اختصاصی شبکه اجتهاد: جناب آقای عباس عبدی در یادداشت «اندکی صریحتر» (روزنامه اعتماد، ۲۵ تیر ۱۴۰۴) به بهانه نقد سخنان آیت‌الله علم الهدی درباره «جنگ نرم» به نقد کلیت نهاد روحانیت پرداخته است. هرچند یادداشت ایشان حاوی نکات قابل تأملی است که باید در تحلیل وضعیت دین داری در ایران کنونی به آنها توجه کرد اما رویکرد اصلی آن از …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: همبستگی بی‌نظیر مردم ایران در روزهای اخیر، صحنه‌ای تاریخی از وفاداری به میهن را ترسیم کرد؛ صحنه‌ای که در آن «فرار از کشور» جای خود را به «قراری برای همدلی و یاری» داد. این الگوی رفتاری که در تضاد آشکار با فرار از سرزمین‌های اشغالی است، سرمایه‌ای استراتژیک برای نظام محسوب می‌شود و می‌تواند بسیاری از توطئه‌ها …
Read More »
وقتی نجف سخن می‌گوید، صدایش از گلوی مردی برمی‌خیزد که هم فقیه است و هم مبارز؛ هم سنت را می‌فهمد و هم زمانه را. «صدای نجف؛ زندگی و اندیشه علامه سید محمد بحرالعلوم» تازه‌ترین اثر دکتر عبدالوهاب فراتی، روایتی است از عالمی که تاریخ نجف در قرن اخیر را نه‌فقط زیسته، که ساخته است. این کتاب، شرح یک زندگی نیست؛ …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: بخش نخست مناظره استاد علیدوست و دکتر سروش را گوش کردم. پیش از آنکه به نقد این دیالوگ بپردازم باید اذعان کنم در شرایطی که گفتگو میان حوزویان و دانشگاهیان به آروزیی دیرینه تبدیل شده و اساسا دیگر نه دانشگاهیان وارد حوزه می‌شوند و نه حوزویان روانه دانشگاه‌ها، انجام این مناظره را رخدادی میمون می‌دانم تا راهی …
Read More »
شبکه اجتهاد: شیعیان در قامت بزرگترین اقلیت مذهبی در خاورمیانه از شهادت امام حسین علیه‌السلام در واقعه کربلا تا کنون تلاش بسیاری نمودند تا به نام خود دولتی برپا کنند. به جز حمدانیان (۹۰۷-۱۰۰۴م)، فاطمیون (۹۰۹-۱۱۷۱م)، آل بویه (۹۳۳-۱۰۵۵م) و مزیدیان (۹۶۱-۱۱۵۰م) که توانستند چنین کنند اما شیعیان عراق هرگز موفق به چنین کاری نشدند. از زمان خلیفه دوم که …
Read More »
دکتر فراتی معتقد است: برخلاف کسانی که فکر میکنند اندیشه‌های دینی در دوره جدید دچار زوال شده است اما مرحوم نائینی نشان داد راه حل‌های جدیدی وجود دارد که باید از مسیر فقهی گشوده شود. او می‌گوید نائینی متعلق به عصر مشروطه است ولی پاسخ‌ها و راه حل‌هایش، پاسخ‌های دوران معاصر می‌باشد. حجت‌الاسلام دلیر نیز معتقد است: آنچه اندیشه مرحوم …
Read More »
عضو هیأت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: شناخت پدیده‌های نو مثل فیس‌بوک به آسانی نیست و فقیه آنگاه که به مبارزه با ابزار می‌پردازد باید کارکردهای اجتماعی و میزان اقبال جامعه به آن ابزار و نوع استفاده را بداند. این شناخت، نیازمند مشاوره با کارشناسان اجتماعی و متخصصان رسانه‌ای است. اینکه در بسیاری از موارد، فتوا علیه ابزار با …
Read More »
شبکه اجتهاد: همیشه در تحلیل بحث استبدادستیزی در اندیشه حضرت امام، علاقه مند هستم که به بنیان‌های عرفانی و اخلاقی این بحث اشاره کنم و از آن نقطه بحث خودم را آغاز کنم. حضرت امام قبل از آنکه وارد فاز سیاسی شوند تحت تأثیر آموخته‌های استاد خودشان مرحوم شاه‌آبادی بودند. بخشی از این آموخته‌ها در «شذرات المعارف» بیان شده است. …
Read More »
شبکه اجتهاد: یکی از سوالات رایج سالهای اخیر، مدل سیاست ورزی آیت‌الله سیستانی و به طور عمومی‌تر حوزه علمیه نجف اشرف است. «شعوبا» به‌سراغ دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی رفته تا نگاه حوزه نجف و مرجعیت اعلای آن، آیت‌الله سیستانی را با دقت بیشتری مورد کنکاش قرار دهد. دکتر فراتی در این نوشته، ابتدا …
Read More »
کتاب «فقه مشارکت در قدرت» ترجمه یکی از آثار آیت‌الله یعقوبی است که از سوی نشر اندیشه مکث به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فقه مشارکت در قدرت» ترجمه یکی از آثار آیت‌الله محمد یعقوبی (از اساتید و علمای عراق) به نام «فقه المشارکه فی السلطه»، توسط دکتر عبدالوهاب فراتی، محمد مهری‌فر و سید احمد حسینی …
