اندیشوران فقهی

شبکه اجتهاد: زهره اخوان مقدم، دانشیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، ۲۰ بهمن ماه به ارائه مباحثی در نشست «واکاوی برخی روایات حجاب، منسوب به حضرت زهرا(س)» پرداخت و ناصر نجفی، پژوهشگر مؤسسه فقاهت و تمدن‌ اسلامی با فاصله نسبتا طولانی، به نقد مباحث این استاد دانشگاه پرداخت. اکنون پاسخ اخوان مقدم و جوابیه نجفی را می‌خوانید. زهره اخوان …

آثار فقه‌ مقارنی که پس از اثر مرحوم زنجانی منتشر شدند و حالت تعلیقه بر کتاب الفقه علی المذاهب الاربعه داشتند، مقید بر آوردن آرای مشهور امامیه نبودند. مثلاً مرحوم مغنیه غالباً نظرات فقهای معاصر مانند مرحوم خویی و یا حتی آرای خودش را آورده است. در حالی که مرحوم زنجانی مقید به آوردن آرای خودش نبوده و چه بسا …

استاد فاضل لنکرانی در خصوص جزئیات سفرش به نجف، گفت: از آیت‌الله سیستانی سؤال کردم که شما از این عدول خبری دارید و مستندی دارد؟ ایشان فرمودند، من چنین چیزی را نشنیده‌ام. ولی بعد هم فرمودند که من تمام اسناد نائینی را دارم و چنین چیزی در ‌‌آن‌ها نیست؛ و این عجیب است که امروز در بعضی فضاهای مجازی می‌خواهند …

ما برای نسبت دادن یک ایده بزرگ فقهی به یک مرجع یا مجتهدی طبیعتا نمی‌توانیم به تک‌گزاره‌ها استناد کنیم، حتما باید برویم و مبانی فقهی و اصولی ایشان را آن هم به روش اجتهاد نه به روش گزینشی بررسی کنیم و ببینیم که ایشان وظایف امام(ع) را چه می‌داند؟ و در بحث نیابت به‌ویژه نیابت عامه چه دیدگاهی درمورد نیابت …

استاد ابوالقاسم علیدوست ضمن اشاره به سه دیدگاه پیرامون کارایی اصول فقه موجود در فقه اجتماعی تصریح کرد: در مسائل اجتماعی نباید درگیر الفاظ نصوص بود مخصوصا آنجایی که می‌خواهیم از عقل استفاده کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «اصول فقه اجتماعی» صبح امروز هفدهم اسفندماه با سخنرانی آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در مرکز …

ما امروز با دیدگاه‌هایی مواجهیم که با عنوان مباحث فقهی مطرح می‌شوند و ادعاهایی دارند؛ مثلا اینکه برخی از اینها ادعا می‌کنند «فقه انقلاب فقهی است که به تحولات انقلابی و نظریه‌پردازی در راه آرمان‌های انقلاب پرداخته است»، مبنایی کاملا نادرست دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مطالب قابل‌تامل در نسبت با دستگاه فقه خوارجی، ادعای «خط امام» در …

مساله‌ای که در زمان گذشته در حوزه حکمرانی بود، با مساله امروز متفاوت است. اینکه کسانی می‌گویند اگر کسی شمشیر کشید باید با او بجنگیم، ‌اگرنه، نه؛ چون در نصوص ما حرف از شمشیر است، این حرف‌ها ارتجاعی است…علی‌رغم اینکه اینها ژست روشنفکری دارند، اما فهم آنها کاملا مرتجع و بنیادگرایانه است و اقتضائات را نمی‌فهمند. شبکه اجتهاد: موضوع فقه، …

کار فقیه شناخت موضوعات نیست بلکه وظیفه فقیه استخراج حکم است. موضوع شناسی و تبیین موضوع تخصص‌ها‌‌ی متعدد است. لامحال فقیه نمی‌تواند همه این تخصص‌ها‌‌ را به دست بیاورد. فقیه لازم نیست که در باب ناباروری متخصص باشد. لازم نیست که در موضوع تبادل ارز دیجیتال متخصص باشد. ولکن وقتی می‌خواهد فتوا بدهد باید بداند ارز دیجیتال چیست و موضوعش …

حجت‌الاسلام نعیمیان گفت: رویکردی می‌تواند حوزه را فعال کند و درس‌ها و پژوهش‌های حوزه، اندیشکده‌های در حال طراحی حوزه، اندیشکده‌های بالقوه حوزه را جهت دهی و فعال کند که رویکرد فقه نظام ساز را مد نظر داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ‌‌ذبیح الله نعیمیان، مدیر موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) شعبه قم، در توضیح نسبت فقه …

