ارائه دهنده بحث گفت: بر اساس مبانی و ادله فقهی میتوان عدم جواز رجوع به اماره ملکیت و بطلان معامله را ثابت کرد و برای اثبات مدعای میتوان چهار دلیل اقامه کرد: ۱- معتبر نبودن امارههای ملکیت در فرض انفتاح باب علم؛ ۲- شرط احراز مالکیت در معاملات؛ ۳- قاعده حرمت اختلال نظام؛ ۴- توسعه در قاعده ید به وسیله تحول مصداقی و شمول قاعده ید نسبت به سامانه ثبتی طراحی شده. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «ظرفیت شناسی فقه در انحصاری کردن انتقال اموال غیرمنقول بر اساس سامانه ثبتی برگزار شد. در آغاز شاکری، دبیر علمی جلسه به …
توضیحات بیشتر »ابزارشناسی استنباط در مسائل نو پدید
استاد علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشستی با اعضای گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلام رضوی برخی از ابزارهای استنباط در مسائل مستحدثه را تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در سخنانی بیان داشت: مکرر از من سوال میکنند که آیا مسائل مستحدثه را با همان ابزار گذشته میشود بدست آورد یا اینکه طرحی نو درانداخت؟ جوابهای مختلفی صادر میشود برخی میگویند خیر همانها کاملا جواب میدهد چیزی دیگری نمیخواهیم اجتهاد جواهری کافیست! عدهای میگویند خیر باید برسیم به اجتهاد در اجتهاد! باید طرحی نو در انداخت و البته یک نظر معتدل هم …
توضیحات بیشتر »روششناسی اجتهاد به سمت خوبی پیش نمیرود/ دوگانگی در برخی روشهای فقهی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه روششناسی اجتهاد امروزه به سمت خوبی پیش نمیرود و گفتمان و تخصص لازم دارد، اظهار کرد: گاهی فصلنامهها و کتابها، مطالبی به نام روششناسی مطرح میکنند که درست نیست. متاسفانه در حوزههای علمیه، روششناسی، کارتنخواب است و ردیف بودجه ندارد؛ روششناسی باید حداقل در زندگی علمی ما از کارتنخوابی بیرون بیاید. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «روششناسی اجتهاد»، گفت: همیشه در مکاسب این پرسش برایم مطرح بود که چرا شیخ انصاری روش خاصی در اجتهاد ایجاد کرده است که البته منتقدانی هم داشته و …
توضیحات بیشتر »جزئیات برگزاری کنگره میرزای نائینی در سال ۱۴۰۱/ نائینی به انحصار افراد خاصی درآمده و مصادره شده است/ جریان فقاهت، ثابت و بسته نیست/ فقه ظرفیت مواجه با مسائل نوپیدا را دارد
نشست خبری «کنگره بینالمللی میرزای نائینی» با حضور اساتید ابوالقاسم علیدوست، احمد فرخفال و ناصر رفیعی در بنیاد فرهنگی امامت برگزار شد. این در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ در ایران و عراق و با پیام مراجع تقلید و حضور شخصیتهای علمی به فارسی و عربی برگزار خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، رئیس کمیتههای علمی کنگره بینالمللی میرزای نائنیی، در نشست خبری این کنگره که در بنیاد فرهنگی امامت برگزار شد، گفت: بنده با اینکه دبیر علمی برخی همایشات بودهام ولی معتقدم که این کنگره از وجوهی با کنگرههای دیگر تفاوت دارد، اولا نفس برگزاری این کنگره …
توضیحات بیشتر »دعوتی که اجابت نمیشود!/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: چند سالی است در ایام فاطمیه و سوگواری صدیقه طاهره سلام الله علیها دو جریان مقابل، هم قرار میگیرد: ۱. جریانی که عصبانی از تحلیل تاریخ است، آن را حرام میداند(۱)و دوست دارد از آن چه بعد از وفات پیامبر صلی الله علیه و آله تا زمان شهادت صدیقه طاهره سلام الله علیها گذشت، چیزی گفته نشود. برخی از این گروه، گاه، بدون این که بتواند خشم خود را فرو برد، رفتاری از خود نشان میدهد. نمونه آن را میتوان گفتار امام جمعه شهر خاش در سال گذشته در همین ایام دانست که – برخلاف تصریح متون خود …
