اجتهاد و اصول فقه

اختصاصی شبکه اجتهاد: درگذشت آیت‌الله هاشمی شاهرودی، تأسف شدیدی را در میان روحانیون و حوزه‌های علمیه به دنبال داشت. او علاوه بر شخصیت سیاسی، جایگاه علمی در حوزه علمیه قم و نجف داشت که هیچ کس را یارای تشکیک در آن نبود. در این رابطه با حجت‌الاسلام والمسلمین سید صمصامالدین قوامی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفتگو کردیم. رئیس مرکز مدیریت اسلامی، در این گفتگو، صریح و بی‌پرده در رابطه با آیت الله فقید گفت. اجتهاد: تلاشهای علمی مرحوم آیت‌الله هاشمی شاهرودی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ قوامی: ابتدا باید فقدان این فقیه بزرگ را تسلیت گفت. واژه فقیه کمتر …

قلبی بود که تنها مغز متفکر جامعه روحانیت و حوزه‌های علمیه بود. قلبی بود که در زمان توانایی دست جامعه روحانیت بود. هرچه بود به سوی آن می‌کشید و هرچه زیان بود از آن می‌راند. هر جا دانشمندی بود، به سوی حوزه‌اش می‌خواند و از او نگهداری می‌کرد. وقتی‌که زمام حوزه را در دست گرفت، عدد علما و فضلا و طلاب آن از چهارصد تجاوز نمی‌کرد. در صورتی‌که سخت‌ترین اوقات بود و عقلا می‌گفتند که این حوزه بیش از یک هفته دوام نخواهد داشت؛ زیرا قدرتی فوق‌العاده تصمیم اضمحلال حوزه را در سر می‌پرورانید. و موقعی‌که از جهان رخت بر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله هاشمی شاهرودی، اگرچه در محافل سیاسی، به ریاست قوه قضائیه و مجمع تشخیص مصلحت نظام مشهور بود، اما در مجامع علمی، او را به عنوان شاگرد برجسته شهید صدر و به تعبیری، «وارث» علمی او می‌شناختند. خود آیت‌الله نیز از این عنوان اباء نداشت و هم اساس درس خارج اصول فقه خود را بر طبق مباحث استادش قرار داده بود و هم همیشه دیگران را به ترویج و تدقیق در آرای او تشویق می‌کرد. از آن سو، شهید صدر نیز عنایت فراوانی به شاگرد جوان خود داشت و در هم در گفتار، از نبوغ و استعداد …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدمحمود ‌هاشمی شاهرودی، رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو مجلس خبرگان رهبری پس از عمری مجاهدت در عرصه‌ی علمی و سیاسی، شامگاه دوشنبه ۱۳۹۷/۱۰/۳ دار فانی را وداع گفت. رهبر انقلاب اسلامی در پی ارتحال ایشان پیام تسلیتی صادر کردند که در بخشی از آن آمده است: «ایشان استادی بزرگ در حوزه‌ی علمیه‌ی قم و کارگزاری باوفا در مهم‌ترین تشکیلات نظام جمهوری اسلامی، عضو مؤثری در شورای نگهبان و رئیس موفقی در مجمع تشخیص مصلحت بودند و آثار و برکات علمی بسیاری از خود بر جای نهادند. ایشان همچنین برادر سه شهید و از یاران …

شبکه اجتهاد: چهره‌های علمی‌ که وارد عرصه سیاست می‌شوند؛ معمولاً اعتبار و خدمات علمی‌شان، آن‌طور که باید و شاید مورد توجه قرار نمی‌گیرد. یکی از این چهره‌ها مرحوم آیت‌الله سید‌محمود‌ هاشمی‌ شاهرودی است. در این گزارش قصد داریم به نقل از برخی شاگردان ایشان، جایگاه علمی و فقهی این فقیه برجسته را بازشناسی کنیم. مهم‌ترین اساتید آیت‌الله شاهرودی، امام خمینی (ره)، آیت‌الله خویی و شهید سیدمحمدباقر صدر بودند. حجت‌الاسلام محمدحسن گلی‌شیردار، یکی از شاگردان قدیمی و اصیل آیت‌الله شاهرودی در‌باره نسبت علمی آیت‌الله شاهرودی با امام و آیت‌الله خویی می‌گوید: «آیت‌الله شاهرودی در بحث بیع، هشت سال با امام همراه …

شبکه اجتهاد: کتاب «تحریرالاصول» تقریر درس خارج اصول امام خمینی(ره) به قلم آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در ۴ مجلد، با حضور معظم‌له و اساتید و فضلای حوزه علمیه قم در بنیاد اسراء رونمایی شد.

هنوز هم ابعاد این فقه حکومتی را نمی‌دانیم و سعی نکردیم آنها را بیرون بکشیم. فقهی که نظام‌سازی کند و نظام‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، اداری، فرهنگی و… را در جامعه بسازد خیلی فرق می‌کند با این مسائل خرده و فروع فقهی که در هر مساله‌ای مطرح می‌شود… شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدمحمود ‌‌هاشمی ‌شاهرودی(ره) در نجف متولد شد و دروس حوزوی خود را در همانجا آغاز کرد. ایشان با توجه به هوش و توان علمی بالای خود توانست در مدتی اندک، دروس دوره سطح را به پایان برساند. پس از آن برای تحصیل دروس تکمیلی به درس آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر رفت …

شبکه اجتهاد: سخنران محترم در وصف دروس عالی حوزه گفته است: «فقه بی‌ربط با زندگی، زندگی بی‌ربط با فقه، درس خارج‌هایی که به جای تئوریزه حکومت و تمدن دینی، عملا فقه سکولار می‌سازند، فقه فردی، عبادی، طهارت و نجاست. اما درباره اقتصاد، سیاست، بانک و روابط بین‌الملل حرفی ندارند” و سپس با ادعای اینکه حوزه امروز حرفی برای گفتن ندارد(!) ادامه داده است: “پنج درس خارج فقه نه، یک درس خارج فقه در قم، مشهد، نجف و اصفهان دارید که پرسش‌هایش را از بیرون بگیرد و همین الان در مسائل حکومتی بیاید بر اساس آنها ادله را پیدا کند و …

زمانی می‌توانیم شاهد تربیت افرادی مانند مرحوم آیت‌الله‌‌ هاشمی شاهرودی درحوزه علمیه قم باشیم که تحقیقات و تقریر نویسی در حوزه رواج پیدا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محسن فقهیی ضمن تسلیت درگذشت مرحوم آیت‌الله‌‌ هاشمی شاهرودی گفت: ایشان دارای ویژگی‌‌های زیادی بودند که از جمله آن این بود از شخصیت‌‌های علمی بودند به طوری که تحقیقات علمی شان مورد استفاده طلاب و مردم بود. عضو جامعه مدرسین افزود: در جایگاه علمی این عالم همین اندازه بس که همگان به این جایگاه شان اعتراف و اذعان داشتند و مورد تأیید بود. فقدان این عالم ربانی مصداق همان روایت «اذا مات …

استاد درس خارج حوزه علمیه، آیت‌الله‌‌ هاشمی شاهرودی را از یکی از نظریه پردازان بزرگ فقهی و اصولی دوران معاصر برشمرد و ابراز کرد: کتاب‌‌های فقهی و اصولی ایشان در حوزه‌‌های علمیه و درس‌‌های خارج بسیار مورد توجه قرار گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، با بیان این که آیت‌الله‌‌ هاشمی شاهرودی یکی از فقها و اصولیون دوران معاصر بود، به رسا گفت: مرحوم شاهرودی در فقه و اصول از یک قوت خاصی برخوردار بود و افزون بر استعداد بسیار قوی در مسائل علمی، ذهنی جوال و نقاد داشت. رئیس مرکز …

