دیدگاه و گزارش

حجت‌الاسلام عباس حیدری معتقد است، میرزای نائینی توانسته است بین ذهن شیخ انصاری و زبان آخوند خراسانی که ویژگی‌های خاصی داشته‌اند، پلی را برقرار کند و رهیافت نیرومندی را در فقه سیاسی به جریان بیاندازد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌‌آیت‌الله میرزا محمدحسین نائینی مشهور به میرزای نائینی، از فقهای بزرگ قرن سیزدهم و از علمای طرفدار نهضت مشروطه بود. او بعد از درگذشت ‌‌آیت‌الله فتح‌الله غروی اصفهانی، مرجعیت عامه شیعه را بر عهده داشت و با نوشتن رسالهٔ تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله نقش مهمی در تثبیتِ نظری جنبش مشروطه انجام داد. در انقلاب مشروطه ‌‌آیت‌الله نائینی را می‌توان از پیشگامانی به …

آیا می‌‏توان نمایندگان مجلس را برکنار کرد؟ این پرسشی است که باید بااحتیاط به آن پاسخ داد، به‏‌خصوص اینکه نمایندگی و نماینده از مفاهیم و عناصر اصلی مردم‌سالاری هستند و در صفوف ابتدایی تحدید توسط زمامداران حضور دارند. با این حال صرف اهمیت مجلس و نمایندگی، موجب کنار گذاشتن نظریات در مورد قابل عزل بودن نمایندگان نمی‏‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دموکراسی به‌عنوان مسیر مرسوم و مألوف حکمرانی در جهان معاصر تثبیت شده است. در این میان رابطه‌ی میان نمایندگان پارلمان و شهروندان مسئله‌ای مهم و دارای آثار متنوعی است و هر نظام سیاسی باید پاسخ‌هایی در زمینه چیستی و …

استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه سیدمرتضی برخلاف نظر برخی افراد که معتقدند وی تشکیل هر نوع حکومت در عصر غیبت را جور می‌داند، گفت: وی نه تنها معتقد به تشکیل دولت اسلامی در عصر غیبت برای اجرای احکام است، بلکه پذیرش منصب در حکومت جور را هم اگر منجر به کارهای حقی مانند امر به معروف و نهی از منکر شود، جایز و حتی واجب می‌داند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لک‌زایی، در نشست علمی «دلالت‌های سیاسی رساله فی العمل مع السلطان» از سلسله نشست‌های کنگره بین‌المللی سیدمرتضی، گفت: محتوای این رساله مبتلابه همه کسانی است که …

شبکه اجتهاد: درباره ورود کم سابقه مرجعیت به قائله اخیر پاکستان حرف و حدیث زیاد است اما آنچه این حقیر را متامل می‌نماید سازوکار معیوبی است که شیعه در ساختار امت – مرجعیت در حال حاضر با آن روبروست. ماجرا از یکشنبه هفته گذشته و با اعلام خبر حمله مزدوران داعش به کارگران معدن در نزدیکی‌های شهر کویته مرکز ایالت بلوچستان پاکستان که از قضا از قوم و نژاد هزاره بودند آغاز شد. حملات داعش را اگر به چند دسته تخریبی، ارعابی و جهادی تقسیم بندی کنیم این حمله از دسته حملات ارعابی قلمداد میشد که در آن فاکتور ایجاد …

با توجه به اصل ۴ قانون اساسی که تصریح دارد به اینکه کلیه قوانین و مقررات باید موافق با موازین فقهی و شرعی باشد و تصریح شده که این اصل در تمام اصول قانون اساسی و همین طور بر کلیه قوانین حاکم است؛ بنابراین منبع اتخاذ قوانین و مستند اصلی قوانین، باید فقه و موازین شرعی باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: به زعم برخی، یکی از رقبای فقه در زمان حاضر، دانش حقوق است، دانشی که ابتدا قرار بوده متخذ از فقه باشد اما در زمان حاضر، به عنوان رقیبی برای فقه مطرح شده است. در مورد ارتباط بین فقه و …

