آقای نصیری با محکمات دیدگاههای امام درباره فقه، درباره حکومت اسلامی و ولایت فقیه در دوران غیبت و بحث تمدن سازی و غیره انطباق دارد؟ به نظر میرسد یا جناب آقای نصیری سخنان صریح امام درباره رسالت حاکمیت اسلامی را ملاحظه نکردهاند و یا انتظار دارند نیروهای انقلاب به جای اندیشههای امام (ره) از اندیشههای ایشان تبعیت کنند؟! شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانی اسلامی در یادداشتی به بررسی نظرات مهدی نصیری خصوصا یادداشت اخیر وی با عنوان «فقه نظام ساز؛ داریم یا نداریم؟» پرداخته است. متن این یادداشت بدین …
توضیحات بیشتر »نخستین شماره فصلنامه «اندیشه مردمسالاری اسلامی» رونمایی شد
مراسم رونمایی از شماره نخست فصلنامه «اندیشه مردمسالاری اسلامی» با حضور حضور حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی رئیس مرکز پژوهشهای علوم انسانی اسلامی صدرا، سیدمحمدرضا مرندی سردبیر فصلنامه، علیاکبر اشرفی رئیس دانشکده علوم سیاسی تهران مرکز، فرزاد جهانبین عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد و پرویز امینی جامعهشناس سیاسی، عصر دیروز (دوشنبه ۱۵ مرداد ماه) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین شماره این فصلنامه با مقالاتی مانند «آفاق مشروعیت، در سپهر معنا: دیالکتیک دین سالاری و مردم سالاری» به قلم جهانگیر مسعودی، محمدرضا فتحی مهر و محمد آقائی، «چالشهای مردم سالاری اسلامی در ایران» اثر علیرضا زرگر و حدیث اقبال، «مردم …
توضیحات بیشتر »گزارشی از گردهمایی اساتید و نخبگان پیرامون «بانکداری اسلامی»
دومین نشست منتخبی از اساتید علوم انسانی اسلامی «ویژه اقتصاد اسلامی با تأکید بر مالی و بانکداری اسلامی» پنجم بهمن ماه، با ارائه۱۱ مقاله توسط اساتید و کارشناسان اقتصاد اسلامی، در محل بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در جوار حرم رضوی(ع) برگزار شد. در این نشست استادان و صاحبنظران برجسته اقتصاد اسلامی، مقالههای خود را ارائه و دیدگاههای علمی خود را بیان کردند، که در ادامه منتخبی از مسائل طرح شده به حضورتان تقدیم میشود: به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این نشست حجتالاسلام والمسلمین دکتر رضا غلامی رئیس شورای سیاستگذاری کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی پس از …
توضیحات بیشتر »انتظارات و توقعات از فقه حکومتی هرروز در حال افزایش است/ فقه اساساً یعنی حکومت
حجتالاسلام غلامی با بیان اینکه به برکت انقلاب اسلامی اتفاقات بزرگی در مباحث فقهی بهویژه فقه حکومتی ایجاد شده است، افزود: برکات این مهم وقتی قابلتأمل است که دیده میشود وضعیت موجود ما نسبت به سنوات قبل هرروز تغییر کرده است و نمود پیشرفت در این راستا دیده میشود.
توضیحات بیشتر »