همه مطالب

انتشار کتاب فقه‌سیاسی امام علی(ع) در عراق

الفقه السیاسی عند الامام علی

به همت بخش تحقیقات آستان مقدس حضرت عباس، اولین شماره از مجموعه «کنوز الآل» با عنوان فقه سیاسی امام علی علیه‌السلام منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد از تنا، به تازگی مرکز تحقیقات العمید وابسته به آستان مقدس حضرت عباس علیه‌السلام اولین مجلد از مجموعه کنوز الآل را منتشر کرد. این مجموعه کتاب‌های دینی ویژه سیره اهل‌بیت علیهم‌السلام نوشته می‌شود …

Read More »

«معامله و آثار فقهی و حقوقی آن» بررسی می‌شود

نشست علمی تخصصی با عنوان «جهت معامله و آثار فقهی و حقوقی آن و طرح آن در شرایط متعاقدین» در مدرسه خاتم‌الاوصیاء قم برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی تخصصی «معامله و آثار فقهی و حقوقی آن و طرح آن در شرایط متعاقدین» به همت مدرسه علمیه خاتم الاوصیاء (عج)، با حضور فضلا و طلاب حوزه علیمه …

Read More »

مقایسه تطبیقی «اصل ضرر» و «قاعده ضرر» در توجیه مداخله کیفری

اصل منع ایراد ضرر به غیر در حقوق آنگلو-آمریکایی در میان اصول رقیبی همچون پدرسالاری و اخلاق‌گرایی قانونی، بارها به چالش کشیده شده و توانسته است همچنان و علیرغم انتقادات وارد، به‌عنوان یک اصل موجه در مداخله دولت به توجیه چرایی تحدید آزادی‌های فردی در قالب یک نظام کیفری حداقلی ادامه حیات دهد. اخیراً برخی حقوقدانان مسلمان مدعی شده‌اند که قاعده لاضرر در فقه اسلامی، ظرفیت توسعه به منظور طرح یک اصل اولی برای مداخله کیفری دولت بر مبنای این قاعده را دارد. تحلیل اصل ضرر و قاعده لاضرر و فروکاستن آن دو به ارکان تشکیل‌دهنده و مدعاهای اصلی نشان می‌دهد که قاعده لاضرر به دلیل تفاوت مبنایی با اصل ضرر، توان مشروعیت‌بخشی به مداخله‌ کیفری را ندارد.

Read More »

حلقه‌های مفقوده در نظام سازی اسلامی

شهید صدر

درباره مرحوم شهید صدر آنچه مورد توجه و تأمل است این که آیا می‌توانیم نظرات افراد مختلف را صورت‌بندی کنیم و آنچه شهید صدر مکتب می‌نامند را تولید کنیم؟ آیا ثبوتا ممکن است که با توجه به تفاوت و بلکه تهافت مبانی و مناهج مدارس و مذاهب از مجموعه آرایی که در بستر آن‌ها تولید شده است برآیندی صحیح پیدا …

Read More »

تبیین «حق و حکم» در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)

همایش ملی اندیشه فقهی امام خمینی

دومین پیش نشست همایش ملی اندیشه فقهی امام خمینی (ره) با عنوان «حق و حکم در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)» با حضور اساتید، دانشجویان و فضلای حوزه علمیه قم برگزار می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین پیش نشست همایش ملی اندیشه فقهی امام خمینی (ره) با عنوان «حق و حکم در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)» از سوی دانشگاه آزاد اسلامی …

Read More »

رئیس قضا: بدحجابی و بی‌حجابی جرم است

آملی لاریجانی

آیت‌الله آملی لاریجانی با اشاره به اینکه مقابله با هنجارشکنی‌ها قانون مشخص و مدون دارد گفت: تمام کسانی که در اثر غفلت یا اشتباه مرتکب هنجارشکنی می‌شوند باید بدانند که رعایت حقوق دیگران الزامی است و حتی اگر اعتقاد شخصی به قانونی ندارند باید آن را رعایت کنند؛ بدحجابی و بی‌حجابی جرم است. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از …

Read More »

بررسی تطبیقی حکم عدم تعیین اجاره‌بها در عقد اجاره از منظر فقه امامیه و قوانین ایران