آیت‌الله مصباح یزدی تشکیل حکومت را ضروری می‌دانست؛ اما سوالی که اینجا ایجاد ‌می‌شود این است که منشأ مشروعیت حکومت چیست؟ طبیعی و مبرهن است که اگر مردم این حکومت را بخواهند، حکومت، مقبولیت خواهد داشت. اما آیا منشأ مشروعیت، مقبولیت است؟  شبکه اجتهاد: آیت‌الله مصباح مشروعیت در حوزه فلسفه سیاسی را اینگونه معنا ‌می‌کند که بدانیم چه کسی حق دارد بر مسند حکومت بنشیند و اداره‌ی امور جامعه را در دست بگیرد. بعبارت دیگر ملاک اینکه فرد یا گروهی در امور اجتماعی حق امر و نهی کردن داشته باشند و مردم ملزم به اطاعت باشند، چیست؟ در واقع منظور …

حجت‌الاسلام نعیمیان با بیان اینکه حکم حکومتی در تعریف فقها از جنس فتوا نیست؛ بلکه حکمی انشائی است، اظهار کرد: حکم حکومتی برخلاف فتوای فقیه، حجیت عام دارد و نقض آن حرام است. نقض در اینجا به‌معنای عدم امتثال نیست؛ بلکه به‌معنای حکم دادن برخلاف حکم حکومتی است؛ پس در حکم حکومتی، هم امتثال واجب است و هم حکم دادن برخلاف آن جایز نیست؛ درحالی‌که در فتوا این‌گونه نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ذبیح‌الله نعیمیان، عضو هیأت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی در هفتمین جلسه دوره «فقه رسانه، ارتباطات و فضای مجازی» که به‌صورت مشترک توسط مؤسسه فتوح اندیشه …

شبکه اجتهاد: در محافل علمی فقهی یا در مطالعات متخصصان و کارشناسان این حوزه دانشی معمولا پژوهش‌هایی صورت می‌گیرد که در عرصه مباحث حقوق بشر نیز حائز توجه است چرا که می‌تواند در  روندهای قانونگذاری یا امور قضایی یا حتی عملکردهای اجرایی در مراکز و نهادها یا فرهنگ و رفتار عمومی مورد استناد واقع شود. از همین رو مطالعه این آثار در حوزه مطالعات تخصصی حقوق بشر در ایران نباید مغفول بماند. در آخرین شماره «فصلنامه فقه و اصول» دانشگاه فردوسی مشهد، پژوهشی با عنوان «مبانی فقهی رژیم ارفاقی مجرمان سیاسی» منتشر شده است. همانگونه که از عنوان پژوهش برمی …

شبکه اجتهاد: در محافل علمی فقهی یا در مطالعات متخصصان و کارشناسان این حوزه دانشی معمولا پژوهش‌هایی صورت می‌گیرد که در عرصه مباحث حقوق بشر نیز حائز توجه است چرا که می‌تواند در  روندهای قانونگذاری یا امور قضایی یا حتی عملکردهای اجرایی در مراکز و نهادها یا فرهنگ و رفتار عمومی مورد استناد واقع شود. از همین رو مطالعه این آثار در حوزه مطالعات تخصصی حقوق بشر در ایران نباید مغفول بماند. در آخرین شماره فصلنامه «دیدگاه‌های حقوق قضایی» وابسته به دانشگاه علوم قضایی، پژوهشی با عنوان «نقد فتوای مشهورِ فقهایِ امامیه درباره ارث کودکان متولد از رابطه نامشروع» منتشر …

کارکرد اصلی مدرسه عالی قضاوت، تربیت طلاب و دانش‌پژوهانی است که علاقه دارند در زمینه قضاوت یا زمینه‌‌‌‌‌های مشابه مشغول به کار شوند. افرادی که وارد این مدرسه می‌شوند عمدتا در سطح دو حوزه در حال تحصیل‌‌‌‌ می‌باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا امینی در نشست با اساتید و دانش‌پژوهان مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی که به صورت وبینار برگزار شد، با بیان این که تاریخچه تاسیس مرکز «تخصصی حقوق و قضای اسلامی» به دهه هفتاد و به همت ‌‌‌‌آیت‌الله استادی و موافقت مرحوم ‌‌‌آیت‌الله یزدی، رئیس قوه قضائیه وقت، برمی‌گردد، گفت: هدف از راه اندازی این …

