گزاره‌های فقهی دارای جعل و اعتبار شرعی از ناحیۀ پروردگارند و فقیه در عملیات تفقه، این جعل شرعی را کشف می‌کند؛ درحالی‌که گزاره‌های اخلاقی، انشای قانونی الهی و جعل و اعتبار شرعی ندارند، بلکه تنها مبتنی بر خوبی و بدی واقعی هستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث مهم فلسفه علوم، بررسی رابطه آن‌ها با یکدیگر است، در این میان …
Read More »
در جامعه باید خوبان بیشتر فعال باشند تا منفعل. با کناره‌گیری، جدا کردن و انفعال جامعه به دست افراد ناباب سپرده می‌شود که این کار درستی نیست امر به معروف و نهی از منکر می‌گوید هر انسانی وظیفه دارد در حد توان خود افراد ناباب را اصلاح کند و یکی از راه‌های زمینه‌ساز امر به معروف اختلاط است و تا …
Read More »
طبق نظر مشهور، خود اجتماعِ حقوق طرفین، شرکت است و شرکت حاصل از عقد شرکت به عبارت دقیق تر تشریک است و انواع متفاوتی دارد. مثلا اگر در دیون باشد یا اگر شرکت در منافع باشد یا شرکت اعمال یا ابدان که از شکل‌های دیگر شرکت است. شرکت وجوه –وجوه به معنای همان اعتبار بازاری مصطلح در عرف بازار-، شرکت …
Read More »
قطعاً فضای فرهنگی مدارس مسجد محور از بسیاری از مدارس دولتی جلوتر است اما به جهت فضای تحصیلی چطور؟ فضای تحصیلی در برخی از مدارس مسجد محور گاهی اوقات نگران‌کننده است چون از نیروی توانمندی که کتب درسی و روش تدریس را بشناسد برخوردار نیستند. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر، با نامناسب شدن سطح علمی و فرهنگی مدارس دولتی، …
Read More »
با این عمل که بچه‌های خود را به مدارس کلاسیک نفرستیم، یا تدریس‌های خصوصی راه بیندازیم و یا مدرسه‌های چندنفره ایجاد کنیم مخالف هستم. اما این مخالفت من دلیل بر این نیست که ضعفی در مدارس ما وجود ندارد و این را کاملاً قبول دارم که مدارس، ضعف و مشکلاتی دارند. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدرضا خسروی از سال ۸۷- …
Read More »
مقام معظم رهبری، فقیهی است که در دوران زمامداری به تفقّه پرداخته است و این باعث شده است که به خوبی مباحث مرتبط با قضاء را که ملموس هر حاکمی است، ارائه دهد و به استنباط احکام مرتبط با آن بپردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین نشست پژوهشی با موضوع «بررسی آراء فقهی و روش‌شناسی آیت‌الله خامنه‌ای براساس درسنامه قصاص»، …
Read More »
مرحوم سید محمد باقر صدر می‌گوید هرگز نمیتوان یک حکم عقلی محض یافت که در روایات و آیات به آن ارشادی نشده باشد. بر این اساس اختلاف بین اخباری و اصولی خیلی اساسی نخواهد بود. اخباریان می‌گویند کتاب منبع مستقلی نیست و اصولیین نیز در عمل وقتی به کتاب نگاه می‌کنند می‌گویند کتاب باید با حدیث ضمیمه بشود، اگر ظهوری …
Read More »
استاد خارج فقه حوزه علمیه مشهد گفت: با توجه به فتوای مرحوم امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بر جواز پیوند عضو از بیماران مرگ مغزی، لذا تیم پیوند اعضا می‌توانند مستند به نظرات ایشان اقدام به این عمل کنند، لکن جمعی از فقها و مراجع معظم تقلید در این خصوص قائل به حرمت هستند. این جمع از فقها …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »
به خاطر فتوا و نظر فقهی خود نمی‌توانست با برخی خواسته‌ها موافقت کند، مورد بی‌مهری و اهانت قرار گرفت؛ اما صبر کرد. با این که تعدادی از فضلا او را اعلم می‌دانستند، در رساله خود نوشته بود: هر کس خواست رجوع کند. در نوشتههای خود نسبت به روایاتی که نمی‌توانست بپذیرد، به جای اینکه بگوید روایت مردود است، احتراماً می‌نوشت: …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: در چهارچوب سنّت‌های تکوینیِ جاری به قدرتِ الهی، إن‌شاءالله، پنجشنبه ۵ دی ۱۳۹۸ شمسی، در بخش‌هایی از قارّۀ آسیا، خورشیدگرفتگی (کسوف) حلقوی رخ می‌دهد که در ایران و عراق و کشورهای اطراف، به‌صورت خورشیدگرفتگی جزئی قابل رؤیت است و «نماز آیات واجب می‌شود». در ایران، گرفتگی هنگامی آغاز می‌شود که خورشید زیر افق است؛ از این‌رو، هنگام طلوع خورشید در هر یک از مناطق ایران، خورشید گرفتگی …