توضیحات بیشتر »گزارشی از گفتگوی استاد علیدوست و احمد النعیم درباره «فقه و مصلحت»
احمدالنعیم در نشست «فقه و مصلحت» ضمن اشاره به اینکه مطالبی که در فقه وجود دارد الهی نیست بلکه فهم انسان از مسائل الهی است تصریح کرد: حاصل آن هم احکامی است که من بسیاری از آنها را رد میکنم. علیدوست در پاسخ به اظهارات احمدالنعیم اظهار کرد: اینکه بگوییم برخی مطالب فقه فهم بشری است یا در فقه، فهم بشری دخیل است قابل انکار نیست ولی نتایجی که ایشان میگیرند باب هر گفتوگویی را میبندد. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست مجازی از سلسله برنامههای چشم اندازی به سوی شرق چندی قبل با حضور استاد ابوالقاسم علیدوست استاد حوزه …
توضیحات بیشتر »دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است/ مجتهدین جدید حوزه شناسایی و بکار گرفته شوند
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم اظهار کرد: دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است و در آن ظرفیتهای پنهانی وجود دارد که کشف و بهره وری از آن با انضباط فقه جواهری، دانش فقه را پاسخگوی مسائل نوپیدا میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سخنانی اظهار داشت: اگر بخواهیم قضاوت منصفانه و عادلانهای درباره کرسیهای دروس خارج داشته باشیم، باید گفت وضعیت خوبی بر کرسیهای درس خارج حاکم است اما عالی نیست. او با اشاره به دودیدگاهی که آن را …
توضیحات بیشتر »همه فقه، سیاست است/ نسبت صحیح میان فقه و سیاست، توصیف است نه تقیید
با رجوع به منابع اسلامی به دست میآید که فقه عین سیاست است؛ به تعبیر دیگر همه فقه، سیاست میباشد. از دیدگاه حضرت امام(ره) که دیدگاه صحیحی نیز است، اسلام چیزی غیر از سیاست نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، عضو شورای عالی حوزههای علمیه قم و مدرس خارج حوزه علمیه قم در همایش «فقیه فقه سیاسی» که به مناسبت دهمین سالگرد ارتحال آیتالله عباسعلی عمیدزنجانی برگزار شد به ایراد سخن پرداخت که متن آن به نقل از «مفتاح» بدین شرح است؛ ترکیب فقه سیاسی از لحاظ لفظی۳ حالت دارد؛ ۱)اضافی ۲)وصفی ۳) تلفیقی. در این سه ترکیب …
توضیحات بیشتر »فاضل لنکرانی: کشف ضوابط جدید در فقه با جدیت دنبال شود/ علیدوست: پرداختن به فقه مضاف ضرورتی پر آسیب است
استاد علیدوست در مراسم افتتاحیه دروس گروههای فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) که با حضور دانشپژوهان در سالن امام خمینی(ره) این مرکز برگزار شد، در سخنانی به تبیین اهمیت فقههای مضاف پرداخت و استاد فاضللنکرانی از لزوم کشف ضوابط جدید در فقه سخن گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در این مراسم به بررسی مفهوم شناسی، ضرورتها و بایستهها و آسیبهای فقههای مضاف پرداخت و گفت: امروز با توسعه دانشهای مختلف مواجه هستیم و همچنین مسائل دانش فقه بسیار گسترش یافته است. همان گونه که دنیا به سمت توسعه تکنولوژی پیش میرود، شاهد خلق قراردادها و معامالات …
توضیحات بیشتر »دوگانهسازی بین مراجع و مقام معظم رهبری به ضرر کشور است/ این نوع ادبیات در نقد، اهانت قهری استنباط میشود
استاد ابوالقاسم علیدوست، ضمن بیان اینکه نقد اخیر بر مطلبی از آیتالله صافی گلپایگانی فاقد معیار نقد بود و در ابتدای آن دوگانهسازی بین رهبری و ایشان صورت گرفته است، گفت: متاسفانه به بهانههای مختلف در کشور دوگانهسازی بر سر موضوعاتی مانند شریعت و رای مردم، ارزشهای ملی و اسلامی و نظر رهبر انقلاب و مراجع ایجاد شده است که به ضرر نظام و رهبری و انقلاب و مردم است. به گزارش شبکه اجتهاد، اخیرا یکی از سایتهای خبری به عنوان نقد سخنان آیتالله لطفالله صافی گلپایگانی در دیدار با یکی از مسئولان کشور، به انتشار مطلبی پرداخت که باعث …
