اقتصاد و بازار

شبکه اجتهاد: نمودار ذیل احکام خمس سهام مطابق با فتوای مقام معظم رهبری آیت‌الله خامنه‌ای می‌باشد که کیفیت محاسبه آن طراحی شده است.

وقتی حاکمیت به دست حاکمیت اسلامی و شیعی است، بهترین فرصت است که ما رفت و برگشت بین حوزه اندیشه و عمل و سیاست‌گذاری را برقرار کنیم. متأسفانه این اتفاق نیفتاده است. شهید صدر در دو سطح وارد حوزه بانکداری اسلامی شد. در یک سطح ایشان در خصوص پیراستن نظام بانکداری متعارف جهان از مسئله ربا صحبت‌‌‌ می‌کند و در سطح دیگری به سمت ایجاد نظام بانکداری در جامعه اسلامی‌‌‌ می‌رود که این بحث ناتمام اندیشه شهید صدر است. یک درسی که باید از ایشان بگیریم هویت‌مند کردن سیاست‌‌‌‌های ماست. در جمهوری اسلامی ما ارتباط سیاست‌گذاری با پایه‌های نظری و …

شماری از مراجع تقلید در استفتائات جداگانه‌ای نظر خود را در رابطه با حکم سبد گردانی در بازار سرمایه و جزییات آن را بیان کرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، در سه سؤالی که از مراجع تقلید درباره حکم سبد گردانی در بورس شده آمده است: «بعضی افراد پیشنهاد می‌دهند که پول و سرمایه بدهید تا ما در بورس با آن کار می‌کنیم و سود حاصل از آن نصف باشد آیا اشکال دارد؟»، «اگر عامل یا همان وکیل شرط کند ضرر به عهده خود وکیل باشد و از پول شخصی ضرر را جبران می‌کند آیا اشکال دارد؟» و «اگر وکیل یا …

آیت‌الله علوی گرگانی در نامه‌ای به ریس جمهور در اعتراض به گرانی‌ها گفت: شرایط فعلی جامعه و ناله‌های قشر مستضعف و متوسط جامعه از فشار گرانی و بی‌ثباتی قیمت‌ها قلب هر انسانی دلسوز نسبت به مملکت را می‌آزارد؛ هرچه سریعتر فکری برای گرانی‌های بی‌رویه کنید. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله اسید محمدعلی علوی گرگانی در نامه‌ای به رئیس جمهور از او خواسته است هر چه سریعتر فکری کرده و با تقویت نظارت بر بازار و کاهش قیمت دلار به قیمتهای سابق و ثبات بخشی به اقتصاد کشور جبران کاستی‌ها کند. متن نامه به شرح زیر است: بسمه تعالی ریاست محترم …

فقها و مراجع تقلید معتقدند سهام شرکتی که تولید کالای حرام کنند، نمی‌توان در آن سهام سرمایه گذاری کرد. همین طور اگر بانک ربوی باشد این گونه است. اما اگر شرکتی که قصد خریداری سهام آن را دارم، تولیدکننده حرام و بانک ربوی نیست، خرید سهام و سود بردن آن از نظر شرعی ایراد و اشکالی ندارد و با توجه به این که بعد از تصویب قانون عملیات بانکداری بدون ربا، شرکت تولید کننده‌‌‌‌ کالای حرام و حتی بانک ربوی نداریم و مردم از لحاظ شرعی با اطمینان خاطر می‌توانند در شرکت‌‌های سهامی شرکت کرده و سود ببرند. به گزارش …

دریافت مالیات از خانه‌های خالی با بحث مالکیت خصوصی هیچ تعارضی ندارد؛ همانطور که خمس و زکات از مالکیت خصوصی اخذ می‌شود مالیات هم بر همین شکل است. به گزاررش شبکه اجتهاد، چندماهی است که پس از افزایش افسارگسیخته قیمت مسکن و اجاره بها در کشور بحث دریافت مالیات از خانه‌های خالی نقل محافل شده و هم دولت و هم مجلس آنگونه که به نظر می رسد براجرای این قانون مصر هستند. کارشناسان امر هم تأکید دارند که دریافت مالیات از خانه‌های خالی می‌تواند بر کاهش بهای مسکن و اجاره تاثیر بالایی داشته باشد و از فشار سنگینی که در …

