همه مطالب

شبکه اجتهاد: در کتاب «قاعده فقهی عدالت» که در سال ۱۳۹۲ منتشر شد به سه رویکرد فقهی به عدالت اشاره کردم: ـ عدالت به‌مثابه قاعده فقهی؛ ـ عدالت به‌عنوان یکی از مقاصد شریعت؛ ـ عدالت معیار در نظام‌سازی و فقه حکومتی.

محصولات تراریخته از مواردی است که باید به عرف خاص مراجعه کنیم نه عرف عام، عرف خاص یعنی همان خواص متخصص این مباحث، وقتی تعداد زیادی از کارشناسان می‌گویند که ۲۰ سال گذشته است، اگر ضرر معتنی بهی داشت خودش را در طول ۲۰ سال نشان می‌داد و ما چنین ضرری ندیده ایم و در پایان نتیجه می‌گیرند که چنین ضرری ندارد، از این گفته آن سطح کافی برای اطمینان حاصل می‌شود.

فقهای عظام از دیر زمان در مفهوم «غنا» و «موسیقی» اختلاف داشته و دارند. برخی بر این باورند که هر موسیقی‌ای غنا نیست، ولی هر غنایی موسیقی است. گروهی دیگر بین غنا و موسیقی تفکیک قائل نشده اند و در بعضی از مصادیق به تباین معتقدند، کتاب «کتاب شناسی موسیقی» از معدود کتب منتشره‌ای است که نگاهی کتابشناسانه به بحث موسیقی دارد و کتابهایی را که در این زمینه نوشته شده را فهرست نمده است.

شبکه اجتهاد: پیش از انقلاب تقید به ظواهر دینی در بین مردم کم رنگ شده بود. شرائط و زمینه‌ای برای امر به معروف و نهی از منکر وجود نداشت. ارشاد و موعظه هم تاثیر خود را از دست داده بود. آزادی‌های فردی چنان در فرهنگ عمومی جا افتاده بود که سخن گفتن بر خلاف آن یک امر خلاف متعارف به حساب می‌آمد.

گرچه امام باقر(ع) اندیشه عموم را به چالش کشید و اندیشه مرجعیت اهل بیت علیهم السلام را به طور آشکار ارائه کرد و در سخت‌ترین مجالس از نگر سیاسی بر آن تصریح کرد، اما ایشان و امامان بعدی در حالت‌های عادی نسبت به این مبنا شدیداً در تقیه بودند

شبکه اجتهاد: فقه اسلامی فقهی غنی است. فقها در طول تاریخ تلاش بسیار گسترده‌ای جهت شناخت، معرفی، تحکیم و تثبیت آن انجام داده تا این فقه امروزه در اختیار ما قرار گرفته است؛ ولی در عین حال، فقه ابعادی بیشتر از آنچه نشان داده، دارد.

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام و المسلمین محمد قائینی از نجف‌زادگانِ ساکن قم است. شاگردی در محضر اساتیدی همچون آیت‌الله خویی در نجف و آیات منتظری و تبریزی در قم، او را به یکی از بهترین اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم بدل کرده است. می‌خواستیم با ایشان در مورد امکان نظام‌سازی از ساختار فعلی دانش اصول سخن بگوییم؛

اگر فقه سیاسی را «آگاهی از احکام شرعیِ رفتار سیاسی مکلف، اعم از حقیقی و حقوقی، بدانیم» می‌توان به تناسب «نوعِ تعامل شیعیان با حکومت»‌های مختلفی که با عنوان حکومت اسلامی تشکیل شده‌اند، برای فقه سیاسی شیعه ادوار مختلفی را تعریف کرد.

بحث از نوروز در فرهنگ شیعه، از قرن پنجم به بعد مطرح شد و تا آنجا که به منابع برجاى مانده مربوط می‌شود، نخستین بار در مختصر مصباح شیخ طوسى از آن یاد شد. پس از آن در منابع دیگر هم وارد گردید. در این مقاله سیر ورود آن در منابع شیعه و موضع‌گیرى فقهاى شیعه در باره آن را توضیح خواهیم داد.

برای ایجاد سدی استوار برابر سیل پرقدرت طلاق، نیاز به راه‌کارهای عملیاتی است که پشتوانه‌ای علمی و منطبق بر آمار واقعی داشته باشد.

شبکه اجتهاد: اسلام دینی است که تاریخ تولد دارد و تاریخ تحول و تکامل دارد و تاریخی پرفرازونشیب دارد و... اما آیا اسلام آمده است تا هویت ملی و عرف‌ها و آیین‌های مخاطبانش را به‌کلی پاک کند و تلاش کند همه را از صفر سامان دهد؟ به‌عبارت‌دیگر آیا اسلام برای ورودش در فرهنگ‌ها و اقوام و نژادها ابتدا دست به تخریب می‌زند و پس‌ازآن بر خرابه‌ها بنیانی آسمانی بنا می‌کند یا خیر؟

شبکه اجتهاد: انتشارات مدرسه علمیه ولی‌عصر از زمستان سال ۱۳۹۳ شمسی و در طی دو سال، سه مجلد از مجموعه «فلسفه علم اصول» را به جامعه علمی کشور تقدیم کرده است. این اثر به قلم اندیشمند نوآور، حضرت آیت‌الله صادق آملی لاریجانی و با همکاری تنی چند از شاگردان ایشان گرد آمده است.

