اجتهاد و اصول فقه

شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی با اطلاع از حاشیه‌های همایش «بزرگداشت مقام علمی و عرفانی شهید اول» در مشهد، ضمن انتقاد شدید از دست‌اندرکاران و خیانت خواندن این کار، از آن‌ها خواست پیام ایشان در این همایش خوانده نشود. بنا بوده است در این همایش متن پیام حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی قرائت و از جدیدترین آثار حجت‌الاسلام محمدحسن وکیلی …

خادمی کوشا، گفت: زمانی که ما قائل شویم بر اینکه انسان مصادیق کرامت را درک می‌کند و خداوند صرفا اصل کرامت را فرموده است ما جایگاهی که بتوانیم از آن حکم شرعی را درک کنیم یا به دست آوریم نداریم. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «تبیین فقهی جایگاه کرامت» به همت پژوهشکده فقه و حقوق و مشارکت مرکز همکاری‌های …

آیت‌الله صافی گلپایگانی موسیقی را مطلقاً حرام می‌داند و حضور ورزشکاران زن را نیز مایه شرمساری اعلام نموده است. ایشان منتقد جدی فلسفه و عرفان است و خواندن آن را نیز حرام می‌داند. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی اگرچه در زمره مراجع شیعه به شمار می‌رود اما در میان مردم کمتر شناخته شده است. به مناسب سالروز تولد …

نظر مختار این است که حاکم در وادی مباحات، الزامیات و وضعیات و مقاصد شریعت مثل عدالت و با ضابطه تزاحم در واجبات شرطی می‌تواند ورود پیدا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین جلسه پیش اجلاسیه کرسی تخصصی «نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانون‌گذاری» به همت پژوهشکده فقه و حقوق برگزار شد. این کرسی در تالار امام مهدی(عج) پژوهشگاه علوم …

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در بررسی حجیت ظن در موضوعات تأکید کرد که اصل کلی حرمت تعبد به ظن که از سوی علمای شیعه مطرح شده در احکام شرعی است نه موضوعات خارجیه. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل‌لنکرانی رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در پنجاه و یکمین نشست فقهی و اصولی این مرکز با اشاره به موضوع …

ملک‌زاده با بیان اینکه ترجمه‌های ناقصی از آثار شهید صدر صورت گرفته است، تصریح کرد: آثار شهید صدر باید به زبان‌های دیگر معرفی شود تا بشریت با علم و معرفت او هرچه بیشتر آشنا شود. شهید صدر قائل به جامعیت دین بود. او در آثارش به دو نوع دلیل می‌پردازد؛ دلیل علمی و دلیل فلسفی. دلیل علمی طبق تعریف شهید …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در یادداشت پیشین نوآوری‌ها‏‌ و ابدعات استاد علیدوست در حوزه «فقه و عقل» تبیین شد؛ اکنون به نوآوری‌های استاد در حوزه‌های «فقه و عرف» و «فقه و مصلحت» می‌پردازیم. فقه و عرف ۱) معرفی کتاب (ساختار، محتوا و وضعیت کتاب در مجامع و همایش‏های علمی) «فقه و عرف» بررسی پردامنه ‏ای پیرامون عرف، تبیین مرزهای دقیق و …

«خاورشناسان و حدیث شیعه» عنوان کتابی است که به‌تازگی از سوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و روانه بازار نشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شیعه پژوهی غربی که ابتدا نسبت به شیعه و حدیث آن نگاه حاشیه‌ای داشته، همواره شیعه را در کنار جهان سنی بررسی می‌کرد، با ظهور انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ میلادی …

مراسم نکوداشت علامه سیدجعفر مرتضی عاملی، سیره‌پژوه نامدار شیعه، از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی در قم برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیین نکوداشت علامه سیدجعفر مرتضی عاملی سیره‌نگار شیعی و از عالمان حوزه علمیه قم و لبنان به همت پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مرکز همکاری‌های …

آیت‌الله سیدهاشم رسولی محلاتی (ره) یکی از شخصیت‌هایی است که علی‌رغم مسئولیت‌های طولانی در دفتر امام خمینی (ره) و رهبری معظم انقلاب اسلامی و دیگر مسئولیت‌های خرد و کلان، حقیقتاً یک زندگی و حیات علمی داشت و انتشار بیش از یکصد اثر از ایشان در طول این سال‌ها حاکی از همین حیات علمی است. شبکه اجتهاد: در توصیف علم و …

مراسم رونمایی و نقد دو کتاب «اعتقاد ما» و «انسان و عبادت» آیت‌الله شهید سیدمحمدباقر صدر، فردا ۲۲ دی ماه در سرای اهل قلم برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، پژوهشگاه تخصصی شهید صدر و کارگروه ویرایش متون دینیِ انجمن «ویرایش و درست‌نویسی» با همکاری انجمن علمی گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران مراسم رونمایی و نقد دو کتاب اعتقاد …