توضیحات بیشتر »پیامبر خدا برای انسان/ دانشگاه مشترک بشریت
شبکه اجتهاد: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، رسول اسلام و رسول مسلمانان نیستند و رسانهها دقت کنند که بر روی نام پیامبر اکرم به عنوان رسول اسلام تاکیدی نداشته باشند. چون آن حضرت رسول خداست از طرف آسمان و رسول انسان است از طرف زمین. رسول اسلام نداریم مشخص نیست واژه رسول اسلام یا رسول مکرم اسلام را چه کسی القا کرده است. با معارف رسول خدا میتوان برادری انسانی را نهادینه کرد. تاکید میکنم، نه فقط برادری دینی و مذهبی بلکه برادری انسانی که از بیش از ۱۰ آیه استفاده میشود و میتوان خانه مشترک …
توضیحات بیشتر »روزهای سیاه و خونین شیعیان افغانستان/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: روزهای پر از ابهام و سؤال بر عموم ملتِ با ظرفیت و مظلوم افغانستان و سیاه و خونین، بر شیعیان پاک آن دیار کهن میگذرد. از جمله شواهد آن، حادثه انفجار در «مسجد جامع قندوز» در روز جمعه اول ربیعالاول و در «مسجد فاطمیه قندهار» در جمعه هشتم ربیعالاول است. بدون تردید آسیب دیدگان این دو حادثه، از پاکترین بندگان خداوند بزرگ بودند. در پرونده ایشان نه تجاوز است و نه غارت؛ نه قتل است و نه سرقت؛ جرم ایشان در منطقِ بدویانِ وحشی و تربیتشدگان سازمانهای جاسوسی استکبار از یک سو و مدارس خشونت پرور کشورهای اطراف …
توضیحات بیشتر »مرجعیت عرف در تطبیق مفاهیم بر مصادیق/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: یکی از بنیادیترین مباحث پیرامون عرف، مرجعیت عرف در تطبیق مفاهیم عرفی بر مصادیق است؛ مبحثی که در برخی تحقیقات بین آن و موضوع مرجعیت عرف در تعیین مفاهیم فرق گذاشته نشده است. در این مقاله تلاش شده است با بحث پیرامون کارایی و کاربرد عرف در انطباق مفاهیم بر مصادیق، حوزه علمی آن را از کاربرد عرف در تعیین مفاهیم جدا کرده و منشأ اختلاف اندیشمندان در این بحث در دو عرصه عمل و نظر بررسی شود. مقدمه: در نصوص ومتون دینی به هزاران قضیه برمیخوریم که نهاد آن عرفی وگزارهاش شرعی است؛ از قبیل: غصب حرام …
توضیحات بیشتر »تعظیم شعائر هم به صورت فردی باید باشد و هم به صورت حکومتی/ پیگیری و تعمیق جریان هویتی، بر عهده حکومت است/ دین رسانهای، همان دین حداقلی است که بیشتر به ظواهر توجه دارد
هفتمین نشست از سلسله وبینارهای تخصصی حقوق و رسانه با عنوان «رسانهها و تعهد بر اقامه شعائر دینی» توسط معاونت حقوقی و امور مجلس برگزار شد. در این نشست مجازی استاد ابوالقاسم علیدوست استاد درس خارج فقه و اصول و ریاست انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه، حسین رضی هیأت علمی دانشگاه صداوسیما و سیداحمد حبیبنژاد عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به عنوان دبیر علمی حضور داشتند. حبیبنژاد در ابتدای این نشست مجازی با اشاره به اهمیت برگزاری این جلسه گفت: واقعیت این است که تعظیم و اقامه شعائر دینی پیشینه قدیمی و ریشهدار در حوزه هویت ایرانی اسلامی …
توضیحات بیشتر »الزامات راهاندازی کرسیهای آزاداندیشی فقه/ قوای سهگانه مطالبات خود را از حوزه درباره فقه حکومتی مطرح کنند
حوزههای علمیه برای پاسخگویی به نیازهای جامعه در دو سطح فعالیت میکنند، در سطح اول سؤالات و شبهات مطرح شده در جامعه و اذهان عموم مردم را پاسخ میدهند که در این سطح حوزههای علمیه نیروها و مبلغان زیادی دارند و در سطح دیگر بحث پاسخگویی به مباحث عمیق فقهی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره فقه حکومتی عنوان کرد: اصل کرسیهای وآوری و نظریهپردازی فعال است منتهی آنچه که مد نظر رهبر معظم انقلاب است اینکه حوزههای علمیه بخشی از فعالیت فقهی خودشان را به بحثهای فقه حکومتی اختصاص دهند. …