مرحوم آیت‌الله هاشمی شاهرودی در حوزه علوم اسلامی، خصوصاً علم فقه، وارث سه نگاه علمی فقهی پژوهشی در حوزه علمیه نجف بوده است. وی وارث اندیشه‌ها و نوآوری‌های شهید صدر و اتقان و عرفیت فقهی مرحوم خویی و وجه بنیادین فقهی سیاسی حکومتی حضرت امام را داشتند. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی را اگرچه بسیاری به ریاست قوه قضائیه و مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌شناسند و یاران وی را نیز همان معاونین و مسؤولین این دو نهاد می‌انگارند؛ اما او پیش از همه این سِمَتها، حلقه‌ای علمی را در کنار خود داشت که هم در درس و هم …

شبکه اجتهاد: فقه آیت‌الله شاهرودی در سه سطح قابل مشاهده و ارزیابی است، نخست. فقه مدرسه‌ای و در مدرسه: بخشی از تکاپوی فقهی آیت‌الله شاهرودی در فضای مدرسه از رهگذر تدریس، تدوین، و مباحثات و مداخلات قابل مطالعه وپیگیری است، در زمره فقه مکتوب و مدرسه‌ای او، حوزه فقه مسائل مستحدثه قرار دارد. فقه او در این حوزه، حایز سه ویژگی مهم بود: یکم. بهره گیری روش مندانه از تکنیک‌‌های فقهی در جایگاه خود و به صورتی دقیق؛ دوم. رویکرد به گشودن راه‌‌های جدید معطوف به حل مسائل؛ سوم. نتیجه محوری در طرح مباحث و عرضه نتایج مطالعات به شیوه‌ای …

استاد باسابقه خارج فقه و اصول با بیان اینکه حوزه علمیه مدیون آیت‌الله هاشمی شاهرودی است، گفت: این عالم ربانی زمینه نشر و واسطه فیض تفکرات اصولی شهید صدر در حوزه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله محمدمهدی شب‌زنده‌دار، فقیه شواری نگهبان و استاد باسابقه حوزه علمیه قم در ابتدای درس خارج فقه خود بمناسبت ارتحال آیت‌الله‌‌ هاشمی شاهرودی گفت: رحلت تاسف بار مجاهد عظیم الشان عالم بزرگوار حضرت آیت‌الله حاج سید محمود شاهرودی رضوان الله علیه را خدمت حضرت بقیهالله الاعظم ارواحنا فدا و همه‌ی شیعیان، موالیان، حوزویان، علما و رهبری معظم تسلیت عرض می‌کنیم. حقیقتا فقدان این بزرگوار …

شورای عالی حوزه‌‌های علمیه در واکنش به سخنان اخیر رحیم پور ازغدی بیانیه‌ای تأکید کرد:هویت و منطق حوزه‌های علمیه هیچ نسبتی با سکولاریزم و بی تفاوتی در برابر نیازهای جامعه و نظام ندارد و برخی از این سخنان ناشی از عدم اطلاع کافی از تحولات و دستاوردهای حوزه‌های علمیه است و تضعیف منزلت والای مرجعیت پسندیده نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، شورای عالی حوزه‌‌های علمیه پیرامون برخی از سخنان اخیر حسن رحیم‌پور ازغدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص حوزه‌‌های علمیه بیانیه‌ای صادر کرد که به این شرح است: بسم الله الرّحمن الرّحیم حوزه و روحانیت در طول تاریخ …

رئیس مرکز احیای آثار اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ضمن تشریح فعالیت‌های این مرکز، گفت: آثار عالمان شیعه در مورد حجاب، ولایت فقیه، بدا، جبر و اختیار و علم الهی در قالب کلان‌پروژه و تک‌نگاری‌های علمی تحقیق و احیا می‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌والمسلمین اکبر اسدعلیزاده، رئیس مرکز احیای آثار اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به تشریح برخی از فعالیت‌های این مرکز پرداخت و گفت: هدف این مرکز احیای تفکرات و نوشته‌های علمای بزرگی است که در دوره خود توانسته‌اندنقش مهمی در توسعه شیعه داشته باشند و امروز هم مطالب ایشان برای جامعه مفید است. …

