Tag Archives: فقه و حقوق زنان

«حق زن بودن»؛ بازخوانی فقه زنان با تمرکز بر «طلاق» در پرتو گفتمان اجتماعی

«حق زن بودن»؛ بازخوانی فقه زنان با تمرکز بر «طلاق» در پرتو گفتمان اجتماعی

کتاب «حق زن بودن» اثر حجت‌الاسلام سید شمس‌الدین حسینی‌کیا محقق و مدرس حوزه علمیه قم و دکتری فقه سیاسی از دانشگاه امام صادق (ع) در ۴۴۶ صفحه به همت نشر کتابسرای طه چاپ و در دسترس علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مسائل زنان از جمله مسائل اجتماعی و حقوقی مهم محسوب می‌شود و میزان توجه به …

Read More »

چرا نباید از نقل به معنا در روایات بهره ببریم/ علی(ع) هیچگاه عقل زنان را مذمت نکرده است/ کودک‌همسری اساساً با قرآن سازگار نیست

چرا نباید از نقل به معنا در روایات بهره ببریم/ علی(ع) هیچگاه عقل زنان را مذمت نکرده است/ کودک‌همسری اساساً با قرآن سازگار نیست

استاد مهریزی با تأکید بر اینکه چرا نباید از نقل به معنا در روایات بهره ببریم، افزود: اگر کسی به روند جمع‌آوری و نقل احادیث توجه داشته باشد، خواهد دید که اصل بر نقل به معناست مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. چون نقل به معنا عقلایی و رایج است. البته در عبادات می‌توانیم مستثنی کنیم ولی در غیر آن …

Read More »

برقراری عدالت در ارتباطات متقابل زن و مرد با تساوی فمینیستی متفاوت است

برقراری عدالت در ارتباطات متقابل زن و مرد با تساوی فمینیستی متفاوت است

پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: وضعیت عادلانه بین زن و مرد زمانی ایجاد ‌می‌شود که در ارتباطات متقابل، زن و مرد به حقوق شایسته خود برسند و لزوما این حقوق به معنای برابری نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مهدی شجریان، پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و نویسنده کتاب «درباره عدالت جنسیتی؛ نگاهی به فمینیسم و حکمت …

Read More »

مسئله اجازه همسر، نیازمند بحث فقاهتی است/ اجماعات منقول را محل تأمل و ایراد می‌دانم

مسئله اجازه همسر، نیازمند بحث فقاهتی است/ اجماعات منقول را محل تأمل و ایراد می‌دانم

همینجا به صراحت عرض می‌کنم، اجماعات منقول را کاملاً محل تأمل و ایراد می‌دانم. به صرف اجماع منقول، نمی‌شود فتوا داد و رأی فقهی معینی را بر فرد یا جامعه حمل کرد. بنابراین بحث اجازه همسر، نیازمند بحث فقاهتی کاملاً قوی و گسترده‌ای است. شبکه اجتهاد: با ظهور اسلام، زنده به گور کردن دختران که از آداب عرب جاهلی بود …

Read More »

حکم رفت و آمد زنان به مساجد

حکم رفت و آمد زنان به مساجد

مراد از نوع تعاملات بازدارنده درباره زنان، مواردی و مصادیقی است که خروج آنان از خانه و برخورد آنان با نامحرمان، زمینه آلوده دامنی آنان را فراهم می‌آورد و جامعه و خانواده را در معرض تباهی و فساد قرار می‌دهد. گذشته از مخالفت اطلاق مورد ادعا ممانعت‌‌ها در روایات با واقعیت جاری جامعه سازگاری ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در …

Read More »

زنان و منع شرعی ورود به استادیوم/ محسن برهانی

تأملی فقهی در مداخلات فیفا در حکمرانی ورزش/ سیدمحمد طباطبائی

شبکه اجتهاد: برخی مخالفان ورود زنان به ورزشگاه، این ورود را حرام می‌دانند و از منظر شرعی بر این ممانعت تاکید می‌کنند. باید دید که آیا دلیل شرعی بر حرمت ورود بانوان وجود دارد یا خیر؟ نکته مقدماتی آنکه اصل بر حلیت است و مدعی حرمت ورود، باید دلیل بیاورد و الا بانوان به حکم اولی حق ورود به ورزشگاه …

Read More »

درسنامه عروه، نوآوری‌ پژوهشی در عرصه‌ی پاسخگویی مباحث فقهی است/ حوزه‌های علمیه به فقه پاسخگویی اهتمام ندارند/ نیازمند تدوین توضیح‌المسائل جدید هستیم