یکی از محاسن سند امنیت قضائی این است که فقه امامیه پشتوانه این سند است و تماما بر اساس مبانی فقه امامیه تنظیم شده، در مقایسه با قوانین غرب می‌‌توان گفت مکتب اسلام براساس بازدارندگی و تادیب است ولی مکاتب غربی به طور عام بیشتر جنبه تهدیدی دارد. شبکه اجتهاد: طبق آمار سالیانه حدود ۱۸میلیون پرونده به محاکم کشور وارد می‌شود یعنی تقریبا ۴۸ میلیون از مردم ایران درگیر دستگاه قضا هستند و به طور میانگین در هر پرونده ۳ نفر تحت عنوان شاکی، متشاکی و شخص ثالث یا وکیل درگیر هستند، با این اوصاف باید آسیب شناسی شود که …

مقام ‌معظم ‌رهبری در جمع‌بندی بحث‌های خود فرمودند در رفتار با دشمن حربی -یعنی کافری که قصد براندازی و جنگ با مسلمین را دارد- اصل بر این است که باید با او جنگید. چرا؟ به‌دلیل ده‌ها آیه‌ای که درباره جهاد داریم. ولی در برخی مواقع و در جایی که مصلحت باشد، استثنائا، هدنه مجاز است و می‌توان با دشمن صلح کرد. این مساله باید به‌عنوان یک اصل شمرده شود که اصل بر مجاهدت است، نه بر مصالحه. شبکه اجتهاد: اخیرا با اصرار و تاکید گفته می‌شود که رویه اهل‌بیت (ع)، فقها و علما در مواجهه با سلاطین و استکبار زمانه …

نویسنده کتاب «نظریه مردم‌سالاری دینی» با بیان اینکه برخی برای زیر سؤال بردن مبانی فقهی حکومت دینی به نظریات آخوند خراسانی که برای شرایط کنونی نیست مراجعه می‌کنند، گفت: این نظریات می‌تواند مبانی لازم در جهت نوگرایی و خروج از نظام سلطنتی را فراهم کند، ولی مرحله تکاملی آن در دوره انقلاب و از سوی امام خمینی(ره) و با نظریه حکومت ولایت فقیه رخ داده است. شبکه اجتهاد: ملا محمدکاظم خراسانی (۱۲۵۵-۱۳۲۹ق) معروف به آخوند خراسانی، از مراجع تقلید و عالمان اصول فقه در قرن چهاردهم قمری، مؤلف کتاب کفایهالاصول و از حامیان اصلی نهضت مشروطه ایران است. کفایهالاصول او …

در جلساتی و حتی گاهی خدمت رهبر معظم انقلاب در این باره بحث شد و نظر ما در شرایط فعلی این است که الآن نیازی به بازنگری وجود ندارد. به نظر می‌رسد شاکله مناسبی برای جمهوری اسلامی ترسیم شده است. هنوز اشکال قوی لازم المراعاتی تا الآن ارایه نشده است. البته این مباحث نظری است و در مباحث نظری همیشه اختلاف نظر وجود دارد. باب این بحث همیشه باز است و صاحب‌نظران می‌توانند در این زمینه گفتگو کنند و در محافل علمی مورد بررسی قرار بگیرد؛ اما فعلاً ارکان نظام ضرورتی در این باب احساس نکردند. نظر شخصی بنده نیز …

قتل دختر تالشی توسط پدرش یکی از اتفاقات مهمی است که در سال جاری به صورت فراگیر سبب جریحه‌دار شدن افکار عمومی و به دنبال آن طرح مباحثی همچون قصاص والد و … شد. اما پرداخت فقهی و اخلاقی پیرامون ابعاد اجتماعی این قتل مورد غفلت واقع گشت. غفلتی که به تکرار این حوادث و مخفی ماندن مسببین اصلی منجر می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، مسئله قصاص و علی‌الخصوص قصاص والد که در ماه‌های اخیر به بهانه قتل دردناک دختر تالشی بیش از پیش مطرح شده، دارای جنبه‌های مختلف فردی و اجتماعی است. پایگاه «مناط» در پرونده پیش رو درصدد …

