اجتهاد و اصول فقه

شبکه اجتهاد: میزان استفاده از کلمه «اجماع» و ترکیب‌های دیگر آن، در کتب فقهی و اصولی فراوان است. دسته‌بندی این حجم که بالاتر از صدهزار استعمال را شامل می‌‌شود، کار یک گروه تحقیقاتی است. اما این مسیر صعب، سبب‌‌‌ نمی‌شود که مسئله اجماع مورد پژوهش و کاوش قرار نگیرد. در یک کار پژوهشی پیرامون «اجماع مدرکی» به بررسی اجماعات مورد ادعا و استناد فقها از شیخ صدوق تا فیض کاشانی پرداختم که شامل ۹۰۰۰ فیش تحقیقاتی می‌‌‌گشت. گزارش اولیه‌‌‌ای از این حجم استعمالات به دست آمد که آن را تقدیم می‌‌کنم و در نهایت جمع‌بندی مختصری پیرامون «حجیت اجماع مدرکی» …

یازدهمین شماره مجله تقریرات با پرونده ویژه‌ درگذشت آیت‌الله‌ صافی گلپایگانی، پرونده «ارسطو در فیضیه» درباره تأثیرات منطق ارسطویی بر دانش‌های اسلامی و پرونده‌ ویژه ظهور مجدد طالبان در افغانستان و فعالیت بنیادگرایان اسلامی در کردستان ایران و نیز پرونده‌ای از دیروز و امروز زیدی‌گری، با آثار و گفتاری از اندیشوران حوزه و دانشگاه چاپ و در پیشخوان مطبوعات قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین شماره مجله فرهنگی «تقریرات» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی علی اشرف فتحی، در ایام نوروز ۱۴۰۱ در ۵۲ صفحه و با قیمت ۳۰ هزار تومان روانه بازار مطبوعات شد. این شماره موضوعات ذیل …

«روش‌ شناسی نقد احادیث» به قلم استاد علی نصیری حاوی بازکاوی روش نقد و تبیینِ فهم روایات است. بخشی از مباحث کتاب در حوزه‌ی حدیث به دو بخش «روش‌ شناسی نقد روایات» و «مبانی و قواعد فهم روایات» اختصاص دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، ویراست جدید کتاب «روش شناسی نقد احادیث» اثر استاد علی نصیری توسط انتشارات وحی و خرد وابسته به موسسه معارف وحی و خرد انتشار یافت.  در بخشی از مقدمه این کتاب چنین آمده است: برای این کتاب، ویژگی‏‌ها و نوآوری‏‌های ذیل را می‌‏توان برشمرد: ۱. در فصل دوم کتاب با عنوان «آسیب شناسی روایات»، آسیب‏‌هایی؛ همچون …

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله بروجردی از زمان تحصیل چه در اصفهان و چه در نجف اشرف یک شخصیت مبرز بوده‌اند. بعد هم که از نجف برمی‌گردند به بروجرد می‌روند و سال‏ها در آنجا تدریس می‌کردند. حاشیه کفایه ایشان که در واقع تقریر است اما به عنوان حاشیه کفایه چاپ شده است، ملخص درس اصول ایشان در بروجرد است. بعد هم به خاطر خیلی از مسائل که نمی‌خواهیم وارد آنها شویم، بزرگانی در قم به این نتیجه می‌رسند که ایشان را دعوت کنند تا به قم بیاید. وقتی ایشان به قم آمد، جهات سیاسی ـ اجتماعی و فقاهت و نوآوری‏های ایشان …

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی بر اساس این نگاه که علم فقه یک علم تاریخی است، در قواعد تفسیر متون هم با دیگران فرق‌هایی دارد. مثلاً ایشان بر این نکته اصرار دارد که باید به فضای صدور روایات توجه شود، برخی از فقها کم و بیش این را گفته اند، ولی اینقدر تقید و پایبندی کمتر از کسی دیده شده است و مرحوم آقای بروجردی از این جهت مُصِر هستند. ایشان به این روایت در رجال کشی استناد می‌کنند «لا یکن الرجل منکم فقیهاً حتی یعرف معاریض کلام» ما شما را فقیه حساب نمی‌کنیم، تا زمانی که معاریض کلام …

شبکه اجتهاد: «قبسات من علم الرجال» تقریری از بحث‌های رجالی استاد سیدمحمدرضا سیستانی؛ فرزند آیت‌الله‌ سید علی سیستانی است که جلد اول و دومش در سال ۲۰۱۶ منتشر شد و جلد سوم نیز در سال ۲۰۲۲ انتشار یافته است. این کتاب به قلم سیدمحمد بکاء شاگرد سیدمحمدرضا سیستانی نوشته شده و همان‌گونه که مقرر کتاب در مقدمه اشاره می‌کند، این کتاب برگرفته از مطالب رجالی استادش در ضمن درس خارج فقه حج، اتحاد آفاق و نماز مسافر بوده که آقای سیستانی آن را بازبینی کرده کرده است. جلد سوم قبسات در ده فصل تنظیم شده است؛ فصل اول به حجیت …

شبکه اجتهاد: در اولین روز از قرن پانزدهم هجری شمسی، مردی از میان ما رفت که خدمات وی به انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی، بسیار گرانقدر و ارزشمند بوده است و همین خدمات بود که وی را به شخصیتی کم‌نظیر در دوران بعد از انقلاب مبدل ساخت. «محمد محمدی ری‌شهری» روحانی انقلابی خستگی‌ناپذیری بود که از همان ابتدای پیروزی انقلاب با برعهده گرفتن مسئولیت‌های سنگین و حساس، و انجام آن مسئولیت‌ها در کمال اخلاص و صحت و اتقان، خدمات شایانی به ملت انقلابی ایران و نظام اسلامی کرد. او خطرات فراوانی را از سر انقلاب مرتفع ساخت، به مقابله …

مدیر پژوهشکده علوم و معارف حدیث گفت: آیت‌الله ری شهری در اوج کارهای سیاسی اجتماعی همیشه مقدار فراوانی از وقت ایشان صرف فعالیت‌های قرآنی و حدیثی می‌شد و حتی در مراسم حج که چند سال امیرالحجاج بودند در اوج کارها و حتی در ایام منا که همه مشغول کار بودند به کارهای علمی خود می‌پرداخت. ما چند یادداشت از ایشان داریم در‌‌ای سی یو مباحث علمی خودشان را انجام می‌دادند. آخرین جلسه تفسیر نیمه بهمن ماه بود که در بیمارستان خاتم بستری بودند، برگزار شد و در این جلسه به صورت مجازی حاضر شدند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمد …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری استادی دلسوز و متعهد بودند که تربیت شاگرد را ارزش می‌دانست و برای آن وقت می گذاشتند. آرزوی ایشان، تربیت علامه مجلسی‌ها و شیخ کلینی‌ها بود و در همین مسیر با جدیت گام برداشتند. او فردی انقلابی و ولایی بود که عمر خود را برای خدمت به انقلاب اسلامی در عرصه عمل و نظر، صرف کرد و دفاع از ولایت و ولی فقیه جزو اندیشه و رفتار ثابت آن عالم بصیر بود. ایشان کسی است که در کوران فتنه ۸۸ شجاعانه اعلام کرد: “اگر کسی در برابر رهبری بایستد، عاقبت به خیر نخواهد شد …

آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری، تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، نماینده تهران در دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری، اولین وزیر اطلاعات، دادستان اسبق کل کشور و رئیس مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث و دانشگاه قرآن و حدیث؛ در آخرین لحظات دوشنبه شب یکم فروردین‌ماه ۱۴۰۱ در سن ۷۵ سالگی در بیمارستان خاتم‌الانبیاء (ص) تهران به لقاءالله پیوست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، محمد محمدى نیک معروف به ری‌‏شهرى (۱۳۲۵ش-۱۴۰۱ش) عالم شیعه، حدیث‌پژوه، سرپرست آستان عبدالعظیم حسنی و از کارگزاران جمهوری اسلامی ایران بود. او بنیان‌گذار و رئیس دانشگاه قرآن و حدیث بود و میزان الحکمه معروف‌ترین اثر اوست و کتاب‌های متعددی با …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمدی ری‌شهری در‌ طول دوران حیات خود خدمات ارزنده‌ای به نظام اسلامی کرده است؛ از فعالیت‌های مبارزاتی و سیاسی گرفته تا اقدامات فرهنگی و تلاش‌های علمی. اما بنظر نگارنده برجسته‌تر از همه، احیای هویت علمی شهر ری بوده است. شهرری در دوره‌ای از تاریخ، مهد علم و حوزه دانش پژوهی بوده است و عالمان بزرگی از این‌ شهر متولد شده‌اند و خدمات ارزنده‌ای به عالم اسلام داشته‌اند که از آن میان می‌توان به ثقه الاسلام کلینی صاحب الکافی، ابوالفتوح رازی، ابوعلی مسکویه، شیخ صدوق و یحیی بن معاذ رازی و دیگران نام برد. یکی از اقدامات ارزنده …

شبکه اجتهاد: آنچه از مطالب مسلم در سیرۀ امام زمان است این که او برای اجرای قسط و عدالت قیام می‌کند و در رفتار و گفتار او به جز عدالت همراه با رحمت چیز دیگری نیست، بنابراین بدیهی است هر آنچه به او در روایات منتسب شود و از جاده عدالت خارج باشد، جعلی و کذب است. امام برای برپایی احکام قرآن و سنت قیام می‌کند پس هر روایتی که انجام خلاف احکام مسلم قرآن و سنت را به او نسبت داد مجعول و غیر قابل قبول است. دشمنان مکتب اهل‌بیت (علیهم‌السلام) برای زشت و کریه نشان دادن چهره زیبای …

حجت‌الاسلام حکیم مباحث مرتبط با فقه الحدیث احادیث فقهی را سه‌گانه خواند و گفت: در مورد فقه الحدیث احادیث فقهی سه جهت پژوهشی جدی نمود و بروز دارد: ۱. مباحثی که پیش‌نیاز فقه الحدیث احادیث فقهی است؛ ۲. مباحث مرتبط با مراحل تحلیل دلالی حدیث فقهی؛ ۳. مباحث پیرامونی اثرگذار بر تحلیل دلالی حدیث فقهی. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر سید محمدحسن حکیم، پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه در کرسی ترویجی «بایسته‌های فقه الحدیثی احادیث فقهی» که با حضور طلاب و اساتید حوزه علمیه شهید صدوقی (ره) قم برگزار شد، با اشاره به ماهیت تاریخی حدیث، فهم …

شبکه اجتهاد: زهره اخوان مقدم، دانشیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، ۲۰ بهمن ماه به ارائه مباحثی در نشست «واکاوی برخی روایات حجاب، منسوب به حضرت زهرا(س)» پرداخت و ناصر نجفی، پژوهشگر مؤسسه فقاهت و تمدن‌ اسلامی با فاصله نسبتا طولانی، به نقد مباحث این استاد دانشگاه پرداخت. اکنون پاسخ اخوان مقدم و جوابیه نجفی را می‌خوانید. زهره اخوان مقدم: انجام «نقد» در عالم پژوهش، کاری نیکو، پر ثمر و مطلوب است و باعث پیشرفت علم می‌شود، ولی شرایطی هم دارد؛ اول اینکه ناقد باید توان علمی در موضوع مورد بحث را داشته باشد. ثانیاً سخن گوینده یا نگارنده …

آثار فقه‌ مقارنی که پس از اثر مرحوم زنجانی منتشر شدند و حالت تعلیقه بر کتاب الفقه علی المذاهب الاربعه داشتند، مقید بر آوردن آرای مشهور امامیه نبودند. مثلاً مرحوم مغنیه غالباً نظرات فقهای معاصر مانند مرحوم خویی و یا حتی آرای خودش را آورده است. در حالی که مرحوم زنجانی مقید به آوردن آرای خودش نبوده و چه بسا بعضی آرایی که در این کتاب آورده با آرای خودش در کتاب‌های دیگرش موافق نباشد؛ اما چون نظر مشهور بوده، آورده است. شبکه اجتهاد: کتاب «آراء الامامیه أو الفقه علی المذاهب الخمسه» از آثار مرحوم آیت‌ﷲ حاج سید احمد زنجانی، …