درس خارج فقه آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از روز یکشنبه ۲۲ دی ماه در مسجد اعظم قم آغاز می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، از آغاز دروس خارج فقه معظم‌له از روز یکشنبه ۲۲ دی ماه ۱۳۹۸ خبر داد. متن اطلاعیه دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم به اطلاع عموم …

نص گرایی و تمایل به متن و خطاب قرار دادن وجدان و درون مسلمانان در شکل‌دهی اندیشه‌ی علامه فضل‌الله بیشتر از اندیشه شمس‌الدین مؤثر بود. آنچانکه هنگامی‌که عقل را مورد خطاب و استفاده قرار می‌داد، آن را با زبان و گفتمان وجدانی و درونی بیان می‌نمود؛ اما شیخ شمس‌الدین گرایش پیوسته‌ای به انتظامات و لایه‌های فکر و اندیشه در تاریخ …

شمس‌الدین ازجمله معدود فقیهان بزرگی در عصر معاصر شیعه است که به‌شدت طرفدار حقوق حداکثری زنان بود، چه به لحاظ حقوق جنسی، چه به لحاظ حقوق اساسی و همین‌طور حق تصدی زنان نسبت به مناصب عمومی چه ریاست‌جمهوری چه رهبری جامعه و چه در زمینه مرجعیت فتوایی؛ بنابراین مرحوم شمس‌الدین هم نگاه‌های نو روش‌شناختی داشتند و هم اینکه آرای نوین …

حوزه‌های خواهران هرگز صرفاً و منحصراً در پی مجتهده پروی و فقیهه سازی نبوده و نیست. این حوزه‌ها اولاً: تربیت دینی خواهران و تهذیب درون خانوادگی خودِ آنان و ثانیاً: نشاندن بذر تحقیق و کاوش در علوم اسلامی در اذهان خواهران کشورمان و ثالثاً: آموزش تخصصی علوم انسانی اسلامی مسئله محور در میان خواهران و رابعاً: یافتن پاسخ‌های محققانه‌ی زنانه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ارتباط فقه و زمانه و رویکردهای گوناگون بدان را، حول دو محور اساسیِ: یکم) انضباط فقهی جهت محافظت از ستون فقه و هنجارهای علم فقه؛ و دوم) توجه به اقتضائات و حوادث واقعه مبتنی بر ظرفیت‏ های موجود در فقه؛ می‏ توان به سه دسته نگرش کلی تقسیم ‏بندی نمود: یکم) گروهی با جمود بر محور اول …

آیت‌الله موسوی‌خلخالی به مهم‌ترین ادله بی‌نیازی به علم رجال در استنباط ادله شرعی اشاره کرده و از همین رهگذر به پاسخ‌های آیت‌الله خویی در این زمینه توجه می‌کند و ادله اقامه شده را ناکافی می‌داند و علم رجال را به عنوانِ یکی از علومِ مورد نیاز در سازوکارِ استنباط فقهی معرفی می‌نماید. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث مقدماتی در …

نوشتار حاضر که حاصل جلسات درسی استاد سید مجتبی نورمفیدی است در پنج بخش مصادر روایی، مصادر رجالی، توثیقات، تحمل و نقل روایات و بررسی وثاقت برخی راویان مورد اختلاف به این مهم پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آنچه فقاهت و اجتهاد را بعضاً به چالش می‌کشد، تشخیص صحت و اعتبار روایات، است. اینجاست که علومی نظیر «رجال» و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: «فقیه دوراندیش» کتابی است در شرح زندگانی فقیه عالیقدر و مرجع تقلید شیعیان آیت‌الله سیدعلی سیستانی که به قلم استاد محمدجواد مروجی طبسی به نگارش درآمده و در سال ۹۸ چاپ و عرضه شده است. نویسنده با توجه به شخصیت برجسته علمی و معنوی آیت‌الله سیستانی و مرجعیت جهانی ایشان و نیز عدم اطلاع کافی مردم از …

شبکه اجتهاد: کتاب «تکوین نهاد مرجعیت تقلید شیعه» نوشنه محسن صبوریان با فصلی در شرح برخی نظریات ماکس وبر آغاز شده است. با اینکه نویسنده در این فصل مقدماتی شرحی مختصر از آنچه دیوانسالارانه شدن نهاد مرجعیت تقلید شیعه نامیده، ارائه کرده است، اما در ادامه کتاب چنان که انتظار است، به بسط ارتباط چارچوب مفهومی برگزیده شده با داده‌های …

۱۷ اثر در موضوعات کلیات اسلام، علوم قرآنی، حدیث و فقه و اصول از گروه دین به مرحله دوم سی و هفتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران راه پیدا کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، چهار کتاب «اعتبارسنجی احادیث شیعه: زیرساخت‌ها، فرایندها، پیامدها»، تألیف سیدعلیرضا حسینی‌شیرازی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)؛ پژوهشکده تحقیق و …