Read More »
تا یک وصف و عنوان (هرچند مهم) از سوی شارع مناط قرار نگیرد حکم مترتب نمی‌شود، می‌توان گفت که مقاصد تا لباس مناط بر تن نکنند حکمی بر آن مترتب نخواهد بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین نشست از سلسله نشست‌های فقه مقاصدی روزگذشته به همت معاونت پژوهش مدرسه فقهی امام کاظم علیه السلام قم برگزار شد. در جلسات سه‌گانه …
Read More »
مراجع تقلید فعلی و مراجع گذشته همه بر اساس حجت شرعیه عمل می‌کردند و ملتزم به اخلاقیات بودند و تفاوتی از این حیث نیست. اگر کسی مسئله‌ای داشته باشد او در حقیقت مرجعیتش زیر سؤال است نه اینکه بگوییم مرجع هست و متخلق نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله سید احمد خوانساری، علاوه بر فقاهت، به معنویتی کم نظیر در …
Read More »
نفس نپذیرفتن مرجعیت در روزگار ما، در شرایطی که برای مؤمنین و متدینین در اثر کثرت رساله‌های عملیه و تعدد به لحاظ تاریخی مشکلاتی را به وجود آورده است و تاکنون سابقه نداشته تا به این اندازه ما تعدد مراجع داشته باشیم و این به انسجام مؤمنین و به وحدت رفتاری که می‌تواند یک جامعه متدین داشته باشد صدمه زده …
Read More »
برخی مثل امام رحمه الله بر آن‌اند که معلوم نیست که تقلید در زمان غیبت مثل همان تقلید در زمان معصوم باشد، و رجوع جاهل به عالم در عصر حضور، با وجود اختلافات فتوایی زیاد نبوده است. بله در عصر حضور چون اختلاف کم بوده سیره عقلا نیز بر آن بوده که به عالِم مراجعه کنند و عدم ردع شارع …
Read More »
هفت نفری قرار گذاشتیم برویم خدمت مرحوم صدرا بادکوبه‌ای منظومه بخوانیم، چند روز یا چند هفته‌ای رفتیم و در حوزه معروف شد که فلانی و چند نفر دیگر از جمله مرحوم شهید آقاشیخ مرتضی بروجردی؛ فلسفه می‌گویند، به گوش مرحوم آقامیرزای اصطهباناتی رسید و ایشان هم شدیداً با فلسفه مخالف بود و تحریم کرد. با این که درس محدودی در …
Read More »
به نظر من موسیقی یک فن و صنعت، خیلی مفصل و کلان و دارای اضلاع فراوانی است. یک فقیه اگر بخواهد حق مطلب را ادا کند و بخواهد در همین بحث ورود پیدا کند، نیازمند به تأمل است. ما نمی‌توانیم مثل پانصد سال پیش با یک فتوا بگویی موسیقی و غنا، مطلقاً حرام و است و تکلیف را روشن‌شده فرض …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید محمدمهدی موسوی خلخالی از فقهای بزرگوار و مدرسان برجستۀ معاصر است که بیش از نیم‌قرن در حوزه‌های علمیه نجف، تهران و مشهد به تدریس فقه و اصول پرداخته است. ایشان ابتدا در نجف به تدریس سطوح اولیه و عالیه پرداخت و پس از اقامت در تهران نیز سال‌ها به تدریس خارج فقه و هم‌زمان انجام …
Read More »
ضمانت اجرا، سیستم قضایی فقه ماست. در حال حاضر در جمهوری اسلامی یکی از قوای مهم قوه قضائیه است. شایسته است دستگاه قضایی در حوزه مسائل اقتصادی و تحقق شعار امسال و درواقع تحقق آموزه‌های فقهی فعال باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: با گذشت ماه‌های ابتدایی سال، تب‌وتاب پرداخت رسانه‌ای و تبلیغاتی به شعار تعیین شده از سوی رهبر معظم انقلاب …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: ایران اسلامی، مهد پرورش علما و دانشمندان بزرگ مسلمان بوده است و به داشتن این ستارگان علم و فضیلت مباهات دارد. یکی از این بزرگان، ملا احمد نراقی است. وی از فقهایى است که ارزش کارش در ابتکار مباحث جدید در فقه چنانکه باید و شاید شناخته نشده است. کتاب‌های فارسى او چون معراج السعاده، خزائن و …
Read More »