Read More »
ما برای نسبت دادن یک ایده بزرگ فقهی به یک مرجع یا مجتهدی طبیعتا نمیتوانیم به تک‌گزاره‌ها استناد کنیم، حتما باید برویم و مبانی فقهی و اصولی ایشان را آن هم به روش اجتهاد نه به روش گزینشی بررسی کنیم و ببینیم که ایشان وظایف امام(ع) را چه می‌داند؟ و در بحث نیابت به‌ویژه نیابت عامه چه دیدگاهی درمورد نیابت …
Read More »
الصرخی در کتاب به اصطلاح فقهی خودش علیه شیخ محمد یعقوبی (باجناق خود) که وی وصیت دوم صدر را دارد می‌گوید: وصیت دوم صدر دوم، فقط نشان می‌دهد که شیخ محمد می‌تواند فتوا بدهد، اما دلیلی بر اینکه شیخ محمد اجتهاد دارد و می‌تواند در مسیر مرجعیت قرار بگیرد ندارد. الصرخی آدم توانمندی در تولید حاشیه و شکاندن ساختار است. …
Read More »
دکتر فراتی گفت: ما باید بین مرامنامههای فقهی علمای نجف در باب دولت مشروع، پذیرش یا عدم پذیرش ولایت و بین طرح‌واره‌‌‌‌هایی که آنها بلحاظ عینی در باب اداره دولت در عراق دارند تمایز بگذاریم. ما نمیتوانیم از طریق آثار فقهی آنها بفهمیم که آنها در باب تغییر دولت در عراق چگونه فکر میکنند. به همین دلیل کسانی که طرفدار …
Read More »
کتاب «روحانیت و دولت مدرن» اثر دکتر عبدالوهاب فراتی در گروه سیاست پژوهشکده نظام‌های اسلامی توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بی‌تردید یکی از آرمان‌های انقلاب اسلامی، بنای «دولتی دینی» در ایران است. این آرمان که مهمترین دستاورد این انقلاب است بر تمام ابعاد کنونی زندگی ما سایه افکنده است. با این همه، …
Read More »
نویسنده کتاب «مدارس فکری حوزه علمیه نجف و نسبت آنها با اندیشه انقلاب اسلامی» اظهار کرد: فکر نمی‌کنم در حوزه قم نظریه‌ای باشد که به هماوردی نظریه حاکم در جمهوری اسلامی بیانجامد، بنابر این احتمال اینکه تفسیر نجف از تشیع به اقبال عمومی‌تری حتی در حوزه قم تبدیل شود، خیلی زیاد است.البیته مرحوم دکتر فیرحی تلاش‌هایی تحت «بازگشت به نائینی‌گرایی» …
Read More »
مؤلف با بررسی موردی مدارس فعال نجف اشرف (مدرسه فکری آیت‌الله خویی، مدرسه فکری آیت‌الله سیستانی، مدرسه فکری شهید صدر، جریان مقتدی صدر، جریان شیخ محمد یعقوبی و…) سیر تطورات تاریخی، اصول و مبانی حاکم بر آنها را زیر ذره‌بین پژوهش قرار داده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اثر جدید دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیئت علمی و دانشیار گروه سیاست …
Read More »
عبدالوهاب فراتی تأکید کرد: بحث ما با معتقدان به بازگشت روحانیت به مسجد و محراب این است که اگر روحانیت از قدرت کنار بروند، روند دموکراسی در کشور به تعویق افتاده یا دچار پیچیدگی زیادی خواهد شد؛ روحانیت یا در قدرت است یا ضد قدرت و توصیه سومی برای آن متصور نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو …
Read More »
شبکه اجتهاد: انتخابات از جمله مفاهیم جدیدی است که از انقلاب مشروطه فراروی اندیشه دینی قرار گرفته است. از آن زمان تاکنون میان عالمان دینی بحث‌های نسبتاً مفصلی درباره جایگاه انتخابات در دانش‌های اسلامی مطرح شده و نظر هم می‌رسد که به وضعیت روشنی رسیده باشد. هنوز ابهامات زیادی در ترجمان مختصات انتخابات به زبان فقه اسلامی وجود دارد که …
Read More »
حجت‌الاسلام سیدباقری معتقد است که اجتهاد عقلانی و سنجیده لنگرگاهی است که می‌تواند به صورت دقیق فقه سیاسی شیعه و نظام جمهوری اسلامی را پشتیبانی کند و به صورت منظم متحول و فقه شیعه را در یک روند منظم و منطقی متحول کند؛ فقه شیعه بعد از انقلاب نیز با این رویکرد سازوکارهایی مانند حضور مصلحت و عقلانیت و بهره‌گیری …
Read More »
