حکومت و قانون

شبکه اجتهاد: کرونا جان محمدرضا حکیمی را هم گرفت. او از داعیان مکتب تفکیک و تعیین‌کننده نام این روش فکری برخی خراسانی‌ها بود. از نظر حکیمی، ثمرات یک اندیشه می‌باید در جامعه نشان داده شود و به کاهش درد جامعه بیانجامد. آن‌گونه که خود می‌گفت این دغدغه را از همان ابتدای نوجوانی با خود داشته است: «هنوز جوان، بلکه نوجوان …

شبکه اجتهاد: ویژگی آثار استاد حکیمی بیش و پیش از هر چیز وامداری ایشان از منابع اصیل روایی و احادیث پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) است و این توجه به سرچشمه اصیل معرفت دینی در همه آثار استاد موج می‌زند. دغدغه جدی ایشان نسبت به روایات اهل بیت(ع) یک رفتار شعاری نیست و بارها پیش آمده که نقل روایت معصومین(ع) از …

کتاب «آسیب شناسی امر به معروف و نهی از منکر» نوشته مصطفی فرخی به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۴۸۰ صفحه به چاپ رسید. این اثر پژوهشی میدانی و ملموس در حوزه «آسیب شناسی امر به معروف و نهی از منکر» است. بیشتر مباحثی که در پژوهش حاضر بر آن تمرکز شده، پاسخ به تردیدها درباره اثرگذاری این فرضیه است. …

در آستانه تاسوعا و عاشورای حسینی جدیدترین کتاب انتشارات به‌نشر با موضوع محرم و عنوان «شهادت‌نامه حسین (ع) و شهیدان کربلا» منتشر و روانه بازار کتاب شد. در این کتاب سیر تاریخی نهضت حسینی بر مبنای ۱۰ منبع کهن (کهن‌ترین منابعی که روایت کربلا را داشته‌اند) از آغاز ماجرای خلافت یزید و قیام و حرکت حضرت اباعبدالله(ع) مطرح شده است. …

«به جز حضرت امیر(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، باقی ائمه تلاش و کنش جدی در مبارزه با طاغوت و تشکیل حکومت نداشته‌اند!» هدف اصلی کتاب «همرزمان حسین(ع)» تلاشی برای اصلاح همین گزاره نادرست است. به گزارش شبکه اجتهاد، عالمان و اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان، تحقیقات گسترده‌ای را به منظور تحلیل دوران ۲۵۰ ساله‌ی امامت ائمّه‌ی معصوم (علیهم‌السّلام) به …

شبکه اجتهاد: در هر جامعه‌ای طبقه‌ای حضور دارند که این طبقه نخبگان نامیده می‌شوند. نخبگان در جامعه دارای نفوذ کلمه هستند. در بخشی از جامعه علاقه‌مندانی دارند و از موقعیت اجتماعی خاصی برخوردارند. علما، دانشمندان، اساتید، کسانی که از آنها به عنوان گروه‌های مرجع یاد می‌شود، کسانی هستند که می‌توانند نقش فراوانی در جامعه ایفا کنند. اگر نخبگان در جامعه‌‌ای …

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب گفت: زمانی که دایره امر به معروف و نهی از منکر را محدود کنیم آن گاه مردم نیز پذیرای آن نخواهند بود؛ زیرا به عنوان مثال تمام منکرات در جامعه به بیرون بودن چند تار موی زنان و دختران خلاصه نمی‌شود؛ به دلیل همین محدودیت و عدم جامع نگری است که مردم می‌گویند به کسی …

شبکه اجتهاد: مرثیه‌سرایی و عزاداری برای سیدالشهدا، به دلیل اهداف بلند و نقش سازنده فردی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آن، از جایگاه ویژه‌ای در سخن و سیره اهل بیت برخوردار است؛ اما باید توجه داشت که این حرکت پر برکت، مانند همه اقدامات مفید و سودمند، بدون آفت نیست. بی‌تردید شیاطین جن و انس تلاش می‌کنند تا هر حرکت سازنده …

مدرسه تابستانه مسائل فقهی معاصر به همت مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی قم، با هدف آشنایی دانش‌پژوهان با فقه‌های تخصصی در تیرماه ۱۴۰۰ برگزار شد. یکی از سلسسه نشست‌ها به موضوع «فقه سیاسی» اختصاص یافت که با تشکیل سه جلسه تخصصی اساتید مطرح حوزه فقه سیاسی به ارائه مباحث خود پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، گفت: یک قرارداد باید بتواند چهار عنصر انتظارات، اتفاقات، اختلاف‌ها و راه حل‌ها را در خود ببیند؛ بنابراین کسی که در مقام عقد قرارداد وارد عقد می‌شود باید به تمام جوانب این چهار عنصر احاطه داشته باشد تا عقدی بر خلاف مقصود و هدف خود منعقد نکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر …

عربستان با برگزاری کنگره «هم‌افزایی مراجع دینی عراقی» و مشارکت افراد گمنام تحت‌عنوان مرجع، اقدام معناداری انجام داد. به گزارش شبکه اجتهاد، خبرگزاری‌های سعودی روز چهارشنبه ۴آگوست (۱۴ مرداد)، از برپایی کنگره «هم‌افزایی مراجع دینی عراقی» در مکه مکرمه خبر دادند. مقامات برگزارکننده این نشست اعلام کرده‌اند که هدف از این نشست ایجاد «وحدت کلمه» در میان مذاهب اسلامی عراق …

دومین نشست علمی «مدرسه تابستانه مسائل فقهی معاصر» مرتبط با رشته فقه الجزاء با موضوعات «فقه و تحولات حقوق جزاء در ایران»، «سرقت الکترونیک» و «رابطه بغی و جرم سیاسی» در سه جلسه با حضور اساتید حوزه و دانشگاه از سوی مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید علیرضا حسینی، جلسه …

کتاب «اصول کشورداری از نگاه امام علی(ع)» نوشته توفیق الفکیکی و ترجمه و تحقیق سید محمد ثقفی به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۳۶۰ صفحه به چاپ رسید. در این اثر ۱۸ اصل اساسی در کشورداری، درباره مباحث همیشگی سیاست همچون عدالت اجتماعی، روش انتخاب کارمندان، ارتش و امنیت و تجارت و صنعت به صورت عینی و مشخص به بحث …

استاد حوزه و دانشگاه به سه زاویه کلان از نظریه فتوای معیار اشاره کرد و گفت: زاویه اول؛ «ضرورت پذیرش فتوای معیار در جامعه اسلامی»، زاویه دوم؛ «دلیل تعیّن یک فتوا از میان فتاوای مختلف به عنوان فتوای معیار» و زاویه سوم؛ «دلیل الزام‌آور بودن (حجیت) پذیرش فتوای معیار برای همگان» است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا، …

شبکه اجتهاد: پرداختن به موضوع بنی‌امیه در مطالعات عاشوراپژوهی و تشیع‌پژوهی به دو دلیل ضرورت دارد: ۱- شناخت بهتر آن چه ائمه اطهار علیهم السلام با آن ستیز می‌کردند و در نتیجه کوشش برای دوری جستن از آن امور. این موضوع برای ما پیروان اهل بیت علیهم السلام که دین خود را از ائمه اطهار علیهم السلام می‌گیریم دارای اهمیت …

رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) در سخنانی تلویزیونی درباره وضعیت و طغیان بیماری کرونا، آن را مسئله اول و فوری کشور خواندند و با تأکید در خصوص انجام قاطع وظایف و تصمیم‌ها برای مقابله با بیماری، توصیه‌ها و نکاتی خطاب به مسئولان و مردم بیان کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، لازمه مقابله با تغییر شکل …

شبکه اجتهاد: برخی گمان نکنند که امام بزرگوار انتخابات را از فرهنگ غربی کرد و آن را با فرهنگ یا شریعت اسلامی قاطی کرد! نه، اگر انتخابات و مردمسالاری جزو دین نمی‌بود و از شریعت اسلامى استفاده نمی‌شد، امام هیچ تقیدى نداشت. اسلامیت و جمهوریت دو بُعد از یک حقیقت‌اند. اسلامِ ما اجازه نمی‌دهد که مردمسالاری در کشور نباشد. جهوریت …

شبکه اجتهاد: امروز می‌توان با اطمینان بیشتری گفت که اگر در زمان انقلاب مشروطیت، آخوند خراسانی زعامت حوزه نجف و مرجعیت اعلای شیعیان را بر عهده نداشت، جامعه ایران با چالش‌های مهمی بر سر پذیرش برخی مفاهیم و محصولات دنیای مدرن مواجه می‌شد و این چالش در زمان رضاشاه با شدت بیشتری تعمیق می‌یافت. احمد کسروی به‌درستی اذعان کرده که: …

شبکه اجتهاد: در روزهای گذشته و در پی کودتای نظامی امنیتی در تونس، رئیس جمهور در اقدامی کم سابقه نخست وزیر این کشور را برکنار و پارلمان – به ریاست راشد الغنوشی – را به حالت تعلیق درآورد. با این شرایط تونس در بحرانی ترین شرایط سیاسی پس از انقلاب ۲۰۱۱ میلادی قرار گرفته است وآینده این کشور در‌هاله‌ای از …

شبکه اجتهاد: یکی از وظایف و اختیارات مقام رهبری بر اساس بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی،‌ امضای حکم ریاست‌جمهوری پس از انتخاب مردم است. این صلاحیت در مراسمی با حضور مقامات عالی‌رتبه‌ی کشوری و لشکری تحت عنوان مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری از طرف ولی‌فقیه برگزار می‌شود. از مفهوم امضاء در اصطلاح فقهی و حقوقی تحت عنوان تنفیذ یاد می‌شود. …