توضیحات بیشتر »عزاداری؛ ظرفیتها و آسیبها
متاسفانه گاهی در کنار عزاداریهای شرع پسند و عقل پسند و مطابق شرع حرکاتی انجام میشود که وهن مذهب و دین و حتی وهن ملت است که یکی از آنها خرافه و دیگری بدعت است. بدعت یعنی چیزی که جزو دین نیست ولی وارد دین شود؛ مثلا من هیچوقت با قمه زدن کنار نیامدم و هیچوقت نتوانستم از زنجیر زدنهایی که باعث میشود تا خون جاری شود، دفاع کنم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست به مناسبت ماه محرم و عزاداری سیدالشهدا (علیهالسلام) ضمن بیان برخی ظرفیتها، همچنین آسیبهایی که در عزاداریها وجود دارد، در گفتوگو با «ایرنا» اظهار …
توضیحات بیشتر »پاسخ به سوالی درباره نجس بودن سگ و چند نکته/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: یکی از محترمین متن پرسش و پاسخی را برای این جانب فرستادهاند و در خواست کردهاند که اگر نقدی بر پاسخ وارد است، آن را بیان کنم. پرسش و پاسخ این است: س) آیا سگ در قرآن نجس است؟ ج) بسیاری از مسلمانان عقیده دارند که سگ نجس است؛ این باور نه تنها پایه قرآنی ندارد، بلکه در تضاد با قرآن است؛ در هیچ جای قرآن چنین چیزی نیست که سگ نجس باشد. برعکس در داستان اصحاب کهف خداوند درباره آنها میفرماید:” إِنَّهُمْ فِتْیَهٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًی” سپس خداوند آن قدر به سگ آنها ارز ش میدهد …
توضیحات بیشتر »درباره حوادث اخیر افغانستان/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: این روزها وقایعی در افغانستان میگذرد که کم و بیش همگان نسبت به آن با خبرند و نمیتوان نسبت به آن بیتفاوت بود. از این رو لازم است توجه کنشگران به این وقایع به نکاتی جلب گردد: ۱- ملت افغانستان ملتی رشید، توانا و مقاومی است که اگر دسیسههای کفر و الحاد از خارج افغانستان و عوامل آنها در داخل نباشد، میتواند به خوبی خود را اداره کند و کشوری آباد و آزاد را در معرض دید جهانیان قرار دهد. به همین دلیل هر نوع دخالت ناخواسته از هر کشور بیگانهای در این کشورِ مظلوم ولی توانمند، محکوم …
توضیحات بیشتر »قم و روزهای گرم گفتوگو؛ به بهانهی پاسخ استاد فاضل لنکرانی به ادعاهای سروش
شبکه اجتهاد: در زمستان نه چندان سرد سال ۹۹ قم دو مناظره در باب مباحث دینی شکل گرفت که بازتابهای نسبتاً گستردهای در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی داشت؛ مناظره غیر مستقیم و مکتوب دکتر عبدالکریم سروش با استاد ابوالقاسم علیدوست و مناظره مستقیم و حضوری استاد عبدالحسین خسروپناه با استاد علوی بروجردی. این مباحثهها در تابستان سال ۱۴۰۰ هم ادامه یافت و استاد جواد فاضل لنکرانی؛ رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به پاسخ به برخی مدعاهای دکتر سروش پرداخت. قدرت و دین جرقه مناظره دکتر سروش و استاد علیدوست، سخنرانیهای پرحاشیه …
توضیحات بیشتر »«نفی سبیل» یکی از قواعد مهم در فقه امنیت است/ وظیفه فقهی حکومت در تزاحمات شرعی
یکی از قواعد مهم در فقه امنیت، نفی سبیل است. اگر از بنده سؤال شود که محوریترین و اساسیترین قانون فقه امنیت چیست؟ همین قاعده را مطرح میکنم؛ یعنی نباید دشمنان راهی برای نفوذ و سلطه بر مسلمین پیدا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح خارج حوزه علمیه، در ششمین جلسه فقه امنیت که از سوی دفتر قم بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی برگزار شد، به روش استنباط فقه امنیت اشاره کرد و گفت: روش استنباط فقه امنیت نقاط مشترک و متفاوتی با سایر مباحث دارد؛ یکی از ویژگیهای استنباط فقه امنیت، لزوم داشتن دو استنباط …