اجاره عقدی است معوض که باید مانند سایر عقود معوض در هنگام انعقاد عقد، عوض و معوض آن مشخص باشد. طبق قواعد عمومی قراردادها در صورتی که مورد تعهد طرفین مشخص نباشد، عقد باطل خواهد بود. با این وجود، در ماده‌ی ۳ قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ و ۱۳۶۲، عدم تعیین اجاره‌بها در عقد اجاره‌ای که به صورت شفاهی منعقد می‌شود منجر به بطلان عقد نخواهد شد و در صورت اختلاف طرفین، دادگاه میزان اجاره‌بها را مشخص می‌کند. حکم مذکور برخلاف قواعد عمومی قراردادها بوده و تعیین میزان اجاره‌بها توسط دادگاه باعث می‌شود تا اراده‌ی طرفین در عقد اجاره نادیده گرفته شود. در این مقاله، ابتدا به بررسی وضعیت عدم تعیین اجاره بها در فقه و سپس به بررسی موضوع درقوانین موضوعه ایران پرداخته می‌شود.

Read More »

«اجتهاد»، منطق فهم اسلام و تفقه روشمند است

هنوز نوبت این نرسیده که بگوییم حمایت از کالای کشورهای اسلامی، مقدم بر حمایت از کالای کشور ایران است

نظریه اجتهاد بر این نکته تأکید دارد که فهم دین اسلام از منابع دینی، یعنی قرآن و سنت و عقل، به صورت روشمند ممکن است و می‌توان به فهم صحیح و سقیم آن‌ها دست یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه، طی یادداشتی پیرامون «منطق فهم اسلام» …

Read More »

پول ربوی با کلاه شرعی حلال نمی‌شود

عاشورا برای ما یک اصل و عزاداری ما عبادت است

مفسر قرآن کریم و صاحب تفسیر ارزشمند تسنیم: کار بانک‌های ربوی که منجر به ورشکستگی و پایین آمدن تولید می‌شود، حرام است و با کلاه شرعی هم حرام حلال نمی‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در ادامه درس تفسیر خود در مسجد اعظم گفت: معصوم با غیرمعصوم در احکام مشترک هستند، مگر درباره پیامبر(ص) که خصایص و …

Read More »

از اندیشه تا گام‌های تقریبی «علمای نجف»

یوسفی غروی: شیخ طوسی به بهانه برائت، کار را به جایی رساند که برخی اصحاب تراجم کتاب علما از اهل‌سنت، شیخ طوسی را شافعی شمرده‌اند و این نشانه آن است که ایشان رعایت جهات را می‌نمود و در این باب فراتر از شیخ مفید گام برداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین هادی یوسفی غروی در نشست علمی «بررسی …

Read More »

نکاتی پیرامون «رؤیت هلال»؛ آیا رؤیت در هر منطقه‌ای از نقاط جهان کافی است یا در این زمینه شرط خاصی وجود دارد؟

درزمینه کیفیت ثبوت اول ماه پرسش‌های متعددی مطرح است: ۱٫ آیا اول ماه با حکم حاکم شرع ثابت می‌شود؟ ۲٫ آیا با پیشگویی منجمان اول ماه ثابت می‌شود؟ ۳٫ اگر تنها با رؤیت هلال اول ماه ثابت می‌شود، رؤیت در محلی که در آن قرار داریم یا شهرهای هم‌افق آن لازم است یا خیر؟ ۴٫ اگر جواب مثبت است، راه شناخت منطقه هم‌افق چیست؟ ۵٫ اگر جواب منفی است آیا رؤیت در هر منطقه‌ای از نقاط جهان کافی است یا در این زمینه شرط خاصی وجود دارد؟ ۶٫ آیا معیار در رؤیت، دیدن با چشم معمولی است یا رؤیت با تجهیزات رصدی هم کافی است؟

Read More »

طرح عملیات بانکی «بدون ربا» به سرانجام می‌رسد!