در حالی که فقهای فریقین اتفاق نظر دارند که دیه مسلمان هزار دینار یا ده هزار درهم یا صد شتر و… است در باره دیه غیرمسلمان اختلاف کرده‌اند. برخی دیه آنان را برابر با دیه مسلمان می‌دانند و برخی تا هشتصد درهم پایین آورده‌اند؛ گرچه مقدار دیه در آیات قرآن تعیین نگردیده است، اما در برخی روایات، دیه غیر مسلمان کمتر از مسلمان دانسته شده است. سه دسته روایت وجود دارد که منشأ سه دیدگاه در میان فقیهان شیعه شده و فقها برای جمع میان آنها راه‌های گوناگونی را طی کرده‌اند. نگارنده در این مقاله پس از بیان دیدگاه‌ها و …

مدرّس خارج حوزه علمیه مشهد، با اشاره به اینکه مشروعیت و لزوم بسیج در حکومت اسلامی با ادله قرآن، سنت و عقل اثبات می‌شود، خاطرنشان کرد: اصل در مشروعیت و لزوم، بلکه در مواردی وجوب بسیج، حکم‌عقل است و اگر چه این مسئله در قرآن و روایات بیان شده است اما در اینجا حکم شارع مولوی نیست بلکه ارشادی است و ناظر به همان حکم عقل می‌باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «طلبه بسیجی؛ مبانی و معیارها» به همت واحد فرهنگی مدرسه‌عالی سطح چهار و با مشارکت معاونت فرهنگی اجتماعی حوزه علمیه خراسان و مدرسه علمیه سلیمانیه با حضور …

ارائه دهنده نشست گفت: اگر بخواهیم گستره موضوعی فقه سیاسی را به لحاظ حوزه مسائل، مورد بررسی قرار دهیم، در فرض مضاف بودن فقه به سیاست، مسائل فقه سیاسی، بخشی از مسائلی هستند که صبغه سیاسی دارند. در فرض ترکیب تألیفی فقه و سیاست، لازم است دامنه مسائل دو عنصر تشکیل دهنده این اصطلاح مرکب یعنی مسائل فقه و مسائل سیاست را در کنار هم بررسی نمود؛ و لکن اگر فقه سیاسی را یک وحدت ترکیبی دانستیم، فقه سیاسی را به مثابه رویکرد سرپرستی تکامل اراده‌های اجتماعی دانسته و در این رویکرد گستره موضوعی به لحاظ مسائل مورد بررسی قرار …

ترور دانشمند برجسته و ممتاز هسته‌‌ای و دفاعی کشور «محسن فخری زاده» که عصر جمعه صورت گرفت واکنش‌های گسترده‌ای از سوی حوزویان به همراه داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، محسن فخری‌زاده، معاون وزیر دفاع و رئیس «سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع» عصر جمعه هفتم آذرماه در منطقه آبسرد شهرستان دماوند هدف یک حمله تروریستی قرار گرفت و دقایقی پس از انتقال پیکر مجروحش با بالگرد نیروهای امدادی به بیمارستان، به شهادت رسید. بنا بر اعلام وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در جریان درگیری محافظان او با عناصر تروریست، وی هدف گلوله قرار می‌گیرد اما تلاش‌های تیم پزشکی برای …

برای اینکه بخواهیم حجیت عرف بین‌الملل را به اثبات برسانیم، باید معاصر بودن آن را با زمان معصوم و امضای معصوم را به اثبات برسانیم که لازمه این اثبات‌ها در عصر غیبت این است که استقراء تام انجام بدهیم و ثابت کنیم که تمام عرف‌های مستحدث در تمام زمان‌ها تا زمان معصوم (ع) جاری بوده است و همچنین به امضای شارع هم رسیده است که این‌چنین استقرائی و همچنین مسئله‌ای قابل‌اثبات نیست. درنتیجه عرف بین‌الملل حجت نمی‌باشد. البته که از باب حکم ثانوی و آن‌هم با تشخیص مصلحت توسط ولی امر مسلمین می‌تواند حجت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، هفتمین …