استاد فاضل لنکرانی در خصوص جزئیات سفرش به نجف، گفت: از آیت‌الله سیستانی سؤال کردم که شما از این عدول خبری دارید و مستندی دارد؟ ایشان فرمودند، من چنین چیزی را نشنیده‌ام. ولی بعد هم فرمودند که من تمام اسناد نائینی را دارم و چنین چیزی در ‌‌آن‌ها نیست؛ و این عجیب است که امروز در بعضی فضاهای مجازی می‌خواهند بگویند مرحوم نائینی از نظریه‌اش در تنبیه الأمه عدول کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سفر زیارتی اخیر خود به عتبات عالیات …

شبکه اجتهاد: از بین کتابهای رایج که در بحث سند شناسی و رجال از آن استفاده می‌شود، برخی از جایگاه و اهمیت دو چندانی برخوردارند. این کتابها که میزان تاثیر گذاری بالا و از نظر تاریخی مقدم هستند به منابع اولیه رجال شناخته می‌شوند که عبارتند از: ۱. اختیار معرفه الرجال (رجال کشى)؛ ۲. الرجال (رجال شیخ طوسى)؛ ۳. الفهرست (فهرست شیخ طوسى)؛ ۴. رجال النجاشى (فهرست اسماء مصنّفى الشیعه)؛ ۵. طبقات الرجال (رجال برقى)؛ ۶. کتاب الضعفاء (رجال ابن غضائرى). البته به گفته‌‌‌ی اهل فن این کتب، نخستین کتابهاى این دانش نیستند، بلکه از نخستین متنهاى موجود در زمان …

شبکه اجتهاد: الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت به منزله سندی بالادستی برای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری در سطوح کلان مدیریت کشور از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. ازآنجاکه الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت، در مرحله طراحی و تدوین باید هم بر مبنای شاخص‌های اسلامی طراحی می‌شد و هم به منابع موجود کشور توجه می‌کرد از قواعد فقهی (که از منابع ناب مکتب اسلام یعنی کتاب، حدیث و سنت، اجماع و عقل استخراج می‌شود) برای راهنمایی ابعاد اسلامی و ایرانی آن استفاده شد. عمده‌ترین الزامات و شرایطی که الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت در زمینه قواعد فقهی -مستقیم یا غیر مستقیم- به ‌‌آن‌ها پرداخته است عبارت‌اند از: قاعدۀ …

حجت‌الاسلام رجبی گفت: همه احکام شریعت، ذیل تکالیف کلان هستند به این معنا که تشریع همه احکام شرعی در چارچوب نظام ولایی دیده شده است، چرا که حاصل شریعت یک نظام حکومتی است و ایمان و عمل افراد در صورتی در چارچوب شریعت قابل قبول است که عمل ‌‌آن‌ها درون محدوده این نظام ولایی تحقق یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی با موضوع «مفهوم شناسی فقه نظام و نسبت سنجی آن با نظام سازی» به همت گروه فقه السیاسه و با ارائه حجت‌الاسلام مجید رجبی و نقد حجت‌الاسلام حسن غفاری فر، در محل موسسه آموزش عالی حوزوی امام …

شبکه اجتهاد: اصطلاح موسوعه در عصر حاضر به دو معنی اطلاق می‌شود: اول، کتاب‌هایی که به طور وسیع و گسترده تدوین شده‌اند، مانند کتاب‌های جواهر و غدیر و مانند ‌‌آن‌ها که ‌‌آن‌ها را موسوعه الجواهر و موسوعه الغدیر و … می‌نامند. دوم، به کتاب‌هایی که به شکل معجم و الفبایی و دائره المعارفی نوشته می‌شوند، خواه برای عموم علم‌ها باشد، یا برخی از ‌‌آن‌ها یا یک رشته خاص از ‌‌آن‌ها، این موسوعه از قسم دوم می‌باشد. خصائص موسوعه به معنای دوم: موسوعه بدین معنی دارای ویژگی‌هایی می‌باشد که بد‌‌آن‌ها اشاره می‌نماییم: ۱- شمولیت: یکی از خصوصیات موسوعه این است که …