توضیحات بیشتر »چند راهکار برای عبور از فقه فردی به تمدنی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: لفظ فقه چه به معنای عملیات استنباط و اجتهاد و چه به معنای دانش فقه، با شریعت تفاوت دارد؛ فقه داعیهدار کشف شریعت است. شریعت، الهی و معصوم است و در آن خطا و اختلاف نیست ولی ممکن است حاصل فقه، خطا داشته باشد زیرا عصمت ندارد. بنابراین فقه، دانشی بشری است، خواه فقه فردی باشد یا تمدنی و تعابیر دیگر. و اما سه تعریف از فقه فردی؛ فقه فردی، فقهی است که مسائل مورد اجتهاد آن موضوعات فردی است؛ مثلا در کتاب البیع شیخ انصاری، برای هر معامله، یک فروشنده، یک خریدار و یک کالا را فرض …
توضیحات بیشتر »از فقه فردی تا فقه تمدنساز + دانلود صوت
شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «از فقه فردی تا فقه تمدنساز» که از سوی واحد پژوهش مراکز تخصصی نور حکمت رضوی و فقهی امام رضا(ع) مشهد برگزار شد؛ به دو موضوع «ابعاد مختلف روش استنباط فقه تمدنی» و «لزوم استنباط فقه تمدنی با رویکرد شبکه دلالی (نظام حلقوی، نظام هرمی) در مقابل رویکرد گزارهای»» پرداخت. استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در بخش اول سخنان خود به تبیین «تفاوت شریعت و فقه»، «ویژگیهای سهگانه فقه فردی و فقه اجتماعی» پرداخت و با بیان اینکه امتداد اجتماعی جزء فرایند استنباط است، گفت: اینکه میگویند فقه تمدن …
توضیحات بیشتر »جرمانگاری هر گناهی در حکومت دینی، بستگی به مصلحت شرعی دارد/ اگر حکومتی به حسب ظاهر، شریعت را اجرا کند اما فرایندش شرعی نباشد، حکومت اسلامی نیست
استاد علیدوست، با اشاره به اینکه حکومت اسلامی حکومتی است که میخواهد در یک فرایند شرعی، اجرای شریعت کند، تصریح کرد: اگر یک حکومتی بهحسب ظاهر شریعت را اجرا کند اما فرایندش شرعی نباشد حکومت اسلامی نمیدانیم. این را مخصوصاً عرض کردم چون گاهی برخی در تعابیر فقط نتیجه را نگاه میکنند و میگویند حکومت اسلامی، حکومتی است که میخواهد اجرای شریعت بکند اما اینطور نیست و باید فرایندی هم که سرکار میآید شرعی باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با حضور در برنامه تلویزیونی «سوره» به تبیین موضوع «گستره وظایف و …
توضیحات بیشتر »جریانی تصور میکند ادله را باید تختهبند زمان و مکان صدور ادله و نزول آیات کرد/ جنگ و جهاد تابع مصلحت است
استاد سطح خارج حوزه علمیه قک اظهار کرد: گفته شود چون پیامبر(ص) سالی یکبار جهاد داشتند پس ما هم باید داشته باشیم آیا درست است؟ امروز جریانی به نام احیای دین و روشنفکری و نوگرایی تصور میکنند ادله را باید تختهبند زمان و مکان صدور ادله و نزول آیات کرد؛ برخی این را گفتند و نوشتند و این غلط است، ولی آیا میتوان از هر سنت و دلیلی در همه زمانها و مکانها استفاده کرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در دومین جلسه «فقه امنیت» با تأکید بر نقش روششناسی در اجتهاد، …
توضیحات بیشتر »مردمسالاری دینی، ابزار یا اصالت؟
از منظر اسلام، مردمسالاری دینی ابزاری برای انتخابات است یا الگویی اصیل در حکمرانی است که انتخابات تنها یکی از مصادیق آن به شمار میرود؟ به گزارش شبکه اجتهاد، شاید اولین مفهومی که به ذهن ما با شنیدن عبارت مردمسالاری دینی متبادر میشود، موضوع شرکت در انتخابات مجلس و دولت و حضور پای صندوقهای رأی باشد. سوال این است که ظرفیت مردمسالاری دینی به عنوان الگویی از حکمرانی به همین مقدار محدود میشود یا همانطور که رهبر انقلاب هم تاکید دارند مردمسالاری نوعی از مشارکت مردم است که موجب اعتماد به نفس ملی شده و کشور را در قلل پیشرفتهای …