حق مردم بر دولت که جزء حقوق عامه است شامل خیرخواهی و دلسوزی نسبت به مردم، تعلیم و تربیت و غنی کردن منابع عمومی و تقویت پول ملی می‌شود. بر این اساس، وظیفه قوه قضاییه است که در عصر حاضر چرایی کاهش پول ملی را بررسی و ریشه آن را پیدا کند. اینکه آیا علت آن مربوط به برنامه اقتصادی کشور است یا در اجرای آن مشکلی وجود دارد؟ علت در بودجه‌‌‌‌بندی است یا در اجرای قوانین و مقررات؟ در تصمیم‌‌‌‌گیری اشتباه است یا در ضعف قوانین و مقررات؟ بدین ترتیب هر مانعی که در راستای احیای حقوق عامه وجود …

در جلسات علمی که بنده توفیق حضور داشتم اینطور نبود که مرحوم دکتر فیرحی بخواهد شیوه اجتهادی موجود در فقه را کنار بگذارد و به تعبیر برخی افراد اجتهاد در مبانی را ارائه بدهد. ایشان براساس همان مبانی پذیرفته شده در فقه شیعه و همان شیوه و روش اجتهاد جواهری سعی می‌کرد نیازهای زمان را به خوبی تشخیص دهد و با تحفظ برشیوه‌ی اجتهاد جواهری خوانش جدید و روزآمدی از فقه سیاسی شیعه ارائه دهد که به نظر من در عبارتی کوتاه باید بزرگترین خدمتی دانسته شود که ایشان در صدد انجام آن بود و توفیقات بسیار خوبی هم در …

حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی، دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نوشتاری به بررسی برخی دیدگاه‌های دکتر سید مصطفی محقق داماد، رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم پرداخته است. نقد این استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم با عنوان «تأملی بر دیدگاه‌‏های دکتر مصطفی محقق داماد» در اختیار شبکه اجتهاد قرار گرفته که بدین شرح است: شبکه اجتهاد: دکتر مصطفی محقق داماد در اظهار نظری پیرامون نسبت خلافت (حکومت) و امامت، ابراز کرده است که خلافت از امامت جداست، خلاف امری دنیوی و غیر مقدس و امامت امری دینی-اخروی و مقدس است و صلح امام حسن(ع) را به عنوانی شاهدی …

قانون مدنی ایران به‌جز یک قسمت محدود از آن، عیناً برگرفته‌شده از متن شرایع الاسلام محقق یا تبصره علامه یا متن اللمعه‌الدمشقیه شهید اول است. این را کسی می‌فهمد که آگاهی عمیق در حوزه فقه داشته باشد. به نظر من، خداوند نمی‌آمرزد آن‌کسانی که در دانشکده حقوق رنگ و بوی فقه را کم کنند و قلمروی فقه را کاهش بدهند. این نکته راهم باید یادآوری کنم که حتی چندی قبل، می‌خواستند درس فقه را اختیاری کنند که من به میدان آمدم. امروز محال است در ایران به کسی حقوقدان بگوییم بدون این‌که فقه درستی خوانده باشد شبکه اجتهاد: استاد سید …

مصرف کالاهای ظالمان بی شک مصداقی از کمک کردن و مساعدت آنها است. حال اگر این مساعدت به گونه‌ای باشد که اعانه مستقیم و یا غیرمستقیم در ظلم آنها موثر واقع شود، به طریق اولی مصداق اعانه خواهد بود. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام مهدی جبرائیلی تبریزی در مقاله‌‌ای به مبانی فقهی تحریم کالاهای فرانسوی پرداخته است که متن این مقاله بدین شرح است: اشاره: قرآن کریم و سنت نبوی، ‌در حوزه رفتارهای مسلمانان چه در بعد فردی و چه در بعد اجتماعی قواعد و قوانینی را وضع کرده و خط سیر و سمت حرکت را مشخص نموده است. این قواعد بعنوان …

