حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس و اعضای دورهی جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجمع را از ابتکارات با ارزش امام بزرگوار خواندند و با اشاره به سه وظیفهی مهم این نهاد یعنی «تشخیص مصلحت»، «مشاورت در تعیین سیاستهای کلی» و «ارائهی راهحل در معضلات کشور» تأکید کردند: مجمع باید صد در صد انقلابی، فکر و عمل کند و انقلابی باقی بماند.
توضیحات بیشتر »تعارض میان قاعده تسلیط و لاضرر در فقه محیط زیست
ایازی یا "قاعده لاضرر" که در مسئله حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن کاربرد دارد، مبنای فقهی استواری برای قانونگذاری و اجرای قانون به شمار میرود و بنابر آن، هرگونه تصرف و تغییر در جامعه انسانی و طبیعت که موجب تضییع حقوق دیگران شود، از نظر اسلام ممنوع و مردود است.
توضیحات بیشتر »افتتاحیه بیستمین سال تحصیلی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)
شبکه اجتهاد: مراسم افتتاحیه بیستمین سال دروس تخصصی فقه و اصول، چهاردهمین سال دروس تخصصی کلام، هفتمین سال دروس تخصصی تفسیر و علوم قرآنی و پنجمین سال دروس مدرسه علمیه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با حضور و سخنرانی آیتالله سیدهاشم حسینی بوشهری عضو مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه قم و آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد در حاشیه این مراسم، نمایشگاههایی با عنوان عملکرد و دستاوردهای مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برپا شده و در پایان این مراسم نیز از طلاب برگزیده سال گذشته تجلیل به عمل آمد.
توضیحات بیشتر »شیخ حر عاملی عقلانیت را به درون اخباریگری تزریق کرد
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به این که شیخ حر عاملی از بارزترین ستارههای جبل عامل در آسمان علوم اسلامی است، گفت: ایشان در زمینه حدیث میان اخباری گری و اصول گرایی، پلی ماندگار و ارتباط دهنده را در تاریخ برقرار کرده است.
توضیحات بیشتر »آمادگی مجمع جهانی تقریب برای میانجیگری میان دولت و مسلمانان میانمار
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، در بیانیهای آمادگی کامل این مجمع را برای میانجی گری و ایجاد گفتگو میان دولت میانمار و مسلمانان این کشور از طریق کمیته “مساعی حمیده” اعلام کرد.
توضیحات بیشتر »فلسفه علم اصول؛ چیستی، ضرورت و ساختار
اختصاصی شبکه اجتهاد: گزارش پیشروی مباحث ارائه شده توسط حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، مدرس خارج فقه و اصول و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی (ره) با موضوع «فلسفه علم اصول؛ چیستی، ضرورت و ساختار» است که در اولین کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول» ویژه استادان و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاهها، بهمنماه ۹۵ از سوی گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید.
توضیحات بیشتر »فصل جدید مبارزه؛ تأملی دربارهی انقلابزدایی از حوزهی علمیه
شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اسلامی در بیستوپنج اسفند سال ۹۴ در سخنانی با نمایندگان طلاب از «انگیزهها» و «طرحهایی» سخن گفتند که «اکنون» برای «انقلابزدایی» از حوزهی علمیه وجود دارد. ایشان هشدار دادند که «مسئلهی انقلابیگری در حوزهی قم در معرض خطر است»۱ و استدلال کردند که «این را باید توجه کنید؛ باید جزو مسائل اصلی شما باشد». بخشی از توجه به این مسئلهی اصلی، که وجه همت این یادداشت است، کوشش برای بازشناسی فرایند و عاملیت انقلابزدایی از حوزه است: «انقلابزداها» چه کسانی هستند و چگونه از حوزهی علمیه انقلابزدایی میکنند؟
توضیحات بیشتر »انتقاد رهبری از دولتهای اسلامی و مجامع جهانی در قبال فجایع میانمار
رهبر انقلاب در ابتدای جلسه درس خارج فقه درباره فجایع میانمار گفت: دنیای امروز، دنیای ظلم است و جمهوری اسلامی باید این افتخار را برای خود حفظ کند که علیه ظلم در هر نقطه از جهان، چه در مناطق اشغالی توسط صهیونیستها، چه در یمن و بحرین و چه در میانمار، موضع صریح و شجاعانهی خود را اعلام کند.