درسنامه عروه، نوآوری‌ پژوهشی در عرصه‌ی پاسخگویی مباحث فقهی است/ حوزه‌های علمیه به فقه پاسخگویی اهتمام ندارند/ نیازمند توضیح‌المسائل جدید هستیم

درسنامه عروه موضوع محور است و در روش ورود به فقه پاسخگویی نوآوری دارد و قابل ارائه به اساتید است. ما تا الآن فکر می‌کردیم فقه پاسخگویی یعنی رساله امام (ره)، بالاتر تحریرالوسیله، یا مثلاً رساله آیت‌الله سیستانی و بالاتر توضیح المسائل جامع ایشان؛ یا منهاج الصالحین را ببینیم و تحلیل کنیم تا بتوانیم نظر مرجع را به مخاطب منتقل …

Read More »

واکاوی برخی روایات حجاب منسوب به حضرت زهرا(س)

واکاوی برخی روایات حجاب منسوب به حضرت زهرا(س)

زهره اخوان مقدم، دانشیار دانشگاه علوم قرآن کریم، معقد است: برخی روایات حجاب منتسب به فاطمه(س) جعلی یا در منابع غیر معتبر نقل شده و محتوای آن ضعیف، مضطرب و غیر قابل اعتماد است؛ پیامبر(ص) بر حضور زنان در اجتماع تاکید فرموده است ولی سنت خلفا سبب شد تا این مسئله کم‌رنگ شود. به گزارش شبکه اجتهاد، زهره اخوان‌مقدم، دانشیار …

Read More »

بررسی فقهی و حقوقی «اجرت کار زن در خانه»

بررسی فقهی و حقوقی «اجرت کار زن در خانه»

کتاب بررسی فقهی و حقوقی «اجرت کار زن در خانه» از سوی پژوهشگاه قوه قضاییه منتشر شد و در دسترس علاقمندان قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، در این کتاب با انتخاب آرای شعب مختلف با موضوع مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت، اختلاف رویه قضات دادگاه‌های خانواده مورد بررسی قرار گرفته است زیرا برخی شعب دادگاه‌ها مبتنی بر ماده ۲۶۵ …

Read More »

چالش‌ها و خلأهای قانونی در حمایت از زنان بی‌ سرپرست

چالش‌ها و خلأهای قانونی در حمایت از زنان بی‌ سرپرست

کتاب «چالش‌ها و خلأهای قانونی در حمایت از زنان بی سرپرست» اثری است که در آن تلاش شده تا با مداقه بیشتر در فقه اسلامی و قوانین جاری کشور، راهکارهایی برای حمایت بیشتر از زنان بی سرپرست و بد سرپرست ارائه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب در خلال چهار فصل تهیه شده است، فصل اول مقدمه و در …

Read More »

اسلام سنتی و دغدغه احیای حقوق زنان/ سید علی بطحائی

اسلام سنتی و دغدغه احیای حقوق زنان/ سید علی بطحائی

شبکه اجتهاد: اسلام سنتی یا اسلام تاریخی با نفوذ و هیمنه اجتماعی طولانی مدت خود در جوامع اسلامی توانسته یکّه‌تاز و صحنه گردان چهره بیرونی اسلام باشد و از این پایگاه درازدامن تاریخی، چهره‌‌ای موجه برای خود بسازد. مؤلفه اصلی این جریان کم‌توجهی و اعتزال اجتماعی از اتفاقات و پیشامدهای حقوقی- مدنی دنیای معاصر است. سردمداران این جریان حتی الامکان …

Read More »

قانون گذرنامه و نیاز سنجی تقنینی؛ محور قرار دادن فقه اجتماعی به‌جای فقه فردی/ سیداحمد حبیب‌نژاد

قانون گذرنامه و نیاز سنجی تقنینی؛ محور قرار دادن فقه اجتماعی به جای فقه فردی/ سیداحمد حبیب‌نژاد

شبکه اجتهاد: قانون گذرنامه در سال ۱۳۵۱ تصویب شد (حدود پنجاه سال پیش!) و بعد از انقلاب هم مورد بازبینی قرار نگرفته است. در سال ۱۳۶۳ شورای نگهبان شرط اذن شوهر را در ماده هجدهم قانون گذرنامه برای بانوانی که حج واجب بر ذمه آنها بود غیر شرعی دانست؛ پس مشخص است که حداقل اطلاق این ماده نمی‌تواند از نگاه …

Read More »

ارائه اولین صورت‌بندی از مسائل زنان از سوی علامه طباطبایی/ توجه به مسائل زنان از نشانه‌های کارآمدی دین است/ می‌توان در مسائل زنان نوآوری داشت

ارائه اولین صورت‌بندی از مسائل زنان از سوی علامه طباطبایی/ توجه به مسائل زنان از نشانه‌های کارآمدی دین است/ می‌توان در مسائل زنان نوآوری داشت

رئیس پژوهشکده زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب اظهار کرد: قبل از انقلاب، اولین صورت‌بندی که در مورد مسائل زنان داریم، از سوی علامه طباطبایی بوده و فکر نمی‌کنم کسی در عالم تشیع وارد این مقوله شده باشد. کار مرحوم شهید مطهری نیز بیشتر پاسخگویی به شبهات است، اما علامه روی هویت انسانی زن، ساختار تکوینی، نظام حقوقی، ستم …

Read More »

غربی‌ها چون آزادی جنسی دارند آیه ضرب را نمی‌فهمند!/ اطلاقات احکام زنان، زمانی هم هستند/ فرقی بین احکام مستخرج از قرآن و احکام مستخرج از روایات وجود ندارد

غربی‌ها چون آزادی جنسی دارند آیه ضرب را نمی‌فهمند!/ اطلاقات احکام زنان، زمانی هم هستند/ فرقی بین احکام مستخرج از قرآن و احکام مستخرج از روایات وجود ندارد

در بحث نشوز که آیه ضرب داریم، آیه ضرب را غربی‌ها نمی‌توانند بفهمند، چون آنها آزادی جنسی دارند. کسانی که آزادی جنسی را به رسمیت بشناسند بحث نشوز را نمی‌فهمند. بحث نشوز قسمتی از آن نظام است که نسبت به تامین نیاز جنسی حساسیت دارد و نسبت به انحرافات جنسی، حساس است. مرد و زن هیچ‌کدام نمی‌توانند نیاز جنسی‌شان را …

Read More »

تطور دیدگاه‌های امام خمینی(ره) درباره زنان

تطور دیدگاه‌های امام خمینی(ره) درباره زنان

اختلاف‌های فقهی زن و مرد در فتاوای امام خمینی(ره)، حق رأی و شرکت در انتخابات، فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی، یکسان دانستن طلبه‌های مرد و زن در استفاده از موقوفات، اجازه خرید به همسر، تحصیل برای زنان و ظرفیت‌های فقه امام خمینی(ره) برای تغییر و تحول آرا؛ از جمله مباحث مورد مداقه در این کتاب است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «تحلیل تطور …

Read More »

اجتهادات دینی پیرامون جایگاه زن در فضای فرهنگیِ جهان عرب/ حیدر حب الله

حرمت تهمت و افترا بر دیگران اگرچه اهل بدعت و ضلالت باشند/‌ حیدر حب‌الله

شبکه اجتهاد: بحث پیرامون زن در اجتهاد اسلامی در جهان عرب، موضوعی جنجال برانگیز است. پژوهش کامل نسبت به این موضوع نیازمند سخن بسیار زیادی می‌طلبد. اما در این جا سعی دارم با امید آشنایی مخاطبین با تحولات و پیامدهای این موضوع تنها گزارش مختصری از این بحث ارائه دهم. بحث خود را در سه محور ارائه خواهم کرد. ابتدا …

Read More »

وجود حکم در روایات، به معنای تاریخی بودنِ آن نیست/ با هر نوع تغییر شرایط، احکام تغییر نمی‌کنند

وجود حکم در روایات، به معنای تاریخی بودنِ آن نیست/ با هر نوع تغییر شرایط، احکام تغییر نمی‌کنند

اصل تاثیر زمان و مکان در فقه را فقها اجمالاً پذیرفته‌اند و بزرگانی مثل مرحوم امام هم آن را مطرح کرده و بر آن تاکید داشته­اند؛ اما این به معنای  آن نیست که هر نوع تغییر شرایط، در تغییر احکام موثر باشد بلکه باید شرایط خاص زمانی و مکانی که در ملاکات احکام تاثیرگذار است، آن هم به صورت قطعی، …

Read More »

نوآوری‌های امام صدر در مواجهه با چالش‌های مربوط به زنان

زنان در طول تاریخ آسیب‌ها و مصائبی را متحمل شده‌اند و غالبا سنت‌های رایج اجتماعی یا برداشت‌های نادرست از تعالیم برخی از آیین‌ها و ادیان یکی از عوامل مؤثر در تضعیف و نادیده گرفتن و زیر پا گذاشتن حقوق آنها بوده است. با وجود تحولات دنیای معاصر در مسیر احیاء و حفظ حقوق زنان، هنوز این مسأله به عنوان یکی …

Read More »

