مدیر گروه پژوهشی فقه قرآن و حدیث مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: جای سؤال است که چگونه آیات فقهی را منحصر به ۵۰۰ آیه میکنیم؟ اگر دایره فقهالقرآن را فقط به احکام عملی منحصر نکنیم و آن را به سمت احکام اعتقادی قلبی و جوانحی ببریم، آیات زیادی خواهیم داشت که احکام شرعی مانند حرمت شرک و حرمت سوء ظن …
Read More »اجتهاد و اصول فقه
ذات فقه نمیگذارد فقیه رویکرد فردی داشته باشد/ در فقه تربیت هنوز ادبیات لازم برای آموزش فقه حکومتی نظام ساز تولید نشده است/ مدیریت توسعه فقه باید بر اساس نقشه جامع باشد
تأسیس ابواب جدید فقهی باید مدبرانه و بر اساس یک طرح از پیش طراحی شده باشد و جغرافیای توسعه فقه باید روشن باشد. بنابراین حوزههای علمیه برای روزآمدی خودشان و این که بتوانند نیازهای جامعه و حکومت اسلامی را پاسخگو باشند باید بر اساس یک نقشه کلان پیش بروند. ضرورت پرداختن طلبههای جوان و انرژیهای جدید بر اساس این مبنا …
Read More »بسترهای تقریب مسلمانان و اهل کتاب در فقه شیعه
این تحقیق تلاش دارد تا با بررسی احکام و ارائه یک الگوی مناسب برگرفته از فقه شیعه، راه حلی را برای تعامل بیشتر مسلمانان و اهل کتاب ارائه دهد. این مهم از طریق بررسی ابواب مختلف فقه شیعه که مرتبط با اهل کتاب هستند صورت میگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه پایاننامه سطح سه حجتالاسلامهادی قربانیار با عنوان «بسترهای …
Read More »بازشناسی مصادر حدیثی شیعه در یک کتاب
«مهدویتنگاری در سدههای نخستین» نوشته محمد معرفت توسط انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب منتشر شد. نویسنده در این کتاب به بازشناسی مصادر حدیثی شیعه پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب کتاب «مهدویتنگاری در سدههای نخستین» نوشته حجتالاسلام والمسلمین محمد معرفت را با شمارگان هزار نسخه، ۲۲۹ صفحه و بهای ۴۶ هزار تومان منتشر کرد. کتاب …
Read More »اختلاف بین حقوق مسلمان و کافر، طبیعی و لازمه ذومراتب بودن انسان است
تمام حقوق انسانی را خالق انسانها جعل کرد و برای انسانیت انسانها مراتبی را در نظر گرفته است و آن مراتب را به اختیار خود انسان گذاشته است و برای انسانهایی که از آن ذات مقدس فاصله میگیرند و هتک حرمت او را میکنند حقوق و احکامی را جعل میکند و هکذا برای انسانهایی که به او نزدیک میشوند. حال …
Read More »نواندیش دینی و نوآوری فقهی
استاد سطوح عالی فقه و اصول حوزه علمیه قم معتقد است: نواندیش دینی و نوآور فقهی، اسلامشناس توانمند، زمانشناس و نوپردازی است که میان «اصل» و «عصر» جمع میکند؛ آن هم جمعی از نوع سالم و نه مکسّر. در عین حالی که عصر و زمانه را در نظر میگیرد از اصول اساسی نیز تخطّی نمیکند و سعی میکند بر اساس …
Read More »گستره شریعت برای استخراج نظام سیاسی اسلام/ پایمان در آینده و چشممان در گذشته است
نشست «شورای تخصصی سیاست» از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد و در آن حججاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، محمد حاجابوالقاسم، سید سجاد ایزدهی و احمد رهدار به ایراد سخن پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان نخستین سخنران در مطالبی اظهار داشت: درباره نظام سیاسی باید به چهار نکته …
Read More »مدیریت فقهی اخلاقمحور در جامعه کنونی امکانپذیر است
استاد حوزه علمیه قم گفت: مدیریت فقهی اخلاقمحور به معنای چنین مدیریتی است که هم ضمانت اجرا دارد و هم ارزشهای اخلاقی در آن مدیریت رعایت شده است؛ به دنبال این هستیم که ببینیم آیا چنین مدیریتی را میتوانیم تصویر کنیم و بر اساس موازین و ضوابط شرعی که از معارف دینی به دست ما میآید، تبیین کنیم یا خیر؟ …
Read More »پژوهشکده اسلام تمدنی در حوزه «فقه شهر و شهرنشینی» پیشرو و جلودار است/ دوفصلنامه «الهیات شهر» منتشر میشود
شورای علمی گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی، قوی، فعال و پویا است تا جایی که میتوان گفت در حوزه «فقه شهر و شهرنشینی» پیشرو و جلودار بوده است و بناست اولین شماره «دو فصلنامه الهیات شهر» در سال آینده منتشر شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: «پژوهشکده اسلام تمدنی» از پژوهشکدههای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که از سال ۱۳۹۵ …
Read More »عقلگرایی در علم و تقریب در رفتار؛ محور خدمات سیدمرتضی به اسلام
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با اشاره به رویکرد عقلگرایی سیدمرتضی در علم، گفت: حضور ایشان در درس عالمان اهل تسنن در راستای تقریب مذاهب، سنت خوبی بود که امروز کمرنگ شده یا از بین رفته است؛ سیدمرتضی با عقلگرایی در علم و تقریب در رفتار توانست خدمات زیادی به اصل اسلام داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »توهین و مقابلهبهمثل در ترازوی فقه و اخلاق/ مصطفی سلیمانی
شبکه اجتهاد: تعامل و ارتباط، جزء جداییناپذیر زندگی بشری است. از این رو، همواره میان افراد، تزاحم و تعارضهایی پیش میآید که به موجب آن، حقوق یکی، مورد تعدیِ دیگری قرار میگیرد. تقاص یا مقابلهبهمثل، قاعده و راهی است که برخی افراد برای اعاده حقوق پایمالشده صاحبان حق پیشنهاد میکنند. اقتضای این قاعده این است که برای مقابله، میان عملکرد …
Read More »دلیلی بر عدم جواز مرجعیت زنان وجود ندارد
میگوییم اگر زن شرایط مرجعیت را پیدا کرد میتواند مرجع باشد و ذکوریت شرط نیست. این حرف به این معنا نیست که از هر زنی میتوان تقلید کرد. متاسفانه برخی در جامعه اینگونه تبلیغ میکنند که آقای جناتی میگوید از همین زنهای کوچه و خیابان میشود تقلید کرد. این که زنها شرایط را ندارند قبول است. اما اگر یک زنی …
Read More »مرتد کسی است که انگیزه سیاسی یا قصد استهزاء دارد/ برای مقابله با کتب ضلال، باید حکم به جواز نشر آنها داد!
کسی که عالمانه و عامدانه میداند دین حق است و انکار میکند چنین کسی هست که مرتد و کافر شده و الا هرکسی که بر اساس عقیدهی خودش، شبههای برای خودش پیدا شده و برگشت، این مصداق مرتد نمیشود. خب قاعدتاً در آن چیزی که بهعنوان «مجازات مرتد» ذکر شده، مرتد در کنار تغییر عقیده، یک چیز اضافهای هم دارد، …
Read More »اطلاعیه دفتر آیتالله اشرفی شاهرودی درباره صوت تقطیعشده ایشان
در پی انتشار صوتی تقطیع شده از آیتالله مصطفی اشرفی شاهرودی، مرکز تحقیقات اسلامی وابسته به دفتر معظمله اطلاعیهای به شرح ذیل صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به نشر یک فایل صوتی تقطیع شده از استاد معظم حضرت آیت الله اشرفی شاهرودی در فضای مجازی و استفسار برخی از عزیزان نکاتی جهت روشنگری به اطلاع میرساند: ۱) صوت …
Read More »شوکی به حال نزار روشنفکری دینی
شبکه اجتهاد: بار دیگر عبدالکریم سروش جنجال فکری گستردهای برانگیخته است. بیش از دو دهه است که او را رأس جریان «روشنفکری دینی» میشناسند. حتی برخی از نواندیشان منتقد او معتقدند که او پایهگذار جریان «روشنفکری دینی» در ایران است و پیش از او ما با جریان «روشنفکری مذهبی» یا احیاگران و اصلاحگران دینی روبهرو بودهایم. این سخن که به …
Read More »سه اثر جدید فقهی و اصولی از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
«مختارات من نصوص الفقه السیاسی»؛ «حجیت خبر واحد» و «مرجع امنیت در فقه امامیه و فقه اساسی جمهوری اسلامی» سه اثر جدیدی هستند که از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ و در اختیار محققان و پژوهشگران قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «مختارات من نصوص الفقه السیاسی» به کوشش علی خالقی، …
Read More »فقدان نگاه منظومهای به حدیث در حوزه
رئیس مؤسسه فقاهت و تمدنسازی با بیان اینکه حدیث شیعه از پشتوانه علمی و مبنای مهم کلامی برخوردار است، گفت: نداشتن نگاه کلان و منظومهای به جریان حدیثی شیعه از ضعفهای حوزه است. یکی دیگر از جهاتی که در جریان حدیثی شیعه مورد غفلت واقع شده، نگاه از موضع کلامی است، اینکه اهل بیت(ع) نسبت به علمی که منتشر میکند …
Read More »فقه نجف بهخاطر سوق دادن فقیه به سمت حجیت، در نظامسازی خیلی کارساز نیست/ فقهی که تمایلی به حل مسائل ندارد فقهی سکولار و تنبل است/ فقه فقها در کشاکش «صناعت و قناعت»
راه فهم تفاوت در روشهای اجتهاد نجف و قم، خواندن تطبیقی آثار هر دو روش است؛ فرمولیزه شدن فقه در نجف، اگر با اصول و مبانی دقیق باشد، میتواند ما را به نتایج خوبی برساند؛ اما فقه نجف بهخاطر سوق دادن فقیه به سمت حجیت، در مسائل تمدنی و نظامسازی خیلی کارساز نیست؛ چراکه در نظامسازی ما فقط بهدنبال حجت …
Read More »عقبه فکری دکتر سروش و شیوه تعامل وی با مخالفان
سروش، مانند بسیاری از مدعیان روشنفکری گرفتار نوعی آلزایمر تاریخی است. این همه آزادی اندیشه و گفتوگو را در کشور ما نادیده میگیرد و در آمریکایی زندگی میکند که کسی جرئت نمیکند هلوکاست را نقد کند. به گزارش شبکه اجتهاد، به دنبال اظهارات اخیر دکتر سروش در موضوع رحمانیت و خشونت در اسلام و تعارضات فراوان آن با آموزههای مسلم …
Read More »اجماعات سیدمرتضی در عرض روایات نیست، بلکه گویای اتفاق فتاوای علمای شیعه است
استاد خارج فقه حوزه علمیه مشهد گفت: برخی میگویند سید با شتابزدگی و برای رقابت با اهل تسنن، اجماع را قبول کرد، اما به نظر بنده اجماعات او نه تنها حلقه واسط برای کشف سیره متشرعه الی زمان معصوم، بلکه بالاتر علامت اتفاق فتوایی اصحاب امامیه است. لذا اجماعات او در عرض روایات نیست، بلکه گویای اتفاق فتاوای علمای شیعه …
Read More »حکم، سنت و شریعت: خوانشی از دیدگاههای اصولی آیتالله سیستانی
کتاب «حکم، سنت و شریعت: خوانشی از دیدگاههای اصولی آیتالله سیستانی» به قلم حمیدرضا تمدن و علی الهی خراسانی توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله سیدعلی سیستانی یکی از نظریهپردازان برجسته در دانش اصول فقه بهشمار میرود. مکتب اصولی وی ترکیبی از روش تاریخی آیتالله بروجردی در قم و قاعدهمندی آیتالله خویی در نجف …
Read More »نکاتی دربارهی کتاب فصل الخطاب محدّث نوری
شبکه اجتهاد: مسأله عدم تحریف قرآن، مسألهای است که علی رغم نگارش آثار متعدّد پیرامون آن ـ چه به صورت کتاب، چه در قالب رسائل کوچک و بزرگ و چه در ضمن کتب کلامی و تفسیری ـ، هنوز به لحاظ نظری، برای برخی مسألهای حل نشده است. یعنی علی رغم آن که بسیاری از بزرگان شیعه، ادعای اجماع بر عدم …
Read More »واکاوی ۳۹ اثر شیخ انصاری برای تدوین مبانی اصولی شیخ اعظم
چاپ دوم کتاب «مبانی اصولی شیخ اعظم انصاری» با تصحیح و اضافات که مشتمل بر ۱۵ فصل و ۲۵۹ عنوان و با مطالعه خط به خط همه کتب شیخ انصاری تدوین شده است، توسط انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) به زیور طبع آراسته شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در طول تاریخ تشیع، فقها و اصولیان زیادی ظهور و بروز کردند …
Read More »انگیزه شیخ طوسی از تهذیب رجال کشی؛ابهامات و پاسخها /علی ظفر یوسفی
اختصاصی شبکه اجتهاد: از میان معروفترین کتابهای رجالی شیعی، کتاب «اختیار معرفه الرجال»، معروف به «رجال کشی» است. رجال کشی را شیخ طوسی از کتاب اصلی کشی اقتباس و تلخیص کرده است. در منابع، کتاب اصلی کشی که در دست شیخ طوسی قرار داشته – امروز در دسترس نیست – به اسم «معرفه الناقلین عن الائمه الصادقین» یا «معرفه الرجال» …
Read More »فقه امت به جای فقه مذاهب/ پیامدهای منفی نداشتن فقه مشترک اسلامی
نباید دانشهای اسلامی را به تعداد فرقههای مذهبی در شیعه و سنی متعدد کنیم، زیرا نه با واقعیت تاریخی دانشها سازگاری دارد و نه انعکاس و نتایج و پیامدهای آن درست است. اگر شیعه بگوید من فقه دارم و اهل تسنن هم بگویند ما فقه داریم و هر کدام هم درصدد استیلا بر فقه دیگری باشند، امت بلافقه تولید خواهد …
Read More »گستره فقهِ اجتماعی در عصر غیبت
شبکه اجتهاد: احکام اجتماعیِ فقه تفاوتهایی با احکام فردیِ فقه دارد از اینرو اقامه حکومتی بر اساسِ آموزههای دینی و فقهی دقّتهایی مضاعف میخواهد. نگارنده با نفیِ اندیشه سکولار و نیز با نفیِ اندیشه تعطیلیِ احکام اجتماعی در دوران غیبت، تلاش دارد تا راهی سوم ارائه دهد و آن لزوم ابتنایِ احکام اجتماعی بر یقینیات است به عبارتی دیگر با …
Read More »گزارشی از کرسی نظریهپردازی «محوریه النص القرآنی فی البحث الفقهی»
ارائه دهنده کرسی نظریهپردازی «محوریه النص القرآنی فی البحث الفقهی» با بیان اینکه به قوانینی مشخص و روشن در علم اصول نیاز است، گفت: نمیخواهیم چیزی از اصول حذف کنیم بلکه قصد است مرجعیت قرآن در حد موعظه و نصیحت نشود و به عنوان چند بند در علم اصول نسبت به مرجعیت قرآن اضافه شود بنابراین باید در نظر گرفت …
Read More »معیار مستحدثه بودن مسئله فقهی چیست؟
اختصاصی شبکه اجتهاد: کرسی علمی-ترویجی «معیار مستحدثه بودن مسئله فقهی» با ارائه حجتالاسلام سیدرضا شیرازی، مدرس حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و حجتالاسلام دکتر سید علی دلبری، دانشیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی و دبیر علمی حجتالاسلام دکتر محمدتقی کریمی، …
Read More »چرا اصول فقه کاربردی؟/ مصطفی دری
شبکه اجتهاد: در رابطه با محتوای کتب درسی اصول فقه باید گفت آموزش آن به دانشپژوهان فقه به دو صورت ممکن است: روش اوّل، آموزش قواعد کشف حکم شرعی به شیوه اجتهادی است، بدین صورت که درستی یا نادرستی این قواعد دانش اصول فقه، مورد بررسی قرار گرفته و به بحث گذاشته شود. در این روش، دانش پژوه، با شیوه …
Read More »خبر واحد در مسائل عامالبلوی حجیت ندارد/ چرایی تمایز عقاید سید مرتضی در ناصریات
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، گفت: گاهی خبر واحد از مسائل حیاتی و مهم دینی است؛ سیدمرتضی در این زمینه معتقد است خبر واحد در این مسائل، معتبر نیست، زیرا عقلا در مسائل مهمه به خبر واحد اعتنا نمیکنند، مگر آنکه اطمینان نسبی ایجاد و محفوف به قرائن قطعی باشد. ببه گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدضیاء …
Read More »