توضیحات بیشتر »کار وکلا باید کاملاً منطبق با احکام اسلامی و موازین شرعی باشد
حضرت آیتالله مکارم شیرازی ضمن هشدار به فراگیر شدن مساله طلاق گفت: مراکز مشاورهای که در جراید و نشریات آگهی طلاق آسان را میدهند خائن به بنیان خانواده و جامعه هستند.
توضیحات بیشتر »راهکارهای مقابله با افت علمی در حوزه علمیه
برای تحصیل فقه و سایر علوم حوزوی و حتی علوم غیرحوزوی، بهترین روشی که پرورش محقق، مخترع و مبتکر در علوم را به دنبال دارد همان روشی است که اسلاف ما به آن رسیدهاند و حوزههای علمیه ما نیز تا به حال بر اساس آن روش، چهرههای محقق و بزرگواری را تربیت کرده است.
توضیحات بیشتر »فقه مقارن، امری لازم و جدی برای تمام حوزه است
فقه مقارن و مباحث عمیق در مقارنه مذاهب، امری لازم و جدی برای تمام حوزه است و انتظار میرود از حوزههای علمیه هم عظمت فقه را متجلی کنند و هم راه را برای مباحثه علمی میان مذاهب باز کنند.
توضیحات بیشتر »تحول در متون درسی حوزه نیاز به فرهنگسازی و برخورد عالمانه دارد
حجتالاسلام سیدباقری تحول در متون درسی حوزه را نیازمند فرهنگ سازی و برخورد عالمانه دانست و اجرایی شدن تحول در حوزه را خواسته بزرگان حوزه ذکر کرد.
توضیحات بیشتر »کسی با درس خارج مجتهد نمیشود/ حوزه را به سطح یک مرکز آموزشی تنزل ندهیم
استاد حوزه علمیه قم گفت: هدف آموزشی در حوزه اجتهاد است، ولی باید توجه داشت که ما معمولاً در قضاوت نسبت به حوزه این اشتباه را میکنیم که حوزه را به سطح یک مرکز اموزشی تنزل میدهیم؛ در حالی که کار حوزه تنها اموزش نیست؛ حوزه یک منش و یک زندگی است؛ حوزه یک زنگی خاص است.
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی؛ گذرگاهی خوب و منزلگاهی بد/ علی نعمتی
شبکه اجتهاد: طی سالهای پس از انقلاب، نیاز نظام به الگوها و راهکارهای عملی برای زدودن مظاهر غیردینی و پیادهسازی ارزشهای اسلامی در ساحتهای گوناگون حکمرانی، منجر به عیان شدن کاستیهای فراوان میراث فقه سنتی برای تأمین این آرمانها گشته و مطالبه از فقه و حوزههای علمیه به عنوان پشتوانه ایدئولوژیک حکومت اسلامی به شدت بالا گرفت.
توضیحات بیشتر »شورای فقهی بانک نگاه ناقصی به موضوع بانکداری دارد
رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه گفت: فقهایی که در شورای فقهی بانک یا بیرون آن هستند و این نظام بانکی را کاملا تایید میکنند، نگاهی بسیار ناقص به موضوع دارند.
توضیحات بیشتر »اجتهاد را آنقدر آسان و در دسترس نشان میدهند که هر کسی ادعای اجتهاد کند
امروز زمانی نیست که ما روی مسائل اولیه طلاب و دروس بحث کنیم، دشمن دارد کار میکند، یکی از توطئههای بزرگی که دشمنان نسبت به آن دست به کار شدهاند مساله اجتهاد است، بطوریکه اجتهاد را آنقدر آسان، ضعیف و در دسترس نشان میدهند که هر کسی که چند سالی در حوزه ماند میتواند ادعای اجتهاد کند.