در بررسی تاریخ جنگ‌های پیامبر اکرم (ص) متوجه می‌شویم، جنگی نبوده است که پیامبراعظم(ص) در آن از پدافند غیر عامل استفاده نکرده باشد. حتی پیامبر اکرم(ص) اگر فردی را به فرماندهی منصوب‌ می‌کردند، افرادی را به‌عنوان مراقب بر او قرار می‌دادند و افرادی را ناشناس مامور بررسی اوضاع می‌کردند. این بسیار جالب است؛ اگر همین بررسی پدافند غیر عامل را در جنگ‌های رسول خدا (ص) در نظر بگیریم خود کتابی مفصل خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در گفتگویی بمناسبت سالروز تاسیس سازمان پدافند غیر عامل اظهار کرد: جوهر دین، پدافند …

انجمن‌های علمی حوزه علمیه ضمن محکوم نمودن این اقدام ضد اخلاقی و غیر انسانی و بیانات نفرت پراکنانه رئیس جمهور فرانسه، از مجامع علمی و دینی جهان بویژه کشورهای اروپایی و فرانسه انتظار دارد تا با توجه به ارزش‌های انسانی و نیز قواعد و اسناد حقوقی بین المللی، این حرکات سخیف را محکوم کرده و ضمن ناکافی و ناکارآمدن دانستن ضمانت اجرای نظام حقوق بین الملل در پیشگیری و مواجهه با چنین اعمال سخیف و زننده‌ای، پیگیری حقوقی و سیاسی این موضوع در مجامع بین المللی را خواستار شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، انجمن‌های علمی حوزه علمیه ضمن محکوم نمودن …

مراجع عظام تقلید در بیانیه‌ای جداگانه ضمن محکوم نمودن اقدام وقیحانه رئیس جمهور فرانسه در اهانت به ساحت قدسی پیامبر اسلام(ص) از مسلمانان جهان خواست با حفظ وحدت و همبستگی این جنایت را محکوم کنند و اهانت کنندگان را مورد تحریم قرار دهند و واکنش سریع نسبت به این موضوع داشته باشند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، قتل معلم تاریخ یکی از مدارس حومه پاریس به دست یک نوجوان ۱۸ ساله چچنی‌تبار به نام «عبدالله یزیدویچ آ» بهانه‌ای شد تا دوباره فرانسوی‌ها به مقدسات مسلمانان توهین کنند، انتشار کاریکاتوری موهن در یک نشریه فرانسوی در دو هفته گذشته خشم جوامع اسلامی …

شبکه اجتهاد: به علت فشارهای روز افزون عباسیان بر امامان معصوم و آزار و شکنجه آنان و نیز آماده نبودن جامعه برای پذیرش امامت حضرت مهدی موعود(عج)، مشیّت الهی چنین تعلق گرفت که آخرین وصی پیامبر در غیبت فرو رود؛ تا وجود مقدسش از گزند حوادث زمان، مصون بماند، در فرصت مناسبی به میان مردم بیایند و مردم از وجود پرفروغ آن امام بهره‌مند شوند. طبیعی است که مردم و جامعه می‌بایست آمادگی‌های لازم را می‌داشتند تا موضوع غیبت امام را بپذیرند و دچار سردرگمی و انحراف در دین نشوند. از این رو، امام عسکری علیه السلام، با انجام اقداماتی …

یک پژوهشگر حوزه فقه سیاسی معتقد است: در عرصه «دولت سازی» از یک نظریه غیر بومی و غیر دینی استفاده کرده‌ایم؛ این موضوع سبب شده است که از همان ابتدا مسیر را اشتباه برویم و هر روز بر مشکلاتمان افزوده شود. شبکه اجتهاد: از منظر رهبر معظم انقلاب به مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن اسلامی در زنجیره‌ای ‌منطقی و مستمر است که بر چهار رکن دین، عقلانیت، علم و اخلاق بنا شده است و برای تحقق آن بایستی پنج مرحله انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی در …