نقد فقهی و حقوقی لایحه منع خشونت علیه زنان

نقد فقهی و حقوقی لایحه منع خشونت علیه زنان

در ششمین نشست هم‌اندیشی معاونت امور زنان با دانشگاه مفید، خشونت علیه زنان از منظر فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار گرفت و یکی از ایرادات وارده به لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت، مجازات محور بودن آن بیان شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه هم‌اندیشی معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری، با موضوع بررسی فقهی و …

Read More »

راهکارهای فقه برای خلأ‌های قانون مدنی درباره حقوق زنان

راهکارهای فقه برای خلأ‌های قانون مدنی درباره حقوق زنان

میزگرد تخصصی با موضوع «زنان، پیشرفت‌ها خلأ‌های قانون مدنی؛ درباره حقوق زنان و چالش‌ها» با حضور نیره عابدین‌زاده، معاون دادستان استان خراسان ‌رضوی و حجت‌الاسلام دکتر فرج‌الله هدایت‌نیا، عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به همت واحد مطالعات زن و خانواده نهاد رهبری دانشگاه فردوسی و بسیج دانشجویی در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد …

Read More »

معادلی در فقه برای امنیت زنان در برابر خشونت نداریم/ بررسی فقهی و حقوقی لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت

معادلی در فقه برای امنیت زنان در برابر خشونت نداریم/ بررسی فقهی و حقوقی لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت

عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده بیان کرد: فقه خود را متصدی خشونت علیه زنان ندانسته و به خشونت تنها مصداقی نگاه کرده و تعریفی جامعی که دربرگیرنده همه موارد باشد را نداشته که باید قانونمند شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست علمی «نگاه چند‌وجهی به امنیت زنان» در موضوع بررسی فقهی و حقوقی لایحه تأمین امنیت زنان …

Read More »

تحولات حقوقی زنان به وسیله ظرفیت‌های درون فقهی شتاب گرفته است

تحولات حقوقی زنان به وسیله ظرفیت‌های درون فقهی شتاب گرفته است

به گفته عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تحولات حقوق زنان بعد از انقلاب اسلامی نه تنها رکود نداشته بلکه شتاب نیز گرفته است و به وسیله ظرفیت‌های درون فقه این تحولات مسیر خود را طی کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین فرج الله هدایت نیا در سلسله نشست‌های تخصصی آسیب شناسی مسائل زنان و خانواده …

Read More »

منوط کردن اجرت‌المثل به طلاق، وجه شرعی ندارد/ جوانان، چشم‌بسته سند ازدواج را امضاء نکنند/ تضاد ماده قانون و تبصره مرتبط با اجرت‌‌المثل

منوط کردن اجرت‌المثل به طلاق، وجه شرعی ندارد/ جوانان، چشم‌بسته سند ازدواج را امضاء نکنند/ تضاد ماده قانون و تبصره مرتبط با اجرت‌‌المثل

استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه منوط کردن اجرت‌المثل به طلاق، هیچ وجه شرعی ندارد، تصریح کرد: همچنین ادعای جهل از سوی متخصصی(قاضی) که وارد این موضوع شده، پذیرفتنی نیست، زیرا نظر اکثریت و عرف جامعه در این زمینه روشن و اماره موجود است و عرف اکثر جامعه ملتزم به دریافت اجرت‌المثل نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «واکاوی …

Read More »

نقدی بر کتاب «حضور زنان در ورزشگاه؛ پژوهش فقهی»/ فاطمه زنداقطاعی

اختصاصی شبکه اجتهاد: ورزش موجب نشاط روح و سلامت تن می‌شود و یک جامعه‌ی سالم و با نشاط، با تندرستی و توانمندی زنان و مردان آن محقق می‌شود. زنان مهم‌ترین رکن جامعه‌اند؛ زیرا آن‌ها به دلیل نقش مادری و همسری، نیازمند جسمی سالم برای رسیدن به اهداف متعالی حیات خود و دیگران می‌باشند‌. ازسوی دیگر، دستگاه خلقت اختلافاتی را به …

Read More »

کتب فقهی به مسایل زنان بی‌توجهی کرده‌اند/ ذهنیت برخی بزرگان حوزه در مورد زنان، ذهنیت نادرستی است/ موانع پیشرفت زنان متدین را برطرف کنیم

کتب فقهی به مسایل زنان بی‌توجهی کرده‌اند/ ذهنیت برخی بزرگان حوزه در مورد زنان، ذهنیت نادرستی است/ موانع پیشرفت زنان متدین را برطرف کنیم

