اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان کتب فقهی امامیه، در باب سلطنتِ انسان بر اموال خودش، به مقوله «الناس مسلطون علی اموالهم» زیاد استناد میشود و بدون بررسی، آن را به پیامبر (ص) نسبت میدهند. این حدیث بهلحاظ سندی ضعیف شمرده میشود و همگان نیز به آن اقرار دارند؛ اما برخی معتقدند که عمل اصحاب و فقهای شیعه، ضعف سندی آن …
Read More »اجتهاد و اصول فقه
مدارس فکری حوزه نجف و نسبت آن با اندیشه انقلاب اسلامی
مؤلف با بررسی موردی مدارس فعال نجف اشرف (مدرسه فکری آیتالله خویی، مدرسه فکری آیتالله سیستانی، مدرسه فکری شهید صدر، جریان مقتدی صدر، جریان شیخ محمد یعقوبی و…) سیر تطورات تاریخی، اصول و مبانی حاکم بر آنها را زیر ذرهبین پژوهش قرار داده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اثر جدید دکتر عبدالوهاب فراتی، عضو هیئت علمی و دانشیار گروه سیاست …
Read More »فقه، مصلحت و حکومت اسلامی/ علی صالحیمنش
شبکه اجتهاد: در مورد مصلحت در فقه سیاسی یا به تعبیری نقش مصلحت در حکومت اسلامی لااقل چهار سؤال اساسی وجود دارد: سؤال اول: حکم مصلحت در افعال حاکم چیست؟ یا به تعبیر دیگر از نظر فقهی چه نسبتی بین مصلحت و فعل حاکم وجود دارد؟ سؤال دوم: ماهیت مصلحت چیست؟ آیا مصلحت همان متعلق احکام است؟ یا فراتر از …
Read More »اولین تألیف امام خمینی در اصول فقه: انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه
«انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه» اولین تألیف امام خمینی در اصول فقه میباشد که بخشی از اولین دوره تدریس خارج اصول ایشان است و توسط موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، پس از رحلت ایشان در دو جلد منتشر گردید. شبکه اجتهاد: امام خمینی(ره) آثار پرتعداد و پرتنوعی در ساحت دو دانش در هم تنیده و به هم …
Read More »متون آموزشی حوزه؛ کاستیها و بایستگیها/ علی نصیری
شبکه اجتهاد: برای آن که کاستیهای متون آموزشی حوزه آشکار گردد، لازم است بایستگیهای متون آموزشی را مرور کنیم. به نظر میرسد هر متن آموزشی مطلوب باید واجد سه ویژگی باشد که عبارتند از: ۱. برخوردار بودن از محتوای مناسب؛ ۲. منطبق بودن با سطح علمی مخاطب؛ ۳. برخورداری از شیوه فرا آموزی. اینک مناسب است درباره هریک از عوامل …
Read More »انتشار چهارمین شماره دو فصلنامه «مصباح الفقاهه»
چهارمین شماره دو فصلنامه علمی – تخصصی مصباح الفقاهه به صاحبامتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین شماره دو فصلنامه علمی – تخصصی مصباحالفقاهه، دربردارندۀ مقالات علمی در حوزه مباحث فقه و اصول و با رویکرد انعکاس جدیدترین دستاوردهای علمی و نظریات فقهی و اصولی است که زمینهای را برای تبادل اندیشه و همکاری …
Read More »دوره رکود و تقلید یا دوره تبیین و استحکام!
شبکه اجتهاد: در کتابهایی که درباره تاریخ فقه شیعه نوشته شده (که البته با اشکالات متعدّدی چه از لحاظ ساختار، چه محتوا و چه نگاه تاریخی مواجه است) از دوره صد ساله پس از شیخ طوسی تا عهد مرحوم ابن ادریس حلی، به دوره رکود فقه شیعه و یا دوره مقلّدین شیخ طوسی یاد میشود(۱). این مطلب، در بسیاری از …
Read More »برنامههای جدید حوزه علمیه در موضوع «فقه معاصر»
مدیر حوزههای علمیه گفت: در دو سال گذشته با همراهی اساتید شناخته شده دروس خارج، درسهایی را در موضوعات فقه پول، فقه پزشکی، فقه بورس و فقه رمزارزها برگزار کردیم که به همت دفتر فقه معاصر تقریرات این دروس به صورت کتبی فاخر به زودی انتشار خواهند یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی مدیرحوزههای علمیه در گفت و …
Read More »معنویت اسلامی عین فقاهت و فقاهت عین معنویت است
استاد حوزه و دانشگاه در تبیین نسبت معنویت و فقاهت گفت: اگر نسبت بین معنویت و فقاهت از منظر نصوص دینی و نه صرفاً کتب فقهی و رسالههای عملیه سنجیده شود، معنویت عین فقاهت و فقاهت عین معنویت اسلامی خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و استاد حوزه …
Read More »گفتگوی استاد میرباقری و استاد مددی پیرامون برخی مبانی روش تفقه
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد سید محمدمهدی میرباقری روز جمعه چهارم تیرماه ۱۴۰۰ با حضور در منزل استاد سید احمد مددی با ایشان دیدار و گفتگو کرد. این جلسه با تکریم و تجلیل اساتید از یکدیگر آغاز شد و بهسرعت بحث علمی شروع گردید و عمدتاً به بیان شیوا و عالمانه استاد مددی در حوزههای مختلف تاریخ، حدیث شناسی و روش …
Read More »نقد فقهی جمهوری اسلامی؛ عرصهها و آسیبها/ محمد مروارید
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکم. مبانی انقلاب اسلامی مانند هر حرکت سیاسی-اجتماعی دیگر باید در سه ساحت تعریف شده و از سایر انقلابها متمایز گردد: الف: وضعیت موجود جامعه، اجزای آن و نهادهای اجتماعی؛ ارزشها، اندیشهها، فرهنگها، نظام سیاسی و نظام اجتماعی حاکم بر جامعهی امروز چیست؟ ب: وضعیت مطلوب و آرمانی جامعه؛ چه تصویر واقعی و عینی از جامعهی آرمانی …
Read More »درباره تورم علم اصول/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: برخی معتقدند علم اصول و مباحث مختلف آن در طی دویست سال اخیر تورمی بیش از اندازه و نیاز فقه به آن پیدا کرده است؛ به این معنا که یا بسیاری از بحثهای آن دارای ثمرهای علمی در مباحث اصلی و سنتی اصول فقه نیست و یا اینکه ثمرهای در مباحث اجتهادی فقه و فتوا ندارد. درستی و …
Read More »طرح پژوهشی «نظام عناصر دین» به دنبال استنباط نظام بین موضوعات گزارههای دین است/ ارائه درختواره موضوعات مسائل دین به شکل مستند و مبتنی بر عناوین وحیانی قرآن و روایات
استادیار جامعه المصطفی در گفتوگویی به معرفی طرح نظام عناصر دین پرداخت و گفت: «نظام عناصر دین» عنوان طرحی پژوهشی است که به دنبال کشف درختواره روابط میان عناصر معارف دین به شکل جامع و مستند است. اختصاصی شبکه اجتهاد: ضرورت نگاه منظومهای به دین، امری است که امروزه کمتر اندیشمندی در آن تردید میکند. توجه به برخی از ابعاد …
Read More »صدسالگی حوزه قم در یک نگاه/ رسول جعفریان
اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتبار شهر قم و شهرت تاریخی و مذهبی قم سبب توجه به این شهر در مآخذ مختلف تاریخی از قرن دوم هجری به این سوی شده است، بهطوری که در بیشتر کتابهای جغرافیایی نوشته شده در قرنهای چهارم و پنجم هجری و بعد از آن از این شهر که قدری در مذهب متفاوت با بلاد دیگر بوده، …
Read More »امتیازات کتاب «المبسوط» در مقایسه با رسائل و کفایه/ محسن مطلبی