مراجع عظام تقلید، علمای اعلام و شخصیت‌ها و جریان‌های سیاسی جهان اسلام با صدور پیام‌های جداگانه‌ای ارتحال آیت‌الله سیدمحمود ‌هاشمی شاهرودی را تسلیت گفتند و از مجاهدت‌‌های علمی و اجتماعی او تجلیل نمودند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سیدمحمود ‌هاشمی شاهرودی شاگرد برجسته امام خمینی و شهید سید محمدباقر صدر، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو فقهای شورای نگهبان، رئیس اسبق قوه قضائیه و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم پس از مدتی تحمل بیماری در سن ۷۰ سالگی دار فانی را وداع گفت. رهبر معظم انقلاب، مراجع معظم تقلید، فقها، سران قوا، علمای اعلام، اندیشوران، حوزه‌های علمیه، مراکز و موسسات …

سردبیر نشریه فقه اهل بیت(ع) با بیان اینکه مصلحت، عرف و مقاصد الشریعه می‌توانند به منزله منابع جدید فقهی در استنباط مطرح شوند، اظهار کرد: با به کارگیری سیره متشرعه و توجه بیشتر به قرآن کریم می‌توانیم تحول فقهی روزآمد ایجاد کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین خالد الغفوری، سردبیر مجله فقه اهل بیت(ع) در گفتگویی با بیان اینکه دیدگاه رائج فقه امامیه در بطن و ذات خود ظرفیت زیادی برای پاسخ‌گویی به نیازهای فرد و جامعه دارد که از دو زاویه قابل بحث و بررسی است؛ گفت: جهت نخست بُعد اعتقادی است، زیرا معتقدیم که شریعت خداوند کامل‌ترین …

حجت‌الاسلام هدایتی گفت: من در نظریه عقلانیت دینی خود معتقدم که ما از عقلی استفاده کردیم که عقل معیوبی است و تابش آن بر کتاب و سنت ناقص و در نتیجه فهم ما از کتاب و سنت ناقص و زمین‌گیر است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه نقد کتاب «مناسبات فقه و اخلاق» با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین محمد هدایتی، عضوهیئت علمی دانشگاه معارف اسلامی، و حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در خانه‌ اخلاق‌پژوهان جوان برگزار شد. در ابتدای نشست هدایتی گفت: از بیان کامل نظریه‌ خود با عنوان «عقلانیت دینی» در زمان …

دومین نشست مشترک مدیران ارشد حوزه‌های علمیه با نمایندگان طلاب و فضلا با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین رستم نژاد، معاون آموزش حوزه‌های علمیه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین رستم نژاد در دومین نشست مشترک مدیران ارشد حوزه‌های علمیه با نمایندگان طلاب و فضلا، اظهار داشت: از جمله برنامه‌هایی که در دستور کار معاونت آموزش حوزه‌های علمیه قرار گرفته، اصلاح برنامه جاری آموزشی حوزه است که تغییر متون کتب نیز یکی از آنان می‌باشد. وی در پاسخ به سوال یکی از نمایندگان که کتاب بر بال قلم برای طلاب پایه دوم بسیار سنگین است، ابراز داشت: اشکالاتی که درباره …

سرانجام در ساعت ۲۲ دوشنبه شب پزشکان خبر درگذشت آیت‌الله هاشمی شاهرودی را اعلام کردند ایشان به عنوان یکی از شخصیت‌های برجسته نظام علاوه بر سابقه فعالیت‌های سیاسی و علمی- فرهنگی، مناصب سیاسی و اجتماعی مهمی را تاکنون برعهده داشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله ‌هاشمی سید محمود شاهرودی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام پس از مدت‌ها تحمل بیماری در سن ۷۰ سالگی دار فانی را وداع گفت. صبح امروز سطح هوشیاری آیت‌الله‌هاشمی شاهرودی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، به شدت کاهش یافت و در پی ادامه این وضعیت امشب در ساعت ۲۲ و ۳ دقیقه به ملکوت …