متاسفانه در زمینه نظریه آرمان شهر، تنها بر نگاه چند فیلسوف قدیم تمرکز کرده‌ایم در حالی که با نگاه به قرآن و با بهره‌گیری از علوم و با توجه به پیچیدگی‌های اقتصادی و رابطه پیچیده سیاست، اقتصاد و فرهنگ باید نظریه آرمان شهر اسلامی و نیز مدل و سبک زندگی بر اساس آرمان شهر اسلامی را ارایه کنیم.

سازمان حج و زیارت در اطلاعیه‌ای در خصوص حج تمتع سال ۱۳۹۶ اعلام کرد: شرایط لازم برای تشرف بیش از ۸۶ هزار نفر از حجاج جمهوری اسلامی ایران در حج سال ۱۳۹۶ مهیا شده است.

نوبهار حق نقد دولت، حق نقد حاکمیت و حق بر نقد سیاستهای اجتماعی را از مصادیق حق‌های مرتبط با عرصه عمومی و از حق‌های غیر قابل اسقاط عنوان کرد و گفت: این حق در ادبیات دینی ما البته با عنوان امر به معروف و نهی از منکر بیان شده است که ناشی از همان زبان تکلیف گونه دین است.

وزارت اوقاف مصر با هدف سهولت در ادای مناسک حج از کتاب «حج آسان» به سه زبان عربی، انگلیسی، فرانسوی در دو بخش الکترونیکی و چاپ کتابی رونمایی کرد.

اگر کسی گفته شریعت با شادی مخالفت است، اشتباه کرده است. شریعت با شاد بودن به شکل حلالش مشکلی ندارد و بلکه با دورِ هم بودن، میهمانی رفتن و هدیه به یکدیگر دادن و سفر کردن تشویق هم می‌کند. شریعت با ظلم، مردم آزاری، اسراف و این شکل مسائل مخالف است.

آیت‌الله مظاهری در سخنرانی آخرین جلسه درس خود در سال ۹۵ اظهار داشت: عید نوروز یک عید ملّی است و همین مقدار که نهی از آن نشده، امضاست و ما می‌توانیم عید بگیریم به نام عید ملی و اشکالی هم ندارد.

آیت‌الله علوی بروجردی بر همراهی با مردم در عید نوروز به عنوان عید ملی تاکید کرد و گفت: با سنتهای مردم درگیر نشویم این بی سلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی می‌کنند، که اصلا نوروز از نظر اسلام و ما رسمیت ندارد.

شبکه اجتهاد: آنچه در پی می‌آید مشروح سخنان استاد رحیم‌پور ازغدی در سلسله همایش‌های مشهدالرضا، با موضوع شورا و مدیریت شهری مبتنی بر مختصات شهر اسلامی است که در ادامه می‌خوانید:

اگر بودجه از دولت گرفته شود یا دولت و مسؤولان دولتی احاطه و اعمال قدرتی در حوزه داشته باشند به یقین تأثیرات منفی خواهد داشت، حوزه باید از هر باند و جناحی آزاد باشد، این بدان معنا نیست که حوزه وارد سیاست نشود بلکه حوزه باید مخ سیاست باشد اما حوزه نباید دنباله رو احزاب و گروه‌ها باشد.

چهل و ششمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی» به صاحب امتیازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل و مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین حسن قلی‌پور با هفت مقاله علمی به چاپ رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره جدید فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی» به سردبیری دکتر علی اکبر ایزدی فرد در ۵۰۰ نسخه از سوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل عرضه شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به موضوعات و چکیده مقالات که خوانندگان می‌توانند با استفاده از لینک پایانی متن کامل مقالات را به‌صورت رایگان دانلود نمایند. «مبنای فقهی مشروعیت قوانین با رویکرد قرآنی» …

«مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد استظهار و کارآیی آن در حل مسائل مستحدثه» دو پروژه علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که قرار است در سال جدید ۹۶ اتمام و به چاپ برسد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی اکبریان مدیر گروه فلسفه فقه و حقوق در مورد پروژه «مکتب فقهی محقق اردبیلی» توضیحاتی ارایه نمود و گفت: این تحقیق در سال ۱۳۸۶ با حجت‌الاسلام والمسلمین محمد علی سلطانی آغاز شد و در سال ۱۳۹۱ شورای پژوهشی درحدود ۲۲۰ صفحه در پایان کار از ایشان تحویل گرفت. ولی از آن جا که …