توضیحات بیشتر »فقه؛ دانشی مقدس ولی بشری است/ خلط میان فقه و شریعت پذیرفته نیست
استاد سطح خارج حوزه علمیه قم گفت: سروش وقتی قصد داشت به بنده پاسخ بدهد و مسئله «قدرت و شریعت» را مطرح کرد دائما از شریعت به جای فقه و بالعکس استفاده میکرد که بنده به وی متذکر شدم این خلط پذیرفتنی نیست. چند روز قبل در نوشتهای از یکی از مشاهیر حوزه دیدم که گفته است در فقه ما مسئله امضایی نداریم و همه تاسیسی است!. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سلسله جلسات «فقه امنیت» که از سوی دفتر قم بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی برگزار شد، به مفهوم شریعت …
توضیحات بیشتر »مباحث پیچیده حکومت را نمیتوان با اصول عملیه حل کرد/ عناصر روششناسی استنباط فقه نظام
در روششناسی استنباط فقه نظام نخستین چیزی که نیاز است، داشتن یک رویکرد است. یعنی نیازمند یک گفتمان هستیم که از داخل آن رویکرد خارج شود. در فقه نظام نیازمند گفتمانی هستیم که با این فقه بسازد. در مباحث فقه نظام اینها مهم است، وگرنه ممکن است فردی با رویکرد سنتی، بخواهد مباحث حکومتی را با اصول عملیه حل کند. در حالی که اگر فقه نظام را به معنای فقه الحکومه در نظر بگیریم، در یک سیستم پیچیده قرار میگیرد و دهها عنصر وارد بحث میشود که با اصول عملیه نمیتوان حل کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم …
توضیحات بیشتر »تأثیر کرونا بر اشخاص در اماکن مقدس، در کشاکش انگاره اثبات و انکار
اگر کسی از هر مرجعی یا عالمی سوال کند، و بگوید من فرزندم، مریض است و تمام داروها را کنار گذاشتم، و به هیچ پزشکی مراجعه نمیکنم و فقط فرزندم را به حرم امام رضا علیه السلام میبرم، و فقط شفای فرزند را از ایشان میخواهم، البته که در جواب خواهند گفت که کار شما کار درستی نیست. این که به اذن الله از امام رضا علیه السلام شفای فرزندت را میخواهی اشکال ندارد؛ اما از این جهت که اسباب طبیعی را کنار میگذاری، کار خطایی میکنی. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم …
توضیحات بیشتر »بایستههای مفهومشناسی در نصوص دینی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: بیش از چهارده قرن از صدور واژگان دینی میگذرد. از رهگذر تلاشهای بیوقفه محدثان و فقیهان شیعه که با اندکی تأخیر از طلوع اسلام آغاز گردید (و با تداوم کوششها در عصر غیبت تاکنون) برای ما مواریث علمی گرانسنگ به یادگار مانده است. حیات بالفعل دین، مرهون تکیه بر آن تراث است. از این رو، هرگونه تکاپوی فنی در آن کتابها که باعث حفظ، ترمیم و بالندگی شود، وظیفه ماست. مفهوم شناسی از روشها و بایستههایی پیروی میکند که عدم توجه به آن انسان را به برداشتهای ناصحیح در مفردات و مرکبات میکشاند و موجبات ناکامی تحقیق را …
توضیحات بیشتر »رصد کاربستهای فقه نظام در ادبیات معاصر/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: موضوع بحث، مفهوم شناسی فقه نظام و فقه غیرنظام؛ در دوران معاصر است. فقه نظام و فقه غیرنظام بسیار پُربسامد است. این دو پدیده و نهاد، کاربستهای مختلفی دارند. از این جهت شناسایی این کاربستها لازم است که در گفتگو معلوم شود هرکس وقتی این کلمه را بهکار میبرد چه مرادی دارد. پشت این قضیه هم تتبع و جستجو است. یک بحث انتزاعی نیست و کاملاً میدانی است. کسی که حدود ۱۰ سال در این زمینه مطالعه میکند و آثار مختلفی میبیند، متوجه میشود که کاربستهای مختلفی دارد. کاربست اول: فقه نظام، یعنی فقه کلان. فقهی که راجع به نظامات …
توضیحات بیشتر »