شبکه اجتهاد: دو سال پس از آنکه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی رئیس پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام در دی ماه ۱۳۹۵ از دنیا رفته بود، جانشین او آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی نیز ماه دی در سن ۷۰ سالگی از دنیا رفت. تا پیش از ۲۳ مرداد ۱۳۷۸ که به عنوان چهارمین رییس دستگاه  قضائی جمهوری اسلامی منصوب شد، همه او را با عنوان «سید محمود هاشمی» می‌شناختند که یکی از مجتهدان جوان حوزه علمیه قم، از شاگردان شاخص شهید آیت‌الله محمدباقر صدر و عضو فقهای شورای نگهبان بود. اما از زمانی که آیت‌الله خامنه‌ای در حکم انتصاب وی به ریاست …

آیت‌الله مکارم شیرازی گفت: اخیرا گروه خاصی در راستای تضعیف حوزه و مرجعیت تلاش می‌کنند و این گروه متاسفانه در مراکز حساس نیز نفوذ کرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار اعضای ستاد مرکزی چهلمین سالگرد پیروز انقلاب اسلامی که در دفتر این مرجع تقلید برگزار شد، اظهار داشت: خدا را شکر می‌کنیم که ۴۰ سال از عمر انقلاب گذشت و با وجود دشمنان و مخالفانی که قصدشان براندازی نظام اسلامی بود، از این مسیر عبور کردیم. این مرجع تقلید افزود: اینکه به ۴۰ سالگی رسیدیم نعمت کمی نیست، ما باید همان عواملی که سبب شد …

حرمت غیبت سه شرط دارد؛ آنچه بیان شده است، عیب باشد و آن عیب پنهان باشد و آن شخص غیبت شونده اگر این مطلب را بشنود ناراحت شود؛ استثنا حرمت غیبت در موردی است که شخص غیبت کننده مورد ظلم قرار بگیرد که در این مورد غیبت حرام نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه درس اخلاق آیت‌الله جعفر سبحانی با حضور اساتید و طلاب در موسسه امام صادق علیه السلام واقع در شهرک پردیسان قم برگزار شد. ایشان در ابتدای سخنان خویش با بیان تفاوت سخن چینی و غیبت بیان داشت: بحث ما در جلسه قبل در مورد غیبت و …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله «سیدمحمود هاشمی‌ شاهرودی» شاگرد آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر، متفکر اسلامی و رهبری مذهبی- سیاسی دهه ۵۰ در نجف است. هاشمی‌شاهرودی نیز اصول و فقه را با او شناخت و مریدوار در جلسات درس او حاضر می‌شد. او از همان ابتدای پایان دروس مقدمات و سطح به «مسجد شیخ‌طوسی» رفت و در حلقه شاگردان صدر قرار گرفت. البته او پیش از این نیز با صدر آشنا بود: «من در دبیرستان بودم و شهید صدر در عراق به عنوان چهره فقیه نوپای جوان، با فکر و اندیشه‌های جدید مخصوصا در سطح دانشجو‌ها و نسل جوان مطرح شده بود؛ به ویژه …

مدرسه دوازدهم از کارگاه‌های مشق اجتهاد در جامعهالزهرا با حضور حجت‌الاسلام خالد غفوری، حجت‌الاسلام  رضا اسلامی، دکتر ابوالفضل طریقه‌دار و حجت‌الاسلام امین رضا عابدی‌نژاد به پایان رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در کارگاه چهارم استاد خالد غفوری «شیوه استناد‌دهی به کتاب» را به بحث گذاشت و به بیان نکاتی پرداخت و گفت: همانگونه که از سنت در مسائل مستحدثه استفاده می‌کنیم از قرآن هم می‌توانیم در این مسائل استفاده کنیم. به نظر من باید به آیات قرآن در مباحث فقهی توجه بیشتری کرد. وی افزود: در پژوهش‌های فقهی معمولا آیات قرآن به عنوان تیمن و تبرک بیان می‌شود در حالی‌که …

