دیدگاه و گزارش

آیت‌الله خویی بر ثمره داشتن بحث مشتق تصریح داشت

آیت‌الله خویی بر ثمره داشتن بحث مشتق تصریح داشت

برخی از مرحوم آیت‌الله خوئی نقل کرده‌اند که بحث مشتق بی‌ثمر است؛ اما این نکته خلاف واقع است، در کتب فقهی ایشان دیده نمی‌شود و همچنین برخلاف شنیده‌های بنده در مجلس درس ایشان است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «کاربرد بحث وضع و مشتق در فقه» با همکاری مشترک پژوهشکده فقه و حقوق و انجمن اصول فقه حوزه چندی …

Read More »

فقه تمدنی، بزرگ‌ترین ظرفیت تقریب مذاهب

آیت‌الله خوئی هیچ‌گاه مخالف انقلاب نبود/ برخی افراد شئون مرجعیت را نمی‌شناسند/ بستن فضای سوءظن از سوی بدخواهان از ضرورت‌های بسیار جدی فرارروی شیعه است

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد مبلغی، استاد خارج فقه و رئیس مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی، در این گفتگو از جایگاه فقه تمدنی در تقریب مذاهب سخن گفته است. به باور رئیس پیشین دانشگاه مذاهب، فقه تمدنی، مهم‌ترین ظرفیت را در تقریب بین مذاهب دارد. عضو مجلس خبرگان رهبری معتقد است: هنوز به فقه تمدنی و جایگاه آن در تقریب، آن‌چنان‌که شایسته است، پرداخته نشده است.

Read More »

رفتارشناسی «شیخ انصاری» با محوریت حدیت تسلط

عمل به فتوای حرمت تعرض به حریم خصوصی مردم، به یک جریان تبدیل شود

استاد علیدوست در این نشست با نگاه سیستمی به بحث ورود فقها در باب معاملات با بیان چهار مقدمه و پنج مبحث مرتبط با موضوع «رفتارشناسی شیخ اعظم، ترسیم‌گر شناخت کلی از موضع‌گیری شیخ در بحث تسلط» بود و در این خصوص برخی از دیدگاه‌های شیخ را مورد نقد و بررسی قرار داد.

Read More »

عرفی شدن فقه، مذموم نیست

رنگ مشکی برای چادر بانوان مستحب نیست/ استفاده از رنگ‌های غیر از مشکی در حجاب، فی‌نفسه محذوری ندارد/ ساتریت حجاب هم به رنگ و هم به نوع پارچه بستگی دارد

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، زاده ۱۳۴۰ تهران است. نبوغ او وقتی بیشتر نمایان شد که در ۱۶ سالگی به دانشگاه وارد شد و در رشته فیزیک مشغول به تحصیل گردید. وی پس از وقوع انقلاب فرهنگی، وارد حوزه علمیه قم شد و تاکنون نیز در آن ماندگار شده است.

Read More »

درباره زوائد علم اصول نباید فقط چرتکته و قیچی نقد دست گرفت/ کارشناسان باید نظر دهند

درباره زوائد علم اصول نباید فقط چرتکته و قیچی نقد دست گرفت/ کارشناسان باید نظر دهند

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: درخصوص اینکه چه بحثی زائد است و کدام نیست نباید چرتکه انداخت بلکه باید گروهی کارشناس انتخاب و تمامی مراکز به صورت هماهنگ ـ نه صرفا یک مرکزـ اقدام به این کار کنند.

Read More »

اگر فقه جوابگوی اداره اجتماع نبود، باید احتیاط کرد

وظیفه فقه، رواج شادی در میان مردم نیست/ نمی‌توان تفریح را همواره مصداق لهو و لعب دانست

اختصاصی شبکه اجتهاد: اشکال مهمی که در باب فقه تمدن ساز، مطرح است، این است که آیا فقهی که تمام هم‌وغم خود را بر تنجیز و تعذیر گذاشته است، می‌تواند جامعه مسلمانان را به‌سوی تمدن و پیشرفت که از امور واقعی و غیرتعبدی هستند، برساند یا نه. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، از مدافعان فقه سنتی است. به باور وی، همین فقه موجود با همین رویکرد تنجیزی، تمدن پیشین مسلمانان را ساخته و بعدازاین هم خواهد ساخت.

Read More »

فقه تمدنی، نیازمند روش جدیدی در اجتهاد نیست

فقه تمدنی، نیازمند روش جدیدی در اجتهاد نیست

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الإسلام محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه «دانش‌های وابسته به فقه» در پژوهشکده فقه و حقوقِ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است. این استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم تا به حال، موفق به نگارش ده‌ها مقاله و کتاب پژوهشی شده است.