گاهی مراد از عقل قوه عاقله انسان است که انسان آن را در فهم امور ازجمله کتاب و سنت به کار می‌گیرد گاهی مراد از عقل گزاره‌هایی است که از راه به‌کارگیری قوه عاقله به دست می‌آید مثل گزاره‌های بدیهی عقل نظری یا عقل عملی که در آنجا مراد از عقل، قوه عاقله نیست بلکه گزاره‌هایی است که با به‌کارگیری …

معتقدم ایده‌‌‌‌‌‌ای را که شهید صدر مطرح کرد، قبل از ایشان نیز به أشکال مختلفی در تاریخ فقاهت سابقه داشته است، حتی نگاه نظام‌‌‌‌‌‌مند و سیستمی در کلمات مرحوم سیدمرتضی(ره) دیده می‌شود. البته مسیر خاصی که خود شهید صدر در دستیابی به مکتب از مسیر روبنا طی کرد، به بن‌بست منتهی می‌شود، ولی اصل ایده ایشان بسیار راهگشاست. شهید صدر …

دارالافتای مصر برای مقابله با گروه‌های افراطی به تغییر کیفی در سیستم کار خود اقدام کرده است و برای سال ۲۰۲۰ میلادی به راه اندازی انجمن پژوهش‌ها و مطالعات اقلیت مسلمان و مقابله با فتواهای تکفیری مبادرت می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از الیوم السابع، دکتر ابراهیم نجم، مشاور مفتی مصر و دبیرکل هیئت‌های فتوا در جهان، گفت: …

ایشان به رأی مرحوم فیض، در فقه غنا، توجه ویژه کرده‌اند و حتی آن را سزاوار بازسازی شمرده‌اند؛ یا اینکه ایشان نسبت به رأی ابن جنید که محکوم به عدم اعتناء فقها است، توجه ویژه کرده و معتقد است باید به رأی او اعتنا کرد و حساس بود؛ چرا که مقطع تاریخی‌ای که ابن جنید در آن زیست کرده مقطع …

در جلسات مجمع، از حقوقدانان و علمای دیگر هم استفاده می‌شود و نهایتاً یک سیاقت و قالب فقهی، برون‌دادهای آن جلسه پیدا می‌کند و در قالب فتوا ارائه می‌شود. البته در کنار فتواها، توصیه‌هایی هم نوعاً قرار می‌گیرد. یک بخش از مصوبات، همان فتاواست و یک بخش هم توصیات است. نحوه عرضه هم بدین‌صورت است که در همه مقالات وارده …

یکی از خصوصیّات مرحوم آقای داماد صراحت بود؛ یک آدم بی‌رودربایستی، صریح؛ ایشان اهل اینکه ملاحظه‌ی این و آن را بکند نبود. از سال ۴۱، یعنی قبل از ۴۲، در همان قضیّه‌ی انجمنهای ایالتی و ولایتی، ایشان یکی از کسانی بودند که امضا کردند و نامه نوشتند و فرستادند و تلگراف کردند و در همه‌ی جلسات شرکت کردند. در جلسه‌ای …

همایش نکوداشت «آموزگار فقاهت؛ آیت‌الله سید محمد محقق داماد(ره)» صبح امروز با حضور مراجع تقلید، علما، اساتید و شخصیت‌های حوزوی در سالن همایش‌های پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) قم برگزار شد. در این همایش، آیات عظام مکارم شیرازی، نوری همدانی، سبحانی و جوادی آملی و آیات و حجج‌اسلام اعرافی، استادی، مقتدایی، غروی، میلانی، یثربی، سعیدی، فاضل لنکرانی، محقق داماد، علوی بروجردی، هادوی …

شبکه اجتهاد: همایش نکوداشت «آموزگار فقاهت؛ آیت‌الله سید محمد محقق داماد(ره)» صبح امروز با حضور مراجع تقلید، علما، اساتید و شخصیت‌های حوزوی در سالن همایش‌های پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) قم برگزار شد. در این همایش، آیات عظام مکارم شیرازی، نوری همدانی، سبحانی و جوادی آملی و آیات و حجج‌اسلام اعرافی، استادی، مقتدایی، غروی، میلانی، یثربی، سعیدی، فاضل لنکرانی، محقق داماد، علوی …

معتقدم هم اکنون هم عده‌ای از افاضل و مدرسان خوبی در زمینه فقه و اصول داریم که اینها خروجی ۴۰ سال اخیر هستند؛ درست است که اجتهاد دارای مراتبی است و اگر کسی بخواهد به مرتبه کامل اجتهاد برسد باید ۵۰ سال زمان صرف کند اما همین الان هم افراد بزرگی داریم. الان کم کم توجه دارند با توجه به …