حجت‌الاسلام ‌‌سعیدی با بیان اینکه آنچه محل توجه و دقت است نقش علوم انسانی در تولید و تبیین موضوعاتی است که جنبه اجتماعی و سیال دارد، گفت: این دسته از موضوعات از آنجا که عینی نیست، مبتنی بر فهم متفاهم عرفی و سیال جامعه در برش و قطعه‌ای از زمان است و اصطیاد این فهم‌های پراکنده که جنبه گفتمانی دارد …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم پیرامون وضعیت کتب درسی حوزه اظهار کرد: الان آمده‌اند الفائق را ارائه کرده‌اند. کفایه کجا و الفائق کجا؟ الفائق پنج شش بحث دارد که یکسری از آنها در اصول الفقه هم هست.‌ این کتاب کجا می تواند جای کفایه را با آن حجم و گسترده بودن بگیرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع تغییر کتب …

اختصاصی شبکه اجتهاد: هفته گذشته بود که قلب تپنده مرجع بیدار و مدافع غیور حریم اهل‌بیت (علیهم‌السلام) آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی از حرکت بازایستاد و روح بلند و بی‌قرارش که مشتاق لقای پروردگار بود، کالبد تن را شکست و به ملکوت اعلی پیوست. این فقیه اهل­بیت‌ (ع) از شاگردان برجسته آیات عظام بروجردی، حجت، خوانساری و گلپایگانی بود و مدتی …

استاد عابدی در سخنانی گفت: در دوران اخیر فکر نمی‌کنم کسی بیشتر از مرحوم آقای سید جلال آشتیانی در فلسفه کار کرده و از همه بیشتر در این موضوع اصرار داشته باشد؛ آیت‌الله صافی با اینکه مخالف فلسفه بود و آن را قبول نداشت ولی به‌تمام معنا آقای آشتیانی را دوست داشت و این از روی تدین آیت‌الله صافی گلپایگانی …

آیت‌الله میرزا علی فلسفی در ۱۲بهمن ۵۷ همراه تعدادی از علمای برجسته مشهد جهت شرکت در مراسم استقبال از امام به تهران رفت و در مرداد ۵۸ به مجلس خبرگان راه یافت تا آموزه‌های علمی خود را در صحنه عمل به کار گیرد و در تحکیم پایه‌های نظام اسلامی سهیم باشد. شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله میرزا علی فلسفی تنکابنی فرزند …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، در گفتگویی «تنوع رشته‌های دانشی»، «تخصص گرایی»، «تقویت وجه اجتماعی»، «پر رنگ شدن وجه سیاسی» و «رشد نسبی تمایلات بین الملل» را از مهم ترین ویژگی‌های حوزه امروز برشمرد و نقدی بر کمرنگ شدن «سنت مباحثه» در حوزه امروز دارد و بیان‌ می‌کند که اگرچه در حوزه کنونی به مسایل جدید فقهی توجهی …

دبیر همایش یکصدمین سال باز تأسیس حوزه علمیه قم به تشریح اهداف و سیاست‌های این دبیرخانه پرداخت و گزارشی از سایت این همایش بین المللی ارائه کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حوزه علمیه قم از بزرگ ترین حوزه‌های علمیه شیعیان است که در شهر قم واقع شده است که در قرن اخیر توسط آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی و …

مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، گفت: همچنانکه ما‌ نمی‌توانیم ابزارهای گذشته را که جایگاه خود را از دست داده است امروزه به کار بگیریم، طبیعتا در حوزه آموزشی هم باید ابزارها را روزآمد کرده و دانشجو را بر اساس آن ابزارها و روش‌ها به فرآیند آموزشی بکشانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …

حضرات آیات خامنه‌ای، سیستانی، نوری همدانی، علوی گرگانی، جوادی آملی، سبحانی، مکارم شیرازی، شبیری زنجانی، وحید خراسانی، فیاض، مدرسی و جمعی از فقها و علما در پیام‌های جداگانه‌ای ارتحال شیخ الفقهاء و استوانه حوزه علمیه قم آیت‌الله العظمی حاج شیخ لطف‌الله صافی گلپایگانی را تسلیت گفتند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، قلب تپنده مرجعی بیدار و مدافع غیور حریم اهل‌بیت عصمت …

یکی از دغدغه‌ها‌ی امام خمینی(ره) در سالهای آخر عمر شریفشان این بود که با توجه به نیازهای گسترده جمهوری اسلامی به آراء فقهی، فقه امامیه متهم شود که پاسخگوی نیازهای امروز جامعه نیست. دست‌کم بخشی از کارآمدی جمهوری اسلامی به عنوان یک حکومت دینی در گرو کارآمدی فقه و فتاوای روزآمد فقهی است، به گونه‌‌ای که مدیران کشور در عرصه‌ها‌ی …

آقازاده مرحوم ‌‌‌‌آیت‌الله گلپایگانی درباره چگونگی مرجعیت ایشان‌‌ می‌گوید: «آقا» زمانی که مرجعیت را به قول خودشان با اصرار بر گردن ایشان گذاشتند، تنها یک تومان در جیب داشتند و چندماه توان پرداخت شهریه را هم نداشتند. ایشان به مردم اهمیت‌‌ می‌دادند تا جائیکه وقتی در جریان شهید جاوید از ایشان خواستند از اهانت کنندگان به ایشان شکایت کنند، فرمودند: …