Read More »

فقه رسالتی؛ پایانی بر فقه رساله‌ای

نقش قواعد فقه در توسعه فقه نظام‌مند/ مصطفی شاکری

شبکه اجتهاد: فقه را دانشی معرفی کرده‌اند، که احکام فرعی و تفصیلی را از منابع آن استخراج می‌‌کند، که خروجی آن در رساله عملیه یا توضیح المسائل نمایان است. تفکری که سایه بر حوزه فقاهت افکنده، چنین می‌نماید که تمام تلاش فقیه برای صدور فتواست. جهان این فقاهت، دارای ابعادی است که گاه از رسالتِ حقیقی فقه دور شده و به تار و پود ذهنیت‌های تاریخی گره خورده است. چنین فقاهتی، که فقه رساله‌ای بر آن می‌نامیم، فرد را موضوع تلاش خویش قرار می‌دهد، آن هم فردی که در زمان صدور نصوص و در قرون اولیه تاریخ اسلام زیست می‌کند.

Read More »

مناسبات «فقه شهر» با «فتاوای غیرجازمانۀ فقه سنتی»

مناسبات «فقه شهر» با «فتاوای غیرجازمانۀ فقه سنتی»

امروزه شاهدیم، شهر به عنوان یک پدیده پویا اثرات انکارناپذیری بر زندگی مردمان خود گذاشته است. از آنجا که ساخت شهرها مبتنی بر اندیشه‌ای بنیادین رقم می‌خورد و خود بستری برای انتقال این اندیشه به ساکنانش می‌گردد، ضروری است نظام شهرسازی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و این مهم جز با هم‌اندیشی متخصصان علوم اسلامی و شهرسازی تحقق نمی‌یابد.

Read More »

بسیاری از دروس خارج صرفاً نقل قول هستند نه درس اجتهاد!

هنجارشناسی نظریه و نظریه‎پردازی در علوم نقلی/ ابوالقاسم علیدوست

استاد حوزه علمیه قم، تصریح کرد: خیلی از دروس خارج اصولا درس اجتهاد نیست و صرفا بیان نقل قول است در حالی که اجتهاد به معنی حقیقی خود گویای تلاش شخص فقیه هست در میدان ارائه نظر جدید و نقد نظر دیگران و این دو شاخصه و وجه ممیزه اجتهاد پویا از غیر آن است.

Read More »

ارتداد فکری، مستوجب مجازات حد نیست

ارتداد فکری، مستوجب مجازات حد نیست

اختصاصی شبکه اجتهاد: مجازات مرتد، ازجمله احکامی است که در چند سال اخیر، مورد هجوم و نقد جوامع روشنفکری قرار گرفته است. زمانی‌که این حکم برای افراد زیر ۱۸ سال صادر می‌شود (که ازنظر منشور حقوق کودک، کودک محسوب می‌شوند) مورد اعتراض مدافعین حقوق کودکان نیز قرار می‌گیرد.

Read More »

نظریه اعتباریات، مبنای نظام سیاسی اسلام

نظریه اعتباریات، مبنای نظام سیاسی اسلام

شبکه اجتهاد: کرسی عرضه و نقد ایده علمی با عنوان «ادراکات اعتباری و فقه نظام» چندی قبل در پژوهشگاه فقه نظام با ارائه حجت‌الاسلام امین‌رضا عابدی‌نژاد و نقد حجت‌الاسلام عباسعلی امیری در پژوهشگاه فقه نظام برگزار شد. در این جلسه عابدی‌نژاد تلاش کرد که میان نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و نظریه فقه نظام -که ریشه در آرای شهید صدر دارد- پیوندی برقرار کند.

Read More »

گذر از فقه شدنی نیست/ دانش فقه پتانسیل‌های عظیمی دارد

نگاهی به زندگینامه و آثار مرحوم داود فیرحی/ اندیشمندی که «قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام» را واکاوی کرد

سروش از بیرون به فقه نگاه می‌کند. از نتایج دانش فقه که خود را نشان می‌دهد، راجع به ماهیت فقه قضاوت می‌کند. شاید یک قیاس منطقی درست می‌کند که درخت را باید از میوه اش شناخت و میوه‌ی خراب، نشان از درخت مرده می‌دهد اما این گونه نیست. دانش فقه، دانشی که ۱۴۰۰ سال در تار و پود فرهنگ رفته، پتانسیل‌های عظیمی دارد؛ چه رهایی بخش و چه ویرانگر.

