آیتالله سید حسن مرتضوی شاهرودی، استاد خارج حوزه علمیه خراسان، با تأکید بر تقدم فقه بر قانون، به مسئولیت شرعی سنگین قانونگذاران در نظام اسلامی، اشاره کرد و گفت: پیش از نگارش هر قانون، باید نظر شرع احراز شده باشد؛ زیرا تقنین بدون پشتوانه اجتهادی، در معرض رد شورای نگهبان و لغزشهای فقهی خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله …
Read More »آخرین اخبار
مؤلفههای تمدن در پیام رهبر انقلاب به حوزه/ حبیبالله بابایی
شبکه اجتهاد: در پیام تمدنی رهبر معظم انقلاب به مناسبت یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیۀ قم، کیان و شکلگیری حوزه علمیه به مثابه یک پاسخ راهبردی به بحرانهای تمدنی پیرامونی در غرب آسیا و واکنشی ضد استعماری در برابر نظام سلطۀ غرب تعریف و تفسیر شده است. از این منظر، حوزه علمیه یک بازیگر فعال در فرایند احیای تمدن اسلامی …
Read More »حوزه، نهادی راهبردی در افق تمدنی
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به پیام مهم رهبر معظم انقلاب به همایش «یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم گفت: روح حاکم بر پیام رهبر معظم انقلاب این است که جریان فقاهت، باید بر تمام مجاری علمی و عینی جامعه در حوزه تمدنی حاکم بوده و جایگاه و نقش خود را ایفا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی …
Read More »الزامات و محدودههای مقام اجتهاد/ همان دلیلی که فقیه را به فحص در فروع ملزم میسازد، او را به استکشاف نظامات فرا میخواند
مقام معظم رهبری در بیانات خویش با دقتی ژرف، الزامات و محدودههای مقام اجتهاد را به روشنی ترسیم نمودند و همچنین شرایط و ضوابط مقام تبلیغ را تشریح فرمودند. شاید مهمترین نکته توجه به این است که فقه ما نباید التقاطی شود. همانطور که امام در برههای فرمودند باید فقه، فقه جواهری باقی بماند. البته معنایش این نیست که در …
Read More »گزارشی از دیدار آیتالله جوادی آملی با آیتالله سیستانی در نجف اشرف
حضرت آیتالله جوادی آملی صبح امروز با حضور در بیت حضرت آیتالله سیستانی در شهر مقدس نجف با ایشان دیدار و گفتوگو کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این دیدار که در فضایی صمیمی و سرشار از احترام متقابل برگزار شد، حضرت آیتالله جوادی آملی یک دوره کامل از تفسیر گرانسنگ تسنیم در ۸۰ جلد را به محضر حضرت آیتالله …
Read More »امتداد اجتماعی احکام فقهی و امکانسنجی کاربست اقدامپژوهی برای آن
چگونه میتوان احکام فقهی را به رفتارهای جمعی و هنجارهای اجتماعی بدل کرد؟ این پرسش، محور اصلی چهلودومین نشست از سلسلهنشستهای «یکشنبههای روش» بود که با ارائهی حجتالاسلام والمسلمین محسن الویری و نقد دکتر کیومرث اشتریان، به بررسی امکانسنجی کاربست «اقدامپژوهی» در امتداد اجتماعی گزارههای فقهی پرداخت؛ رویکردی که تلاش دارد با عبور از مرزهای نظریهپردازی صرف، فقه را به …
Read More »اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی با هشت مصوبه فقهی به کار خود پایان داد
بیستوششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی در دوحه قطر با حضور برجستهترین فقها و اندیشمندان جهان اسلام و هیئت جمهوری اسلامی ایران به سرپرستی استاد احمد مبلغی برگزار شد. در این اجلاس که با محوریت مسائل فقهی معاصر برگزار گردید، علاوه بر قرائت بیانیه محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین، مباحث علمی و فقهی متنوعی شامل حمایت از کودکان، …
Read More »وقتی فقه به میدان بازی و تربیت میرود؛ پیشنهاد پیماننامه فکری کودکان در کنار تحلیل شرعی گیم
حجتالاسلام والمسلمین مرتضی ترابی در بیستوششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی، با طرح دو مداخله علمی، از یکسو تفصیل فتوای جواز بازیهای الکترونیکی و مبادلات وابسته به آن را ارائه کرد، و از سوی دیگر، با هشدار درباره تهدیدات الحادی و فکری متوجه نسل آینده، پیشنهاد تدوین پیماننامهای اسلامی برای حمایت از فکر و هویت اعتقادی کودکان را به همایش …