شبکه اجتهاد: متون و آثار علمی را از یک جهت به دو دسته میتوان تقسیم کرد؛ متون آموزشی و متون پژوهشی. این متون با توجه به جامعه مخاطب خویش، اقتضائات و ویژگیهای خاصی را میطلبند که باید در هرکدام از آنها رعایت شود و تخطی از این قوانین و قرار دادن هر کدام از این متون بهجای دیگری نهتنها مفید …
Read More »نمایه دروس خارج «فقه و اصول» حوزه علمیه خراسان منتشر شد
نمایه دروس «خارج فقه و اصول»، «خارج فقه معاصر»، و «تفسیر تخصصی» سطح چهار حوزه علمیه خراسان در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ به منظور برنامهریزی و انتخاب درس مورد نظر طلاب، منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فهرست دروس خارج فقه و اصول، فقه معاصر و تفسیر تخصصی سطح چهار حوزه علمیه خراسان در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بر اساس نام استاد، …
Read More »فراخوان سومین همایش ملی کتاب سال بانوان
همایش ملی کتاب سال بانوان به همت جامعهالزهرا و برخی دیگر از مراکز حوزوی و علمی برگزار میشود. محور ویژه این همایش، آثار منتشرشده (بانوان و آقایان) با موضوع زن و خانواده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شرایط آثار ارسال شده به دبیرخانه این همایش عبارت است از: ۱. آثار منتشرشده بانوان اعم از تألیف، ترجمه و تصحیح در عرصه …
Read More »آیین آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه خراسان به روایت تصویر
شبکه اجتهاد: مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه خراسان با حضور اعضای شورای عالی و مدیران این حوزه و حضرات آیات، اساتید و مسئولان مدارس با رعایت شیوه نامههای بهداشتی در محل مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد. [easy_image_gallery gallery=”191″]
Read More »روزگار نهچندان خوش شیخ الازهر در عصر تجدید دین
شبکه اجتهاد: محمد عثمان الخُشت، رئیس دانشگاه قاهره، در چهارمین دوره اردوی رهبران آینده مصر، دوباره به بحث دینی داغ و دامنهدار این سالهای مصر پرداخت؛ «تجدید الخطاب الدینی» (نوگرایی گفتمان دینی). رئیس جمهور، عبدالفتاح السیسی نیز ماه گذشته در جمع شرکتکنندگان «همایش بینالمللی دارالافتاهای جهان»، محور سخنرانی خود را تصحیح خطاب دینی قرار داد. اما ماجرای این تجدید و …
Read More »«فقه اجتماعی» عهدهدار ارائه سبک زندگی اسلامی است/ شش معنا از فقه اجتماعی
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی ضمن اشاره به شش برداشت از «فقه اجتماعی» تصریح کرد: وقتی میگوییم فقه اجتماعی، یعنی فقهی که تلاش میکند جامعهای اسلامی به عنوان الگویی از سبک زندگی تشکیل دهد و آن را حفظ کند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «مناسبات فقه اجتماعی با فقه سیاسی و فقه حکومتی» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین مجتبی …
Read More »روایتهای دسته اول از مراودات علامه حکیمی با رهبر انقلاب
سال ۶۹ بود که رهبر انقلاب به من گفتند علاقهمندم آقای حکیمی را ملاقات کنم. برای فلان روز، ناهار ایشان را دعوت کنید. من به آقای حکیمی عرض کردم که فلان روز ناهار مهمان رهبر انقلاب هستید. آقای حکیمی گفت آقا من حالا در حضور ایشان بیایم چه بگویم و چهکار کنم؟ من اگر بیایم و هیچ چیز نگویم، روز …
Read More »هفت توصیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به حوزویان در آغاز سال تحصیلی جدید
مراجع معظم و بزرگان حوزهها، الگوها و استوانههای حوزههای علمیه هستند که با حلم و علم به بیان توصیهها و ارشادات میپردازند. التزام به توصیهها و رهنمودهای آن بزرگواران و رعایت ادب و اطاعت، چراغ راه طلاب عزیز است. سعی کنید از این میراثهای معنوی و ارزشمند حوزهها استفاده کنید و از شهد تجربه و دانش آنان کام بگیرید. به …
Read More »«غایه السؤول»، شرح کفایه الاصول در دو جلد منتشر شد
مجموعه دو جلدی «غایه السؤول (شرح کفایه الاصول)» نوشته احسان مهرکش در ۳۶ فصل و مجموعاً ۲۰۷۴ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله جعفر سبحانی در مقدمه این اثر نوشته است: تأسیس پایههای علم اصول در میان شیعه به عصر امام محمدباقر(ع) و امام جعفر صادق(ع) بر میگردد. فقهای شیعه …
Read More »تحلیل و بررسی «نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی»
رساله سطح چهار حوزه علمیه خراسان با عنوان «بررسی و تحلیل نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی» به همت مدیریت مدارج علمی معاونت آموزش این حوزه در محل مرکز مدیریت دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح چهار حجتالاسلام محمد زندهدل با عنوان «بررسی و تحلیل نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی» با حضور حججاسلام والمسلمین مجتبی …
Read More »آیتالله حکیم «الکافی فی الأصول» را در زندان تألیف کرد/ توصیه میکرد طلاب وارد مسائل اجرایی و سیاسی نشوند/ بسیاری از فتاوای ایشان با فتاوای مشهور فرق میکند
سیدریاض حکیم گفت: آیتالله سید محمد سعید حکیم معتقد بودند که کتاب کفایه با شرایط فعلی علم اصول سازگار نیست، لذا دوره الکافی فیالأصول را با مبانی جدید علم اصول و با سبک جدید نوشتند تا طلبهها اگر خواستند، مورد استفاده قرار بدهند. ایشان سه چهارم این کتاب را در زندان نوشته بودند. به گزارش شبکه اجتهاد، واگویه کردن ابعاد …
Read More »مروری بر مقالات شماره ۲۳ و ۲۴ «جُستارهای فقهی و اصولی»
جدیدترین شمارههای فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصری مقدم منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بیستسومین و بیستوچهارمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» ویژه تابستان و پاییز ۱۴۰۰ دربردارنده سیزده مقاله علمی، به همت اداره کل آموزش دفتر …
Read More »حیلههای شرعی ناسازگار با فلسفه فقه
کتاب «حیلههای شرعی ناسازگار با فلسفه فقه» به دلیل استقبال زیاد مخاطبان برای دومین بار توسط بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی تجدید چاپ شد. به گزارش شبکه اجتهاد، هدفمندی یکی از ویژگیهای برجسته نظام تشریعی و هدف قانون یا فلسفه فقه از اولیات باب تشریع است. اگر دو ویژگی نظام قانون اسلام، یعنی هدفداری و همخوانی درونی را بنگریم …
Read More »روشنفکران سعی کردند تفاسیری روشنفکرانه از فقهای ما ارائه دهند/ نباید ساحت فقاهتی امام موسی صدر با ساحت روشنفکری مصادره شود/ امام صدر رویکرد اجتماعی به فقه دارد
حجتالاسلام احمد رهدار گفت: طی چند سال اخیر به دلیل اینکه پروژه فکری امام موسی صدر پس از ربوده شدنش، از سوی خانواده او مدیریت شد، آنها مرتکب اشتباه راهبردی شدند، در حالی که نباید ساحت فقاهتی و حوزوی او با ساحت روشنفکری مصادره شود و امروز ایشان بیش از اینکه یک عالم دینی باشد، روشنفکر دینی تلقی میشود. به …
Read More »شماره ۱۰۶ فصلنامه «فقه» منتشر شد + دانلود
یکصدوششمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه» در تابستان ۱۴۰۰ به همت پژوهشکده فقه و حقوق و اداره نشریات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات بر روی سامانه این نشریه نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازهترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول همراه با …
Read More »مطالبات و بایستههای آموزشی حوزه از نگاه مراجع تقلید
نشست علمی «تبیین و بررسی مطالبات مراجع عظام تقلید از حوزههای علمیه در مورد بایستههای آموزشی» با حضور نمایندگان بیوت، به همت مرکز رسانه و فضای مجازی حوزههای علمیه در این مرکز برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشستی علمی با موضوع «تبیین و بررسی مطالبات مراجع عظام تقلید از حوزههای علمیه در مورد بایستههای آموزشی» در مرکز رسانه و …
Read More »