همه مطالب

شماره چهارم دوفصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» با هدف نشان دادن ظرفیت گسترده دانش فقه و علوم مرتبط در عرصه‌های گوناگون از سوی موسسه مفتاح کرامت عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین شماره دوفصلنامه تخصصی «مطالعات فقه معاصر» (پاییز و زمستان ۱۳۹۶)، با مدیر مسئولی و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد ورعی محقق و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم به‌تازگی چاپ و منتشر شد. بنابراین گزارش، در چهارمین شماره دوفصلنامه «مطالعات فقه معاصر»، هفت مقاله از اساتید، صاحب‌نظران و پژوهشگران حوزه فقه و اصول، همراه با چکیده مقالات به زبان عربی و انگلیسی به چاپ رسیده است. این دو …

خداوند در شریعت خود مقاصد و اهدافی دارد، یعنی در بحث انزال کتب نظام و هدف وجود دارد و عدالت نیز پیشین دینی است و روش شارع نیز برای عقل قابل فهم است. شما باید نصوص را اصل قرار دهید و مقاصد را نیز نصوص تفسیر می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتگویی بر لزوم نظامی سازی فقه‌های اجتماعی سیاسی تاکید کرد. عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی «رابطه دو طرفه نصوص دینی و اهداف شریعت» را …

دکتر عبدالوهاب فراتی معتقد است باید فقیه حاکم را به گونه‌ای قانع کرد که قرار نیست حکومت دینی، الزاماً بر نظرات او استوار باشد. اینکه فقیه حاکم، به این نتیجه برسد که خود معیار دینی بودن امور در دولتش می‌باشد، برای حکومت اسلامی خطرآفرین خواهد بود. شبکه اجتهاد: شیوه‌ی تعامل جمهوری اسلامی ـ به‌عنوان یک حکومت دینی ـ با مراجع معظم تقلید، یکی از موضوعات مهمی بوده که میزان اهمیت آن در دوره‌های مختلف پس از انقلاب اسلامی، در برهه‌های مختلف و به کرّات به اثبات رسیده است. در این راستا، مباحثات گفت‌وگویی با دکتر عبدالوهاب فراتی داشته است. فراتی …

استاد سطح خارج حوزه علمیه تأکید کرد: باید مرزها روشن شود و مطالب خود را به شهید صدر منتسب نکنیم؛ گذر از فقه موضوعات به فقه نظامات ربطی به آرای شهید صدر ندارد. برخی چون می‌خواهند حرفی بگویند ولی از گفتنش واهمه دارند آن را به شهید صدر نسبت می‌دهند؛ در حالی که حرف خود را می‌زنند. لذا اگر گفته می‌شود، فقه نظام و نسبت آن با شهید صدر موجب تخریب نظریات صدر است. از این منظر قابل بحث است وگرنه شهید صدر دنبال نظام‌سازی اقتصادی بوده هرچند از تعبیر نظام کمتر بهره برده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام …

این رویکرد، با تکیه به نصوص فرعی قرآن و سنت رسول خدا(ص) به کشف مقاصد شریعت همت می‌نماید. معرفت و فهم فقهی این گروه از متون و آموزه‌های دینی نه تنها با مقاصد و اهداف کلی نصوص آیات قرآن و سنت رسول(ص) بی‌گانه و ناسازگار نیست، بلکه پیوند ژرف و عمیق با آن‌ها دارد و تنها می‌توان آیات و روایات را در چارچوب مقاصد فهم نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فهم نصوص شرعی در پرتو مقاصد الشریعه» به همت انجمن علمی پژوهشی فقه و اصول و گروه علمی فقه و اصول، در جامعه المصطفی نمایندگی گرگان برگزار شد. …

این کتاب دربرگیرنده نظریات، آرا و افکار بزرگان حوزه فقه و قانون است که در یک مقدمه و شش نشست نوشته شده و هر نشست از شناسنامه‌ای برخوردار است که در آن، ارائه دهندگان، ناقدان، دبیر علمی و دبیر اجرایی معرفی شده‌اند و در پایان هر نشست، گزارشی تفصیلی از آن ارائه شده و این گزارش شامل سؤال و جواب مؤلفان و ناقدان است که در نهایت به جمع‌بندی مباحث رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در جهت اعتلای تقنین کشور از رهگذر ارائه تصویری از توانایی‌های معارف دینی به‌ویژه فقه در پاسخ به مقتضیات زمان …