دانش جراحی پلاستیک یکی از دستاوردهای جدید علم پزشکی بوده که به دو گروه روشی «زیبایی و ترمیمی» تقسیم شده است. سؤال محوری این مقاله دربارۀ ادلۀ فقهی عدم مشروعیت جراحی زیبایی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتمین شماره دوفصلنامه تخصصی «مطالعات فقه امامیه» (پاییز و زمستان ۱۳۹۵)، با شش مقاله علمی توسط جامعه المصطفی العالمیه چاپ و منتشر شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به موضوعات و چکیده مقالات که خوانندگان می‌توانند با استفاده از لینک پایانی متن کامل مقالات را به‌صورت رایگان دانلود نمایند. راهکارهای فقهی در طراحی صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان در اقتصاد ایران/ حسن آقا …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی میرموسوی دانشیار علوم سیاسی دانشگاه مفید و رئیس دانشکده علوم سیاسی این دانشگاه است. یادداشت حاضر که مکتوب سخنرانی ایشان است در دهمین همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران با موضوع «وضعیت فکر سیاسی در ایران معاصر»، پس از ویرایش نهایی دکترمیرموسوی، برای انتشار در اختیار «مباحثات» قرار گرفت. پسااسلام‌گرایی گذار از برداشت ایدئولوژیک نسبت به دین و در حقیقت واکنشی است به دشواری‌هایی که در تجربه اسلام سیاسی در جوامع اسلامی پدیدار شد. اگر اسلام سیاسی ادعای اصلیش این بود که نظریه‌ای بر پایه آموزه‌ها و تعالیم دینی برای اداره جامعه و حکومت از …

نظریه جنسیتی علامه طباطبایی(ره) که ذیل برخی آیات سوره مبارکه بقره، نساء و نور صورت بندی شده است، مبنای اصلی اکثر مباحث و مطالعات اسلامی حوزه زنان و خانواده پس از ایشان می‌باشد. شبکه اجتهاد: علامه سید محمد حسین طباطبایی(ره) بدون شک بزرگ ترین اندیشمند شیعه در دوران معاصر است که تفسیر المیزان به عنوان جامع ترین اثر علمی ایشان، غنی ترین و مهم ترین منبع فهم قرآن را در اختیار دین پژوهان و محققان علوم اسلامی قرار داده است. از طرفی نیز مطالعات اسلامی در حوزه مباحث جنسیت و خانواده به یقین وامدار آثار و دیدگاه‌های علامه طباطبایی(ره) در …

آیت‌الله‌ شبیری زنجانی در دیدار با قائم مقام تولیت حرم امامین عسکریین علیهماالسلام، به بیان سیره علمای شیعه برای ایجاد الفت میان شیعه و سنی و جلوگیری از اختلاف و تفرقه بین مسلمانان پرداخت و فرمود: علمای بزرگ و تأثیرگذار شیعه در طول تاریخ، همواره تلاش کرده‌اند تا احترام اهل تسنن را حفظ کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله‌ شبیری زنجانی در این دیدار در تایید سخنان خود به بیان نمونه‌هایی از این تلاش‌ها پرداخت و گفت: یکی از  آقایان اخوان مرعشی نقل می‌کرد که مرحوم میرزای شیرازی برای حکم به اول ماه از شیعیان استفسار  کرد آیا کسی ماه …

جلد اول و دوم کتاب «درسهایی از تاریخ فقیهان شیعه» با نویسندگی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، استاد حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی از سوی شرکت چاپ و نشر بین‌الملل چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلد اول این کتاب به تبیین و تشریح درس‌هایی از زندگی شیخ صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی، سید رضی، علامه حلی، شهید اول، شهید ثانی، مولی احمد اردبیلی، شیخ اعظم انصاری، ملامهدی نراقی، شیخ بهایی، شیخ عبدالله مامقانی، علامه محمدحسین طباطبایی، آیت‌الله مرعشی نجفی، آیت‌الله سید محمد‌هادی میلانی، آیت‌الله میرزا محمد …

تاکنون به دلایل مختلف به فعالیت عالمان شیعه در عرصه‌های اجتماعی و به‌ویژه اقتصادی، کمتر توجه شده است و اطلاعات کمتری در این زمینه وجود دارد اما در دوره هجوم نظامی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی غرب در تاریخ معاصر ایران، مدارک درخور توجهی وجود دارد که از نقش موثر علمای شیعه در مقابله با این تهاجم حکایت می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «عالمان شیعه و صیانت از سرمایه‌های ملی» نوشته مهدی ابوطالبی، به نقش مهم علمای شیعه در حفاظت از سرمایه‌های کشور پرداخته است. عالمان شیعه، برخوردار از منزلت اجتماعی بالا در جامعه ایران، بر اساس مبانی و اصول …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ علی کورانی از محققین و مؤلفین جهان عرب، سالیانی است در زمینه فقه و اصول و مباحث جهان عرب، فعالیت علمی مفصلّی دارد. با وی در زمینه تأثیرات روش فقهی مقارن برای جلوگیری از نفوذ و جذابیت سلفیّه به گفت‌و‌گو نشستیم. تجربه سالیان حضور در میان اهل سنّت و همچنین مناظرات فراوان او با اهل سنّت، گفت‌وگوی خوبی را رقم زد. به کارگیری روش مقارن در استدلالات فقهی آیا می‌تواند فقه سلفیه را منزوی کند؟ شیخ علی کورانی: ابتدا خیلی متشکریم که به این بحث اهمیت دادید. فقه مقارن بحث مهمی است. به علت این‌که …