شبکه اجتهاد: اهل حدیث، مقصودم علمای اصحاب حدیث سنی تا قرنها با شکلگیری اتوریتههای نهادینه دینی و یا دینی|سیاسی مخالف بودند. حدیث متاع دستیاب تری بود و بدون مقدمات زیاد میشد در حدیث و حفظ آن مرتبهای یافت. همین امر به آن دیدگاه که گفتم هم کمک میکرد و هم از نتایج آن هم همزمان بود؛ یعنی این دو پدیده …
Read More »آخرین اخبار
نگاهی به تفاسیر امام حسن عسکری(ع)، عیاشی و قمی
شبکه اجتهاد: در میان نوشتههای عالمان شیعی، نخستین تفسیر روایی که میتوان در حال حاضر به آن مراجعه کرد، تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (علیهالسلام) است؛ اما علما بر اساس این تفسیر سیر نکردند؛ یعنی اگر چه از آن روایت نقل کردهاند، اما آن را به عنوان یک کتاب متقن بدانند، اینگونه نیست. شک دارند که آیا کسی که …
Read More »تکالیف حاکمیت در قبال واکسیناسیون عمومی
شبکه اجتهاد: در مراحل حل مسائل فقهی مرتبط با موضوعات جدید، توجه به مبادی حِکمی، موضوعشناسی و حکمشناسی سه عنصر تعیینکننده هستند که در یکدیگر تنیدهاند. به همین جهت غفلت از هریک موجب نقصان در کل فرایند حل مسئله است. مبادی حکمی چالشهای فقهی حاکمیتی به ماهیت جامعه و حاکمیت میپردازد و سازوکارهای بنیادین آن را مورد مداقه قرار میدهد. …
Read More »فهمیدن حکم شرعی در گرو فهم مسئله است/ در بستر حکومت اسلامی ضرورتِ پرداختن به مسئلهشناسی تشدید میشود/ موضوعشناسی شرکتهای چند ملیتی در اقتصاد بینالملل
اگر درست بنگریم میبینیم وظیفه فقیه اظهارنظر و ارائه حکم در مسائل پیشرو جامعه و عصر خودش است و فهمیدن حکم شرعی نیز در گرو فهم مسئله میباشد؛ پس بحث ما فراتر از موضوعشناسی است و مربوط به مسئلهشناسی است. فقیه برای حل یک مسئله، میخواهد حکمی را استخراج نماید و تا آن مسئله را بهدرستی شناسایی نکند نمیتواند بگوید …
Read More »از بودجه عمومی تا استقلال حوزه علمیه، در گفتگوی صریح با سید ابوالحسن نواب
حق حوزه و روحانیت است موقوفاتی که مردم برای روحانیت در طول تاریخ قرار دادهاند به روحانیت برگردد. حاکمیت در این صورت میتواند همه بودجه پرداختی خود را قطع کند. یعنی سازمان اوقاف بیاید تمام موقوفاتی که برای روحانیت وقف شده را بهدرستی، تنقیح و منظمشده از چنگ متصرفان درآورده و به دست خود روحانیت بدهد تا این غائله ختم …
Read More »بررسی فقهی ارز دیجیتال؛ استفتائاتی از مراجع/ عباس کنتراتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: با توجه به پیشرفت چشمگیر و هر روزه دنیای مادی، دادوستد و کسب درآمد بهعنوان یکی از مهمترین امور که با مسائل دیگر بهگونهای مرتبط است نیز دچار تغییر و تحول شده است و راههای کسب درآمد که سابقاً افراد میتوانستند از آن طریق بهای کالا را دریافت یا پرداخت کنند، بهکلی دستخوش تغییر شده است. از …
Read More »آیتالله گرایلی دارفانی را وداع گفت + زندگینامه
آیتالله حاج شیخ حسین گرایلی، از علمای مشهد و مدیر اسبق حوزه علمیه خراسان که در بیمارستان بستری بود، پس از عمری مجاهدت علمی و تبلیغی و تربیت شاگردان، دقایقی قبل دارفانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله حسین گرایلی از اساتید دروس خارج فقه و اصول و تفسیر حوزه علمیه مشهد و امام جماعت مسجد گوهرشاد و …
Read More »خبر واحد؛ سیر تاریخی بحث/ سید احمد مددی
اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث «حجیت خبر» در دنیای اسلام از تاثیرگذارترین مباحث اصول است، شما هیچ مبحثی را به اندازه حجیت خبر ندارید که تاثیرگذار باشد، چون حجیت خبر کاربرد وسیع و میدان وسیعی دارد. دیگر مباحث همچون اجماع، ظواهر کتاب، قیاس در مقایسه با خبر واحد، محدود است و دامنه کمی دارد. سه دیدگاه سه دیدگاه اساسى را در …
Read More »قاضیزاده: حوزه باید ناصح و ناظر حکومت باشد/ امام خمینی به صراحت گفتند علما به وظایف خودشان برسند/ پیروزمند: اقامه دین وظیفه روحانیت است/ تقریر شما از امام تحریف ایشان است!