متأسفانه بعد از گذشت پنج سال از قوانین حدود و قصاص و دیات موضوع ماده ۲۱۶ ق.م.ا. مصوب ۱۳۹۲ و ماده ۵۴۹ ق.آ.د.ک. مصوب ۱۳۹۲ هنوز آیین‌نامه اجرایی آن تهیه و ابلاغ نشده است؛ حال سؤال این است که بر اساس کدام قانون و دستورالعمل احکام حدود و قصاص اجراء‌ می‌شود؟ اگر در اجرای حدود و قصاص مجری دچار اشتباه شود چه کسی مسئول است؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: ماده ۲۱۶ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ مقرر می‌دارد: «اجرای احکام حدود، قصاص و دیات براساس آیین‌نامه‌ای است که تا شش ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون توسط رئیس قوه قضاییه …

آیت‌الله شبیری زنجانی، تخصص در اصول و فقه را برای ورود به بسیاری از پژوهشهای دینی ضروری دانست و گفت: طلبه قبل از آنکه وارد هر رشته‌ای در علوم اسلامی بشود مناسب است اصول و فقه را خوب خوانده باشد و به مبانی اجتهاد مسلط شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانی روز گذشته در دیدار با اعضای موسسه بنیاد امامت و مؤسسه کتابشناسی شیعه (مسؤولان همایش بزرگداشت علمای شیعه هندوستان)، حضور طلاب در مراکز تخصصی مرتبط با علوم دینی را مثبت دانست و تصریح کرد طلبه اگر به مبانی اجتهاد مسلط باشد، آسانتر می‌تواند در رشته‌های دیگر …

مدیر حوزه‌های علمیه فقه در گردهمایی مدیران مدارس فقهی تاکید کرد: ما باید در کارزا تعامل و گفت و گو و پاسخگویی به نظامات علمی و حقوقی و… توانمندی لازم را از خود نشان دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی در گردهمایی مدیران مدارس فقهی حوزه علمیه قم که در سالن آیت‌الله حائری مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در قم برگزار شد، گفت: مدیران و فعالان مراکز فقهی گام مهم در عرصه پرکردن خلأ مهم این عرصه برداشته‌اند و پیش از هر چیز از این اقدام ارزشمند مراجع و علما و موسسان و مشوقان بزرگواری که در دو دهه …

اخیرا حجت‌الاسلام اکبرنژاد در نامه‌ای سرگشاده از حجت‌الاسلام والمسلمین علیدوست برای مناظره دعوت کرده است که متعاقب آن برخی از شاگردان وی به پاسخ به نامه رئیس مؤسسه فقاهت پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی نامه سرگشاده حجت‌الاسلام محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و دعوت به مناظره کردن برخی از مجتهدان از جمله حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، برخی از شاگردان وی در یادداشتی ایشان را به بررسی روش‌شناسانه مدل‌های تحول علوم دینی دعوت کرده‌اند. متن نامه حجت‌الاسلام محمد عشائری منفرد در این زمینه به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم …

زیر بنای وحدت در اندیشه سیاسی اسلام، توحید است. بی گمان اگر توحید که بنیادی ترین اصل در تمام ادیان الهی است، به درستی فهمیده شود، وحدت امت نیز قابل فهم خواهد بود. شبکه اجتهاد: وحدت و همگرایی هدفی عالی و آرمانی است که اگر به درستی تبیین شود و به تحقق برسد، گذشته عزتمندانه اسلام و مسلمانان را تداعی‌ می‌کند و تعظیم و فروپاشی کاخ‌‌های استبداد در برابر فرهنگ عزتمندانه اسلام را یادآوری‌ می‌کند. اما باید دانست که این هدف عالی بدون تدبیر آگاهانه، تصمیم دلسوزانه و تلاش و تعاون همگانی مسلمین امکان پذیر نخواهد بود. از این رو …

رمی جمره، ذبح و حلق یا تقصیر به عنوان سه عمل واجب در روز عید قربان مطرح است، بحث در این است که آیا ترتیب در بین این‌ها لازم است یا خیر؟ آیا این ترتیب به نحو وجوبی است یا به نحو استحبابی؟ و یا این که مثل برخی از مراجع معاصر احتیاط در لزوم رعایت ترتیب است و بر فرضی که ترتیب واجب باشد یا مطابق با احتیاط باشد، آیا مسأله تکلیفی است یا این که ترتیب وجوب شرطی دارد؟ به این معنا که اگر کسی که عمداً رعایت نکرد مُخلّ حج او می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به اینکه مرحوم آیت‌الله ‌‌هاشمی شاهرودی با ذهنی منفتح، منضبط، علمی و فقاهتی، موضوع شناسی را به انجام رسانده است، گفت: استخراج و ارائه “روش تحلیل موضوع” از موضوع شناسی ‌‌آیت‌الله شاهرودی در فقه مسائل مستحدثه، فرصتی کم نظیر برای حوزه‌های علمیه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشست تخصصی «تحلیل‌‌های روشی در فقه ‌‌آیت‌الله شاهرودی» در جامعه آل البیت قم با اشاره به این که ما باید ببینیم فقهائی که به مسائل مستحدثه پرداخته اند در تحلیل موضوع از چه روشی بهره‌ می‌گیرند؟ گفت: مرحوم ‌‌آیت‌الله شاهرودی روشی …

