یکی از نوآوریهای امام خمینی در عرصه فقاهت، گشودن افقهای جدید در زمینه استنباط، با طرح مسئله نقش زمان و مکان در اجتهاد است. بااینکه در آثار فقهای بزرگ شیعه در گذشته نیز اشارههایی به این مسئله شده است؛ اما طرح روشن و دقیق و عملیاتی کردن آن در صحنه اجتماع از ابتکارات امام خمینی بود. خوانش و کاوش تاریخ …
Read More »Tag Archives: نقش زمان و مکان در اجتهاد
ابتکار امام در طرح «نقش عنصر زمان و مکان در اجتهاد و استنباط فقیه» تحول عمیقی در فقه ایجاد کرد/ زمان و مکان ممکن است ملاکات حکم را از اساس تغییر دهد/ برخی از عنصر زمان و مکان استفاده میکنند ولی بیمبنا حرف میزنند!
اساسا جمهوری اسلامی که حضرت امام اعلام کردند، بر اساس دخالت عنصر زمان و مکان در اجتهاد ایشان نسبت به موضوع دولت است. امروه موضوع دولت، حق شهروندان است و وقتی «شهروند» میگوییم، یعنی مسلمان و غیر مسلمان ندارد، قوم فارس، کرد، لر و بلوچ ندارد از این رو جکهوریت لازمه حکومت خواهد بود. امام هم بر همین اساس، حکومتی …
Read More »تجدید فتوا در هر زمان و مکانی ضروری است
«شیخ عبداللطیف دریان» مفتی لبنان گفت: تجدید فتوا در هر زمان و مکان امری ضروری است چرا که در غیر این صورت در استنباط به اجتهاد نیازی نبود. به گزارش شبکه اجتهاد، «شیخ عبداللطیف دریان» مفتی لبنان گفت: تجدید فتوا در هر زمان و مکان امری ضروری است چرا که در غیر این صورت در استنباط به اجتهاد نیازی نبود. …
Read More »حدود تأثیر زمان و مکان در استنباط احکام، کلید حلّ مناقشات
شبکه اجتهاد: تأثیر زمان و مکان در استنباط احکام شرعى، عامل مهمى است که حضرت امام خمینى(قدس سره) بر آن تأکید داشتند. در این مقاله توضیحاتى در کیفیت تأثیر آن دو عامل انجام گرفته است. جاى تردید نیست که شرایط زندگى که از آن به «زمان و مکان» تعبیر میکنند، در استنباط حکم شرعى از کتاب و سنّت تأثیر بسزایى …
Read More »زمان و مکان در خدمت شرع/ راوی دین
شبکه اجتهاد: بحث از تأثیر زمان و مکان در استنباط احکام دینی همواره مورد کاوش و پرسش بوده است. برخی از روشنفکران، عنصر زمان و مکان را چنان برجسته میبینند که کمتر آموزهای از متون کهن دینی را میتوان در دنیای جدید به کار بست. آیتالله جعفر سبحانی از جمله مراجعی است که در آرای خود کوشیده اقتضائات دنیای جدید …
Read More »بازشناسی «فقه امام خمینی» از منظر آیتالله مکارم
امام خمینی و نقش زمان و مکان در اجتهاد/ کرامت محوری در مبانی فقهی امام خمینی/ امام و اهتمام به مصلحت مولی علیه/ شکوه مشارکت مردم در فقه سیاسی امام خمینی رحمه الله علیه/ خمینی کبیر و قاعدۀ فقهی «وجوب حفظ نظام»/ قانون گرایی در اندیشه فقهی امام رحمه الله علیه. شبکه اجتهاد: همزمان با ایام سالگرد حضرت امام خمینی …
Read More »دیدگاه مکاتب فقهی در مورد تأثیر زمان و مکان در اجتهاد
همه موضوعات احکام میتواند تحت تاثیر زمان و مکان به معنای عام قرار گیرد و تغییر کند و وقتی موضوع و مصالح و ملاکات احکام تغییر کرد، ضرورتا حکم نیز تغییر میکند، چرا که نسبت موضوع به حکم، شبیه نسبت علت به معلول است و این شامل تمام احکام عبادی و معاملات به معنای اعم میشود. و فقط یک حکم تکلیفی ثابت داریم و آن وجوب حفظ اسلام است.
Read More »امام میگوید اگر فقهتان را اندکی تغییر دهید بعضی مشکلات حل خواهد شد
از مجموع بیانات حضرت امام این گونه میتوان فهمید که در حل معضلات فقهی و قانونی ایشان دو نوع راه حل دارند: یکی مسأله ولایت فقیه و حکم حکومتی است و دیگری بحث زمان و مکان و تغییر در فتوا است. امام خمینی (ره) در جایی میفرمایند: اگر فقهتان را اندکی تغییر بدهید بعضی مشکلات حل خواهد شد.
Read More »