سؤال اصلی این پژوهش این است: گفتمان جمهوری اسلامی ایران در قبال جنبش‌های اسلامی ایران در قبال جنبش‌های اسلامی طی چهار دهه گذشته چه ویژگی‌هایی داشته و چگونه شکل گرفته است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «جمهوری اسلامی ایران و جنبش‌های اسلام گرا؛ از شیفتگی اولیه تا مواجهه گزینشی» نوشته یحیی فوزی به تازگی توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات …

چالش‌ دین و قانون در دوران جدید و با تغییر ساحت قانون‌گذاری از دین به اراده‌ی جمعی یا فردی، جدی‌تر شده است. با گذشت نزدیک به ۱۱۵ سال از انقلاب مشروطه به نظر می‌رسد مسائل و چالش‌های تازه‌ای نیز در سال‌های اخیر مورد توجه بوده است. چنان که برخی از جریانات خواستار عبور از عدم مغایرت با دین به قانون‌گذاری …

شبکه اجتهاد: فقهای عصر مشروطه که نقش فعالی در نهضت عدالت خواهی و مقید کردن سلاطین به رعایت قانون داشتند، در هنگام مواجهه با موضوعات جدید سیاسی به بررسی هر یک از آن‌ها پرداخته و مواضع متفاوتی در قبال آن‌ها اتخاذ کردند. برخی آن‌ها را منطبق بر موازین شرع و بعضی مخالف شرع و بدعت شمرند. برخی هم به بازسازی …

شبکه اجتهاد: «تاریخ معلم انسان‌ها است». این جمله کوتاه و آزموده شده‌ای است که امام خمینی (ره) بر اساس قرآن، احادیث و تجربه بشری به یادگار نهاده است. یکی از دوران‌های مهم تاریخی که باید بسیار مورد مطالعه و عبرت آموزی واقع شود، جریان مشروطیت است؛ انقلاب بزرگی که به ثمر هم رسید، اما با دسیسه‌های دشمنان و اختلاف و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مطابق بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی، یکی از وظایف و اختیارات رهبر «امضای حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم» است. به لحاظ حقوقی، تنفیذی دانستن یا ندانستن امضای رهبری، منوط به این است که امضای رهبری را یک الزام حقوقی و جزء وظایف او بدانیم یا آنکه در ردیف اختیارات وی به شمار آوریم. در …

هرچند همه کارگزاران نظام اسلامی به نصب عام، منصوب از جانب رهبر معظم هستند، اما در مورد ریاست جمهوری، به خاطر اهمیت جایگاه آن، این نصب، آشکارتر و با تأکید بیشتر بیان می‌شود تا به وضوح بیانگر بعد اسلامیت نظام جمهوری اسلامی در طول جمهوریت و مردمی بودن آن باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست مشترک کمیته علمی «اساتید انقلابی حوزه …

بند نهم اصل یک‌صدودهم قانون اساسی که مربوط به وظایف و اختیارات رهبری است، از امضاء حکم ریاست‌جمهوری پس از انتخابات مردم توسط رهبری سخن می‌گوید که از مفهوم امضاء “حکم ریاست‌جمهوری” به کلمه‌ی “تنفیذ” یاد می‌شود. حجت‌الاسلام ‌و‌المسلمین نجف لک‌زایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در یادداشتی ماهیت و چیستی تنفیذ را کنکاش می‌کند. شبکه اجتهاد: در حکومت …

برای درک بهتر خاستگاه معرفت سیاسی در اندیشه‌های شیخ فضل‌الله نوری و تجزیه و تحلیل راحت تر مبانی اندیشه‌ی سیاسی وی، باید به حوزه‌یی که مرحوم شیخ به آن تعلق داشت و در آن حوزه اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی او بارور شد و شکل گرفت، نظر افکند. شبکه اجتهاد: تاریخ زندگی سیاسی و اجتماعی شیخ نشان می‌دهد که نشو و …

شبکه اجتهاد: حکم تنفیذ مقام معظم رهبری مطابق با اصل ۱۱۰ قانون اساسی بوده که مطابق با این قانون، امضای حکم ریاست جمهوری پس از رأی دادن مردم از وظایف و اختیارات ولی فقیه است. مبنای این تنفیذ نیز این است که نظام ما مردم سالاری دینی است؛ به این معنا که هم مردم سالاری را پذیرفته‌ایم و هم قبول …

حجت‌الاسلام دکتر رحیم نوبهار در جدیدترین اثر خود کوشیده‌ است «برابری دیه زن و مرد در آموزه‌های اسلامی» را مورد واکاوی قرار دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب جدید حجت‌الاسلام دکتر رحیم نوبهار، دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی از سوی نشر طرح نو به زیور طبع آراسته شد. براساس این گزارش، بر پایه یک فتوای مشهور و سنتی در …