در برنامه زاویه حججاسلام کاظم قاضیزاده و علیرضا پیروزمند به بیان دیدگاههای خود در خصوص «واشکافی نسبت میان حوزههای علمیه و ساختار حاکمیت» پرداختند و دیدگاه امام خمینی در این زمینه را مورد واکاوی قرار دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه تلویزیونی زاویه با حضور حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس و حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیرضا …
Read More »بررسی حجیت سیره/ عبدالله احمدی شاهرودی
اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث سیره عقلاء، یکی از مهمترین منابعی است که در فقه کاربرد فراوانی دارد، شاید بتوانم بگویم ۸۰ درصد اجتهاد به این موضوع بستگی دارد. به عنوان مثال: کسی دندان کاشته یا پرکرده و بعد غذای نجسی خورد یا اینکه دهانش خون آمد، آیا این دندانی که پرکرده، حکم بواطن را دارد که نجس نمیشود یا اینکه …
Read More »کارکردگرایی، رویکردی قابل دفاع در ساختار مطالعات حدیثی است
استاد و پژوهشگر حوزه علمیه با تأکید بر لزوم انجام مطالعات نظری و تطبیقی در حوزه حدیث، کارکردگرایی را رویکردی قابل دفاع در ساختاردهی به مطالعات حدیثی عنوان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد الهی خراسانی، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه، دوم بهمنماه در نشست علمی «ساختار نوین مطالعات حدیثی» که در دفتر قم بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان …
Read More »دامنه اختیارات حاکمیت در آزمایش واکسن
ملاحظه جنبههای عینی مسائل فقهی و پیامدهای آن موجب میشود با برآورده شدن نیازهای فقهی موجود در کشور اهمیت فقاهت در موضوعات حاکمیتی آشکار شود. از سوی دیگر واقعی بودن مسائل، جهتگیری فقه را در این برهه از تاریخ جهان اسلام به سمت پاسخگویی بیشتر و جامعتر هدایت میکند. حجتالاسلام مهدی علوی مهر در این مطلب با عنایت به مسائل …
Read More »بررسی فقهی ازدواج با کودکان/ محمد عندلیب همدانی
شبکه اجتهاد: در مورد ازدواج کودکان مطالب مهمی است که از نظر فقهی باید مورد توجه قرار بگیرد، این بحث را حول چند محور تبیین میکنیم که بعضی از این محورها جنبه مقدماتی برای مدعای ما دارد و برخی استدلال است. مدعی این است که با تعریفی که از کودک خواهد شد، اولا هرگونه اجرای عقدی دائما یا موقتاً برای …
Read More »اعتبارسنجی و تاریخگذاری کتابهای حدیثی در دو سنت شیعی و اهلسنت
سندهایی که در تکتک احادیث کلینی است، هرکدام نشان از تحول در این دفاتر است و اگر ما فرض کنیم دوره مشایخ حدیث اهل تسنن دوره تثبیت جوامع شیعی است تقریباً همان دوره، دورهی تثبیت جوامع اولیه سنی است یعنی در اواخر قرن سوم؛ بنابراین آخر قرن ۳ و اوایل قرن ۴ دوره تثبیت جوامع اولیه حدیث جهان اسلام است. …
Read More »«نظام بانکی» زیر ذرهبین انتقاد مراجع تقلید
«گرفتن دیرکرد از سوی بانکها»، «فرصتطلبی از ذخایر بانک مرکزی»، «تعدد بانک در شهرها»؛ «کاهش ارزش پول ملی کشور»، «تسهیلات با سود ۲۵درصد!» از جمله انتقاداتی بود که مراجع در دیدار با رئیسکل بانک مرکزی مطرح کردند. همچنین «ثبات کافی ارز و قیمتها در بازار»، «رونق بخشی به صنعت و تولید»، «گسترش ابزارهای مبتنی بر عقود اسلامی به تسهیل کسبوکارها»، …
Read More »قیاس از نگاهی دیگر/ حمیدرضا تمدن
اختصاصی شبکه اجتهاد: درباره قیاس و ماهیت آن از دیرباز در کتب مربوط به اصول فقه سخن گفته شده و البته در روایات شیعه و سنّی از آن سخن به میان آمده است. برای نمونه در کتبی همچون «بصائر الدّرجات» و «الکافی» روایاتی درباره قیاس وجود دارد که البتّه گاه کمتر مورد توجّه قرار گرفتهاند. برای نمونه در «کِتَابُ فَضْلِ …