علم فقه فرزند قرآن و حدیث هست به جهت اینکه تکیه گاه و مستندات اصلی فقه، قرآن و حدیث است لذا به نظر‌ می‌رسد کسی که‌ می‌خواهد مجتهد در فقه باشد و درس خارج فقه بدهد، قبل از آن باید مجتهد در قرآن و حدیث باشد. اگر اطلاعات استاد فقه از علوم قرآن و حدیث در حد عمومی باشد، کفایت‌ …

حق حوزه و روحانیت است موقوفاتی که مردم برای روحانیت در طول تاریخ قرار داده‌اند به روحانیت برگردد. حاکمیت در این صورت می‌تواند همه بودجه پرداختی خود را قطع کند. یعنی سازمان اوقاف بیاید تمام موقوفاتی که برای روحانیت وقف شده را به‌درستی، تنقیح و منظم‌شده از چنگ متصرفان درآورده و به دست خود روحانیت بدهد تا این غائله ختم …

تصویر ذهنی فعلی ما در حوزه این است که اگر بخواهیم در یک زمینه‌ای نظر بدهیم، از متخصص آن حوزه پرسش می‌کنیم. این روش به ویژه در مسائل اجتماعی مربوط به اقتصاد و سیاست، در عمل نادرست و جهت دار است. موضوعات به راحتی دریافت نمی‌شود و اینگونه نیست که در مشورت با یک کارشناس بتوان به موضوع شناسی دقیق …

شبکه اجتهاد: چندی پیش حجت‌الاسلام رسول جعفریان در دو متن کوتاه (توئیت) نکاتی پیرامون بحث تمدن‌سازی و نقش حوزه علمیه بیان کرد که در پی بازنشر یادداشت ایشان در یکی از گروه‌های واتساپی و درخواست یکی از اعضای گروه از حجت‌الاسلام محسن الویری برای بیان دیدگاه خود در این زمینه، ایشان هم دیدگاه خود را در قالب یادداشت زیر در …

سنت گرایی از این جنبه منفی است که بخواهیم بر همان نظریات سلف صالح باقی بمانیم چرا که این امر باعث عقب ماندگی حوزه ها می شود. هنوز عده ای تأکید دارند که باید راه سلف صالح را طی کنیم و با همان نظرات آشنا شویم، اما به نظر می رسد حوزه ها برای اینکه در این عرصه نیز پیشرفت …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت موضوع شناسی در حوزه‌های علمیه، گفت: «اشتغال زنان» در ظاهر مساله جدیدی نیست و سابق بر این هم زنان بیرون از منزل فعالیت داشتند، اما در واقع، چون مناسبات اجتماعی تغییر کرده است، اینکه الگوی مطلوب اشتغال زنان در زمان حاضر چیست، نیاز به موضوع شناسی دارد و نمی‌توان …

مردم فکر می‌کنند که حوزه‌های علمیه از دولت ارتزاق می‌کنند در حالی که این باید تبیین شود که هیچ روحانی و عالم دینی از بودجه دولت خرج ارتزاق نمی‌کند و این باید خیلی مشخص و شفاف گفته شود که هیچ طلبه‌ای برای زندگی‌اش و گذران زندگی‌ا‌ش دیناری از دولت ارتزاق نمی‌کند. توجه کنید که بنده از طلبه حرف می‌زنم نه …

رحیم‌پور ازغدی گفت: تشکیل حکومت صددرصد دینی در عصر غیبت امکان پذیر نیست و دروغگوها مدعی این امر هستند. فقط مهدی موعود (عج) می‌تواند این حکومت را تشکیل دهد. حکومت شیعی بر خلاف نظام‌های زرسالار، زورسالار و تزویرسالار است. بعدها از امام (ره) در ارتباط با حکومت عدل علی پرسیدند و ایشان فرمودند: حکومت اسلامی باید دارای ملاک‌های اسلام باشد، …

دوازدهمین اجلاسیه سراسری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و علمای بلاد که به مدت دو روز در قم برگزار شد، با قرائت بیانیه ۱۰ ماده‌ای به کار خود پایان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، دوازدهمین اجلاسیه سراسری جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و علمای بلاد که به مدت دو روز در قم برگزار شد، با قرائت بیانیه ۱۰ ماده‌ای به …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: کسانی که قائل به ضرورت و لزوم تغییر متون درسی اصلی حوزوی هستند،‌ می‌گویند ما بیشتر به سراغ قالب و ساختار یک متن‌ می‌رویم تا محتوا. هرچند در نگارش‌های مرتبط با یک متن آموزشی نباید از دستاوردهای جدید علمی هم غافل شد. الان در دروس خارج حوزه کمتر مجتهدی را‌ می‌بینید که …