اجتهاد و اصول فقه

شبکه اجتهاد: نشست دوم پیش‌اجلاسیه کرسی نظریه‌پردازی با عنوان «اصول فقه، توسعه گستره با ساختار جدید»، با حضور ‌حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست به عنوان نظریه‌پرداز، در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در قم برگزار شد. علیدوست در این نشست، در ابتدا به نقدهای ناقدان در نشست اول پاسخ گفت، سپس به تشریح دوباره نظرات خود پرداخت و پس از آن نظرات ناقدان مطرح شد. علیدوست در این نشست، در فرصت اولیه ۲۰ دقیقه‌ای، تأکید کرد که به رغم همه تلاش‌ها و کوشش‌های عالمان شیعه در علم اصول فقه، اما همچنان کاستی‌ها به حدی است که در کنار آن‌چه امروز در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از بزرگ‌ترین علمایی که وارد مسئله تازه تأسیس فلسفه علم اصول فقه شده است، استاد علی‌اکبر رشاد است. رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مقاله تأسیس بر مبادی فلسفه اصول فقه به‌تفصیل مباحث تاریخی در مبادی پژوهی را مطرح کرده و به کلیات آن پرداخته است. در انتها نیز طرح‌واره پیشنهادی خود را نسبت به فلسفه علم اصول فقه ارائه داده است. در زیر گزارشی از این مقاله، تقدیم می‌گردد. تمایز مبادی ممتزجه و غیرممتزجه؛ راهکار حل اختلاف علمای اصول پیشینه مدخل نگاری در علوم مختلف از مباحثی است که ابتدا چندصفحه‌ای از نوشتار را به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: نوپدید بودن دانش فلسفه اصول فقه، سوالات و پرسش‌های بسیاری را پیرامون آن پدید آورده است؛ پرسش‌هایی از قبیل چیستی این دانش، چرائی لزوم پرداخت به آن، تفاوت آن با سایر مبادی دانش اصول و … . یکی از این پرسش‌های این است که آیا این دانش، از مقوله توصیف است یا از مقوله توصیه؟ به دیگر سخن، آیا فلسفه اصول فقه، در زمره مبادی تصوری دانش اصول فقه جای می‌گیرد یا در زمره مبادی تصدیقی آن. برای پاسخ به این پرسش، با حجت‌الاسلام علی رحمانی، مدیر مرکز آخوند خراسانی دفتر تبلیغات مشهد گفتگو کردیم. مشروح این …

شبکه اجتهاد: پیش‌اجلاسیه دوم کرسی نظریه‌پردازی با موضوع «اصول فقه، توسعه گستره با ساختار جدید» با ارائه استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظام‌های اسلامی ۲۵ تیرماه جاری در قم برگزار شد. در این کرسی علمی اساتید محمدجواد فاضل لنکرانی،‌ محسن فقیهی، محمد قائینی و محمود حکمت نیا به عنوان داور و هاشم نیازی، احمد حاجی ده‎‌آبادی، احمد قدسی، محمد فاکر میبدی و محمد عشایری به عنوان ناقد حضور داشتند. دبیری علمی این کرسی علمی نیز بر عهده غلامرضا پیوندی، مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه بود.

بیست‌وچهارمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با پرونده‌های ویژه‌ای چون «جریان شناسی اقتصاد اسلامی» و «جستارهایی در هندسه دانش فقه»، همراه با آثار و گفتاری از شخصیت‌‌های مطرح حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا، بیست‌وچهارمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا در ۳۰۰ صفحه تمام رنگی با مدیرمسئولی حجت‌الاسلام رضا غلامی و سردبیری دکتر مسعود معینی‌پور منتشر شد. این شماره صدرا، یادداشت‌ و گفتگوهایی از حجج‌اسلام و آقایان: احمد مبلغی، حمید پارسانیا، سید حسین میرمعزی، سید عباس موسویان، علی اصغر قائمی نیا، عادل پیغامی، حسن سبحانی، سید محمدتقی …