Read More »باید بین موضوعشناسی، حکمشناسی و مصداقشناسی تفکیک قائل شویم/ شرط ورود فقیه به مسائل نوپدید
استاد ابوالقاسم علیدوست به تشریح بایستههای ورود فقهی به مسائل جدید مانند متاورس پرداخت و تأکید کرد: ورود به مسائل نوپدید از منظر فقهی بایستههایی دارد که بیتوجهی به آنها باعث ایجاد مشکلاتی خواهد شد. فقیه باید میان موضوع و مصداق فرق قائل شود و در همه موارد وارد تعیین مصادیق نشود و اجازه دهد که موضوع نوپدید به حدی …
Read More »نباید با موضوعات جدید سطحی برخورد کرد/ سرعت تحولات در حوزه هنوز متناسب با جامعه نیست/ برخی به موضوع شناسی مسائل جدید بها نمیدهند
تصویر ذهنی فعلی ما در حوزه این است که اگر بخواهیم در یک زمینهای نظر بدهیم، از متخصص آن حوزه پرسش میکنیم. این روش به ویژه در مسائل اجتماعی مربوط به اقتصاد و سیاست، در عمل نادرست و جهت دار است. موضوعات به راحتی دریافت نمیشود و اینگونه نیست که در مشورت با یک کارشناس بتوان به موضوع شناسی دقیق …
Read More »پردهنشینِ پایتخت
شبکه اجتهاد: آیتالله سیداحمد خوانساری (۱۳۶۳-۱۲۷۰ شمسی) از شاگردان آیات عظام آخوند خراسانی، آقاضیاء عراقی و شیخ عبدالکریم حائری یزدی، از سال ۱۳۰۲ تا ۱۳۲۹ شمسی در حوزه قم به تدریس سطوح عالی پرداخت و از سال ۱۳۲۹ تا پایان عمر، امام جماعت مسجد سید عزیزالله تهران را بر عهده گرفت و به مهمترین فقیه پایتخت بدل شد (شریف رازی، …
Read More »حدیث نامکرر اختلاف دیدگاه درباره حوزه و تمدنسازی
شبکه اجتهاد: چندی پیش حجتالاسلام رسول جعفریان در دو متن کوتاه (توئیت) نکاتی پیرامون بحث تمدنسازی و نقش حوزه علمیه بیان کرد که در پی بازنشر یادداشت ایشان در یکی از گروههای واتساپی و درخواست یکی از اعضای گروه از حجتالاسلام محسن الویری برای بیان دیدگاه خود در این زمینه، ایشان هم دیدگاه خود را در قالب یادداشت زیر در …
Read More »بده بستان نهاد دین و حاکمیت در تاریخ صد ساله عربستان
عربستان میخواهد به عنوان یک کشور با جهان زندگی کند و همراه با پدیده جهانی شدن، تصویر جدیدی از خود نمایش دهد. از این رو، یکدستی کاملی میان عناصر قدرت در سلطنت و همراهی آن با فقه حنبلی را شاهد هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام دکتر محمد مسجد جامعی، مشاور عالی رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب و سفیر سابق …
Read More »تعدیل قضائی قرارداد از منظر فقه مقارن
کتاب «تعدیل قضایی قرارداد از منظر فقه مقارن» اثر زینت جعفری فشارکی دانش آموخته سطح سه حوزه علمیه خواهران اصفهان توسط انتشارات نشرهاجر به چاپ رسیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، با پیشرفت تحولات اقتصادی گاهی در قراردادهایی که اجرایشان به طول میانجامد حوادث غیرقابل پیشبینی و غیر منتظرهای روی میدهد که توازن و تعادل تعهدات قراردادی را خدشهدار ساخته …
Read More »سه مسئله فقهی در اهداء جنین/ «تعارض قانون و فقه» در مواردی از راه «قاعده الزام» قابل حل است
اگر یک فقیهی که از نظر فقاهت ثبوتاً و اثباتاً کسی در او مناقشهای ندارد بگوید اهدای جنین جایز است و بقیه آن را جایز ندانند، شرعاً افرادی که مقلد مراجع دیگر هستند میتوانند به فتوای وی عمل کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی در نشست علمی «انطباق اهدای جنین با فقه» که با حضور اساتید حوزه …
Read More »ضرورت و الزام نظاموارگی در رویکرد فقه حکومتی