Read More »

فقه حکومتی از موضوع‌شناسی جامعه‌شناسان بهره می‌گیرد

هشت نکته پیرامون اقامه عزای سیدالشهداءِ در ایام کرونا/ علی‌اکبر رشاد

شبکه اجتهاد: آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و استاد خارج فقه و اصول در دومین نشست «هم‌اندیشی فقه حکومتی» در مسجد جمکران، با ارائه بخشی از نظریه خود در باب فقه حکومتی، به تعریف و مفهوم‌شناسی فقه حکومتی پرداخت. مباحثی که پیش‌ازاین به‌صورت تفصیلی در کتاب «دموکراسی قدسی» و همچنین درس اصول فقه و خارج اصول این استاد مطرح شده بود.

Read More »

نسخه‌های جدید آیت‌‌‌الله صانعی بر فقه زنان

نسخه‌های جدید آیت‌‌‌الله صانعی بر فقه زنان

آیت‌الله صانعی خطاب به اعضای فراکسیون زنان مجلس گفت: چنانچه با مشکلاتی در قانون و جامعه مواجه شدید مأیوس نباشید. نظرات فقهی متفاوت با قانون فعلی را مطالعه کنید و چنانچه فقهای گذشته و حال فتوا و نظر فقهی در موردی داشتند بررسی کنید و اگر حتی نیاز بود از مراجع تقلید استفتاء نمایید و با استناد به آن نظرات فقهی به صورت طرح به مجلس ارائه دهید و تلاش کنید که همگان در خصوص مشکل و راه حل آن بحث کنند.

Read More »

سقوط از امارات به اصول عملیه، فرایندی مخالف عقل و نقل!/ امروز در فقه، شهرت از خبر متواتر قوی‌تر عمل می‌کند

سقوط از امارات به اصول عملیه، فرایندی مخالف عقل و نقل!/ امروز در فقه، شهرت از خبر متواتر قوی‌تر عمل می‌کند

من برای این مطلب مناظره می‌کنم. مرحوم نجفی، صاحب جواهر، در آغاز بررسی هر مسأله ای، ابتدا شهرت را تبیین می‌کند. هر دلیلی هم که مخالف شهرت باشد، کنار می‌زند و بعضا احتمالات ضعیف را برای اثبات آن تقویت می‌کند. اگر به مخالفت با فقه جواهری متهم نمی‌شدم، مواردش را ذکر می‌کردم.

Read More »

برخی دروس فقه‌ مضاف، طرح همان مسائل قدیم است!/ اصول‌ فقه در برخورد با مسائل مستحدثه باید تکان بخورد

برخی دروس فقه مضاف، طرح همان مسائل قدیم است!/ اصول فقه در برخورد با مسائل مستحدثه باید تکان بخورد

شبکه اجتهاد: اولین اجلاسیه فقه مسائل مستحدثه با حضور اساتید دروس خارج حوزه‌های علمیه چندی قبل در سالن همایش مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد. بر اساس این گزارش: آیات و حجج‌اسلام والمسلمین مؤمن، استادی، اعرافی، علیدوست، شب زنده‌دار، میرمعزی، احمدی فقیه یزدی و غرویان از سخنرانان این اجلاسیه بوده و به ارائه نقطه نظرات خود پیرامون نحوه ورود در مسائل مستحدثه پرداختند.

Read More »

نمایه فهرست جامع دروس خارج سراسر کشور با قابلیت جستجوی زنده

نمایه فهرست جامع دروس خارج سراسر کشور با قابلیت جستجوی زنده

فهرست جامع اطلاعات دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه سراسر کشور در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ با قابلیت جستجوی پیشرفته اطلاعات بر اساس استان، شهر، نام استاد، ماده درسی، مبحث درس، زمان و مکان جغرافیایی بر روی «شبکه اجتهاد» قرار گرفت.

Read More »

در موضوعات مستنبطه عرفی جای تقلید نیست

مجتهد در موضوع، می‌تواند از فتوای مرجعیت سرباز زند!

به نظر می‌رسد می‌شود نظریه اجتهاد متوسط را از مبادی به موضوعات مستنبطه نیز تسری داد که به عنوان یک مبانی روش شناسانه در تلفیق علوم انسانی اسلامی و ساحت‌های بینا رشته‌ای علوم دینی مطرح شود

Read More »

باید در یافته‌های فقهی خود استقلال داشت/ اگر تحول نظام آموزشی صورت نگیرد، دچار رکود علمی می‌شویم/ امروز حوزویان عمیق درس نمی‌خوانند

هیچ دینی مثل اسلام نسبت به كودك توجه و برنامه‌ریزی نكرده است/ تدوین بزرگترین دائره المعارف کودک در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)/ بیماری‌ه اوتیسم، مقداری ریشه تربیتی دارد!