پیش کرسی نظریه پردازی آسیب شناسی یکسان انگاری منطق فقه و منطق حقوق به همت انجمن فقه و حقوق اسلامی و هیئت حمایت از کرسی‌های نظریه پردازی در دبیرخانه انجمن‌های علمی حوزه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این مراسم که با حضور اساتید حقوق و فقه حوزه و دانشگاه از جمله حجت‌الاسلام والمسلمین ارسطا، حکمت نیا، عبدی پور و علیزاده و… برگزار شد، این مقاله یا نظریه علمی بررسی شد. در ابتدای این مراسم سید احمد حبیب نژاد دبیر این نشست علمی با اشاره به کیفیت برگزاری این نشست علمی گفت: این نشست، کرسی پیش نظریه پردازی است …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحثی که فلسفه علم اصول بدان می‌پردازد، بیان منابع دانش اصول است. با توجه به آلیت و مقدمیت دانش اصول برای دانش فقه اما این پرسش پیش می‌آید که چه تفاوتی بین منابع دانش اصول‌فقه با منابع دانش فقه وجود دارد. برای پاسخ به این پرسش، با دکتر محمدتقی فخلعی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد و مدیر گروه فقه و مبانی حقوق این دانشگاه گفتگو کردیم. گزیده‌ای از این گفتگو از نظر شما می‌گذرد. اجتهاد: با توجه به مقدمت دانش اصول برای دانش فقه، آیا می‌توان منابع این دو دانش را متفاوت از یکدیگر دانست؟ فخلعی: …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از بهترین مقاله‌هایی که درزمینه دانش نوبنیاد فلسفه اصول‌فقه نگاشته شده است، فلسفه علم اصول‌فقه است. آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در این مقاله، ابتدا از ضرورت این علم سخن گفته، سپس آن را به بخش‌هایی تقسیم نموده و در هر بخش به‌تفصیل وارد می‌شود. گزارشی اجمالی از این مقاله، از نگاه شما می‌گذرد. در این نوشتار، ابتدا ضرورت توجه به فلسفه‌های مضاف به‌طور عام و از پس آن، توجه به فلسفه علم اصول‌فقه به‌طور خاص موردتوجه قرارگرفته است. نویسنده البته، به مهم‌ترین تأثیر فلسفه اصول‌فقه بر اصول‌فقه که …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله آملی لاریجانی اگرچه با عنوان ریاست قوه قضائیه در میان مردم شناخته می‌شود، اما سالها پیش از آن، نگارش مجموعه فلسفه علم اصول را آغاز کرده بود. او در مراسم رونمایی از چند جلد از این مجموعه چند ده جلدی که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ قم برگزار شده بود، به بیان بایسته‌های فلسفه اصول فقه و تلاشهای خود در کتابی که نگاشته است پرداخت. گزیده‌ای از بیانات وی به قرار زیر است. اصول، دانشی عقلی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های علم اصول، عقلی بودن این علم است؛ علمی نیز که به‌واسطه عقلی بودن ایجاد می‌شود، نیازمند …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه و استاد مشهور خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم است. او در سخنرانی که در سال ۱۳۸۹، در مدرسه خاتم‌الاوصیا قم ایراد کرد، به بیان بایسته‌های فلسفه‌های مضاف پرداخت. گزیده‌ای از سخنان وی، از نظر شما می‌گذرد. در این مجال، سه نکته را به بحث می‌گذاریم: چیستی فلسفه‌های مضاف، اقسام فلسفه‌های مضاف و فرق فلسفه‌های مضاف با فلسفه‌ی مطلق. بحث نخست: تفاوت فلسفه مضاف با فلسفه مطلق در توضیح این سؤال من از آخر شروع می‌کنم. ما یک فلسفه‌ی اولی داریم که از قدیم می‌گفتند؛ …

رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم تصریح کرد: شاید برخی احساس کنند که جنبه‌های روشنفکری در دفتر تبلیغات پایین آمده است و یا توجه به نخبه‌گرایی کم شده است. خیر چنین نیست.! در حال حاضر دفتر به هر دو آن‌ها پرداخته می‌شود؛ اما ما بیشتر به سمت فرهنگ عمومی حرکت کرده‌ایم در عین حال که فعالیت نخبه‌گرایی را نیز مد نظر قرار داده‌ایم. این را باید بدانیم فضای درونی حوزه‌ها، هم جریان‌های مخالف آزاداندیشی است که رنگ و بوی سیاسی هم دارد و معمولا صدای آن‌ها هم بلند است تأثیرگذار هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی رئیس …

کتاب ۱۲ جلدی الجامع فی الرجال با حضور حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در مدرسه علمیه امام سجاد (ع) رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت ‌‌آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی امروز در مراسم رونمایی از کتاب«الجامع فی الرجال» که به همت موسسه تحقیقاتی حضرت ولیعصر(عج) و توسط حجت الاسلام والمسلمین حسینی قزوینی به رشته تحریر در آمده است، با اشاره به اهمیت و جایگاه علم رجال گفت: علم رجال یکی از علوم مهم اسلامی است و منظور از این علم این است که افرادی که در سند روایت آمده است حالشان از نظر وثاقت روشن شود چون اعتقاد به روایت …

شبکه اجتهاد: تاریخ تفکر و اندیشه ورزی در زمینه فلسفه و عرفان همواره نقد و چالش‌های مخصوص به خود را همراه داشته است. فقها و متکلمان، مفسران و اهل حدیث، فهم دین را محصول متون و آموزه‌های دینی می‌دانند و هرگونه پیرایه‌های بیرونی را در این مسیر کنار می‌زنند. به‌عنوان مثال تفکیکیان مسیر دین‌پژوهی را از دالان تنگ و تاریک فلسفه و عرفان عبور نمی‌دهند و جوهره دین را غیر آن‌چه فلسفه و عرفان معرفی می‌کند، تلقی می‌کنند. در مقابل، فلاسفه و عرفا قابل دفاع‌ترین شیوه دین‌شناسی را شیوه فلسفی ـ عرفانی قلمداد کرده و فهم عمیق شریعت را بدون …

سید جعفر صادقی فدکی، نویسنده کتاب «بازپژوهی ملاک‌های توسعه آیات‌الاحکام قرآن» گفت: مباحث فقهی قرآن محدود به مباحث فقهی موجود در کتاب‌ها و منابع فقه نیست؛ موارد بسیاری مانند تحیت و سلام یا انفاق وجود دارد که قرآن درباره آن‌ها حکم شرعی دارد و آیاتی درباره آن‌ها نازل شده که در منابع فقهی به‌طور مستقل مطرح نشده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «بازپژوهی ملاک‌های توسعه آیات‌الاحکام قرآن»، در سی‌وچهارمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، در گروه دین و شاخه علوم قرآنی به‌عنوان اثر شایسته تقدیر معرفی شد. این کتاب در ۵۱۲ صفحه در سال ۱۳۹۴ از سوی پژوهشگاه …

مدیر حوزه‌های علمیه ایران با تشریح اقدامات صورت گرفته در مدت تصدی مدیریت حوزه‌های علمیه تاکنون گفت: در حوزه نظام جامع رشته‌‌ای درختواره‌‌ای نداشتیم که تا دو ماه دیگر این نیز انجام خواهد گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله علیرضا اعرافی در دیدار اعضای شورای مرکزی تشکل فراگیر تبلیغ گروهی طلاب، گفت: تلاش مدیریت این است که حرکت‌ها بر پایه مجموعه اسناد معتبر و ریشه‌‌ای صورت بگیرد که بر این اساس در جامعه المصطفی حدود ده سال است این اقدام انجام گرفته است. مدیر حوزه‌های علمیه افزود: در عین اینکه بودجه حوزه‌های علمیه نصف شده است و حتی بودجه‌های عمرانی …