Read More »حوزه پیشرو و سرآمد؛ ضرورت بازنگری در اسناد راهبردی و الگوهای برنامهریزی حوزههای علمیه/ سید کاظم کاظمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: پیام راهبردی مقام معظم رهبریمدظلهالعالی به همایش بینالمللی یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، نقشه راهی دقیق و مسئولیتآفرین را پیشروی نخبگان، مدیران و برنامهریزان حوزههای علمیه گشود. واژههای کلیدیای چون «حوزه پیشرو و سرآمد»، «پاسداری از میراث عظیم»، «افقگشایی و تمدنسازی» و «استفاده از ابزارهای متناسب با زمان»، بهخوبی نشان میدهند که حوزه امروز نهتنها نیازمند …
Read More »حوزهای مختص مذهب حقه یا برای تمدن اسلامی؟/ محسن قنبریان
شبکه اجتهاد: حوزههای تشیع از مدینه تا کوفه تا خراسان و قم و نجف در مقابل دیگریای تشکیل شده که: مذهب عامه (از حیث علمی) و سلاطین جور (از حیث عملی) بوده است. حفاظت از اصول و فروع مذهب حقه به لحاظ علمی و گسترش شعائر آن به لحاظ تبلیغی، اصلیترین و مستمرترین وظیفه حوزههای شیعی در تاریخ بوده است؛ …
Read More »بازخوانی فقه قضاء در پرتو هوش مصنوعی؛ از چالش مشروعیت تا معیار اطمینان/ فقه هوش مصنوعی میدان شتاب نیست
استاد ابوالقاسم علیدوست در بیستوششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی، با تمرکز بر چالشهای فقهی و اخلاقی هوش مصنوعی، نسبت به شتابزدگی در تحلیلهای فقهی هشدار داد و خواستار رویکردی روشمند، عمیق و احتیاطآمیز در مواجهه با این پدیده نوظهور شد. ایشان با نقد برخی استدلالهای رایج در مقالات همایش، تأکید کرد که ورود فقه به عرصه هوش مصنوعی، نه …
Read More »صدای کودکان مظلوم غزه باید در اجتهاد فقهی طنینانداز شود/ پیشنهاد تشکیل دبیرخانهای تخصصی در فقه اسلامی با محوریت مسائل کودکان
بانو زهره صفاتی با تأکید بر ضرورت بازاندیشی فقهی در حوزه حقوق کودکان، خواستار تشکیل دبیرخانهای تخصصی برای حمایت فقهی از کودکان در جهان اسلام شد. او با اشاره به همسانی تهدیدات علیه کودکان در کشورهای مختلف، تبادل تجربیات و همافزایی علمی را راهی برای پاسخ به چالشهای مشترک دانست و در پایان، با نگاهی انسانی، فاجعه غزه را نماد …
Read More »چشمه باشیم، نه مخزن؛ صد سالگی حوزه قم با ندای عقل از زبان آیتالله جوادی آملی
آیتالله جوادی آملی با تأکید بر اینکه «احیای عقل» زیربنای حیات علمی و تمدنی حوزههای شیعه است، حوزه را زنده و اثرگذار دانست اگر اصول دین همچون فروع آن، بر مدار عقل استوار گردد؛ ایشان عقل را نه تنها حجت درونی، بلکه قطب فرهنگی ملتها و رمز تداوم حوزههای هزار ساله مانند قم و نجف معرفی کرد. به گزارش شبکه …
Read More »۱۰ توصیه حیاتی آیتالله مکارم برای آینده تحول حوزه علمیه قم
آیتالله مکارم شیرازی در پیامی به همایش یکصدمین سال بازتاسیس حوزه علمیه قم، ۱۰ توصیه مهم برای حفظ و شکوفایی آینده این حوزه علمی را ارائه دادند. از جمله این توصیهها میتوان به تأکید بر تهذیب نفس، پایبندی به سنتهای اصیل حوزوی، تقویت جریان علمی و تربیت طلاب متخصص، و استفاده هوشمندانه از فناوریهای نوین اشاره کرد. ایشان همچنین بر …
Read More »روایت تمدنی آیتالله سبحانی از مسیر اجتهاد؛ از مدینه تا فیضیه
حضرت آیتالله سبحانی گفت: شهر قم به عنوان یک مرکز مهم علوم اسلامی از قرن سوم هجری تاکنون همواره یکی از مهمترین مراکز علوم اسلامی به ویژه علوم حدیث و فقه بوده است، با این حال پس از رکود علمی در دوران قاجاریه، شیخ عبدالکریم حائری مشهور به شیخ مؤسس با تأسیس حوزه علمیه قم بار دیگر مکان علمی این …
Read More »میراث حاج شیخ و مسئولیت امروز ما