حجت‌الاسلام سید عباس موسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی گفت: فروش وام ازدواج و سایر وام‌های قرض الحسنه خلاف قانون و حتی شرع بوده و به نوعی ربا محسوب می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید عباس موسویان عضو شورای فقهی بانک مرکزی در خصوص خرید و فروش وام ازدواج از طریق سایت‌های مختلف اظهار کرد: خرید و فروش وام ازدواج غیر قانونی است و صراحتا این موضوع از سوی بانک مرکزی تائید شده است. این وام با استفاده از منابع مردمی و ملی به امر خیر ازدواج اختصاص پیدا کرده است. وی ادامه داد: بودجه وام ازدواج از …

معاون پژوهشی پژوهشگاه تخصصی شهید صدر معتقد است: این‌که امروزه بانکداری اسلامی وارد زبان علمی شده و دیگر حرف زدن از آن خنده‌دار نیست، محصول خط شکنی شهید سید محمدباقر صدر است. ولی چیزی که امروز اجرا می‌شود، ایده شهید صدر نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سید امید موذنی، معاون پژوهشی پژوهشگاه تخصصی شهید صدر، در نوزدهمین قسمت از فصل جدید برنامه‌ی تلویزیونی «مصیر» کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما، در پاسخ به این سوال که هر فردی که درباره یک شخصیت پژوهش کرده او را برتر از بقیه می‌داند و نسبت خود با شهید صدر گفت: ما …

عضو هیئت‌ علمی دانشگاه علامه طباطبایی اظهار کرد: اسلام نظریاتی بسیار وزین‌تر از سوسیالیسم و لیبرالیسم درباره دخالت دولت، مالکیت و … دارد. اینکه عده‌ای می‌گویند اقتصاد اسلامی نداریم به این علت است که به سراغ این موضوع نرفته‌اند و به همین سبب می‌گوییم چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمداسماعیل توسلی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در پاسخ به اینکه چرا همچنان عده‌ای مصرّند که اقتصاد اسلامی نداریم، گفت: جواب این سؤال را با یک بیت شعر شروع می‌کنم که «چون ندیدند حقیقت، ره افسانه زدند». بعد از این همه سال تحقیق …

عرضه اولیه باعث رشد و توسعه شرکت‌های تازه تأسیس می‌شود ولی در عرصه ثانویه سهم شخص دیگری خریداری می‌شود و خریدار جایگزین او می‌شود؛ چه در بازار اولیه و چه در بازار ثانویه خرید کنیم یک فعالیت اقتصادی انجام می‌شود و هر دو مورد بدون اشکال است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست موضوع شناسی فقهی بورس و سهام عدالت با حضور دکتر حسین فهیمی مدیر عامل شرکت سپرده گذاری اوراق بهادار، حجت‌الاسلام والمسلمین سید عباس موسویان عضو شورای فقهی بانک مرکزی  و رئیس گروه اقتصاد موسسه موضوع شناسی احکام به همت این موسسه در سالن جلسات انجمن‌ها‌‌‌ی علمی حوزه در …

مفتی لیبی فتوایی را مبنی بر جایز نبودن خرید هیچ کالایی از امارات، اردن، مصر، فرانسه و عربستان؛ حال هرچقدر هم که آن کالا کوچک باشد، صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از النشره، الصادق عبد الرحمن علی الغریانی، مفتی لیبی با صدور فتوایی اعلام کرد: خرید هر کالایی، هرچقدر هم که کوچک باشد، از امارات، اردن، مصر، فرانسه و عربستان جایز نیست، چراکه فقهاء گفته‌اند که خرید کردن از دشمن جایز نیست، به این دلیل که با مال ما علیه ما قدرت می‌یابند. هر دلاری که به آنها پرداخت شود، به منزله تیری در سینه لیبیایی‌ها است. …

آیا به سرمایه‌ای که در بورس یا در محل دیگر سرمایه گذاری شده است، در سررسید سال خمسی، خمس تعلق می‌گیرد و باید خمس آن پرداخت شود؟ شبکه اجتهاد: حکم شرعی فعالیت در بورس چیست؟ آیا سرمایه گذاری در بازار سهام و خرید و فروش سهام جایز است؟ در ادامه به نظر مراجع تقلید در این زمینه می‌پردازیم: آیت‌الله خامنه‌ای: بورس بازاری است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد، بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این هست که باید معاملات در بورس نامشروع و خلاف قانون نباشد، در غیر این صورت حرام است. بطور کلی فعّالیّت …