روشن است که لعن نمادها و رهبرانی که دیگری آنان را تقدیس و احترام‌‌ می‌کند، وی را وا‌‌ می‌دارد، با نمادهایی که فرد لعنت کننده آنان را تقدیس‌‌ می‌کند، به مقابله به مثل برخیزد. اگرچه این نمادها نمایانگر حق و درستی باشد و ارزش والایی داشته باشد و به همین دلیل، خداوند از دشنام دادن خدایان مشرکان نهی کرده تا آنان خدا را دشنام ندهند و از این جهت، میان دشنام و لعن تفاوتی وجود ندارد، زیرا معیار دشنام عینا در لعن موجود است. شبکه اجتهاد: از جمله شیوه‌های ناسزاگویی داخلی که در محافل اسلامی پراکنده شده، شیوه لعن یا …

اختصاصی شبکه اجتهاد: نزاع بین اصولی و اخباری، ازجمله نزاع‌های ریشه‌داری است که بین این دو گروه از علما وجود داشته است و البته هنوز هم رگه‌های کم‌رنگی از این نزاع در بین علما وجود دارد. در خصوص تفاوت‌های معرفتی اصولیان و اخباریان و تأثیر آن در عملیات استنباط، با استاد اکبر ترابی شهرضایی، به گفتگو نشستیم. وی از اساتید سطوح عالی و درس خارج حوزه علمیه قم است و در علم رجال صاحب‌نظر و صاحب تألیفات است. گزیده‌ای از مصاحبه با ایشان، به شرح زیر است: اجتهاد: با توجه به وجود نگرش‌های مختلف در میان اخباریون همانند سایر مکاتب …

پروفسور لیافت تکیم استاد دانشگاه دنور آمریکا معتقد است اجتهاد باید به نیازهای کنونی جوامع بپردازد و برای پرسشهای روز جامعه نیز جوابی در اختیار نهد. شبکه اجتهاد: اجتهاد بالاترین درجه علمی در دانش فقه اسلامی و به معنای توانایی استنباط احکام شرعی از منابع دینی است. مجتهد و فقیه نیز کسی است که می‌کوشد تا احکام شرعی را از منابع فقهی اسلام، یعنی قرآن، سنت، عقل و اجماع بیاموزد. اجتهاد نیازمند آموختن شاخه‌های مختلفی از علوم دینی و ادبی مثل ادبیات عرب، اصول فقه، منطق، آیات الاحکام، رجال و درایه، نظریه‌های فقهای متقدم و تفسیر قرآن است. پروفسور لیاقت …

اختصاصی شبکه اجتهاد: با آن که سالیان درازی از قدمت دانش اصول فقه می‌گذرد و در طول این سالها، روش‌های متعددی برای حل مسائل این دانش پیشنهاد شده است، لکن کمتر مطالعه روش شناختی در رابطه با این دانش صورت گرفته است. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد باقری شاهرودی، با سابقه چند دهه تدریس سطوح عالی در حوزه علمیه قم، یکی از بهترین افرادی است که می‌تواند در این حوزه به اظهارنظر بپردازد. با او در رابطه با روشهای مختلف حل مسائل اصول عملیه در دانش اصول فقه گفتگو کردیم. او معتقد است در رابطه با شیوه تمسک به اصول عملیه و …

تمدن دو جنبه سخت‌افزاری و نرم افزاری دارد. هم به تولید علم نیاز است و هم به تغییر سبک زندگی. اسلام به دنبال حیات طیبه است. هم به آبادانی دنیا توجه کرده است هم به آخرت. امام صادق(ع) تلاش کرده اند با بیان دین در بعد عقاید و بیان فقه عامل قدرت حکام جور را از آنها بگیرند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام دکتر قاسم ترخان عضو هیات علمی گروه کلام پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی طی سخنانی به تبیین نهضت تولید علم در زندگانی امام صادق(ع) پرداخت که به شرح ذیل تقدیم می‌گردد: برجستگی نهضت تولید …

شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی در نوشتاری آورده است: باید معارف اهل‌بیت را به گوش همه جهانیان برسانیم تا همگان – که تشنه این علوم هستند- از این اقیانوس بی نظیر معرفت و دانش بهره‌مند گردند. متن یادداشت آیت‌الله صافی گلپایگانی به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم قال الله تعالی: ﴿یَا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَکُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ﴾ حضرت صادق، امام راستین/ پیشوا و مقتدای اهل دین/ کرد احیا، شرع جدش مصطفی/ داد رونق، رسم و آئین ولا/ مکتب فقه و فضیلت باز کرد/ دعوت مردم ز نو آغاز کرد حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام ‌والمسلمین‌‌هادی سروش استاد حوزه و دانشگاه در نوشتاری با عنوان «اندیشه و گفتمانِ جهانی حضرت صادق (ع)؛ راهگشای امروز ما» آورده است: ۱) ایجاد فضای گفتگو و گردش اطلاعات در مهمترین مسائل سیاسی، اجتماعی و دینی در زمان حضرت صادق به لحاظ گشایش سیاسی که بعد از بنی امیه پیدا شد، توسعه و ارتباط علمی و گفتگو با بیرون از مرزها و باورهای خودی، فراهم آمد. این حرکت نو؛ که نه تنها مورد مخالفت امام صادق قرار نگرفت بلکه مورد استقبال قرار گرفت. این اتفاق زیبا به دوشکل پدیدار شد: الف) نشر و ترجمه متون خارجی که …

به همت معاونت بازرگانی و خدمات فرهنگی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، نسخه اندرویدی کتاب «حیاه الامام الحسن بن علی علیه السلام» و «حیاه الامام موسی بن جعفر» تولید و عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت معاونت بازرگانی و خدمات فرهنگی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) در راستای پاسخگویی به نیاز کاربران در خصوص استفاده از متون دینی و آثار اندیشمندان اسلامی بر روی حامل‌های همراه، نسخه اندرویدی کتاب «حیاه الإمام الحسن بن علی علیه السلام» تولید و «حیاه الامام موسی‌بن‌جعفر» در دو نسخه مجزا عرضه شد. کتاب «حیاه الإمام الحسن بن علی علیه السلام» در …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمّدتقی اکبرنژاد مدیر مؤسّسه فقاهت و تمدن سازی که این روزها به ترویج افکار خود در دو دانش اصول و فقه می‌پردازد، کماکان تلاش وافری در عرصه تحوّل در حوزه دارد. او ضمن گفتگویی صریح به تحلیل و نقد اوضاع کنونی حوزه علمیه می‌پردازد. چندی قبل برش‌هایی از آن منتشر شد و در ادامه متن کامل این گفتگوی تفصیلی از منظرتان می‌گذرد. تحول در حوزه و ضرورت آن چیست؟ اکبرنژاد: اجازه بدهید بحث را از اینجا آغاز کنم که انسان به طور کلی در حال رشد است. چه در کودکی که در خانواده متولد‌‌‌‌‌ می‌شود و فرایند …

نویسنده و پژوهشگر دینی اهمیت و ارزش حجاب را در دو بُعد انسانی و معنوی مورد بررسی قرار داد و گفت: حجاب عامل صلاح، سعادت و رشد معنوی انسان است و از سوی دیگر سبب حفظ زن در مقابل انسان‌‌‌‌‌های هوسران و هنجارشکن اخلاقی خواهد شد، اما در جامعه‌ای که تهمت، حرمت شکنی و اختلاس وجود دارد تأکید و تأیید بر حفظ حجاب چندان موفق نخواهد بود، از سوی دیگر مردم توقع دارند دستگاه‌‌‌‌‌های ارشادی و حکومتی برخورد یکنواختی با اختلاس گران و بد حجابی داشته باشند. شواهد نشان‌‌‌‌‌ می‌دهد که زنان ما نسبت به ارزش و اهمیت حجاب آگاهی …