حجتالاسلام ایزدهی گفت: فقه حکومتی مرتبط با اداره کشور و نظام سیاسی است؛ یک نظام سیاسی لوازم و اقتضاءاتی دارد و الزامات نظام وارگی در فقه حکومتی هم باید ناظر به همان اقتضائات باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی آزاد اندیشی با موضوع «ضرورت و الزام نظاموارگی در رویکرد فقه حکومتی» سه شنبه گذشته توسط گروه سیاست پژوهشکده نظامهای اسلامی …
Read More »حوزههای تخصصی بیش از گذشته به رسمیت شناخته شوند/ حوزههای سیاستگذاری در حوزه مشتت است/ آینده حوزه را دچار افت علمی شدیدی میبینم
استاد حوزه علمیه اصفهان به کتب حوزوی نه از جهت بار علمی بلکه از نظر سبک آموزشی و محتوای کتب انتقاد دارد و آینده حوزه را دچار افت علمی شدیدی میبیند؛ نه صرف رویکرد کتب حوزوی که بسیار نقص دارد بلکه مسایل پیرامونی مثل معیشت وجود دارد که روی بحث علمی حوزه تأثیرگذار است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام مهدی …
Read More »«مجموعه مصوبات شورای فقهی بانک مرکزی» منتشر شد
مصوبات شورای فقهی لازمالرعایه بوده و رئیس کل بانک مرکزی اجرای مصوبات شورا را پیگیری و بر حسن اجرای آنها نظارت میکند. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی؛ «مجموعه مصوبات شورای فقهی بانک مرکزی» بر روی وب سایت بانک مرکزی و در ذیل قسمت «قوانین و مقررات» در دسترس عموم قرار گرفته است. شورای فقهی …
Read More »جفا به حوزه و بزرگان در نشست «صدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه قم»/ منشأ «الاسلام هو الحکومه» مبانی فقهی ـ کلامی آیتالله بروجردی است
نظر آقای بروجردی در بحث نماز جمعه، در کتاب البدر الزاهر فی صلاۀ الجمعه و المسافر آمده است، ببینید ایشان راجع به ولایت فقیه چه میگوید؟ راجع به دین چه میگوید؟ چرا نسبت خلاف به مرجعی داده میشود که استوانهای در میان مراجع بوده و تاریخ مرجعیت، کمتر مانند ایشان را به خود دیده است! دیدگاه مرحوم امام خمینی نیز …
Read More »انتشار پنجمین شماره دو فصلنامه «مصباح الفقاهه»
پنجمین شماره دو فصلنامه علمی – تخصصی مصباح الفقاهه به صاحب امتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین سیدمصباح عاملی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین شماره دوفصلنامه علمی – تخصصی مصباحالفقاهه، دربردارندۀ مقالات علمی در حوزه مباحث فقه و اصول و با رویکرد انعکاس جدیدترین دستاورهای علمی و نظریات فقهی و اصولی است که …
Read More »دنبال حضور حداکثری دین در عرصه قانونگذاری هستیم
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به ماموریتهای این مرکز بر اساس اصل چهارم قانون اساسی گفت: نگاه ما بر اساس الهام از اصل چهارم قانون اساسی در زمینه انطباق قوانین با موازین اسلامی، حداکثری است، بر همین اساس، تاکید داریم باید از همه ظرفیتهای حوزههای علمیه در مباحث قانونگذاری استفاده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عطاء الله …
Read More »تلفیقی از مدیریت سنتی و جدید را باید در حوزه پیاده کرد/ نمیتوان برای همه طلاب، نسخه آموزشی یکسان پیچید/ شورای عالی تلاش بیشتری برای احیای موقوفات داشته باشد
آیتالله سبحانی گفت: مدیریت حوزه نمیتواند سنتی محض باشد؛ از آن طرف هم نمیتواند بی توجه به اصالتها باشد؛ بلکه باید تلفیقی از مدیریت سنتی و جدید را در حوزه پیاده کرد؛ داشتن نیروی زیاد با مدیریتهای امروزی همخوانی ندارد و باید علاجی برای این مسئله داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله جعفر سبحانی صبح امروز در دیدار اعضای شورای …
Read More »