توضیحات بیشتر »حج را طوری برگزار کنیم که مورد توافق همهی مذاهب اسلامی باشد!
باید در حج سعی بر هماهنگی و همراهی داشت؛ نه اینکه هر روز بر آتش کینه و جنگ بیافروزیم؛ رفتارهای ناقض قوانین کشور میزبان نقض غرض حج است. میتوانیم حج را از نظر اعمال طوری برگزار کنیم که مورد توافق همهی مذاهب اسلامی باشد؛ تا آن فلسفه اصلی سیاسی ـ اجتماعی حج تأمین شود.
توضیحات بیشتر »مراجع تقلید مبانی فقه حکومتی را برای طلاب تبیین کنند
همزمان با آغاز سال تحصیلی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با صدور پیامی از مراجع تقلید مبانی فقه حکومتی را برای طلاب تبیین کنند.
توضیحات بیشتر »در فقه موجود، «فقهِ جایگاه و منزلت» به چشم نمیخورد
اسلام برای جایگاه و منزلت اهمیت بسیاری قائل است. از بین رفتن جایگاه فرد، تضعیف صاحب جایگاه و تأثیراتی که فقدان یا تضعیف چنین جایگاهی در روابط اجتماعی از خود برجای میگذارد، موضوع حساسی است که فقه نمیتواند دربارۀ آن ساکت باشد. دربارۀ امام موسی صدر فقه و فقیه نمیتواند فعالیت منسجم و پیگیرانهای درخواست نکند. براساس دیدگاه اسلامی، این مسئله صرفاً امری اخلاقی نیست؛ بلکه مسئلهای حقوقی بهمثابۀ حکمی فقهی تلقی میشود.
توضیحات بیشتر »پروندهای «برای انسانِ» ربوده شده
دومین شماره مجله الکترونیکی «برای انسان» با مطالبی به مناسبت سالگرد ربوده شدن امام موسی صدر و دو همراهش از سوی موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، تهیه و منتشر شده است.
توضیحات بیشتر »فتواهای جنجالی علمای الازهر؛ از سلفی در حج تا حرمت قربانی در خیابان
فتوای علمای الازهر و دارالافتای مصر پیرامون عید قربان، برگزاری نماز عید و ... موجی از واکنشها و انتقادات را به همراه داشت.
توضیحات بیشتر »مخالفان به اشتباه ولایت الهی امام را با امارت سیاسی یکی میگیرند/ تفکیک مشروعیت از مقبولیت، اشتباه است/ باید اصل حق مردم در تعیین حکومت را بپذیریم
آنچه در باب مشروعیت مطرح میشود بحثی در مورد حق فرمانروایی است، تفکیک مشروعیت از مقبولیت، اشتباهی است که در دو دههی اخیر وارد ادبیات سیاسی ما شده است. این تفکیک از دیدگاه فلسفه سیاسی و فقه سیاسی، تفکیک معتبر و درستی نیست
توضیحات بیشتر »سیر تطورات فقه حکومتی/ نگاه فقها به مسأله حکومت در حال دقیقتر شدن است
بزرگ ترین تحول در زمینه رابطه فقه و حکومت توسط امام خمینی (ره) رقم خورد و ارتباط فقه و حکومت وارد افق تازهای شد، در این افق تازه دیگر سخن از نحوه اسلامی کردن حکومتهای موجود نبود، بلکه بحث درباره ولایت فقیه و حق حاکمیت فقیه عادل بر جامعه و شکل گیری ساختار حکومت بر محور این فقیه عادل بود؛ یعنی قبل از آن که فقه بخواهد جزئیات نحوه اداره جامعه را بیان کند باید سرنوشت حق حاکمیت و مدیریت جامعه را روشن سازد و اینامر را به دست ولی فقیه بسپارد.
