اندیشوران فقهی

یک پژوهشگر حوزه مطالعات اسلامی معتقد است که جامعه ایران از دیدگاه آشتی بین قوانین مدرن و احکام شریعت و تعریف مناسبات میان این دو، هنوز به پایان راه نرسیده و سه راه حل پیش روی خود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود فیرحی در «همایش تحولات حقوق کیفری در کشورهای اسلامی» که شنبه گذشته در دانشکده …

حاضران در بخش دوم نشست نقد کتاب «پل تا جزیره» بر لزوم تحلیل چندبعدی از تحولات حوزه علمیه همچون روند بوروکراتیزاسیون و پیگیری ایده «جامعه‌شناسی فتوا» که می‌تواند نشانگر دغدغه‌های جامعه دینی در ادوار مختلف تاریخ اجتماعی اسلام باشد، تأکید کردند. شبکه اجتهاد: جامعه‌شناسی روحانیت یکی از گرایش‌های نوپا در مطالعات دانشگاهی کشورمان است که سبک زندگی روحانیون، نظام آموزشی …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به ملزومات تمدن سازی در گام دوم انقلاب، گفت: باید حفره‌های تئوریک را که در طول این سال‌ها وجود داشته، پُر کنیم. تمدن، شدنی است یعنی باید به تمدن رسید، این گونه نیست که با دستور، جلسه و شعار ساخته شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در مورد بحث …

رییس مؤسسه مطالعات تمدن اسلامی گفت: وقتی فقیه حاکمیت را در دست گرفته است نمی‌تواند بگوید ساختارهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی به ما ربطی ندارد، به همین دلیل است که باید پس از ایجاد ساختار سیاسی کنونی به دنبال ایجاد دیگر ساختارها باشیم، اصل چهارم قانون اساسی امکانی به حوزه علمیه داده است که می‌تواند کشور را به خوبی …

همین نهج البلاغه‌­ای که به نظر کتابی قدیمی به نظر می­‌رسد را می­‌دهیم آقای ازغدی و می­‌گوییم برو در دانشگاه درس بده. ایشان چون شبهات روز، بستر فکری و درگیری­های که در جامعه فکری حوزه و جامعه فکری دانشگاه وجود دارد را می‌­داند، از همین نهج البلاغه پاسخ سوالات را درمی­‌آورد. از همین نهج البلاغه فلسفه حکومت دینی و اصل …

ما باید ثابت کنیم که نظامی که با فقه پدید آمده است، اولاً فقه نظام ساز بوده است و ثانیاً همان فقه دائماً به اقتضاء زمان و مکان بر نظام نظارت داشته باشد. چون همان‌طور که مرحوم امام فرمودند زمان و مکان دائماً موضوعات را تغییر می‌دهند درنتیجه احکام نیز تغییر پیدا خواهد کرد. پس فقه باید دائماً مراقب این …

سومین اجلاسیه کمسیون‌های تخصصی شورای عالی حوزه علمیه خراسان با موضوع «حوزه و آینده» با حضور اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه مشهد، قم، اصفهان و تهران و جمعی از علما، اساتید و طلاب حوزه علمیه خراسان در تالار قدس کتابخانه حرم مطهر رضوی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این اجلاسیه با اهداف بررسی آینده حوزه‌های علمیه در عرصه‌های مختلف، دستیابی …

نویسنده کتاب «نخل و نارنج» می‌گوید: شیخ‌مرتضی انصاری مرجع دوران شکست است؛ دورانی که ایران در بدترین شرایط سیاسی‌ اجتماعی قاجار قرار داشت و دوبار از روس‌ها شکست خورده بود، بیماری کشور را درنوردیده و علمای زمان از دنیا رفته‌ بودند / بسیاری از طلبه‌ها این را نمی‌دانند و امروز در قم کسانی هستند که مرحوم سیدعلی قاضی طباطبایی و …

چیزی که من در طول دوران قبل از انقلاب و بعد از انقلاب احساس کردم، اعتقاد راسخ ایشان به مسأله‌ی ولایت‌فقیه بود و این‌که همه‌ی شئون اجتماعی باید تحت اجازه‌ی ولی‌فقیه باشد. ما در شورای عالی که خدمت ایشان بودیم، یک اختلافی پیش آمده بود و نیاز به این بود که یک نفری به لحاظ فقهی و شرعی قضاوت کند. …

شبکه اجتهاد: یکی از مسائل مهم پیش‌رو در سالهای اخیر، کیفیت پوشش زنان و نقش دولت در این زمینه است. این مسئله هم برای مردم و نظام جمهوری اسلامی مهم و سرنوشت‌ساز است، هم برای کسانی که از بیرون به مسائل داخل کشور می‌نگرند. در این نوشته، ابتدا صورت مسئله تبیین می‌شود، و سپس به سناریوهایی که در این خصوص …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ عباس واعظ طبسى، نماینده سابق ولى فقیه در استان خراسان و تولیت فقید آستان قدس رضوى در سال ۱۳۱۴ در مشهد مقدس و در خانواده‌اى مذهبى و روحانى متولد شد و در یک سالگى پدرش را که از نوابغ گویندگان اسلامى در ایراد سخنرانى‌هاى مذهبى و خطابه و از لحاظ اخلاق، تقوى و پرهیزگارى زبانزد …