استاد ابوالقاسم علیدوست ضمن اشاره به سه دیدگاه پیرامون کارایی اصول فقه موجود در فقه اجتماعی تصریح کرد: در مسائل اجتماعی نباید درگیر الفاظ نصوص بود مخصوصا آنجایی که می‌خواهیم از عقل استفاده کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «اصول فقه اجتماعی» صبح امروز هفدهم اسفندماه با سخنرانی آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد که گزیده آن را بخ نقل از «ایکنا» در ادامه می‌خوانید؛ صحبت امروز من یک مقدمه دارد و یک ذی‌المقدمه. حدیثی از وجود مقدس امیرمومنان(ع) داریم که حضرت فرمودند: «اعقلوا الخبر اذا سمعتموه، عقل رعایه …

شبکه اجتهاد: محمد بن سلمان در مصاحبه خود با نشریه آمریکایی آتلانتیک، با اشاره به احادیث رسیده از پیامبر اسلام(ص) و عدم اثبات اعتبار اکثریت قریب به اتفاق ‌‌آن‌ها، این احادیث کم‌اعتبار را منبع اصلی تفرقه در جهان اسلام برشمرد. این سخنان بن سلمان واکنش‌های گسترده‌ای را میان فعالان در شبکه‌های اجتماعی برانگیخت. مجری در این مصاحبه از بن سلمان پرسید: «شنیدم مثلاً درباره اهمیت احادیث متواتر صحبت می‌کنید و این سطح از بحث‌های مربوط به شریعت اسلامی چیزی نیست که معمولاً از یک ولیعهد یا یک پادشاه بشنویم». بن سلمان در پاسخ گفت: «این منبع اصلی اختلاف در جهان …

شبکه اجتهاد: قریب به پانزده سال بود که هر روز عصر، زانوی ادب در برابر فقیهی عظیم الشأن و مرجعی فانی در ولایت اهل‌بیت علیهم‌السلام می‌زدم و خود متوجه نبودم که چه درّ نایاب و گهر ارزشمندی را زیارت می‌کردم. یک قرن تاریخ، نزدیک به سی و هشت هزار روز بندگی و اطاعت از خداوند، بزرگمردی که جز اندیشه دفاع از ولایت در سر نمی‌پروراند و مردی الهی که یک قرن، روحش در ملکوت بود و جسمش در دنیای خاکی. و اکنون بسیار دشوار است مرور خاطرات این سال‌ها که هر کلمه‌اش، بار اندوه و حسرتی است که تحمّل سنگینی …

آیت‌الله جعفر سبحانی گفت: در عصر حاضر نوع دیگر در نگارش فقه پدید آمده است؛ نگارش فقه بر طبق موضوعات و به صورت الفبایی که کاملاً شیوه نوظهوری است و کار آسانی نیست؛ زیرا چه بسا جایگاه مسئله‌‌ای از نظر تنظیم الفبایی باید در آغاز کتاب قرار گیرد ولی جایگاه آن در کتاب دیات است؛ و این نوع کار همت جمعی را می‌طلبد که در پرتو کوشش همگان کار سامان یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از ۱۶ جلد از کتاب «موسوعه الفقهیه المیسره» نوشته استاد محمدعلی انصاری شوشتری با پیام تصویری آیت‌الله جعفر سبحانی و سخنرانی اساتید محسن …

شبکه اجتهاد: الگوی حکمرانی شیعه در عصر غیبت، ولایت فقیه است و فقه شیعه، «فقه ولایی» است؛ اما الگوی حکمرانی اهل‌سنت، واگذاری کامل امر ولایت و حکومت به حاکم فاسد را شامل می‌شود و از این رو، علمای اهل‌سنت هیچ ادعایی درباره «مسئله حکومت» نداشته‌اند استاد سیداحمد مددی یکی از اساتید دروس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم است که حوزه درسی قوی و تأثیرگذاری دارد و کوشیده بر اساس دانش فقه به امور ناظر به مسائل جهان اسلام و تشیع ورود کرده و نظریه‌پردازی داشته باشد. به اعتقاد این متفکر، الگوی حکمرانی شیعه در عصر غیبت، ولایت …

به همت ستاد یکصدمین سال تأسیس حوزه علمیه قم، همایش علمی حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی با عنوان «میراث دار صدسال تاریخ حوزه علمیه قم» در مدرسه عالی دارالشفا با حضور جمعی از علما و اساتید برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این همایش استاد سید احمد خاتمی عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با موضوع «سده حوزه، سده نفی سکولاریسم از آیت‌الله حاج شیخ (ره) تا آیت‌الله صافی (ره)» و استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه با موضوع «سده حوزه، یکصدسال رشد و بالندگی» سخنرانی کردند که گزارش آن پیش‌رویتان قرار می‌گیرد. استاد سید احمد خاتمی: حوزه علمیه قم از …

شبکه اجتهاد: مراسم رونمایی از ۱۶ جلد از کتاب «موسوعه الفقهیه المیسره» تلاش ۳۰ ساله استاد محمدعلی انصاری شوشتری با پیام تصویری آیت‌الله جعفر سبحانی و سخنرانی اساتید محسن اراکی، ابوالقاسم مقیمی حاجی و رضا اسلامی در سالن همایش‌های دانشکده اصول الدین قم برگزار شد. [easy_image_gallery gallery=”201″]

اختصاصی شبکه اجتهاد: آکادمی‌های غربی در اسرائیل، آمریکا، فرانسه و سایر کشورها، دیرزمانی است مطالعات خود را پیرامون حدیث شیعه‌ی امامیه آغاز کرده‌اند. این مطالعات در حوزه‌ی کلیات حدیث، تاریخ حدیث، فقه الحدیث، منابع حدیثی، سندِ حدیث و سایر مطالعات مرتبط صورت گرفته است. از شیعه‌پژوهانی که چند سالی است بیشتر شناخته شده، محمدعلی امیرمعزی است. امیرمعزی، (متولد ۲۶ ژانویه ۱۹۵۶ در تهران) اسلام‌شناس ایرانی مقیم فرانسه است. وی دکترای خاورشناسی و مطالعات ادیان را در سال ۱۹۹۱ از دانشگاه سوربن پاریس گرفت و در زمینه تفسیر تاریخ‌های قرآنی و الهیات کلاسیک اسلامی تدریس می‌کند. وی استاد مدرسه مطالعات عالی …

شبکه اجتهاد: طلاب بسیاری با کتاب جواهر الکلام مرحوم محمد حسن نجفی آشنایی دارند. این کتاب شرح مبسوطی بر کتاب شرایع الاسلام مرحوم محقق حلی است و دوره کاملی از فقه استدلالی به شمار می‌آید. مرحوم مظفر معتقد بود جواهر الکلام، به لحاظ گستردگی و احاطه بر دیدگاه‌ها و استدلا‌ل‌های علما و دقت علمی، بی‌نظیر است. (مظفر، محمدرضا، مقدمه جواهر الکلام، ج۱، ص۸-۱۴) جواهرالکلام‌ به‌ علت ویژگی‌های‌ منحصر به فردش با اقبال عالمان شیعه مواجه شد. برخی آن را بزرگ‌ترین‌ اثر فقهی‌ دانسته‌اند. (آقا بزرگ‌ طهرانی‌، الذریعه، ج‌۵، ص‌۲۷۶) اما چیزی که بسیار حائز اهمیت بوده و بسیاری از آن …

شبکه اجتهاد: «اسلامی» بودن نظام سیاسیِ مستقر در جمهوری اسلامی ایران، اقتضا می‌کند که مدیریت جامعه در عرصه‌های مختلف، مشروط و مقید به «اسلامی بودن» باشد و الگوی اسلامی‌ایرانی پیشرفت هم با این قید، تهیه و تدوین شده است. در حصر صلاحیت تشخیص و تمیز اسلامی بودن در فقیهان، مناقشه‌ای نیست. ابهام و اشکال از جایی رخ می‌نماید که در استنباط احکام از ادله شرعیه یا تحصیل حجت بر حکم شرع، با تنوع و تفاوت معناداری مواجه می‌شویم. در مواجهه با تحولات یکی-دو قرن اخیر -از قبیل تغییر و تبدل در کارکرد موضوعات، پیدایش مسائل مستحدثه، رشد و توسعه تهاجمی …