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده با بیان اینکه کتب فقهی از جواهر گرفته تا کتب متأخر به مسایل فقهی زنان بی‌توجه بوده یا با نگاه مردانه شکل گرفته است، تأکید کرد: اگر تحول در حوزه خواهران را می‌خواهیم، این تحول با وجود افرادی که معتقدند زنان مثلاً فقه و فلسفه نمی‌فهمند و بدون تخصصی کافی جریان‌سازی می‌کنند، …

Read More »

بازخوانی نظرات آیت‌الله خامنه‌ای در زمینه علم فقه

رهبر انقلاب کشتار مسلمانان هند را محکوم کردند/ دولت هند در مقابل هندوهای افراطی بایستد

جامعیت ادیان از مباحث مهم و اصیل فلسفه‌ی دین و کلام جدید است و در مورد ادیان مختلف مطرح گردیده است، در این میان دین مبین اسلام هم از این بحث مستثنی نبوده و از قدیم‌الایام و به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تلاش برای پیاده کردن اسلام در زندگی اجتماعی بحثی رایج بوده است. در گستره علوم …

Read More »

پارادایم سنتی حوزه درباره فعالیت زنان/ علی الهی‌خراسانی

پارادایم سنتی حوزه درباره فعالیت زنان/ علی الهی خراسانی

شبکه اجتهاد: وقتى پارادایمى رنگ قداست و دینى به خود گرفت، خدشه و تزلزل آن، حتى توسط حوزویان، نه روشنفکران، حرکتى ضد دینى عنوان می‌شود. مقصود آن‏که تصحیح و یا تغییر در اجزا و عناصر این پارادایم در نگاه به زن، نیاز به گفت‏گوهاى عالمانه دارد وگرنه موجهاى تبلیغاتى و سیاسى با شعار دفاع از زن، تنها به سخت و …

Read More »

تغییر الگوی اشتغال زنان با ادبیات فقه حکومتی

فرزندآوری، توصیف به جای توصیه

زیبایی‌نژاد گفت: کسانی که در شورای نگهبان هستند، می‌گویند بسیاری از مسائلی که به دست ما می‌رسد، می‌دانیم که به مصلحت نیست اما با چه سندی می‌توانیم آن را رد کنیم. اگر ادبیات فقه حکومتی شکل بگیرد، شاید ما بتوانیم برای حرمت مباحاتی که به مصلحت جامعه نیست، مستندی پیدا کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، سلسله درس‌گفتارهای رمضانی پایگاه فقه …

Read More »

در چهل سال ابتدایی انقلاب، در مورد خانواده چه کردیم؟/ حوزه بگوید چرا آمار طلاق بالا رفته است؟/ لزوم اطاعت زن از مرد، به معنای بردگی زن نیست

قاعده الزام یکی از قواعد فقه سیاسی است/ پژوهشگران به دنبال تولید علم باشند/ مسئولان اگر به آنچه فقه می‌گوید درست عمل کنند، بسیاری از مشکلات را ندارند

آیا در چهل سال گذشته، سمت‌وسو و هدف‌گرایی ما در مسائل خانواده، هدف‌گرایی اسلامی بوده و اگر بوده آیا کامل بوده یا ناقص بوده است؟ چرا آمار طلاق بالا رفته و آمار ازدواج پایین آمده است. چرا آن فلسفه و حکمت‌های ازدواج امروزه در بسیاری از خانواده‌ها وجود ندارد؟ چرا مسئله ازدواج‌های سفید موضوعیت پیداکرده است؛ آن‌هم در کشوری که …

Read More »

زنان از ابتدای خلقت، بروز علمی چندانی نداشته‌اند/ در تعارض اجتهاد و پذیرش مدیریت، بهتر است مدیریت به آقایان سپرده شود!/ بسیاری از مردان موفق، به وظایف خود در منزل عمل نمی‌کنند

زنان از ابتدای خلقت، بروز علمی چندانی نداشته‌اند/ بهتر است مردان، اجتهاد را به زنان واگذار کنند و خود، به امور اجرایی بپردازند!/ بسیاری از مردان موفق، به وظایف خود در منزل عمل نمی‌کنند

آقایان هم اگر بخواهند به وظایف قوامیت خودشان که سرپرست خانواده هستند، به‌خوبی عمل کنند، باید خیلی از وقتشان را صرف خانواده کنند. اگر آقایان هم در سطوح عالی درس می‌خوانند و به وظیفه قوامیت و سرپرست و مدیر بودن خودشان عمل نمی‌کنند، آن‌ها هم این مشکل را دارند و از این جه فرقی بین زن و مرد نیست. اختصاصی …

Read More »
Real Time Web Analytics