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار کرد: چکش‌کاری‌های خوبی روی طرح بانکداری اسلامی انجام شده و کاملاً آماده است که در مجلس جدید به تصویب برسد اما باید نمایندگان جدید مجلس درباره این طرح توجیه و با آن همراه شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره دلایل تأخیر در تصویب طرح بانکداری اسلامی و اهمیت توجه مجلس جدید به تصویب آن پرداخت و اظهار کرد: علت اصلی اینکه این طرح در مجالس قبلی به ثمر نرسید …

مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی با اشاره به تحریم انواع حیله‌های ربا از سوی حضرت امام خمینی(ره)، اظهار کرد: بسیار جالب است که بنیانگذار کبیر انقلاب با وجود اینکه فقیه و فیلسوف بودند، بسیار حواسشان به ابعاد اقتصاد بود و آن را از دل شریعت استخراج کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی‌نیا، مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره اندیشه‌های اقتصادی حضرت امام خمینی(ره) پرداخت و اظهار کرد: چند محور را از فرمایش حضرت امام نقل می‌کنم که شاید کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. نظر قاطع ایشان این بود که …

یک کارشناس حقوق بانکی از حل یکی از معضلات فعلی شبکه بانکی و تسهیلات گیرندگان برای امهال مطالبات خبر داد و گفت: با تصویب شورای فقهی بانک مرکزی، مشکل شرعی استفاده از “عقد مشارکت مدنی” برای “امهال مطالبات بانکی” برطرف شده و بانک‌ها می‌توانند با رعایت شرایط لازم از این عقد، برای تسویه دیون مشتری‌های خود استفاده کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، یاسر مرادی درباره استفاده از عقود امهالی برای بدهکاران بانکی، اظهار داشت: شورای فقهی بانک مرکزی، در جلسه اخیر خود مشکل استفاده از عقد مشارکت مدنی برای امهال مطالبات بانکی را بررسی و از نظر شرعی برطرف کرده …

ایران یکی از قوی‌ترین نظام‌های حقوقی دنیا را در موضوع حقوق قراردادها دارد اما با تصویب لایحه تجارت نه تنها قراردادهای تجاری بلکه کل نظام قراردادهای کشور از بین خواهد رفت. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عباس کریمی، استاد تمام حقوق دانشگاه تهران درباره ارسال لایحه تجارت به شورای نگهبان به مهر گفت: ۴۲ ماده اول لایحه تجارت حداقل ۲۰ ایراد شرعی دارد و با مسلمات حقوق و فقهی ما مغایر است. وی اضافه کرد: همین ۴۱ ماده اول لایحه تجارت مربوط به حقوق قراردادها است و اصلاً نباید در لایحه تجارت بیاید بلکه اگر نیاز به اصلاح دارد باید …

شبکه اجتهاد: تجارت و داد و ستد در اسلام از جایگاهی بس والا برخوردار است. خرید و فروش و مبادله کالا و خدمات همانند دیگر عرصه‌های زندگی، از نظر اسلام دارای آداب و احکامی است که برای آن‌کس که قصد دارد وارد این عرصه شود دانستن آنها لازم و ضروری است، زیرا عدم آشنایی با آنها، موجب لغزیدن در دام ربا و حرام‌‌خواری و سلب برکت از مال و سرمایه می‌شود. فراگیری احکام و آداب، نخستین تکلیف وقتی انسان در کاری وارد می‌شود می‌بایست همه ابعاد آن را بشناسد و حتی بر جزئیات آن واقف باشد تا بتواند به شایستگی …

فصلنامه «اقتصاد اسلامی» در جدیدترین شماره خود مقاله‌ای با عنوان «تحلیل فقهی – حقوقی مبادله ارزهای قابل استخراج در اقتصاد اسلامی» به قلم حسین عیوضلو، محسن رضایی‌صدرآبادی و جواد نوری منتشر کرده است. شبکه اجتهاد: یکی از موضوعاتی که با گسترش فناوری‌های فضای مجازی و بین‌المللی در راستای جهانی‌شدن مورد توجه قرار گرفته، پدیده ارز‌ مجازی و سازوکارهای مرتبط با آن است. این پدیده نشئت گرفته از رشد فناوری به ‌نام بلاکچین و استفاده آن در فضای مجازی است. در این راستا با توجه به اهمیت مسائل شرعی و گسترش تهدیدها و فرصت‌های پدیده‌های فضای مجازی و لزوم تعیین موضع …