استاد و محقق حوزه علمیه ضمن تبیین فقه انقلابی، اعتزالی و انتحالی تأکید کرد: در مواجهه با فقه انقلابی، فقه اعتزالی و انتحالی در حال رواج است و برخی به آن دامن می‌زنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ امین‌رضا عابدی‌نژاد در نشست علمی «چالش‌های فقه در دنیای معاصر» گفت: مهمترین چالشی که در حال حاضر برای فقه وجود دارد به نوع تلقی ما از علم فقه بازمی‌گردد؛ پس از مطالعاتی در این زمینه فقه را به ابعاد مختلفی تقسیم کردم از جمله فقه اعتزالی یعنی فقهی که به ابعاد و ساختارهای مختلف نظام اجتماعی، سیاست‌های پیشرفت و اهداف نظام اجتماعی …

آیت‌الله هادوی تهرانی به موانع موجود در تعاملات حوزه و دانشگاه اشاره و تاکید کرد: در حال حاضر سیاست زدگی و فقدان زبان مشترک، دو چالش جدی است که میزان ارتباطات بین دو مجموعه را تحت تاثیر قرار داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی در همایش «وحدت حوزه و دانشگاه» که با هدف تبیین دستاوردهای مشترک حوزه و دانشگاه و و بررسی راهکارهای بهبود تعاملات دو مجموعه در تالار ابن سینا دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد، به شکل گیری وحدت حوزه و دانشگاه از سال‌های پیش از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: در سال‌های …

دو جلد کتاب «اصول صدر» تالیف حسن مهدوی که در حقیقت، شرح، تحقیق و ترجمه کتاب بحوث فی علم الاصول است، رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حسن مهدوی در جمع خبرنگاران در مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با اشاره به رونمایی از کتاب اصول صدر گفت: علم اصول یک علم ابزاری برای اجتهاد کردن است و نیز به منظور استنباط احکام شرعی از روایات و ادله شرعی‌ می‌باشد. او ادامه داد: این کتاب ترجمه، شرح و تحقیق کتاب بحوث فی علم الاصول است که تا کنون ۲ جلد از آن به چاپ رسیده است و ۵ جلد دیگر …

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله واعظ‌زاده خراسانی شاگرد نزدیک و ممتاز ‌آیت‌الله‌ بروجردی به‌شمار می‌رود؛ فقیه بزرگی که می‌توان او را به حق بنیان‌گذار مکتبی مهم و ممتاز در فقاهت و اجتهاد دانست. آیت‌الله واعظ‌زاده به استاد خویش بسیار نزدیک بود و اعتقاد دارم مکتب فکری و فقهی او را به‌درستی در اندیشه و رفتار خویش نهادینه کرده بود. آیت‌الله واعظ‌زاده از ‌آیت‌الله‌ بروجردی مکرر نقل می‌کرد که استاد گفته بود فقه شیعه در حاشیه فقه اهل سنت پدید آمده است و ازین‌رو باید برای فهم فقه شیعه به فقه اهل سنت توجه بایسته داشت. من از سر کنجکاوی این نقل …

شبکه اجتهاد: در عرصه‌ فقه و فقاهت مؤلفه‌ای یافت می‌‌شود که گاه مانع از رأی شخصی و عمل به ادلّه‌ عقلی می‌شود. «قولِ مشهور» نزد فقها چنین است، می‌نگرند که دیگر فقهای سلف در باب یک رأی چه گفته‌‌اند و سپس می‌‌کوشند تا حتی‌المقدور پای از آن فراتر ننهاده و نظری مخالف با آن صادر نکنند. به عنوان نمونه بنگرید که آیت‌الله جوادی آملی – که می‌‌توان ایشان را یکی از فقها و فیلسوفانی دانست که بر عقل و عقلانیت تأکید بسیار دارد- چگونه در باب حکم بانوان، رأیی را بر می‌گزیند و آن را منتسب به یکی از علمای …