آیتالله نوری همدانی در پیامی به همایش صدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، با اشاره به نقش راهبردی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (ره) در پایهگذاری حوزهای اثرگذار، بر مسئولیت سنگین امروز حوزه در صیانت از این میراث، پاسخگویی به نیازهای روز و ایفای نقش تمدنساز در پرتو قرآن، سنت، عقل و ولایت تأکید کرد و گفت: با تکیه بر …
Read More »الزامات پاسخدهی فقیه به نیازهای امروز و نکاتی در شیوه کار کنونی حوزه/ فقه باید فقه بماند و نوفهمی تبدیل به ناخالصسازی شریعت نشود
رهبر معظم انقلاب در پیام به همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، با تأکید بر ضرورت تحول در علم فقه، خواستار پاسخگویی فقه شیعه به نیازهای پیچیده امروز، تبیین نظامات اجتماعی اسلامی و توجه به عناصر زمان و مکان در اجتهاد شدند تا حوزه علمیه در مسیر تمدنسازی اسلامی پیشرو باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پیام حضرت آیتالله خامنهای …
Read More »«حوزه پیشرو و سرآمد»؛ پیام حضرت آیتالله خامنهای به همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم
در شیوهی کار کنونیِ حوزه، در بخش فقهی، توجّه کافی به این اولویّتها دیده نمیشود. گاه میبینیم برخی مهارتهای علمی که عموماً جنبهی آلی و مقدّماتی برای رسیدن به حکم شرع را دارد یا بعضی موضوعات فقهی یا اصولی خارج از اولویّتها، فقیه و محقّق را با شیرینی وسوسهانگیز خود، چنان در خود غرق میکند که ذهن او را بکلّی …
Read More »ادورا و تطوّرات مختلف حوزههای علمیه و رسالت پیشرو/ محسن رضایی
شبکه اجتهاد: حوزههای علمیه که مهمترین نهاد دینداری جامعه محسوب میشوند و وظیفه آنها صیانت از دین، تبلیغ آن و اقامه احکام الهی در جامعه است، پدیدهای جدید و صرفا مربوط به عصر حاضر نیستند بلکه قدمت آنها به عصر حضور ائمه معصومین(ع) میرسد. البته در آن دوران این نهاد به شکل «سازمانی و تشکیلاتیِ امروزی» نبود بلکه مسائل مربوط …
Read More »بررسی فقهی بازیهای الکترونیکی باید مبتنی بر منظومهای عالمانه و واقعنگر باشد/ در مواجهه با بازیهای الکترونیکی، اجتهاد سطحی کارساز نیست
نماینده جمهوری اسلامی ایران در مجمع جهانی فقه اسلامی در سخنانی درباره «بازیهای الکترونیکی و احکام فقهی آن» با اشاره به پیچیدگی و درهمتنیدگی این بازیها تأکید کرد: نمیتوان با اجتهادهای ساده یا دیدگاههای سطحی درباره آنها اظهار نظر کرد، بلکه لازم است از منظومهای فکری و اجتهادیِ منسجم بهره گرفت؛ منظومهای که هم به متون دینی توجه داشته باشد …
Read More »ما سهم بزرگی در حوزه نجف داریم؛ «ما نجف را نجف کردیم»/ اندیشمندان با حفظ روح اجتهاد و تفکر جوشان، به تربیت نسل جدید بپردازند
آیتالله جوادی آملی گفت: ما سهم بزرگی در حوزه نجف داریم؛ ما نجف را نجف کردیم، گرچه بزرگانی از عرب هم حضور داشتند. کتب اربعه را ما نوشتیم، فقههای اصیل را ما نوشتیم، کتابهای اصیل اصولی را ما نوشتیم. این هویت ماست و ما به این هویت افتخار میکنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله عبدالله جوادی آملی در پیامی تصویری …
Read More »ابن تیمیه: اجتهاد یا انسداد؟/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: چند سالی است که در مطالعات اسلام شناسی اقبال مجددی به ابن تیمیه و افکار و آثار او دیده میشود. ابن تیمیه زندگی کم و بیش جالب توجهی داشته و به دلیل موقعیت ممتاز تاریخی که در آن بسر میبرده و نیز پارهای از موضعگیریهای سیاسی و دینی او و همچنین تعدد آثارش میتواند موضوع جالب توجهی برای …
Read More »فقه، اخلاق و قناعت؛ روایت محقق داماد از سلوک شیخِ مؤسس