اعرافی در خصوص نقش حوزه‌‌‌‌‌های علمیه شیعه در تمدن اسلامی گفت: در فقه شیعه مفردات نظام وجود دارد و تلاش کسانی مثل شهید صدر برای این بود که این مفردات تجمیع شود و وجود این نظامات نشان دهنده ظرفیت نرم افزاری برای تمدن اسلامی است که در فقه و اندیشه دینی ما وجود دارد لذا برای رسیدن به تمدن اسلامی اجتهاد ما در حوزه‌‌‌‌‌ها باید تمدن ساز و در عین حال رویکرد تمدنی بر اجتهاد وفکر و دانش ما سایه افکن باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش علمی دوروزه تمدن اسلامی (گذشته، حال، آینده) نقش و رسالت علمای افغانستان با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات بسیار مهم و کاربری در علم اصول فقه، کارکرد روش تجربی استقرائی در علم اصول است. اینکه آیا این روش، در علم اصول از کارکرد بالایی برخوردار است یا اینکه چنین روشی مختص به علوم دقیقه، مثل فلسفه و ریاضیات است، محل خلاف است. در این خصوص، گفتگویی با حجت‌الاسلام‌ والمسلمین، دکتر علیرضا پیروزمند، انجام‌گرفته است. وی قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم، عضو کارگروه علوم انسانی اسلامی و مسئول گروه روش فرهنگستان علوم اسلامی است. وی همچنین در باب اندیشه سیاسی دارای تأملاتی است که برخی از آن‌ها در کتاب «نظام معقول» چاپ و …

شبکه اجتهاد: «فقه اجتماعی» از موضوعاتی است که با این عنوان، سابقه تاریخی زیادی ندارد؛ گرچه بسیاری از تعریف‌هایی که از فقه اجتماعی می‌شود؛ ناظر به مسائلی است که در حوزه فقهی ما سابقه بیش از هزار ساله دارد، ولی با این عنوان، امر جدیدی است که باید مورد دقت قرار گیرد. من پیش از ورود، به نکاتی اشاره‌‌‌‌‌ می‌کنم. ۱ـ اگر بنا است حوزه جدیدی از فقه پذیرفته شود، باید پژوهش در آن بر اساس روشی باشد که فقه برآن استوار بوده است. اساس این روش، بر استفراغ وسع در رسیدن به احکام الهی و تلاش در تعبدِ کامل …

ذبیح‌الله نعیمیان معتقد است هنگامی ما می‌توانیم انقلاب فرهنگی را در سطح تمامیت یافته‌ای تعریف کنیم که توانسته باشیم این نیازهای نو شونده را به دین به صورت مناسبی عرضه کنیم. شبکه اجتهاد: فقه‌النظریه که ایده شهید صدر در کتاب «اقتصادنا» است، اگر در عرصه‌های مختلف پیاده شود در عرصه تعلیم و تربیت در عرصه اقتصاد در عرصه امور فرهنگی، اجتماعی خروجی این موارد قواعد و احکام بسیار عامی است که از احکام موجود در تک مساله‌ها بسنده نمی‌کند. موضوعات آن فراگیر است و حتی می‌توانیم بگوییم خروجی آن چه بسا از سطح قواعد فقهی نیز عام‌تر باشد. در مورد …

دانشگاه مذاهب اسلامی از میان طلاب شیعه و اهل سنت، از طریق آزمون اختصاصی در سال تحصیلی ۹۷ -۹۸ در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در رشته‌های فقه و حقوق دانشجو‌‌‌‌‌ می‌پذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دانشگاه مذاهب اسلامی بر اساس مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با نظارت سازمان سنجش آموزش کشور از میان طلاب حوزه‌‌‌‌‌های علمیه شیعه و مدارس علوم دینی اهل سنت، از طریق آزمون اختصاصی در سال تحصیلی ۹۷ -۹۸ در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو‌‌‌‌‌ می‌پذیرد. بر اساس اعلام معاونت آموزشی دانشگاه مذاهب اسلامی آزمون اختصاصی جذب طلاب دانشگاه …