کلیات «طرح بانکداری اسلامی» تصویب شد

طراحان «طرح عملیات بانکی بدون ربا و نحوه مدیریت بانک‌ها» در مجلس به دنبال تصویب هر چه زودتر این طرح در صحن علنی مجلس هستند و در همین رابطه بررسی و تصویب طرح به صورت اصل ۸۵ پیگیری می‌شود تا قبل از اتمام مجلس نهم به تصویب برسد. به گزارش شبکه اجتهاد،‌ اوایل سال گذشته برخی نمایندگان مجلس در همکاری …

Read More »

درسنامه «فقه الحدیث» منتشر شد

فقه الحدیث

جایگاه فقه الحدیث، ضرورت فقه الحدیث، فایده و کاربرد فقه الحدیث، سیر اجمالی و پیش نیازهای فهم، فهم مفردات، فهم ترکیبات، اسباب ورود حدیث، تشکیل خانواده حدیث و بهره‌گیری از دستاوردهای بشری از جمله عناوین بخش‌های این کتاب است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محمدتقی سبحانی‌نیا با اشاره به چاپ جدید درسنامه فقه الحدیث به خبرنگار فارس گفت: این کتاب …

Read More »

طرح دارالإفتاء مصر برای قانونی کردن محدودیت صدور فتوا

دارالافتاء مصر

دارالإفتاء مصر قانونی را به پارلمان ارائه داده که طبق آن فقط افراد متخصص حق صدور فتوا داشته باشند و این افراد از میان علمای دارالافتاء، مجمع تحقیقات الازهر و هیئت علمای بزرگ الازهر انتخاب خواهند شد؛ این طرح با مخالف‌هایی روبرو شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، هرج و مرج فتواهای دینی از بحران‌های بزرگی است که جامعه دینی …

Read More »

فقدان شعور لازم نسبت به “اندیشه صیانت از جماعت مسلمین” منجر به خلق داعش شد

واکاوی توریسم معنوی در تراث فقهی شیعه

احمد مبلغی گروه‌های نوظهور تروریستی مانند داعش را حاصل بذرهای فاسدی دانست که بدخواهان امت اسلامی در زمین مناسبات مضطرب، مختل و فاقد شعور لازم نسبت به «اندیشه صیانت از جماعت مسلمین» افشانده و به آن رشد بخشیده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس روز شنبه در جمع …

Read More »

تدرس خارج «فقه اعتکاف» توسط آیت‌الله اراکی در قم

درس خارج اعتکاف- آیت الله اراکی

برای اولین بار درس خارج «فقه اعتکاف» با تدریس آیت‌الله شیخ محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با حضور علاقه‌مندان در قم برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محسن اراکی استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، امروز شنبه در دیدار اعضای شورای مرکزی و جشنواره اعتکاف، به بررسی اولیه مبانی فقهی اعتکاف، جایگاه اعتکاف …

Read More »

«بررسی تطبیقی طواف نساء و وداع» در یک نشست علمی

کعبه

نشست علمی مشترک «بررسی تطبیقی طواف نساء و وداع» با حضور طلاب و دانشجویان در دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد برگزار می‌گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی مشترک «بررسی تطبیقی طواف نساء و وداع» از سوی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و پژوهشکده حج و زیارت، هفتم اردیبهشت‌ماه در مشهد برگزار می‌شود. بنابراین گزارش، حجت‌الاسلام سیدحامد حسین هاشمی، عضو هیئت …

Read More »

تمایل علمای مصر به نحوه «فقه شیعه» در طلاق

طلاق در مصر

«طلاق شفاهی» بحث و جدل فراوانی را بین علما و جامعه مصر به وجود آورده است، چرا که طبق باورها در این کشور زن و شوهر در صورت به زبان آوردن عبارت طلاق از سوی مرد، از یکدیگر جدا می‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد از العالم، این باور مشکلات بسیاری را در جامعه ایجاد می‌کند، چرا که در صورت عصبی …

Read More »

تبیین آراء اصولیان معاصر در مبادی علم اصول و اثبات صغرای دلیل شرعی

آراء اصولیان معاصر در مبادی علم اصول

جلسه دفاعیه پایان‌نامه سطح سه حوزه علمیه خراسان (مقطع کارشناسی ارشد) با عنوان «گزارش آراء اصولیان معاصر در مبادی علم اصول و اثبات صغرای دلیل شرعی بر اساس الحلقه ‌الثالثه» در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین جلسه از دفاع پایان‌نامه گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد با عنوان «گزارش آراء اصولیان معاصر در …

Read More »