توضیحات بیشتر »غدیر؛ ابلاغ الهی برای تداوم رسالت در بستر امامت
اختصاصی شبکه اجتهاد: «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِن رَبِّکَ وَإِن لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ اى پیامبر! آنچه را از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملا (به مردم) برسان و اگر (این کار را) نکنى، رسالت خدا را انجام ندادهای. خداوند تو را از (خطرات احتمالى) مردم نگاه میدارد و خداوند، جمعیت کافران (لجوج) را هدایت نمیکند. » «سوره مائده، آیه ۶۷»
توضیحات بیشتر »روز غدیر، عید خداست
اختصاصی شبکه اجتهاد: نخستین وظیفه شما [شیعیان] این است که امیرمؤمنان علی (ع) را بشناسید ودومین وظیفه این است که [آن حضرت را] بشناسانید[۱].
توضیحات بیشتر »غدیر، فقهیترین عید اسلامی/ حمزه واقعی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر همه اعیاد مذهبی را معرفتی و اخلاقی تعریف کنیم و سخن را به کلام صدق و وحیانی رسول مصدق(ص) متبرک سازیم که «انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»، اگر نمایانی معارف را در همه فرازهای دینی، فهرست کنیم، عید شکوهمند غدیر را علاوه بر معارفی و و کلامی، باید فقهی - حقوقی و سیاسی هم ببینیم. در غدیر است که پیامبر بزرگوار الهی به امر «بلغ ما انزل الیک من ربک» خداوندی، به نظام سازی حکومت اسلامی بعد از خویش میپردازد و رابطه استوار و بشکوه «امت- امامت» را مهندسی و طراحی میفرماید.
توضیحات بیشتر »حدیث غدیر از فرمایشات پیامبر است نه امام / مجید رضایی دوانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حدیث متواتر غدیر که صدها تن آن را روایت کردهاند در فاصله اندکی قبل از رحلت پیامبر اکرم صادر شد و متأسفانه پس از پیامبر اکرم باآنهمه دلیلهای روشن، با شکلگیری منازعات خلافت در قالب انصار و مهاجران و انجام بیعت ناگهانی گروهی اندک با خلیفه خود خوانده و اجبار دیگران به بیعت عملاً حدیث غدیر و دهها حدیث دیگر در فضیلت اهلبیت نادیده گرفته شد.
توضیحات بیشتر »تشیع، اهل سنت نبوی/ محمد جاودان
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکم؛ مسلمانان هم مانند ادیان دیگر، از اسلام تفسیر و برداشت یکسانی ندارند. از اینرو، جریانهای اندیشگی و مذهبی مختلفی در طول تاریخ اسلام ظهور کردهاند که بیشترین و مهمترین آنها مربوط به سدههای نخست تاریخ اسلام است، هرچند این ظهور و بروزها تا امروزه دوام داشته و خواهد داشت.
توضیحات بیشتر »پیامبر(ص) و پیامبری در خطبه غدیریه و خطبه فدکیه/ محمد نصیری
اختصاصی شبکه اجتهاد: امامان اهلبیت (ع) شجره طوبی و اصل واحدیاند که مرور زمان و اختلاف در زمان زیست و زندگی و حضور در دورههای تاریخی مختلف و متفاوت، به هیچ رو نگرش آنان در مسائل اساسی، اصول و مبانی دین و اهداف اصلی رسالت و نبوت را متفاوت و ناسازگار نساخته است. چنانکه رخدادهای سیاسی و مشکلات اجتماعی و زمانه نیز به هیچ رو توجه آنان از مسائل اساسی دین و بهویژه مسائل عقیدتی و اخلاقی و همه آنچه معطوف به هدف آفرینش، آغاز و انجام آن و هدف زندگی است را به مسائل غیراصولی تقلیل نداده است.
توضیحات بیشتر »غدیر؛ بزرگراه سعادت/ ابوالفضل فروتن
اختصاصی شبکه اجتهاد: حدود ۷۰ روز قبل از رحلت حضرت محمد(ص) هجدهمین روز از ماه ذی الحجه سال دهم هجری، پیامبر خوبی ها؛ مامور شد تا در موقعیتی خاصّ، در مسیر برگشت از خانه خدا، در جمعی با حضور حداکثری حُجّاج؛ برای باری دیگر جانشینی امیرالمومنین علی (ع) را یادآوری و مورد تاکید قرار دهد.
توضیحات بیشتر »