دکتر عادل پیغامی گفت: متأسفانه شورای فقهی موجود نیز نشان داده که به ابعاد کلان دقت نمی‌کند. شورای فقهی موجود، صرفاً بر اساس فقه جزءنگر وارد بورس می‌شود و می‌گوید که این معامله به‌لحاظ فقهی اشکال دارد یا نه. از منظر تکنیک‌ها و روش‌های مدیریتی نیز نسبت به سازمان‌های بورس و بازار سهام بزرگ دنیا دچار ضعفیم؛ یعنی ما در همان تکنیک‌هایی که دنیای سرمایه‌داری برای جلوگیری از غرر و تدلیس در این بازارها به کار می‌گیرد، دچار ضعف هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان باتوجه به تحولات اخیر بازار سرمایه، …

پیغامی گفت: شورای فقهی موجود در بازار بورس ثابت کرده است که به ابعاد کلان توجه ندارد و با فقه جز نگر وارد بورس شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر عادل پیغامی، استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) در اولین نشست از سلسله نشست‌های مجازی اقتصادنا در سال ۹۹ به موضوع «آشنایی با بازار سرمایه (بورس)؛ تأملی بر ابعاد فقهی و اقتصادی» اشاره کرد. وی اظهار کرد: ما در مورد بازار بورس و سرمایه با بحث حوزه اقتصاد مواجه هستیم، اقتصاد در تولید خلاصه می‌شود و رهبر انقلاب نیز در شعار سال وقتی تأکید بر اقتصاد داشته اند به …

نمی‌خواهیم بگوییم بورس قمار است، اما حاکمیت فضای موجود در بورس شباهت زیادی به این پدیده دارد. قمارباز با پذیرش ریسک بالا با سودای درآمد بادآورده اقدام می‌کند و این روحیه در فضاهای هیجانی نیز نمود پیدا می‌کند. آیا این وضعیت مطلوب اسلام است؟ آیا این عاقلانه است؟ مقصر اصلی این جریان مردم نیستند بلکه کسانی هستند که مروج این مسایل هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی‌نیا عضو شورای فقهی بورس و استاد حوزه و دانشگاه در عرصه اقتصاد در گفت‌وگو با خبرنگاران،‌ با اشاره به شرایط اخیر بورس در کشور، گفت: در خصوص وضعیت فعلی بورس …

حجت‌الاسلام والمسلمین نظری درباره عرضه سهام دولتی در بورس در قالب ETF اظهار کرد: این موضوع و به ویژه بلوکه شدن پول مردم به مدت دو ماه از منظر شرعی مشکلی ندارد، بلکه برای ساماندهی شرکت‌های مشمول این صندوق‌هاست. لذا تا زمانی‌که امکان و خرید و فروش آن‌ها فراهم شود، باید این پول‌ها بلوکه باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن نظری، عضو کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای فقهی بانک مرکزی، در گفت‌وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره مسائل شرعی مرتبط با عرضه اموال دولتی در بورس و همچنین صندوق‌های ETF پرداخت و گفت: …

عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار درباره مسائل شرعی سود سرمایه گذاری در صندوق‌های (ETF) توضیحاتی را ارائه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عباس موسویان عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، درباره مسائل فقهی سود حاصل از خرید و فروش سهام صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) اظهار کرد: از نظر مراجع تقلید خرید و فروش سهام دو شرط دارد. شرط نخست این است که کالاهای تولیدی در آن شرکت از مسیر حرام تولید نشده باشد و شرط بعدی اینکه شرکت سهامی،  دارای سود ربوی نباشد. وی ادامه داد: سرمایه گذاری در بورس …

کتاب «دراسات فی فقه الربا فی، عشره فصول من احکام المعاملات و البنوک» اثر استاد ناظم‌زاده قمی به همت بوستان کتاب چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «دراسات فی فقه الربا فی، عشره فصول من احکام المعاملات و البنوک» به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین سید اصغر ناظم‌زاده قمی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به‌تازگی از سوی مؤسسه بوستان کتاب کتاب منتشر شد. بنابراین گزارش استاد ناظم‌زاده قمی در این اثر «معنای ربا در لغت و قرآن و ادیان گذشته»، «چگونگی تشریح ربا در اسلام»، «ادله حرمت ربا در قرآن»، «سنت و اجماع»، «شبهات وارده …