محقق‌داماد، علیدوست و فیرحی از «چیستی و گستره‌ی اجتهاد» می‌گویند

اجتهاد

نشست علمی «اجتهاد، هست‌ها و بایدها» با محوریت «چیستی و گستره‌ی اجتهاد»، با سخنرانی سه تن از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه بر گزار می‌گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، نشست علمی «اجتهاد، هست‌ها و بایدها» را با محوریت «چیستی و گستره‌ی اجتهاد» برگزار می‌کند. قرار است در این نشست علمی، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید مصطفی …

Read More »

محدوده قاعده «لاضرر» در قانونگذاری «تبیین دیدگاه امام خمینی و شهید صدر»

قاعده «لاضرر» از قواعد کاربردی در فقه اسلامی است که در دیدگاه امام خمینی(ره) و شهید صدر(ره)، ابعاد متفاوتی برای آن طرح شده است. این مقاله پس از مرور اجمالی بر سند و دلالت روایاتی که مستند قاعده هستند، به تبیین ابعاد ذیل با توجه به دیدگاه امام خمینی و شهید صدر پرداخته، ایده‌های متمایز در نگرش دو فقیه را مطرح کرده است: ۱٫ سلطانی (حکومتی) بودن قاعده لاضرر؛ ۲٫ مفهوم‌شناسی، ملاک‌شناسی و مصداق‌یابی ضرر؛ ۳٫ استخراج احکام وضعی از قاعده لاضرر. نتایج به دست آمده از این قرار است: ۱٫ امام خمینی قاعده لاضرر را حکومتی دانسته و این قاعده در اختیار فقیه حاکم، مبنای احکام وضعی و اجتماعی قرار می‌گیرد. ۲٫ شهید صدر با بسط در معنای ضرر؛ به ویژه در توسعه آن به نقص در کرامت و اعتقاد به ضرورت شناخت محل اصلی ضرر با واکاوی مسائل، راه مهمی را برای حل مشکلات خانوادگی و مسائل عرصه خصوصی باز کرده و با تأکید بر اعتبار شناخت مصداق ضرر به وسیله عرف و قطعیت دلالت روایات بر قوانین وضعی، محدوده و کاربرد قاعده را افزایش دادند. این نوشتار نشان می دهد با بازخوانی دیدگاه های فقهاء درباره قواعد فقهی می توان ظرفیت قانونگذاری را بر مبنای فقه حکومتی افزایش داد.

Read More »

بررسی فقهی‌حقوقی حاجبیت یا عدم حاجبیت «حمل» در حجب اخوه نسبت به مادر

برادران و خواهران متوفی با شرایطی می توانند موجب حجب نقصانی و نیز حجب از رد، نسبت به مادر متوفی گردند. مساله حاجبیت اخوه نسبت به مادر در فقه امامی مستند به آیه شریفه یازده سوره مبارکه نساء بوده و در حقوق موضوعه ایران نیز به موجب بند ب ماده ۸۹۲ قانون مدنی مقرر گردیده است. در این میان با توجه به عدم تصریح مستندات مزبور در مورد حاجبیت یا عدم حاجبیت حمل، این سوال از نظر فقهی و حقوقی مطرح و محل اختلاف است که آیا حمل نیز می تواند به عنوان برادر یا خواهر حاجب مادر گردد؟ این جستار با بررسی استدلالی موضوع به روش توصیفی تحلیلی در فقه امامیه و حقوق ایران، ضمن ارائه و نقد ادله ارائه شده برای هر دو احتمال حاجبیت و عدم حاجبیت حمل نسبت به مادر، به این نتیجه دست یافته است که نظریه عدم حاجبیت حمل نسبت به مادر به ویژه با توجه به تردید در صدق عنوان برادر یا خواهر (اخوه) بر حمل و تمسک به اصل عدم حجب در فقه امامی و نیز حقوق ایران اقوی به نظر می رسد.