یک‌وقت می‌گوییم امروز اقتصاد کشور را می‌خواهند بر اساس یک فرمولی درست کنند و به یک فقیه بگویند شما این فرمول را بر اساس فقه درست کنید، این غلط است و به استقلال حوزه ضربه می‌زند.

Read More »

شرط ورود به مسائل مستحدثه، تعمق در اصول است/ عده‌ای از بزرگان به مسائل مستحدثه تن نمی‌دهند/ ثمره نظرات برخی نااهلان بازی با «فقه تشیع» است

هیچ فقیه شیعه مدعی عصمت و تحمیل نظر خود بر دیگر فقها نیست

دست اهل فضل را می‌بوسم که بیایند و در مسائل ورود پیدا کنند و صحنه را خالی قرار ندهند تا دیگرانی که اهل مایه و اهلیت این مسائل نیستند ورود پیدا کنند که تبعات آن قابل پیش‌بینی نیست. در حقیقت ثمره نظراتی که در برخی از مسائل مستحدثه از نااهلان اظهار می‌شود احیانا بازی با فقه تشیع خواهد بود.

Read More »

انتقاد امام(ره) از رساله‌های موجود/ ایشان عنایت فراوانی به موضوع شناسی داشت و مطالب را توأم با اخلاق مطرح می‌کرد

امام(ره) عنایت فراوانی به موضوع شناسی داشت/ ایشان مطالب فقهی را توأم با اخلاق مطرح می‌کرد

برخی‌ها طعنه به مرحوم فیض و دیگران طعنه می‌زنند که چرا موسیقی را جایز می‌دانند. ایشان می‌فرمودند به جای اینکه به اینها طعنه بزنیم بهتر است که ما دلایل آنها را بنگریم که اینها به چه دلیل جایز می‌دانند. بیان می‌کردند که مواظب کلماتتان باشید مبادا به آراء و نظریات دیگر مجتهدین توهین کنید.

Read More »

اجتهاد و فقاهت حافظ استمرار خاتمیت است/ دوری جامعه از اهل‌بیت(ع)، ضربه محکمی بر خاتمیت زد

اجتهاد و فقاهت حافظ استمرار خاتمیت است/ دوری جامعه از اهل‌بیت(ع)، ضربه محکمی بر خاتمیت زد

بدون هر گونه جزاف و گزاف باید گفت که اجتهاد به معنای دقیق و فقاهت به معنای دقیق حافظ استمرار خاتمیت است. یعنی شما اگر اجتهاد شیعه و فقهای شیعه را از دین بگیرید، باب وحی با رفتن پیامبر منسد شد و تفسیر وحی با رفتن ائمه اطهار به پایان رسید. بعد از آن کیست که می‌تواند از یک «لیس ینبغی ینقض الیقین بالشکّ» یا در صُحاح زراره و برخیش را «لا تنقض الیقین بالشکّ»‌ قاعده ارجمند استصحاب را استخراج کند و ده‌ها و صدها حکم را با این استنباط کند.

Read More »

هنوز تلقی دقیقی از فقه حکومتی شکل نگرفته است/ فقه حکومتی علم بینارشته‌ای نیست

هنوز تلقی دقیقی از فقه حکومتی شکل نگرفته است/ فقه حکومتی علم بینارشته‌ای نیست

فقه حکومت هنوز یک علم مستقل نیست؛ برخی نیز با این تلقی بحث کرده و فلسفه فقه حکومت می‌نویسند؛ نکته دیگر اینکه این فقه یک علم بینا رشته‌ای نیست و دو رشته در آن دخیل باشند. بلکه این علم فقه است و تنها در موضوع، مضاف به حکومت شده است. حکومت تنها موضوع فقه واقع می‌شود و از لحاظ خصوصیات …

Read More »

فرآیند اجتهاد منظومه‌ای در نظام‌سازیِ شبکه موضوعات شهرسازی

فرآیند اجتهاد منظومه‌ای در نظام‌سازیِ شبکه موضوعات شهرسازی

رکن اساسی هر تمدنی، «شهر» است و در چشم‌انداز رسیدن به تمدن نوین اسلامی، داشتن «فقه شهر» و پرداختن بدان با رویکرد فقه اجتماعی ضروری است. از این رو پژوهشگر حوزه علمیه مشهد در نشستی به تبیین چیستی، ابعاد، ساختار «فقه شهر» و قواعد حاکم در این عرصه پرداخته است.

Read More »
Real Time Web Analytics