الازهر، اوقاف و دارالافتای مصر در سال جدید میلادی با راه اندازی آکادمی تربیت مبلغ و مفتی به دنبال مقابله جدی با افراط گرایی هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، آشفتگی در عرصه فتوا و صدور فتواهای متناقض، متضاد و جنجالی در سال‌های اخیر سبب شده تا نهادهای دینی مصر با هدف ساماندهی به وضعیت ولنگاری فتوا همایش‌ها، کنفرانس‌ها و موسسه‌های متعددی را راه اندازی کنند تا از این رهگذر امکان غلبه بر هرج و مرج‌های دینی را بکاهند. در همین راستا الازهر مصر چندی قبل خبر از راه اندازی آکادمی آموزش و تربیت مبلّغان و مفتیان دینی در ماه جاری میلادی …

همتی با انتقاد از رویکرد حداقلی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به فقه اسلامی، بر ظرفیت فقه در جهت عملی‌سازی مبانی و غایات سند الگو تأکید کرد و از آن به عنوان ضامن مشروعیت سند الگو یاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حیدر همتی، مدیر موسسه آموزش عالی حوزه امام رضا(ع)، در گفت‌وگویی  به بررسی مسئله «الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» و نقد آن پرداخت و اظهار کرد: بحث الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بعد از انقلاب اسلامی عملا در حال تحقق و عینیت بود ولی ابعاد آن طراحی نشده بود. وقتی مقام معظم رهبری بحث الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را …

استاد شیخ حسین انصاریان گفت: آنچیزی که دشمنان برای دست یافتن به آن سخت در تلاشند جدایی مردم از دین، روحانیت به ویژه مراجع معظم تقلید هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ حسین انصاریان در حسینیه آیت‌الله ابن الرضا(ع) خوانسار به تببین برنامه‌های دشمن برای ضربه زدن به دین و روحانیت اشاره کرد و اظهارداشت: برنامه دشمن این است که فتوای مرجعیت را از ارزش بیندازید؛ روزگاری مردم بسیار به مرجعیت و فتوا وابسته بودند؛ میرزای شیرازی یک فتوا داد: «امروز استعمال توتون و تنباکو در حکم محاربهٔ با امام عصر(عج) است» و در تاریخ قابل مشاهده است …

آیت‌الله مکارم شیرازی با بیان اینکه برخی‌ می‌گویند اگر مادربزرگ بچه‌ای، بچه را شیر دهد، مادر اصلی این بچه در خانه شوهر حرام ابدی‌ می‌شود؛ ما درباره این مسئله مطالعه زیادی کرده و به این نتیجه رسیدیم که موجب حرام ابدی‌ نمی‌شود. ‌به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در درس خارج فقه در مسجد اعظم قم به یکی از مسائل شرعی که در فضای مجازی با حاشیه‌هایی همراه بوده است، اشاره کرده و گفت: برخی می‌گویند اگر مادربزرگ بچه‌ای، بچه را شیر دهد، مادر اصلی این بچه در خانه شوهر حرام ابدی‌ می‌شود؛ ما درباره این مسئله مطالعه …

شبکه اجتهاد: این روزها دو خبر از مسئولان قوه قضائیه که هر دو روحانی نیز هستند، منتشر شده است. نخستین آن از قول حجت‌الاسلام مظفری، رئیس دادگستری خراسان رضوی است که فرموده‌اند: «ما به نمایندگی از ‌‌امام زمان و به نمایندگی از ‌‌خدا در امور مردم دخالت می‌کنیم. اگر فردی در زمان طاغوت در زندان بود، حبسش از مجازات اخروی او کم نمی‌کرد اما مجازات در جمهوری اسلامی از عذاب اخروی مجرمان و زندانیان کم می‌کند.» ‌‌و دومی، خبر سوء قصد به جان حجت‌الاسلام مزارعی رئیس دادگستری استان کهگیلویه و بویراحمد پس از شمشیر کشیدن ایشان بر مفسدان و گردن …

استاد علیدوست با اشاره به اینکه مکاسب شیخ انصاری را می‌توان با دو نگاه متفاوت تحلیل کرد، گفت: یکی نگاه بالفعل و دیگری نگاه ظرفیتی است؛ به نظر ما از مکاسب می‌توان فقه نظامات را هم درآورد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «روش شناسی فقه و اجتهاد» به همت فرهنگستان علوم برگزار شد. آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح مطالب ارائه شده از سوی حجت‌‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این نشست است: با بررسی‌هایی که در مورد استنادهای شیخ اعظم در کتاب مکاسب می‌کنیم می‌بینیم شیخ در مکاسب …

اگر حق موجود زنده غصب شود و یا مورد تصرف و تجاوز قرار بگیرد، غاصب‌ و متجاوز «ضامن» است و ملاک در مورد غصب و تجاوز، نظر خبره و کارشناس است و این که آیا حقی پایمال شده و اگر شده چگونه و تا چه حدودی بوده است و متناسب با آن چگونه باید آن را تدارک و جبران کرد و جریمه غصب و تصرف چیست و چه اقداماتی باید انجام دهد؟ شبکه اجتهاد: کره از معدود کشورهای آسیایی است که تجربه موفقی در بهبود وضعیت محیط‌زیستی خود داشته و به‌خوبی توانسته پیامدهای مخرب صنعتی‌شدن و توسعه‌یافتن را مهار کند. …

چیزی که مهم به شمار می‌آید این است که آیا ما پولی به نام پول اسلامی داریم که آن پول اسلامی عبارتست از طلا، این محل تأمل است و هیچ یک از فقهای ما چنین حرفی نمی‌زنند. البته اگر در نصوص درباره درهم و دینار صحبت شد یا به دلیل این است که می‌خواهد درباره طلا و نقره صحبت کند و یا این که می‌خواهد درباره پول رایج آن زمان صحبت شود ولی نظر خاصی درباره آن وجود ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک زاده، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در درس خارج فقه فضای مجازی، …

اینکه روحانیت به مردم وابسته باشد خوب است. مرحوم مطهری می‌فرمودند: خاصیت روحانیت شیعه این است که مردمی است. ولی این تیغ دو لب است چراکه وقتی مردمی شد حالت پوپولیستی ممکن است پیدا کند. به این معنا که آنچه مردم یا بانی دوست دارد را باید بگوید تا دعوت شود. بعد می‌بینیم طلبه سه نوبت‌کار می‌کند تا امورات خود را گذران کند، یا لشگری از کارمندان معمم خواهیم داشت که برای اینکه قدرت تبلیغی کمی دارند مجبور هستند کارمند شوند. حوزه‌های علمیه نه باید نه مثل اهل سنت باشند که دولتی هستند و سفارشی عمل می‌کنند و نه این‌قدر …

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم به سه جلد کتاب «فقه عفاف» اشاره کرد و گفت: کتاب فقه عفاف از دو جلد فقه فردی و اجتماعی تشکیل شده است و جلد سوم آن می‌تواند نتیجه مباحث فقهی در بخش‌های قبل باشد و ذیل سیاست‌گذاری اجتماعی تعریف شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله همایش‌های ملی الگوی زندگی عفیفانه با رویکرد اسلامی، کرسی ترویجی با موضوع «فقه عفاف؛ حلقه‌ای مفقود در تبویب فقه» امروز چهارشنبه با ارائه حجت‌الاسلام حسین بستان، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و به همت مرکز پژوهش‌های آستان قدس رضوی، نمایندگی قم در حوزه …

شهید صدر به‌عنوان یک دِین به نظام اسلامی، بهترین شاگردشان را خرج می‌کنند؛ اما برخی که از لحاظ نظری یا موارد شخصی با این نظام مشکل دارند می‌خواهند از لحاظ نظری ارتباط پشتوانه نظام با شهید صدر را قطع کنند و بهترین راه را نیز این دیدند که بگویند این نعم الخلف یا بهترین جایگزین، امتداد استادش نیست؛ در حالی که استاد خود همین‌گونه ادعا می‌کند و شاگرد هم تا به آخر خود را پیرو استاد در عرصه نظر و در جنبه پشتوانه بودن برای نظام اسلامی به حساب می‌آورد. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی(ره) در سال ۵۸ …

