اجتهاد و اصول فقه

استاد ابوالقاسم علیدوست به تشریح بایسته‌های ورود فقهی به مسائل جدید مانند متاورس پرداخت و تأکید کرد: ورود به مسائل نوپدید از منظر فقهی بایسته‌هایی دارد که بی‌توجهی به آنها باعث ایجاد مشکلاتی خواهد شد. فقیه باید میان موضوع‌ و مصداق فرق قائل شود و در همه موارد وارد تعیین مصادیق نشود و اجازه دهد که موضوع نوپدید به حدی از استقرار برسد که بتوان در مورد آن موضع گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی قبل بحثی درباره رمزارزها و متاورس توسط یکی از اساتید حوزه مطرح شد به این شرح که معامله با رمزارز و استفاده از آن به …

تصویر ذهنی فعلی ما در حوزه این است که اگر بخواهیم در یک زمینه‌ای نظر بدهیم، از متخصص آن حوزه پرسش می‌کنیم. این روش به ویژه در مسائل اجتماعی مربوط به اقتصاد و سیاست، در عمل نادرست و جهت دار است. موضوعات به راحتی دریافت نمی‌شود و اینگونه نیست که در مشورت با یک کارشناس بتوان به موضوع شناسی دقیق دست یافت. مثلا در مورد رمزارزها تحولات بسیار پیچیده و سریع است. ما به سراغ موضوعات جدید می‌رویم و فکر می‌کنیم پاسخ مناسب می‌دهیم اما باید بن‌مایه آن در حوزه تعریف شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا …

شبکه اجتهاد: چندی پیش حجت‌الاسلام رسول جعفریان در دو متن کوتاه (توئیت) نکاتی پیرامون بحث تمدن‌سازی و نقش حوزه علمیه بیان کرد که در پی بازنشر یادداشت ایشان در یکی از گروه‌های واتساپی و درخواست یکی از اعضای گروه از حجت‌الاسلام محسن الویری برای بیان دیدگاه خود در این زمینه، ایشان هم دیدگاه خود را در قالب یادداشت زیر در همان گروه منتشر ساخت. اکنون با توجه به اهمیت موضوع، متن کوتاه دکتر جعفریان و پاسخ دکتر الویری از سوی «مباحثات» به صورت عمومی بازنشر می‌شود. جعفریان: «با تشکیل گروه تمدن اسلامی در این جا و آنجا و از جمله …

استاد حوزه علمیه اصفهان به کتب حوزوی نه از جهت بار علمی بلکه از نظر سبک آموزشی و محتوای کتب انتقاد دارد و آینده حوزه را دچار افت علمی شدیدی می‌بیند؛ نه صرف رویکرد کتب حوزوی که بسیار نقص دارد بلکه مسایل پیرامونی مثل معیشت وجود دارد که روی بحث علمی حوزه تأثیرگذار است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مهدی مسائلی، پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه اصفهان درباره وضعیت تحصیل، تحقیق و تدریس در حوزه‌‌های علمیه به ویژه حوزه قم، اظهار کرد: در گذشته سبک آموزش روال مشخصی نداشت، اما به مرور به واسطه نیازهایی که به وجود آمد، در …

پنجمین شماره دو فصلنامه علمی – تخصصی مصباح الفقاهه به صاحب‌ امتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصباح عاملی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین شماره دوفصلنامه علمی – تخصصی مصباح‌الفقاهه، دربردارندۀ مقالات علمی در حوزه مباحث فقه و اصول و با رویکرد انعکاس جدیدترین دستاورهای علمی و نظریات فقهی و اصولی است که زمینه‌ای را برای تبادل اندیشه و همکاری دانش‌پژوهان، پژوهشگران، طلاب و اساتید حوزه علمیه فراهم می‌کند. در این شماره مقاله‌‌هایی با عناوین «فرایند حجیّت خبر متواتر، اجماع، سیره و شهرت در اندیشه شهید صدر» به همت حجج‌اسلام سید مهدی نقیبی، …

آیت‌الله سبحانی گفت: مدیریت حوزه نمی‌تواند سنتی محض باشد؛ از آن طرف هم نمی‌تواند بی توجه به اصالت‌ها باشد؛ بلکه باید تلفیقی از مدیریت سنتی و جدید را در حوزه پیاده کرد؛ داشتن نیروی زیاد با مدیریت‌های امروزی همخوانی ندارد و باید علاجی برای این مسئله داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جعفر سبحانی صبح امروز در دیدار اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه که در مؤسسه امام صادق علیه السلام قم برگزار شد، خطاب به جمع حاضر گفت: مدیریت در حوزه کار بسیار مهم و سنگینی است و از دور دست به آتش بردن کافی نیست؛ بلکه باید در متن …

سنت گرایی از این جنبه منفی است که بخواهیم بر همان نظریات سلف صالح باقی بمانیم چرا که این امر باعث عقب ماندگی حوزه ها می شود. هنوز عده ای تأکید دارند که باید راه سلف صالح را طی کنیم و با همان نظرات آشنا شویم، اما به نظر می رسد حوزه ها برای اینکه در این عرصه نیز پیشرفت داشته باشند باید سلف صالح را به عنوان الگو مدنظر قرار دهند و به آرا و نظریات آنها توجه داشته باشند، اما این توجه در حد تقلید محض نباشد. به عبارت دیگر حوزه های علمیه باید «پای در سنت، اما …

شبکه اجتهاد: بسیاری قدمت حوزه علمیه‌ قم را با مهاجرت و اسکان افراد قبیله اشعری از کوفه به قم یکسان می‌دانند و گسترش و افزایش مهاجرت اشعریان شیعی در سده‌ دوم هجری را که محدثان و علمای اهل تشیع در بین ایشان را نشان‌دهنده‌ی تکوین حوزه علمیه‌ شیعی در نخستین دهه‌های سده‌ی دوم هجری می‌دانند. هرچند با رونق حوزه‌های مشابه دیگر در ری و سپس بغداد و به‌ویژه پس از قدرت یافتن سلجوقیان سنی مذهب در سده‌ی پنجم، از شکوه پیشین آن کاسته شد؛ اما در طول سالیان پرفرازونشیب ایران به حیات خود ادامه داد. پس از سالیان طولانی، حوزه …

استاد دانشگاه همدان با بررسی اسناد و متن روایات مرتبط با نقصان عقول زن، گفت: روایت نقصان عقل زنان در سند و متن آشفته است؛ این روایت از قرن دوم در منابع اهل سنت بیان و تا قرن چهارم فربه و به تدریج وارد مباحث فقهی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر معصومه ریعان، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی همدان، در نشست علمی «اعتبارسنجی روایات النساء نواقص العقول براساس تحلیل اسناد و متن» با بیان اینکه ما در بررسی بحث نقصان عقل زنان با دو گونه متن روبرو هستیم؛ یکی متون اهل سنت و متونی از شیعه که شبیه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: گاهی با کوشش بسیار در فهم واژگان و عبارت یک حدیث، باز هم می‌­بینیم دشواری‌هایی در آن­ها وجود دارد که درک معنای آن را با چالش روبرو می­‌سازد. در چنین مواردی، یکی از احتمال­‌هایی که باید در ذهن ما پررنگ شود، رخ دادن یک یا چند تصحیف است که زمینه­‌ساز گره‌­خوردگی در عبارت شده است. و در چنین حالتی، یک راه چارۀ بسیار مهم، جستجو در پی نسخه‌­های دیگر از آن کتاب است تا ببینیم آن عبارت در نسخه‌­های دیگر، اختلاف چشم­‌گیری دارد یا خیر. گاه با مراجعه به نسخه­‌های دیگر، می­‌بینیم که عبارت در آن­ها به …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت موضوع شناسی در حوزه‌های علمیه، گفت: «اشتغال زنان» در ظاهر مساله جدیدی نیست و سابق بر این هم زنان بیرون از منزل فعالیت داشتند، اما در واقع، چون مناسبات اجتماعی تغییر کرده است، اینکه الگوی مطلوب اشتغال زنان در زمان حاضر چیست، نیاز به موضوع شناسی دارد و نمی‌توان حکم کلی داد لذا به نظر می‌رسد که موضوع شناسی ما به پختگی کامل نرسیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حسین بستان عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، پیرامون وضعیت کرسی‌‌های درس خارج حوزه علمیه به «شفقنا» گفت: …

حجت‌‌الاسلام حاج‌ ابوالقاسم گفت: مجتهد در اجتهاد تمدنی بیش از سایر اقسام اجتهاد، نیازمند موضوع شناسی است. در اجتهاد تمدنی که به راهبری کمک می‌کند، موضوع شناسی اهمیت دارد حتی در شان افتاء هم مورد توجه است و محل ابتلا مجتهد است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم، رئیس پژوهشگاه فقه نظام در مراسمی که با عنوان «ضرورت موضوع شناسی در موضوعات جدید» و پاسخ به اظهارات استاد احمدی شاهرودی برگزار شد، با اشاره به وظایف سه‌گانه فقها گفت: در بخش اصول اجتهاد تمدنی و یکی از موضوعاتی که عرض شد مجتهد در اجتهاد تمدنی بیش از …

شبکه اجتهاد: در ابتدای رساله‌های توضیح المسائل می‌نویسند که انسان برای عمل به احکام دین باید یا مجتهد باشد یا مقلد یا محتاط. همواره برایم سوال بود که: «انسان مجتهد باشد یا مقلد» رویه‌ای معقول است (نه‌ فقط در فقه، بلکه در تمام عرصه‌های زندگی: مثلا برای علاج بیماری، انسان یا مجتهد [= پزشک] است یا مقلد [= به پزشک مراجعه می‌کند] و …)، اما محتاط یعنی چه؟ انسان یا پاسخ را می‌داند یا نمی‌داند؛ اگر نمی‌داند، از کسی که می‌داند بپرسد؛ چرا احتیاط کند (برود سراغ همه متخصصان و به سخت‌ترین گزینه ممکن عمل کند)؟! آیا احتیاط، خلاف عقل …

آیت‌الله سبحانی گفت: امروز جامعه ما با مسائل جدیدی در فقه روبرو است که گاهی در نوشته‌ها از آن به فقه معاصر تعبیر می‌شود ولی تعبیر صحیح این است که گفته شود فقه مسائل معاصر، زیرا فقه اسلام معاصر و غیر معاصر ندارد، یک فقه آسمانی است که از زمان بعث تا قیامت حاکم است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سبحانی، در ارتباط تصویری با دوازدهمین اجلاسیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و علمای بلاد، نکاتی ارزشمندی پیرامون مسائل حوزه بیان داشت که متن بیانات معظم‌له بدین شرح است: الحمد لله رب العالمین والصلاه والسلام علی خیر خلقه محمد وآله …

شبکه اجتهاد: درباره ریشه‌‌ها و تحولات اولیه گردآوری و تدوین احادیث تاکنون تحقیقات بسیاری از سوی اسلام شناسان غربی و نیز محققان مسلمان صورت گرفته است. دلایل گردآوری حدیث پیامبر و زمینه‌‌های استناد به سنت در شکل حدیث و نیز چگونگی استناد به آن در فقه و شریعت و تحولات سندی آن و مکاتب مختلف حدیث در مرحله پیدایش همه و همه مواردی است که تاکنون درباره آن بحثهای زیادی سامان گرفته است. برخی از اسلام شناسان غربی به کلی میزان موثوقیت حدیث را در شناسایی سیره پیامبر مورد پرسش گرفته و آن را رد کرده‌‌‌اند و برخی دیگر راه …

گفتمان‌های کهن حدیثی شیعه چه بوده است؟ و چه تأثیری بر جوامع اولیه حدیث شیعه گذاشته است؟ پاسخ به این پرسش جز با مطالعه تاریخی حدیث شیعه امکان‌پذیر نیست و پیشنهاد ما تاریخ‌نگاری انگاره‌ای و اندیشه‌ای است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست دوم و سوم از فصل سوم مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با حضور و ارائه دکتر سید محمدهادی گرامی با موضوع «گفتمان‌های حدیثی اولیه شیعه و تأثیر آن بر جوامع اولیه حدیث» برگزار شد. عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی در این نشست، اصطلاحات و مفاهیم، تاریخ‌نگاری انگاره‌ای و اندیشه‌ای مطالعات حدیث، گفتمان‌ها، اندیشه‌ها و انگاره‌های کهن حدیثی، …

استاد علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشستی با اعضای گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلام رضوی برخی از ابزارهای استنباط در مسائل مستحدثه را تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در سخنانی بیان داشت: مکرر از من سوال می‌کنند که آیا مسائل مستحدثه را با همان ابزار گذشته می‌شود بدست آورد یا اینکه طرحی نو درانداخت؟ جواب‌های مختلفی صادر می‌شود برخی می‌گویند خیر همان‌ها کاملا جواب می‌دهد چیزی دیگری نمی‌خواهیم اجتهاد جواهری کافیست! عده‌ای می‌گویند خیر باید برسیم به اجتهاد در اجتهاد! باید طرحی نو در انداخت و البته یک نظر معتدل هم …

رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی گفت: به فرموده بزرگان حوزه ۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به شناخت صحیح موضوعات آنها برمی‌گردد. لذا باید در زمینه شناخت موضوعات فقهی به مراجع عظام تقلید که روش استنباط احکام را به خوبی مسلط هستند کمک شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده، رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی در آئین افتتاحیه دوره تربیت پژوهش یار با رویکرد موضوع شناسی که امروز در این مؤسسه برگزار شد، گفت: شاید موضوعات فقهی از عصر معصومین تا ۱۰۰ سال اخیر چندان دچار تغییر نشده باشند؛ اما در ۱۰۰ …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه روش‌شناسی اجتهاد امروزه به سمت خوبی پیش نمی‌رود و گفتمان و تخصص لازم دارد، اظهار کرد: گاهی فصلنامه‌ها و کتاب‌ها، مطالبی به نام روش‌شناسی مطرح می‌کنند که درست نیست. متاسفانه در حوزه‌های علمیه، روش‌شناسی، کارتن‌خواب است و ردیف بودجه ندارد؛ روش‌شناسی باید حداقل در زندگی علمی ما از کارتن‌خوابی بیرون بیاید. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «روش‌شناسی اجتهاد»، گفت: همیشه در مکاسب این پرسش برایم مطرح بود که چرا شیخ انصاری روش خاصی در اجتهاد ایجاد کرده است که البته منتقدانی هم داشته و …

شبکه اجتهاد: شیخ «صالح بن محمد اللُحیدان» یکی از مهمترین شخصیت‌های سیاسی – مذهبی عربستان، از عالمان طراز اوّل وهابیت و ریاست پیشین شورای عالی قضایی عربستان و از مردان درسایه وهابیت معاصر، در سن ۹۰ سالگی از دنیا رفت. در یادداشت پیش رو نکاتی از زندگی نامه، نقش او در تحولات وهابیت معاصر و آراء او اشاراتی خواهیم داشت. یکم. صالح بن محمداللُحیدان، قاضی طراز اول سلفی؛ عضوپیوسته هیئت کُبارعلما، مدرس مشهور، خطیب و امام جمعه معروف در عربستان سعودی بود. او که فارغ التحصیل دانشکده «کلیه الشریعه و الدراسات الإسلامیه» در پایتخت عربستان بود؛ به واسطه استعداد خوب …

استاد مبلغی نوسازی بیانی و ادبیاتی فتوا را مهم دانست و گفت: امروزه واژه‌های فتوا قدیمی شده‌اند و نسل جدید با آن ارتباط برقرار نمی‌کنند. از طرفی بازسازی محتوایی هم بسیار مهم است به طوریکه اجراپذیر باشد و قابل عمل کردن باشد. کلی گویی و ابهام در فتوا فسادزاست و سلیقه وارد آن می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست هفتگی «برکرانه فقه»، با موضوع «مسائل نوپیدای فقهی و نوسازی فتواها» در مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ص) برگزار شد. در این نشست استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس حوزه علمیه قم با بیان اهمیت به روزرسانی فتواها …

آیت‌الله نوری همدانی در دیدار با اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه، با اشاره به تغییرات مثبت در حوزه‌ علمیه در سخنانی گفت: شکی نیست که شورای عالی گام‌های بلندی در جهت رشد و تعالی حوزه‌های علمیه برداشته و کارهای مهمی در این سال‌ها صورت گرفته است. من از همه شما عزیزان تشکر می‌کنم؛ اما عملگرایی و نتیجه محوری نیز باید مورد توجه ویژه شما عزیزان قرارگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در این دیدار بیان داشت: من اکنون نیز یک طلبه هستم و افتخار می‌کنم که در زیر پرچم حضرت ولی عصر (عج)، در راه پیشرفت و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: این مقاله، به یک یادداشتِ بیانگر وقف می‌پردازد که تنها اثر برجای‌مانده از کتابخانۀ مشهورِ دانشمندِ شیعه، علی بن موسی بن طاووس (۶۶۴ق/۱۲۶۶م – ۵۸۹ق/۱۱۹۳م) است. این یادداشت، بینش جدیدی نسبت به کتاب‌هایی که وی در اختیار داشته، ارائه می‌دهد و چارچوب قانونی‌ای را که این کتاب‌ها طی آن به نوادگانِ او منتقل شده‌اند، روشن‌تر می‌سازد. هم‌چنین در این مقاله، تاریخچۀ مفصل‌تری دربارۀ این نسخۀ خطی از انتقال آن از دمشق تا استانبول ترسیم می‌شود و راهکارهایی برای ردیابی چنین یادداشت‌هایی که اغلب عامدانه نابود ‌شده‌اند، مطرح می‌شود. پیش‌گفتار مترجمِ این مقاله هنگامی که به تورّقِ یکی از …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: کسانی که قائل به ضرورت و لزوم تغییر متون درسی اصلی حوزوی هستند،‌ می‌گویند ما بیشتر به سراغ قالب و ساختار یک متن‌ می‌رویم تا محتوا. هرچند در نگارش‌های مرتبط با یک متن آموزشی نباید از دستاوردهای جدید علمی هم غافل شد. الان در دروس خارج حوزه کمتر مجتهدی را‌ می‌بینید که سخنان بزرگانی مانند شیخ انصاری و آخوند خراسانی را نقد نکند که این به معنای تاثیر گذر زمان بر ایده‌ها و اندیشه‌هاست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین جوان آراسته در سخنانی بیان داشت: در حوزه علمیه با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش اصول فقه، دانشی است که به قواعد و ضوابط استنباط فقهی می‌پردازد. الگوریتم، فرایند گام به گام هر عملیاتی از ابتدا تا انتها است. این اصطلاح، در علوم کامپیوتری و ریاضی بکار برده می‌شود؛ ولی الگوریتم، ترجمه لاتینی الخوارزمیه است که روش دانشمند ایرانی، در عملیات جمع و تفریق، ضرب و تقسیم بوده است. روش خوارزمی، مورد توجه دانشمندان ریاضی اروپا قرار گرفت و چون او در محاسباتِ چهار عمل اصلی و حل انواع مسایل ریاضی، روش مرحله به مرحله و دقیقی ارائه داده است، هر روشی که حل مسائل را به صورت مرحله به مرحله …

نظریه موافقت معنایی در واقع یک صورت بندی زبان شناختی و معنا شناختی با یک نگاه بین رشته‌ای است؛ این نظریه کمک می‌کند که ما جاهایی که مشکل با روایات داریم، روایت را تبیین کنیم و به نوعی از روحیه اخباری گری فاصله می‌گیریم. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از کتاب «موافقت معنایی» اثر حجت‌الاسلام دکتر علیرضا قائمی‌نیا از سوی مرکز رشد و نوآوری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در تالار استاد موسویان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه برگزار شد. استاد علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در این مراسم …

شبکه اجتهاد: هم‌زیستی مسالمت‌آمیز میان انسان‌ها و به‌خصوص میان مسلمانان از فرقه‌ها و مذاهب مختلف یکی از آرزوهای دیرین مصلحان و آزاداندیشان مسلمان بوده است. آن‌ها با ارائه راهکارهای مختلف همواره تلاش نمودند تا امت اسلامی را از گرفتاری‌هایی که از ناحیۀ عدم هماهنگی و وحدت در میانشان به وجود آمده است، نجات دهند و بر آن نقطه پایان بگذارد؛ ولی متأسفانه تاکنون به‌خوبی این هدف مقدس و لازم نائل نیامده‌اند، هرچند که گام‌های مثبتی برداشته‌شده است. قرآن کریم، سنت نبوی و سیره معصومین علیهم‌السلام به زندگی مسالمت‌آمیز مسلمانان تصریح نموده و از مسلمانان خواسته‌اند که از اختلاف دوری نمایند …

نشست خبری «کنگره بین‌المللی میرزای نائینی» با حضور اساتید ابوالقاسم علیدوست، احمد فرخ‌فال و ناصر رفیعی در بنیاد فرهنگی امامت برگزار شد. این در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ در ایران و عراق و با پیام‌ مراجع تقلید و حضور شخصیت‌های علمی به فارسی و عربی برگزار خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، رئیس کمیته‌های علمی کنگره بین‌المللی میرزای نائنیی، در نشست خبری این کنگره که در بنیاد فرهنگی امامت برگزار شد، گفت: بنده با اینکه دبیر علمی برخی همایشات بوده‌ام ولی معتقدم که این کنگره از وجوهی با کنگره‌های دیگر تفاوت دارد، اولا نفس برگزاری این کنگره …

ناظر به هر تعریف فقه سیاسی حداکثری یا حداقلی، نقش فقه در علوم انسانی متفاوت‌‌‌ می‌شود، در معنای اول، غلبه فقاهت بر همه عرصه‌های خواهد بود. اما در معنای دوم، فقه سیاسی اثری حداقلی بر علوم انسانی دارد که مرتبط با حوزه رفتارهای سیاسی است. در هر دو‌‌‌ می‌توان از تولید و توسعه علوم انسانی صحبت کرد. همچنان که فقه کارآمد و روزآمد است که مرتبط با حوزه حکومت است و طبعا با حوزه تولید مرتبط است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی با موضوع «نقش فلسفه فقه سیاسی در تولید و توسعه علوم انسانی» چندی قبل توسط مجمع …

شبکه اجتهاد: چندی پیش بمناسبت صد سالگی تاسیس حوزه علمیه قم نشستی با عنوان «صد سالگی حوزه علمیه قم و مسائل جامعه ایران» برگزار شد. از جمله سخنرانان این نشست، استاد سید مصطفی محقق داماد بود که ناظر به موضوع «حوزه و نسبت روحانیت با سیاست» سخنانی فرمودند که مورد توجه رسانه‌ها نیز قرار گرفت. لُب مطلب استاد این بود که مرحوم آشیخ عبدالکریم حائری منظورشان از تاسیس حوزه در قم ایجاد پایگاهی بر مدار فضل علمی و اخلاق بود و نه سیاست. البته ایشان در ادامه افزودند که منظور از سیاسی نبودن حوزه عدم مداخله مستقیم حوزه در سیاست …