حجت‌الاسلام والمسلمین گلپایگانی به ذکر لایه‌‌ها‌ی عمیق و کمتر گفته شده سبک زیست، نگاه انقلابی، علمی و اجتماعی مرجع عالیقدر آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، به مناسبت بیست و ششمین سالگرد رحلت مرجع عالیقدر وارسته و والامقام، آیت‌الله محمدرضا گلپایگانی است؛ ایشان در چند دوره مهم از تاریخ فقه و حوزه و انقلاب نقش مهم و تعیین …

شبکه اجتهاد: این روزها در کنار مباحث متنوعی که پیرامون حوزه مطرح است و صاحب‌نظران خاص خود را دارد، بحث حوزه به عنوان یک سازمان نیز از مباحث داغ و چالشی بوده و موافقان و منتقدان خاص خود را دارد. در این راستا، مباحثات در گفتگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مهراب صادق‌نیا، عضو هیات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، …

شبکه اجتهاد: پس از انتشار بیانیه‌ی گام دوم از سوی مقام معظم رهبری، سایت مباحثات تلاش کرد این موضوع را فراتر از گفت‌وگوهای کوتاه خبری در قالب یک نشست تخصصی با چندتن از فضلای حوزوی مطرح کند. این نشست روز چهارشنبه برگزار شد و حجج‌اسلام والمسلمین علی قنواتی مدیر مدرسه علمیه معصومیه، سیدفرید حاج‌سیدجوادی مدیر مدرسه عالی فقه و اوصول، محمد …

در فقه ما کسی حق اهانت به مقدسات و پیامبر را ندارد؛ متاسفانه ما برای ترویج فرهنگ تشیع فیلم یا مستند خوبی علیه تشیع لندنی نساختیم اما مستند فرقه گرایی در ۴۵ دقیقه توسط آمریکا برای ترویج فرهنگ تشیع لندنی ساخته و پخش شده‌ است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان در نشست علمی مدعیان دروغین شیعه با …

شاخص‌هایی برای عیار تمدنی داریم، کلان‌نگری یک شاخص جدی در امر تمدنی است. همه‌جانبه‌گری، آینده‌نگری، پویایی‌بخشی، امیدآفرینی، اعتماد به نفس، خودآگاهی نسبت به موقعیت‌مان، تن دادن به واقعیت و دیدگاه‌ها، گستره مناسبات انسانی. بر اساس این شاخص‌ها اگر مروری بر این بیانیه داشته باشیم، در یک نگاه بیرونی و درونی، این بیانیه را می‌توان یک نگاه تمدنی دانست. به گزارش …

الآن واقعیتی وجود دارد که حوزه‌های خواهران، امکانات دارند و نسبتاً مبسوط الید هستند ولی ما خروجی قابل‌توجهی در حوزه خواهران نمی‌بینیم. حداقل این است که ما الآن نویسنده‌های خوب در حوزه‌های خواهران نمی‌بینیم. خواهرانی که بتوانند قلم بزنند و مقالات علمی بنویسند، کم هستند. چند درصد از مجلات تخصصی حوزوی را زنان تألیف می‌کنند؟ چند درصد نشست‌های علمی خوب …

نظام اجتماعی مرکب از بخش‌های متعددی است که این بخش‌ها، هر یک علت شکل‌گیری بخش دوم است. این را باید ما بامطالعه بیشتر و با بررسی نظام‌های اجتماعی غربی بفهمیم که وقتی می‌گوییم ساختارها و سازمان‌های غربی متناسب با مکتب و ارزش‌ها و هنجارهای حاکم بر جوامع غربی است، به چه معناست؟ به اعتقاد ما نظام اجتماعی غرب یک ارتباط …

مرجعیت صد جزء دارد، یکی فقه و علم است، دومی عدالت است، ۹۸ جزء آن مدیریت است. بحث نفوذ در بیوت مراجع از گذشته سابقه داشته است و عده‌ای می‌خواهند با استفاده از منطقه الفراغ‌های سیاسی فاصله و اختلاف بیندازند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر صفاءالدین تبراییان، استاد، نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر درباره «تاریخ مرجعیت و حوزه‌های علمیه» با …

شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه‌ی «گام دوم انقلاب» با مرور تجربه‌ی ۴۰ ساله‌ی انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب «وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده ‌است». گام دومی که باید در چارچوب «نظریه‌ی نظام انقلابی» و با «تلاش و مجاهدت جوانان ایران اسلامی» به‌سوی تحقق آرمانِ «ایجاد تمدّن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت …

اسلام‌گرایان اهل‌‌‌سنت، برای ایران، هم‌پیمان تاکتیکی هستند نه هم‌پیمان راهبردی. بر این اساس، در صورتی که منافعشان ایجاب کند با نظام ایران هم‌پیمان می‌شوند و هنگامی که متحدی قوی‌تر از ایران در منطقه پیدا کنند، با آن هم‌پیمان می‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی با موضوع «الگوی بایسته جمهوری اسلامی جهت تعامل با اسلام‌گرایان اهل‌ سنت» با حضور دکتر …

اوایل پیروزی انقلاب، جمعی اصرار داشتند که ایشان نیز منزلشان را کنار منزل برخی دیگر از مراجع مثل مرحوم منتظری یا مسئولان نظام برای حفاظت بهتر از ایشان، قرار بدهند ولی ایشان این مطلب را نپذیرفتند. وقتی کسی به خانه ایشان می‌رفت، واقعاً شیفته سادگی ایشان می‌شد. یک راه‌پله تیز وجود داشت که وقتی از آن بالا می‌رفتیم دو اتاق …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آغاز پنجمین دهه انقلاب اسلامی ایران و در پیش رو بودنِ ولادت حضرت زهرا (س) و روز زن، فرصت مناسبی برای بررسی وضعیت حوزه‌های عملیه خواهران از ابتدای انقلاب اسلامی است. در این گزارش، آنچه بر حوزه علمیه خواهران از ابتدای انقلاب گذشت را مرور می‌کنیم. تأسیس رسمی سال ۱۳۶۳ بافرمان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، تجمیع مدارس علمیه …

این اثر در چهار بخش با مروری بر مطالعات میان‌رشته‌ای حدیث، به حدیث و تاریخ‌نگاری، اصالت‌سنجی و نقد بیرونی و موضوع فقه‌الحدیث و نقد درونی می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «رویکردهای نوین در حدیث‌پژوهی شیعه» شامل ۱۶ مقاله تخصصی در زمینه حدیث‌پژوهی شیعه کتاب است که از سوی جمعی از نویسندگان تالیف شده‌اند. گردآوری و تدوین کتاب نیز به همت …

انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، نقطه عطفی در تاریخ ایران اسلامی است که تحولات شگرفی را در داخل و خارج ایران رقم زده و از جمله بخش‌هایی که به شدت متاثر از تحولات انقلابی بوده، حوزه‌های علمیه و روحانیت می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، موسسه علمی مفتاح کرامت قم، موضوع بیست‌وهفتمین نشست …

شبکه اجتهاد: در اواخر عمر، نامش بیشتر بر سر زبان‌ها افتاده بود. فعالینِ خارج‌نشین هم بر سر سخنان و اندیشه‌ی او به مجادله برخاسته بودند. ماجرای حکم «مباهته» موضوعی شده بود که پای آیت‌الله محمد مؤمن قمی را به میان می‌کشید. برخی او را از قائلین و داعیه‌داران بهتان‌زنی به بدعت‌گذران می‌دانستند و بعضی او را بَری از این حکم می‌شمردند؛ …

آیت‌الله مؤمن ضمن تاکید و اصرار بر مبانی فقهی که بر همگان روشن است، همیشه در صف دفاع از مردم بود و بسیاری از نظرات فقهی شورای نگهبان که در تائید حقوق مردم است حاصل تلاش و استدلال ایشان بوده است. عالمی بود به‌دوراز تشریفات و نه تنها اعتنای به تشریفات و مال آن نداشت بلکه دیگران را نیز باز …

یکی از نشانه‌های پرهیز از دنیا، وارستگی، عدم خودنمائی و عدم سوءاستفاده از موقعیت ایشان، این است که هیچ‌وقت به کسانی که برای ایشان تبلیغ نمایندگی مجلس خبرگان می‌کردند، اجازه نمی‌داد که گفته شود ایشان برادر شهید است. نه در اتاقشان، عکس آن شهید را گذاشته‌اند -درحالی‌که عکس اساتیدشان هست – و نه بسیاری از مرتبطان و شاگردان ایشان می‌دانند. این از …

محمدجواد صاحبی، دین‌پژوه، نویسنده و روزنامه‌نگار پیشکسوت حوزه دین و اندیشه که شامگاه سه‌شنبه ۲۳ بهمن‌ماه در سن ۶۴ سالگی، دار فانی را وداع گفت، ازجمله چهره‌هایی است که علاوه بر مسئولیت‌های اجرایی، علمی و فرهنگی متعدد، کتاب‌ها و مقالات بسیاری را نیز در زمینه‌های دین و اندیشه از خود به‌جای گذاشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی …

همایش ملی جایگاه علامه حلی در فرهنگ و تمدن اسلامی-ایرانی به همت انجمن ایرانی تاریخ و با مساعدت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه شهید بهشتی، مرکز العلامه الحلی و چند مرکز علمی دیگر، در سالن حکمت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در آغاز این همایش که با …