در این مقاله، ساختار شناسی علم فقه از نگاه نظام سازی اصطلاحات و تاثیر آن در ارائه ساختار منطقی علم فقه، به عنوان راهبردی اساسی، بررسی می‌شود. همچنین، با مروری بر دسته بندی رایج فقه برای تقسیم بندی آن الگویی پیشنهاد می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نود و چهارمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (تابستان ۱۳۹۷) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین سیف‌الله صرامی منتشر گردید. در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، مقالات علمی پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول از …

حوزه باید علوم راهبردی و بینش تولید کند و دانشگاه وظیفه دارد تولید دانش داشته باشد و کارشناس تربیت کند که الان در حوزه تحولاتی معطوف به حکمت مدنی صورت می‌گیرد و قم در آینده پیشتاز حکمت سیاسی و اجتماعی خواهد بود؛ همچنین تجربه دانشگاه‎هایی همچون دانشگاه باقرالعلوم(ع) براساس بینش حوزوی و دانش دانشگاهی بسیار کارآمد بوده است؛ تا جایی که آیت‌الله سبحانی در جایی گفتند: کاش، این تجربه حوزوی دانشگاهی بعد از مشروطیت شروع می‌شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «کارآمدی نظام سیاسی جمهوری اسلامی» با حضور دکتر علیرضا صدرا، عضو هیأت علمی دانشگاه حقوق و علوم سیاسی …

قانون پایه اقدامات مجریان در هر نظام سیاسی و مقدم بر اجراست و شأن قانون‌گذاری ارتباط محکمی با رهبری دارد، لذا در نظام‌های سیاسی به نوع تعامل رهبری با قانون‌گذاری اهمیت زیادی داده می‌شود، یکی از مباحث مهم چگونگی رابطه رهبری با قانون است. اختصاصی شبکه اجتهاد: با توجه به این که نظام سیاسی تأثیر مهمی در سرنوشت شهروندان دارد و رهبری در همه ارکان نظام سیاسی مؤثرترین فرد است؛ به ویژه در نظام سیاسی اسلامی که رهبری معصوم در آن حرف اصلی را می‌زند، بررسی جایگاه رهبری پیامبر اکرم(ص) در نظام سیاسی اسلام اهمیت می‌یابد. از سویی تأکید خاص …

ما حزب را ذیل حکومت ولایی تعریف کرده‌ایم و نه در عرض آن، ثانیاً اگر در موردی هم حزب در مقابل ولیِّ فقیه قرارگرفت، باز راه مخالفت و جداشدن از حزب برای اعضای آن بسته نیست. علاوه بر اینکه در موارد تعارض و تزاحم راه‌های علاج وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد و پژوهشگر علوم سیاسی در هفتمین نشست کرسی‌های آزاد‌اندیشی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم که پندی پیش با موضوع «آینده احزاب و تشکل‌های سیاسی در نظام ولایی» در موسسه طلوع مهر قم برگزار شد، با بیان این‌که حزب، موتور محرکۀ …

برخی معتقدند امام(ره) ولایت مطلقه را قبل از انقلاب نگفته بود. خیلی بدفهمی داریم ما؛ یعنی در ولایت‌فقیه اگر کسانی که تخصص نداشتند صحبت نمی‌کردند، ما امروز این‌قدر مشکل نداشتیم. کسانی بدون مطالعه و تحقیق و بررسی آمده‌‌اند و صحبت کرده‌‌اند و الآن ما کلی باید وقت صرف کنیم و بگوییم که آن‌ها درست نیست. یکی از بزرگان در یک جلسه‌ای می‌گفت که امام دیدند بعد از انقلاب نمی‌شود و باید ولایت مطلقه را مطرح کنند که من خدمتشان رسیدم و گفتم امام قبل از انقلاب مطرح کردند و… به گزارش خبرنگار اجتهاد، در آستانه بزرگداشت چهلمین سالروز انقلاب اسلامی، …

سرپرست اسبق وزارت اقتصاد اظهار کرد: خلق پولی که الان اتفاق می‌افتد وارد چرخه تولید نمی‌شود و در چنین شرایطی صرفاً ضرر و زیان جامعه را در پی دارد. به همین دلیل آیت‌الله مکارم‌شیرازی خلق پول را در شرایط موجود حرام اعلام کرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب در پی تدوین الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت که در آن اهم مبانی و آرمان‌های پیشرفت و افق مطلوب کشور در پنج دهه آینده ترسیم و تدابیر مؤثر برای دستیابی به آن طراحی شده است، دستگاه‌ها، مراکز علمی، نخبگان و صاحب‌نظران را به بررسی عمیق ابعاد مختلف سند تدوین‌شده و …