Read More »

ضیائی‌فر: نگاه فرافقهی، فقه امام (ره) را ممتاز کرده است

سعید ضیائی‌فر

سعید ضیائی‌فر معتقد است دیدگاه‌هایی که امام خمینی (ره) در مباحث فقهی مطرح می‌کنند ناشی از نگاه‌های برون فقهی ایشان است و همین مسئله سبب شده که فقه ایشان تا اندازه قابل‌توجهی ممتاز باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سعید ضیایی‌فر عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در اولین پیش نشست همایش اندیشه‌های فقهی امام خمینی(ره)، با …

Read More »

لزوم استخراج «فقه اجتماعی» از عهدنامه مالک اشتر

محمدجواد ارسطا: عهدنامه مالک اشتر در راستای فقه اجتماعی است و حضرت به مالک اشتر فرمودند «در قلب خود رحمت ورزی نسبت به مردم را راه بده مردمی که مسلمان نیستند و تنها برادر نوعی و دینی تو هستند». به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا در پیش نشست همایش هفدهمین کنگره بین‌المللی نهج البلاغه که در مدرسه امام …

Read More »

معرفی پایان‌نامه: مسئولیت حقوقی و کیفری اطفال در فقه امامیه و مذاهب اربعه

اهلیت یکی از عوامل مهم و شرایط اساسی جهت انجام هر گونه معامله است، عدم دارا بودن این شرط اساسی که حجر نامیده می‌شود، اشخاص را از انجام صحیح اعمال حقوقی محروم می‌سازد. یکی از مهمترین عوامل حجر اشخاص صغر سن می‌باشد. کودکان به علت صغر سن نمی‌توانند سود و زیان خویش را به درستی و کمال تشخیص داده و غبطه خویش را در انجام این اعمال حقوقی، مورد ارزیابی قرار دهند و ممکن است مورد سوء استفاده طرف مقابل واقع شده شوند. لذا در فقه و حقوق اصل بر بطلان و عدم نفوذ معاملات ایشان قرار داده شده است.

Read More »

بررسی پیشینه، جایگاه و مسائل فقهی اعتکاف

برنامه رادیویی «فقه پویا» پنج‌شنبه این هفته به پیشینه، جایگاه و ابعاد فقهی و اجتماعی اعتکاف را بررسی می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد از روابط عمومی رادیو معارف، در آستانه برپایی مراسم معنوی اعتکاف در سراسر کشور برنامه برنماه رادیویی «فقه پویا» با حضور حجج‌اسلام والمسلمین تکیه‌ای و اکبرنژاد به مرور پیشینه و جایگاه اعتکاف همچنین تبیین مسائل فقهی و …

Read More »

سخنان آیت‌‌الله سبحانی نسبت به وضعیت اجتماعی شهر تهران

تقدیر آیت‌الله سبحانی از اقدام قوه قضائیه در فیلترینگ تلگرام/ مخالفان تحلیل درستی از ماجرا ندارند

آیت‌‌الله سبحانی با انتقاد از برخی حرکات سخیف و دور از شئون جامعه اسلامی خواستار مراقبت بیشتر مسئولان از فضای دینی جامعه شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در دیدار با مدیر مرکز فعالیت‌های دینی شهرداری تهران گفت: یکی از مواردی که شهرداری تهران در مدیریت پایتخت باید به آن توجه کند، لزوم توجه به مراکز تفریحی …

Read More »

انتقاد آیت‌الله نوری‌همدانی از بی‌توجهی دولت به موضوع حجاب

تماس تلفنی آیت‌الله نوری همدانی با آیت‌الله یزدی و آیت‌الله آملی لاریجانی

آیت‌الله نوری همدانی از بی توجهی دولت به موضوع مهم حجاب و عفاف انتقاد کرد و گفت: دولت باید با ابلاغ مصوبه‌ای به دستگاه‌های مربوطه در جهت اشاعه فرهنگ حجاب و عفاف تلاش بیشتری از خود نشان دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار با رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با بیان این که که …

Read More »

انواع روش‌شناسی فقه سیاسی و کاربرد آن در فقه

فقه سیاسی شیعه و امنیت بین‌الملل

رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به انواع روش‌شناسی فقه سیاسی و کاربرد آن در فقه گفت: امام خمینی(ره) تنها فقیهی است که برای شناسایی فقه سیاسی، سیستمی بحث می‌کند؛ زیرا با روش‌شناسی در فقه می‌توان نظام سیاسی فقها را دسته‌بندی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لک‌زایی، رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در سلسله …

Read More »
Real Time Web Analytics