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد گفت: پذیرش شخصیت حقوقی بحث مهم و کاربردی است که امروزه عمده‌ترین فعالیت‌ها در قالب همین شخصیت حقوقی صورت می‌گیرد و حل آن ضرورت اجتناب ناپذیر است که شرکت‌های سهامی مصداقی از این مسائل است و با توجه به اینکه شرکت‌های سهامی نقش بزرگی در اقتصاد دارند که اگر شرکت‌های سهامی به لحاظ فقهی مشروعیت نداشته باشند چالش بزرگ اقتصادی به وجود خواهد آمد چراکه اقتصاد کشور بر اساس شرکت‌های سهامی عام است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در …

دکتر پیغامی گفت: متاسفانه به دلیل اینکه در حوزه و دانشگاه، مباحث فلسفی اقتصاد جایگاهی ندارد، آن لایه‌ای از اندیشه‌های شهید مطهری که فلسفه اقتصادی اسلام را در دنیای معاصر با مقتضیات زمان و مکان فعلی، برای انقلاب اسلامی تدوین شده است، مورد توجه قرار نگرفته است. آنچه که ما از شهید مطهری انتظار داشتیم و این انتظار به غایت انجام شده و هیچ نقصی در آن نیست، طراحی خطوط پایه‌ای و بنیادین اندیشه اقتصادی است که سئوالات بنیادینی که امثال آدام اسمیت در اقتصاد پاسخ دادند، شهید مطهری پاسخ دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، شهید آیت‌الله ‌‌مرتضی مطهری(ره) از …

شبکه اجتهاد: موضوع برخی از احکام شرعی، کلمه‌هایی است که معنایی خاص دارند. معنایی که شارع خود آن‌ معنا را به وجود آورده و با خصوصیاتی که دارد، پیش از این در شرایع پیشین سابقه نداشته است. از این‌گونه موضوع‌ها می‌توان نماز و روزه و زکات را نام برد. این‌گونه از موضوعات احکام را «موضوعات مخترع شرع» می‌نامند. در مقابل این نوع از موضوعات، موضوع‌هایی قرار می‌گیرند که در آن‌ها شارع کلمه‌‌ای را با همان معنای لغوی یا عرفی خودش، موضوع حکم شرعی قرار داده و هیچ تصرفی در معنای آن نکرده است. برای این قبیل موضوعات، نمونه‌هایی فراوان مانند …

در این تحقیق سعی شده است با استفاده از روش‌‌های تاریخی، بنیادی و توصیفی ابعاد فنی، اقتصادی ارزهای مجازی تبیین شود، سپس بر اساس روش‌های معتبر فقهی اعم از فقه معاملات و فقه نظام مبتنی بر چارچوب اقتصاد اسلامی، حکم مبادله با ارزهای مجازیِ قابل استخراج (مانند بیت‌‌کوین) مورد تحلیل قرار گیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و انجمن اقتصاد اسلامی ایران، شماره ۷۷ فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی (دوره ۲۰، بهار ۱۳۹۹) در ۳۰۰ صفحه به سردبیری حجت‌الاسلام دکتر سیدعباس موسویان منتشر شد. این شماره حاوی ۱۰ مقاله با عناوین: «اخلاق اقتصادی از …

اعضای کمیته پولی و مالی اسلامی حوزه علمیه، در نامه‎ای به حجت‎الاسلام والمسلمین حسین‌زاده‌بحرینی، رئیس کمیته پولی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس، به تصویب طرح بانکداری اسلامی هشدار داده و نکاتی در انتقاد از آن مطرح کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، طرح بانکداری اسلامی، چند سالی است در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است. هرچند روز گذشته یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، از موکول شدن بررسی این طرح به مجلس یازدهم خبر داد، اما برخی از اعضای کمیته پولی و مالی اسلامی حوزه علمیه کسب اطلاع کرده‎اند که برخی از نمایندگان اصرار دارند در این ایام پایانی مجلس، …

پژوهشگر فقه اسلامی ضمن اشاره به سه قاعده راهگشا برای حل تعارض میان اقتصاد و سلامت در دوران کرونا، تصریح کرد: این طور نیست که در هر شرایطی اهمیت جان انسان از اهمیت مسائل اقتصادی بیشتر باشد، چراکه اگر نظام اجتماعی تحت تاثیر قرار گیرد، بسیاری از خانواده‌ها دچار مشکلاتی نظیر فقر و فلاکت می‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مسائلی مهمی که در غالب کشورهای درگیر با ویروس کرونا ایجاد شده، اولویت‌بندی میان اقتصاد و سلامت است. برخی بر این باورند که سلامت شهروندان از اولویت برخوردار است و شرایط قرنطینه در کشورها باید تا پایان اپیدمی کرونا …