استاد سید مصطفی محقق داماد در گفتوگویی از منش و سیره سلوکی جد مادری خود آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی موسس و بنیانگذار حوزه علمیه قم روایت کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید مصطفی محقق داماد دانشآموخته حوزه علمیه قم، دانشگاه تهران و دانشگاه کاتولیک لوان بروکسل است. ایشان در آستانه برگزاری همایش یکصدسالگی حوزه علمیه قم …
Read More »حوزه صدساله قم دارای امتداد بینالمللی است/ پیام و سخنرانی ۵ مرجع تقلید در یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم/ حوزه و نیازهای جدی جامعه معاصر
نشست خبری همایش بینالمللی یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم با حضور استاد اعرافی، مدیر حوزههای علمیه و اصحاب رسانه و خبرنگاران در باغ موزه ملی ملک برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد اعرافی امروز یکشنبه ۱۴ اردیبهشتماه در نشست خبری همایش بینالمللی یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم که در باغموزه ملی ملک و با حضور اصحاب رسانه …
Read More »شریعت حداکثری؛ نگاهی انتقادی به مبانی و ادله
دفتر اول از سلسله مباحث گستره شریعت، درسگفتارهای استاد شیخ حیدر حبالله با عنوان «شریعت حداکثری؛ نگاهی انتقادی به مبانی و ادله» توسط نشر طه چاپ و به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گستره نفوذ شریعت و میزان تأثیر آن بر تمامی ابعاد حیات انسان همواره عرصه مناقشه و اندیشهورزی بوده است؛ آیا شریعت با دیدگاهی حداکثری …
Read More »حج، محتوای صددرصد عبادی در قالبی صددرصد سیاسی است/ هیچ منفعتی برای دنیای اسلام بالاتر از اتحاد نیست / پنج نکته شنیدنی درباره فریضه حج
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار دستاندرکاران حج و جمعی از زائران بیتالله الحرام، هدف پروردگار از مقرر کردن فریضه حج را ارائه الگویی کامل و جهتدهنده برای اداره بشریت خواندند و افزودند: ترکیب و هیأت ظاهری این فریضه، کاملاً سیاسی و محتوای اجزای آن کاملاً معنوی و عبادی است تا منافع همه بشریت تأمین شود و امروز …
Read More »مکتب فقهی آیتالله خویی و مسأله ولایتفقیه/ محمدباقر ربانی
شبکه اجتهاد: حضرت آیتالله سید ابوالقاسم خویی از مراجع و بزرگان حوزه علمیه نجف اشرف، ازجمله اعاظمی هستند که دارای مکتب فقهی میباشند. نص گرایی، متن محوری، اصل قدرمتیقن، اصل عدم نفوذ کسی در حق دیگری و عدم توجه شهرت و آرای علمای سلف، ازجمله مبانی آرای فقهی ایشان به شمار میرود؛ اما علاوه بر مبانی فقهی ایشان، قرائنی وجود …
Read More »«حق زن بودن»؛ بازخوانی فقه زنان با تمرکز بر «طلاق» در پرتو گفتمان اجتماعی
کتاب «حق زن بودن» اثر حجتالاسلام سید شمسالدین حسینیکیا محقق و مدرس حوزه علمیه قم و دکتری فقه سیاسی از دانشگاه امام صادق (ع) در ۴۴۶ صفحه به همت نشر کتابسرای طه چاپ و در دسترس علاقهمندان و پژوهشگران قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مسائل زنان از جمله مسائل اجتماعی و حقوقی مهم محسوب میشود و میزان توجه به …
Read More »مجموعه مقالات در فقه پزشکی
«مجموعه مقالات در فقه پزشکی» هفتمین کتاب از مجموعه مسائل مستحدثه پزشکی حجتالاسلام والمسلمین سید محسن مرتضوی، مدرس خارج و سطوح عالی حوزه علمیه قم توسط بوستان کتاب منتشر شد. این نوشتار با نگاهی عمیق و تحلیلی، موضوعاتی همچون اجاره رحم، همزادسازی، ذخیرهسازی اسپرم، قرارداد پذیری فرزندآوری، انجماد بیماران لاعلاج و حجیت اطلاقات و عمومات در مصادیق جدید را هدف …
Read More »درگاه جامع فقه معاصر؛ پلی به سوی حل چالشهای فقهی عصر جدید
فقه معاصر، در برابر پیچیدگیهای زمانهای ایستاده که هم فرصت تمدنسازی دارد و هم خطر بیاثری. در چنین دورهای، بازاندیشی در نسبت فقه با قرآن، جامعه، قانون و حتی تمدن، دیگر یک ضرورت نظری نیست؛ بلکه پیششرط حیات واقعی فقه است. در این میان، «درگاه جامع فقه معاصر» نه صرفاً یک ابزار فناورانه، بلکه تجلی یک تفکر نو در حوزههای …
Read More »