دکتر فراتی بیان اینکه فقها و مجتهدان باید در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم سازی‌های حاکمیت نقش داشته باشند، عنوان کرد: ولی فقیه می‌تواند حق انتخاب و انتصاب برخی از اعضای حکومت دینی همچون فقهای شورای نگهبان را به فقها و مراجع داده و به آنها میدان بدهد تا به‌نوعی در امور حکومتی مداخله داشته باشند یا می‌تواند اجازه دهد تا جزء …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و از پژوهشگران سرشناس حوزوی که در سالهای اخیر مشغول پژوهش درباره جریان‌های سیاسی حوزه نجف بوده است، در گفتگو با مجله تقریرات (اینجا بخوانید) به جریان شناسی حوزه نجف پرداخته و در بخشی از آن به بررسی اختلاف بین شهید حکیم و جریان صدر دوم …
Read More »
دکتر عبدالوهاب فراتی بر این باور است که حوزه معاصر نجف چیزی جز قرائت آیت‌الله خویی از تشیع نیست و آیت‌الله سیستانی نیز تکرار میرزای نائینی در دوره جدید همراه با برخی ابهام‌زدایی‌هاست. شبکه اجتهاد: دکتر عبدالوهاب فراتی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و از پژوهشگران سرشناس حوزوی است که به مطالعات و پژوهشهای سیاسی درباره روحانیت …
Read More »
این اثر تلاش می‌کند با بررسی مهمترین مشکلاتی که در نسبت دو نهاد وجود دارد، راهی به سوی کاهش تزاحمات احتمالی میان آن بگشاید و بدین‌گونه بر کارآمدی نظام اسلامی بیفزاید. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «نسبت مرجعیت دینی با نهاد ولایت فقیه» تألیف عبدالوهاب فراتی از سوی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در سال …
Read More »
باید بین داوطلبى منصب، براى خدمت و اعلاى کلمه حق و بین داوطلبى با هدف قدرتطلبى و حرص بر مقام، تفصیل قائل شد و بدین گونه بین آیات و اخبار جمع کرد. در کتاب سراج الملوک[۱] تألیف ابوبکر الطرطوشى بابى گشوده شده است که در آن، به توجیه طلب ملک توسط حضرت سلیمان پرداخته است؛ زیرا پیامبرانى مانند حضرت سلیمان …
Read More »
تعامل روحانیت با نظام اسلامی طی چند دهه اخیر در درون چه الگویی شکل گرفته است؟ پاسخ آن در کتاب «تعامل روحانیت با نظام اسلامی» اثر عبدالوهاب فراتی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «تعامل روحانیت با نظام اسلامی» از سوی سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ۳۳۶ صفحه چاپ و منتشر شد. امروزه تعامل روحانیت با …
Read More »
شبکه اجتهاد: بعد از حمله برخی از معترضین عراقی به کنسولگری ایران در کربلا که متهم بودند آنان از طرفداران سید الصرخی هستند، دوباره نام او در زبان‌ها جاری شد و یادداشت‌های پراکنده‌ای در شبکه‌های اجتماعی درباره او منتشر شد. او پیش از این نیز در سال ۲۰۱۸ م متهم به حمله به کنسولگری ایران در بصره بود. فارغ از …
Read More »
ما فکر نکنیم که فقیه حاکم در درون حوزه‌ها مشکلی ندارد. حوزه در این سال‌ها به شدت سیاسی شد و نظریه‌های رادیکال نگذاشته تا راهی باز شود که فقهای موجود به فقیه حاکم کمک کنند. یقینا بار سنگینی روی دوش فقیه حاکم است. اگر حوزه‌های علمیه و مراجع و مجتهدین حوزه به فقیه حاکم مساعدت نکنند، او زیر این بار …
Read More »
کرسی علمی ترویجی تعامل مرجعیت با نهاد ولایت فقیه با حضور جمعی از پژوهشگران حوزه فقه و اندیشه سیاسی با بررسی و تدقیق بر مهمترین نظرات و آراء در این عرصه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، ارائه دهنده بحث در این نشست دکتر عبدالوهاب فراتی عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …
Read More »
شبکه اجتهاد: هنگامی که سخن از سیره سیاسی به میان می‌آید، ناخواسته پای موضوع سیاست. یعنی قدرت و دولت نیز به میان می‌آید و به نوعی، رفتاری، سیاسی قلمداد می‌شود که به قدرت، مرتبط با معطوف باشد. به همین دلیل، سیاست را شناسایی رفتاری دانسته اند که با حکومت یک سرزمین ارتباط دارد، و می‌کوشد با سایر دولت‌ها رابطه برقرار کند.
Read More »
فراتی با بیان اینکه نظریه‌های مختلف در باب زعامت فقیهان تأثیر بسزایی در نوع تعامل نهاد ولایت‌فقیه با سایر مجتهدین و مراجع تقلید دارد، گفت: درواقع، الگوهای تعامل میان این دو نهاد، بازتابی از نظریه‌های مذکورند که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی-ترویجی «تعامل مرجعیت دینی با نهاد ولایت فقیه» هفته گذشته با ارائه دکتر …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت