دیدگاه و گزارش

انقلاب اسلامی در بخش مبانی فقه کُدهایی و پیشنهاداتی برای فقه داشته‌‌‌اند و ارائه کرده‌‌‌اند اما آیا دستگاه فقاهت این پیشنهادات را دریافت کرد و جدی گرفت یا نه سخنی دیگری است. انقلاب برای فقه با توسعه قلمروهای فقه کُدهایی هم چون ناتوانی مبانی موجود در همراهی با قلمروهای نوین ارائه کرد. انقلاب به فقه فهماند که با این مبانی …

در نشست رونمایی از کتاب «مکتب اجتهادی آخوند خراسانی» اثر آیت‌الله مصطفی محقق داماد به تأکید مؤلف بر مسئله صیانت از کرامت انسانی و پذیرش آن به صورت یکی از ادله اجتهاد تصریح و راهکارهایی همچون توسعه منطقه‌الفراغ، حجیت ادراکات عقلایی و تقسیم ادله به ادله مرجع و ادله عادی در راستای شتاب به موتور اجتهاد مطرح شد. به گزارش …

شبکه اجتهاد: از مسائل مهمی که فقیهان شیعی در دانش اصول به آن دقت ورزیده و آن را مبنای کار خود قرار داده‌اند، «سیره عقلا» یا «بنای عقلا» و یا «حجیت سیره عقلا»ست. می‌دانیم که غالب امارات اصولی و قواعد فقهی (همچون حجیت ظواهر، حجیت خبر واحد و…) از بناهای عقلایی است. پرسش مهم در این زمینه این است که: …

رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم با بیان اینکه طرح کلان الگوی فقهی و اسلامی در اداره جامعه، نه فقهی محض و نه بشری محض است، اظهار کرد: کسانی که خود را متکفل اندیشه اداره جامعه با فقه می‌دانستند با گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز هم تاکنون یک متن منسجم و بدون بهره‌گیری از تجارب بشری ارائه نکرده‌اند. …

حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان طی مقاله‌ای به نقد کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح – مقاصدجویانه و هرمنوتیکی» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط»» تألیف سیداحمد کاظمی موسوی، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح مقاصدجویانه و هرمنوتیکی است. در این کتاب بیان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: درس خارج استاد حمید درایتی از دروس خارج فقه متفاوت و متمایز با دیگر دروس است که روشی ابداعی در ارایه محتوا، چینش مطالب و پردازش روایات را در پیش گرفته است. استاد درایتی لزومی در فراگیری تمام ابواب فقهی برای نیل به درجه اجتهاد نمی‌بیند و بر این باور است که چنانچه سبک و روش مناسبی …

دغدغه‌ یک حقوقدان از پرداختن به اصول فقه ـ که اخیرا از آن با عنوان اصول استنباط حقوقی یاد می‌شود این است که در مقام نبود نص و ادله‌ اولیه، چطور می‌تواند یک حکم حقوقی صادر نماید/ اعتبار منابعی مثل شهرت و اجماع اگر بخواهد حجیت داشته باشد، در اصول فقه نمی‌توان آنها را به ‌عنوان مصادر حقوقی قرار داد …

مهدی نصیری استاد دانشگاه و پژوهشگر دینی می‌گوید: در عصر غیبت و سیطره مدرنیته نباید از حوزه و فقه انتظار شکل دادن به اتوپیای دینی (مدینه فاضله ) را داشته باشیم و این امر تنها با ظهور حضرت ولی عصر محقق خواهد شد. کسانی که غافل از تنگناهای موجود در عصر غیبت و زمانه سیطره مدرنیته، حوزه و فقه را …

به نظرم پژوهش کلاً رکود دارد و مختص حدیث و حوزه نیست؛ در دانشگاه هم علاقه بیشتر اساتید به تدریس است تا تحقیق. شاید علتش این باشد که ادبیات ایران ادبیاتی شفاهی است و دست به قلم نبوده‌ایم. ما بیشتر حرف می‌زنیم تا بنویسیم. ما از استناد یک شیء به خودمان می‌پرهیزیم. شاید هم به دلیل سختی پژوهش باشد. اگر …

عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی با اشاره به مباحثی که در مورد سکولاریزه شدن حوزه بیان می‌شود، گفت: بسیاری از اشکالات ناشی از آن است که میان فقه، علم و نظامات عینی کشور پیوند درستی برقرار نیست و شبکه اطلاعات و در رأس آن شبکه اطلاعات دینی ایجاد نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی جمالی، عضو …

آموختن علم فقه به این دلیل لازم است که قدرت اجتهاد و فهم الحدیث آن‌ها بالا برود؛ لذا به طلاب عرض می‌کنم: در فقه به درس خارج بیع نروید؛ بلکه به درس خارجی بروید که کثیرالروایه است؛ مانند خارج خمس یا خارج دیات یا خارج صلاه که اولاً قدرت رجالی و علم الحدیث و فقه‌الحدیث شما بالا برود که وقتی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد تبادکانی که درس خارج او از دروس دیرپا و ممتاز حوزه علمیه مشهد است، درس خارج مطلوب را درسی می‌داند که روی نقاط کلیدی و چالش‌های عمیق علمی تمرکز داشته باشد و فهم مطالب ساده را به عهده شاگرد بگذارد.او تقریر را بیان فهم شاگرد می‌داند و نه صرف نگارش مطالب استاد. آنچه پیش روی شماست، …

شبکه اجتهاد: یکی از مسائلی که اسلام پژوهان غربی در مسیر مطالعات خود همواره به آن توجه داشته‌اند همانا «مشابهت‌های میان فقه اسلامی با قوانین سایر ادیان و سرزمین‌ها» است. البته اینگونه به نظر می‌رسد که گرایش «خاستگاه یابی» برای تعالیم دینی و خصوصاً آموزه‌های اسلامی، جزئی جدایی ناپذیر از مطالعات اسلامی در مغرب زمین است و حتّی برخی همچون …

پژوهش پیش‌روی به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین رمضان محمدی بر آن است تا با تکیه بر اصول معیارهای نقد، گزارش‌های مجعول و برساخته را از غیر مجعول در سیره رسول خدا(ص)، تمییز و معرفی نماید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بعثت رسول خدا(ص) مهم‌ترین و اثرگذارترین حادثه در طول تاریخ بشر است. درگذشته و حال هر ملت و قومی، براساس مستندات مورد …

بیست‌وپنجمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با پرونده‌های ویژه‌ای چون «بانکداری اسلامی»، «روش استنباط احکام فقهی»، «درآمدی بر مناسبات سنت اسلامی و علوم اجتماعی اسلامی» و «فلسفه علم در ایران» همراه با آثار و گفتاری از شخصیت‌‌ها و فرهیختگان مطرح حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نباید تصور کنیم با پاک کردن صورت مسئله و اینکه کار فقیه، بررسی موضوع نیست، چالش‌های فقهی برطرف می‌شود، گفت: چالش‌های فقهی دینداری مردم را تضعیف می‌کند لذا شناخت و پاسخ به مسائل جدید، بزرگ‌ترین مسئولیت حوزه علمیه امروز است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، در میزگرد …

کنفرانس جهانی فتوا در مصر در حالی به کار خود پایان داد که علما و نخبگان دینی بر ضرورت بازنگری در مکانیسم صدور فتوا و نیز ترویج سبک اجتهاد گروهی به عنوان راهکار مقابله با بحران فتوا تاکید داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، مسأله فتوا و بحران‌های به وجود آمده در اثر ولنگاری در عرصه فتوا و آسیب‌ها و تبعات …

یک استاد حوزه و دانشگاه گفت: گزاره‌ها و قضایای اخلاقی عقلایی هستند اما قضایای فقهی ظنی و حداکثر ظن‌آورند؛ با این حساب اگر فقه بخواهد پویا باشد باید به جنبه‌های عقلانی و اخلاقی بیشتر توجه داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه و اخلاق دو دانش در تعلیمات اسلامی هستند که یکی از آن‌ها به‌ عنوان علم اخلاق ناظر بر …

شبکه اجتهاد: انتقاد علیه روحانیت نسبت به برآورده نشدن انتظارات از آن در ایفای نقش سیاسی- اجتماعی خود، پدیده‌ای جدید نیست و سال‌ها قبل از پیروزی انقلاب اسلامی نیز وجود داشته است. بعد از انقلاب نیز این توقعات همچنان استمرار داشته و حتی مطالباتی از جانب رأس نظام جمهوری اسلامی ایران (رهبری) متوجه حوزه و روحانیت گشته و توقع ورود …

نوسنده کتاب اعتبارسنجی احادیث شیعه با بیان این که در میراث حدیثی شیعه همخوانی بین دیدگاه های تئوریک در عرصه رفتار عملی وجود دارد، گفت: حدیث پژوهی و بازخوانی احادیث شیعه همراه با پیگیری احادیث شیعه وظیفه و رسالت شرعی حوزویان است.  به گزارش شبکه اجتهاد، سید علیرضا حسینی شیرازی، در اختتامیه سومین دوره رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان به …

مدتی است که درس «خارج آسیب‌های اجتماعی» در قم راه‌اندازی شده است. آیت‌الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی مدرس این دوره است و در این کلاس‌ها قرار است ماهیت و احکام آسیب‌های اجتماعی از نظر فقهی بررسی و درباره آن‌ها فتوا صادر شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام احسان رنجبر عیسی‌آبادی، عضو هیأت‌ امنای تشکل گروه‌های تبلیغی کشور که مبتکر راه‌اندازی …

محمدی با بیان اینکه تعارض سیاق آیه با خبر واحد از برخی کلمات علامه طباطبایی بر می‌آید و در بعضی موارد اخبار بر سیاق ترجیح داده شده است افزود: پیشنهاد می‌شود سیاق در مباحث اصولی به عنوان یک اماره مطرح و بحث شود زیرا سیاق از عوامل ظهورساز است و باید در مباحث اصولی به طور مستقل بدان پرداخت. به …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی (ره) از استوانه‌ها‌ و برجسته‌ترین فقهای معاصر شیعه در هشتم صفر سال ۱۴۱۳ هجری (۱۷ مرداد ۱۳۷۱) چشم از جهان فروبست. میراث بزرگ و درخشان ایشان سلوک اخلاقی، تحقیقی و تدریسی، تالیفات ماندگار و شاگردان برجسته ایست که منشاء تداوم و تحول در فقاهت تشیع هستند. از جمله برجستگی‌ها‌ی منحصر بفرد ایشان رسیدن به …

حجت‌الاسلام مصطفی دری، مدرس سطح عالی حوزه در نهمین میزگرد «مشق اجتهاد» با عنوان «چالش‌های فقه در دنیای معاصر» تاکید کرد: مشکلاتی که امروز در مواجهه فقه با دنیای معاصر شاهدیم ناشی از خود فقه نیست بلکه برگرفته از رویکرد و نوع نگاه فردی و نداشتن فقه حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی درّی، مدرس سطح عالی …

حجت‌الاسلام مسعودی از روش تناظر گزاره‌ای و روش گفت‌وگوی مشارکتی گام‌به‌گام به عنوان دو روش برای دستیابی به علم دینی از طریق مواجه مسائل روز با متون قرآنی و روایی یاد کرد و بر اهمیت خوانش مسئله‌محور از متون مقدس اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی، قائم‌مقام دانشگاه قرآن و حدیث و رئیس انجمن حدیث حوزه، …

حجت‌الاسلام مهریزی در نشست «شخصیت و حقوق زن در اسلام» گفت: اگر بپذیریم مردها رئیس‌ خانواده هستند، این ریاست مطلق نیست، زیرا در ریاست اولا توانایی مطرح است و دوم اینکه خود قرآن می‌فرماید «وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» و از همین رو، قوامیت باید در چارچوب قرآنی دیده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین نشست از سلسله نشست‌های علمی باشگاه کتابخوانی تخصصی …

نشست اختتامیه مدرسه هفتم «مشق اجتهاد» (طرح ملی روشمندسازی علوم اسلامی)، با حضور فقه‌پژوهان مرکز تخصصی آخوندخراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و با سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید محمدعلی ایازی (قرآن‌پژوه و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم و تحقیقات)، حجت‌الاسلام‌والمسلمین مجتبی الهی‌خراسانی (استاد حوزۀ علمیۀ مشهد و رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی قم) و دکتر محمود حکمت‌نیا …

حجت‌الاسلام سیدشبیری با اشاره به ضرورت پرداختن به مسائل رجالی و حدیثی در حوزه‌های علمیه که متکفل بیان علوم دینی و اسلامی هستند، بیان کرد: علی رغم وجود أهمیت و نیاز فراوان کمتر به این مباحث پرداخته شده و تحصیل و تعلیم دانش رجال منحصر در یک مقطع تحصیلی و بسیار محدود است و نباید به این وضعیت کم جان …

استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر لزوم کنار گذاشتن احتیاط بیش از حد در فتوا گفت: آرای فقهای گذشته با اینکه سرمایه عظیمی برای امروز است، ولی پاسخگوی نیازهای جدید نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین سید ضیاء مرتضوی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، با بیان اینکه فقه دانشی متکی به منابع و روش در …

شبکه اجتهاد: در این اوضاع و احوال اقتصادی و اجتماعی و در بزنگاه‌‌هایی چون عزاداری‌‌ها، اعیاد و شهادت‌‌ها در لابه لای سخنرانی‌‌ها و یا مطالبی که منتشر‌ می‌شود با مسائل و احادیثی مواجه‌ می‌شویم که یا از اساس صحت ندارد و جعلی محسوب‌ می‌شود و یا به طور صحیح و تخصصی فهم نشده است. نشر مطالب غیر دینی که به …