کسانی که اندیشه‌ورز و نظریه‌پرداز در حوزه سیاست هستند، صاحبان مکاتب سیاسی‌اند. مقام معظم رهبری در زمره این قسم از صاحبان اندیشه واقع می‌شود و باید او را نظریه‌پرداز سیاسی دانست نه اندیشمند سیاسی. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست نقد کتاب «اندیشه سیاسی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای» با حضور محمدمهدی اسماعیلی، مؤلف و حجج اسلام سیدمهدی موسوی و سیدسجاد ایزدهی به …
Read More »
در قاعده «الخراج بالضمان» اگر نص‌بسند باشیم باید بگوییم تمام منافع کالایی که دزدیده شده است برای دزد محفوظ است چرا که در زمانِ غصب،ضمان این کالا به عهده این دزد بوده و طبق این روایت باید منافع – الخراج – نیز برای او باشد اما امام صادق در مقابل این استدلال ابوحنیفه نگفت که این حدیث سند ندارد و …
Read More »
دلایلی که برای استحباب ازدواج مجدد وجود دارد قابل مناقشه است. برخی ادله استحباب خودِ ازدواج را ثابت می‌کنند؛ یعنی خود دلایلی که استحباب ازدواج را ثابت می‌کنند اطلاق دارند و شامل هر ازدواجی می‌شوند. این ازدواج می‌تواند ازدواج اول یا ازدواج دوم یا ازدواج سوم باشد. با این استدلال می‌توانیم قائل به این باشیم که کسی که ازدواج دوم …
Read More »
اساساً شهید صدر درباره نظام و الگو با این تعابیر و مفاهیم رایج صحبت نکردند و آنچه گفتند، مذهب است که با آنچه امروز از فقه نظام گفته می‌شود تفاوت‌های جدی دارد. این خلط پژوهشی و تقریر ناصواب سبب می‌شود پژوهشگران تازه وارد دچار تشویش شوند و عملاً امکان دارد مسیر علمی آن‌ها کلاً تفاوت کند. کسی که در مسیر …
Read More »
برخی فقیهان «طرب‌انگیز بودن» را از مؤلفه‌های غنا برشمرده‌اند که به نظر رهبری، این ارتباط بین طرب‌انگیز بودن و غنا که از سوی فقیهان صورت گرفته منجر به ابهام شده است و طرب‌انگیز بودن دخلی در مفهوم غنا ندارد و اطراب، مناط و ملاک برای حرمت نیست. ایشان با مفهوم‌یابی طرب در دیگر کتب لغویون ثابت می‌کند که طرب، خود …
Read More »
الآن مثل سی سال پیش نیست که اگر مخفی‌کاری کنیم، کسی نفهمد. اگر رسانه هم پخش نکنند، در رسانه‌های دیگر به‌صورت فیلم یا خبر، پخش می‌شود. لذا بهتر است که خود ما مطرح کنیم. این مسئله باعث جلب اعتماد می‌شود. ما در سال‌های گذشته دائماً مخفی‌کاری کردیم و بی‌بی‌سی و رادیو آمریکا گفته و مردم هم بدبین شده‌اند. بله در …
Read More »
ممکن است در شرایط خاصی، ازدواج ثانوی به دلیل عوارضی که به وجود می‌آورد و حتی ممکن است موجب از هم پاشیدن زندگی فرد شود و فرزندان دچار مشکل شوند مطلوبیت نداشته باشد و حتی مرجوح نیز باشد و لذا عملاً برای بعضی از مسندهای اجتماعی نیز ازدواج دوم منع شده باشد؛ چون ممکن است مضراتی داشته باشد. البته در …
Read More »
آیا بر اساس اصول «عزت، حکمت و مصلحت»، عمق راهبردی نظام مقدس جمهوری اسلامی و نفوذ معنوی انقلاب اسلامی در قلب میلیون‌ها انسان مسلمان و مستضعف، در چارچوب منافع ملی جایی ندارد؟ در شرایط کنونی که هرلحظه ممکن است با خبر شهادت مظلومانه شیخ زکزاکی در زندان، خسارتی جبران‌ناپذیر پدید آید، دیگر هیچ‌گونه توجیهی از مسئولین امر پذیرفته نیست و …
Read More »
سید صدرالدین صدر زمانی که آقای بروجردی به قم مشرف شدند ایشان را نیروی تازه‌نفسی یافتند و شهرت علمی‌اش موردقبول همه بود و هم‌چنین آقای بروجردی از خرم‌آباد و بروجرد می‌آمد و همه قبایل پشتیبان ایشان بودند و این‌یک نیروی عظیمی علیه رضاشاه به‌حساب می‌آمد. رضاشاه تا زمانی که آقای بروجردی در قید حیات بودند هیچ کار نمی‌توانست برعلیه حوزه …
Read More »
دروس خارجی که اکنون بیان می‌شود اصلاً یک کار پژوهشی است؛ یعنی نمی‌توانیم تدریس حوزه را جدا از پژوهش بدانیم که استاد انجام داده است. اگر استاد پژوهشی نکند و صرفاً آراء را نقل کند، مطمئناً شاگردان بحث او را تکراری می‌بینند. لذا صرف آنچه که نقل شده پژوهش نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: رویکرد آموزشی حوزه‌های علمیه اگرچه همواره به …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت