اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی در حوزه علمیه نجف، دروس رسائل، مکاسب و کفایه را از محضر اساتید برجستهای همچون: آیتالله شیخ مجتبی لنکرانی، آیتالله میرزاحسن یزدی، آیتالله شیخ مرتضی طالقانی و آیتالله شیخ محمدتقی ایروانی آموخت. سپس، از سال ۱۳۲۵ شمسی تا سال ۱۳۳۹، مدت پانزده سال، با حضور در درس خارج فقه و اصول، نزد آیتالله حکیم، آیتالله شیخ حسین حلی و به ویژه آیتالله خویی تلمذ کرده و در شمار شاگردان برجسته ایشان جا گرفت. همچنین، در درس تفسیر آیتالله خویی شرکت کرده و بر آموختهها و اندوختههای علمی خود افزود. آیتالله موسوی خلخالی، …
توضیحات بیشتر »سکاندار کشتی فقاهت در نجف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتﷲ سید محمدمهدی موسوی خلخالی (رضوانﷲعلیه) فرزند آیتﷲ سید فاضل در سال ۱۳۰۴ شمسی مصادف با ۱۳۴۴ هجری قمری در شهر رشت متولد شد، او پس از وفات پدرش به خاطر علاقه و سوابق خانوادگی و دعوت عمویش مرحوم آیتﷲ سید محمد موسوی خلخالی در سال ۱۳۱۰ شمسی عازم نجف اشرف گردید و پس از گذراندن تحصیلات ابتدائی، در حدود سن شانزده سالگی وارد حوزه علمیه شد و پس از اتمام دروس سطح با حضور در درس خارج آیتﷲ سید ابوالقاسم خویی (ره)، از شاگردان سرآمد مکتب ایشان گردید و سالیان پیاپی از محضر آن آیت بزرگ …
توضیحات بیشتر »فقیهی که دغدغه اجتهاد و اخلاق داشت/ سید کمالالدین موسوی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از فقهای عالیقدری که متأسفانه یک سال از وجود ذیجود و پُرارزشش بیبهره شدیم سیدنا الاستاد حضرت آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی رضوانالله علیه است. آری یک سال گذشت؛ دقیقاً سال گذشته بود که در روزهای آغازین زمستان ۹۸، حوزه علمیه خراسان مدرس بزرگ خود را از دست داد و به سوگ نشست. به حقیقت در میان طلاب و اساتید و همه ارادتمندان زمستانی رخ داد و ما در این میان، نهتنها استاد، بلکه پدر و مربی دلسوزی را از دست دادیم. بهراستی او شخصیتی بود که بیش از هفتاد سال مشغول مجاهدت عملی و معنوی …
توضیحات بیشتر »فقیه عالیقدر و مدرس بزرگ/ سید کمالالدین موسوی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در روایت آمده است: الآباء ثلاثه : اب ولدک، و اب زوجک و اب علمک. نگارنده، در ایام علم آموزی، اساتید و مربیان دلسوز و مهربانی دیدم که به حقیقت برایم به مثابه پدر بودند و از هر کدام درسها و علوم فراوانی آموختم، اما در میان همه آنها، کسی که بیش از همه و به مدت طولانی با او حشر و نشر داشته و در این مدت، نکات فراوان در راستای علم، معنویت و زندگانی آموختم، سیدنا الاستاد حضرت آیتالله حاج سیدمحمدمهدی موسویخلخالی رضواناللهعلیه بود. آنچه مطالعه میکنید، نوشتاری از حجتالاسلام سید کمال موسوی*، از شاگردان …
توضیحات بیشتر »ولایت فقیه در نگاه آیتالله موسوی خلخالی
آیتالله موسوی خلخالی پس از اشاره به نیاز انسان به حکومت و ناکارآمدی الگوهای حکومت بشری و به تبیین ضرورت حکومت به جعل الهی به دلایل ولایت پیامبر و ائمه(ع) میپردازد. ایشان سپس به ولایت فقیه بهعنوان ادامه ولایت انبیا و اوصیا استدلال و به دیدگاه مرحوم آیتالله خویی در مورد ولایت فقیه اشاره میکند. بنابر دیدگاه این استاد فقید، ولایت در حکومت با ولایت در تصرف متفاوت است و فقیه باید برای استقرار حکومت اسلامی اقدام کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: بشر از دیرباز به دنبال فراهم آوردن اسباب سعادتمندی خویش بود و در این راستا از هیچ تلاشی فروگذار …
توضیحات بیشتر »از «نیازمندی به علم رجال در استنباط فقهی» تا «گفتگویی در باب ثقهبودن راویان»
آیتالله موسویخلخالی به مهمترین ادله بینیازی به علم رجال در استنباط ادله شرعی اشاره کرده و از همین رهگذر به پاسخهای آیتالله خویی در این زمینه توجه میکند و ادله اقامه شده را ناکافی میداند و علم رجال را به عنوانِ یکی از علومِ مورد نیاز در سازوکارِ استنباط فقهی معرفی مینماید. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث مقدماتی در دانش رجال الحدیث، نیازمندی و کارکرد آن در استنباط فقهی است. به برخی از بزرگان شیعه نسبت دادهاند که تأثیر دانش علم رجال در استنباط را به کلی منکر بودهاند و ادلهای نیز برای این بینیازی اقامه کردهاند. در مقابل …
توضیحات بیشتر »آیتالله موسوی خلخالی، فقیه آزاداندیش و متّقی/ ناگفتههایی از تقوای علمی و حساسیت در مسائل اجتماعی
شبکه اجتهاد: مرحوم آیتالله حاج سید مهدی موسوی خلخالی، در ذهن همه ما بهعنوان یک عالم متخصص، متخلق، دوست داشتنی، متبسم، متواضع، فعال و بیادعا تصویر میشود. مرحوم استاد موسوی خلخالی از شاگردان مهم مرحوم آیتالله خوئی بودند. ایشان در بخشی از دور اول و تمام دور دوم اصول ایشان و همچنین خارج فقه آن مرحوم، حضور داشتند و با مرحومین آیات: میرزا علی فلسفی، سید علی شاهرودی، شهید صدر، سید علی سیستانی و ابوالقاسم گرجی همدوره بودند. آن زمان، دوران اوج و نشاط علمی مرحوم آیتالله خوئی بود و حسب آنچه برخی از اساتید ما فرمودهاند، درس آن مرحوم …
توضیحات بیشتر »مکتب آیتالله خویی(ره) در کلام استاد موسوی خلخالی
آیتالله خویی نه صرفاً یک فقیه اصولی، بلکه «مربی» و شاگرد پرور بود. قصد داشت که شاگردان خود را تربیت علمی و معنوی کند، آنها را رشد دهد و به فقاهت برساند. برای رسیدن به این مقصود به آنها میدان میداد که سؤال و جواب کنند؛ اشکال کنند و سپس پاسخ آنها را میداد. آیتالله خویی برای ما شاگردان؛ معلم، مربی و پدر روحی بود. اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد سید محمدمهدی موسوی خلخالی، از شاگردان برجسته و کمنظیر آیتالله خویی در مصاحبهای با مجله حریم امام امتیازات علمی و معنوی استاد معظم خود را بیان کرده است. آیتالله خلخالی همچنین …
توضیحات بیشتر »چهرهها در مراسم ترحیم آیتالله موسوی خلخالی در مشهد، قم و تهران
شبکه اجتهاد: مراسم ترحیم و بزرگداشت مقام علمی و اجتماعی آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی با حضور جمعی مراجع علما و اساتید حوزه علمیه در شهر مشهد، قم و تهران برگزار شد. مراسم بزرگداشت آیتالله موسوی خلخالی، مشهد، حرم مطهر رضوی، رواق امام خمینی(ره) مراسم بزرگداشت آیتالله موسوی خلخالی، قم، دفتر حضرت آیتالله سیستانی مراسم بزرگداشت آیتالله موسوی خلخالی، تهران، مسجد صدریه
توضیحات بیشتر »آیتالله خلخالی روحیه تألیف را در حوزه علمیه مشهد بنیان گذاشت/ همراهی نظری و عملی ایشان با انقلاب اسلامی مشهود بود
در حوزه علمیه مشهد، تقریرات درس خارج خیلی کم به نگارش در میآید و طی قرنهایی که از وجود حوزه علمیه میگذرد، فقط در سالهای اخیر یک یا دو جلد تقریرات آیتالله میلانی منتشر شده است. اما این عالم اصرار داشت تقریرات درس خود به نگارش در بیاید که این کار به سرانجام رسید. میتوان گفت روحیه تألیف در حوزه علمیه مشهد توسط آیتالله موسوی خلخالی بنیان گذاشته شد. او هیچ وقت وظیفه اصلی طلبهبودن خود که تدریس، تألیف و تبلیغ بود را فراموش نکرد و این مسیر را تا پایان عمر ادامه داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سید …
توضیحات بیشتر »«فقه الشیعه» آقای خلخالی از «التنقیح» مرحوم غروی روشنتر نوشته شده است
مرحوم آقای موسوی خلخالی تقریرات استاد خوئی را زیبا نوشتند و گاهی در بعضی از جهات میتوان گفت «فقه الشیعه» ایشان نسبت به «التنقیح» مرحوم میرزاعلی آقای غروی روشنتر نوشته شده است و اگر بهتر نباشد کمتر از آن نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی از علما و استادان برجسته فقه و اصول حوزه علمیه خراسان در سخنانی درباره شخصیت آیتالله سید محمدمهدی خلخالی(ره) گفت: جناب آقای سید مهدی خلخالی رحمه الله علیه از طلاب فاضل مشتغل در نجف اشرف بود؛ در ایامی که در نجف اشرف بودیمخدمت ایشان میرسیدیم، البته خیلی زیاد در تماس با …
توضیحات بیشتر »«حاکمیت در اسلام»؛ معرفی کتابی که رهبرانقلاب از آن تجلیل کردند
آیتالله خلخالی تصریح میکند: «پایدارى نظام اسلامى در جامعه، تنها با اتکاى به اصل امامت و ولایت میسر است؛ زیرا نظام امامت و ولایت در اسلام مآلا به نظام و حاکمیت الهى بازمىگردد… ولایت فقیه، تحقق دهندهی این نظام و حکومت او در مرحلهی جعل و تشریع در سلسلهی طولى ولایت الهیه قرار دارد؛ زیرا ولایت فقیه، متکى به ولایت امام و ولایت امام علیه السّلام متکى بر ولایت پیامبر (صلّیاللهعلیهوآله) و ولایت پیامبر موقوف و منتهى به ولایت اللّه است.» به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیدمهدی خلخالی از فقهای معاصر شامگاه ۳۰ آذرماه ۹۸ در سن ۹۴ سالگی دار …
توضیحات بیشتر »طلاب اکتفا به مدرک نکنند، باید به درجه اعلای اجتهاد برسند/ میرزای اصطهباناتی فلسفه را تحریم کرد و شیخ صدرا بادکوبهای درس را!/ میگفتند ما نمیخواهیم منبر برویم، حرف بزنید و اشکال کنید
هفت نفری قرار گذاشتیم برویم خدمت مرحوم صدرا بادکوبهای منظومه بخوانیم، چند روز یا چند هفتهای رفتیم و در حوزه معروف شد که فلانی و چند نفر دیگر از جمله مرحوم شهید آقاشیخ مرتضی بروجردی؛ فلسفه میگویند، به گوش مرحوم آقامیرزای اصطهباناتی رسید و ایشان هم شدیداً با فلسفه مخالف بود و تحریم کرد. با این که درس محدودی در خانه خود آقاشیخ صدرا بود، خیلی نزدیک هم نبود. آقا شیخ صدرا گفت نه؛ دیگر نیایید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرحوم آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی فقیه عالیقدر و مدرس بزرگ حوزه علمیه خراسان، شهریور ۹۱ گفتگویی مفصلی با پایگاه …
توضیحات بیشتر »علمای تهران برای «آیتالله موسوی خلخالی» مجلس ترحیم و بزرگداشت برگزار میکنند
مراسم ترحیم و بزرگداشت «آیتالله سیدمحمدمهدی موسوی خلخالی» از سوی علمای تهران ششم دیماه در مسجد صدریه برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مراسم ترحیم «آیتالله سیدمحمدمهدی موسوی خلخالی»، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد و امام جماعت سابق مسجد صدریه، جمعه، ششم دی ماه از ساعت ۱۸ تا ۲۰ در این مسجد، برگزار میشود. در اطلاعیه این مراسم آمده است: انا لله وانا الیه راجعون – اذا مات العالم ثلم فی الاسلام ثلمه لایسدها شیء. با کمال تاسف و تاثر ارتحال عالم ربانی فقیه صمدانی، استاد برجسته حوزههای علمیه حضرت آیهالله حاج سید محمد مهدى موسوى …
توضیحات بیشتر »آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی(ره) به روایت تصویر
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالى، فقیه، مدرس، مؤلف و از شاگردان حضرات آیات خویی، حکیم و حلی و بادکوبهای، که در دوران انقلاب اسلامى همواره از مدافعین نهضت امام خمینى(ره) بود و از مشاورین در تدوین قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران بهشمار مىرفت. او سالها در حوزه علمیه مشهد به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت و شاگردان بسیاری تربیت نمود که اکنون از فضلای حوزه علمیه مشهد، قم و تهران میباشند. استاد خلخالی پس از عمری مجاهدت علمی در سن ۹۴ سالگی در مشهد دار فانی را وداع گفت. آنچه مشاهده میکنید روایت تصویری از حیات …
توضیحات بیشتر »آیتالله موسوی خلخالی فقیهی عالیقدر و مدرّسی بزرگ بودند/ نوشتهی متین در باب حکومت اسلامی از یادگارهای برجسته ایشان است
مقام معظم رهبری در پیامی درگذشت آیتالله سیدمهدی خلخالی را تسلیت گفتند و اظهار کردند: ایشان فقیهی عالیقدر و مدرّسی بزرگ بودند. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، حضرت آیتالله خامنهای در پیامی رحلت عالم جلیلالقدر آیتالله حاج سیدمهدی خلخالی را تسلیت گفتند. متن پیام رهبر معظم انقلاب به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم رحلت عالم جلیل مرحوم آیتالله آقای حاج سیدمهدی خلخالی رضواناللهعلیه را به بیت محترم و همهی ارادتمندان و شاگردان ایشان در تهران و مشهد تسلیت عرض میکنم. ایشان فقیهی عالیقدر و مدرّسی بزرگ بودند و خدمات دینی …
توضیحات بیشتر »فیلم تشییع و اقامه نماز بر پیکر آیتالله موسوی خلخالی توسط آیتالله اشرفی شاهرودی
اختصاصی شبکه اجتهاد: پیکر مطهر آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی، با حضور علمای اعلام، مدرسین، طلاب و اقشار مردم، صبح امروز از مهدیه مشهد به سمت حرم مطهر رضوی تشییع و پس از اقامه نماز توسط آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی، در جوار مضجع حضرت ثامنالحجج(ع) به خاک سپرده شد.
توضیحات بیشتر »پیکر آیتالله موسوی خلخالی در جوار مضجع شریف امام هشتم(ع) آرام گرفت + تصاویر
شبکه اجتهاد: پیکر آیتالله حاج سید محمد مهدی موسوی خلخالی صبح امروز با حضور علما، اساتید، فضلا، طلاب حوزه علمیه و مردم شریف مشهد از مهدیه مشهد به سمت حرم مطهر رضوی تشییع شد. مراسم تشییع این عالم ربانی با حضور حضرات آیات اشرفی شاهرودی، سیدان، مروارید، علمالهدی و جمعی از علما، مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه مشهد، مسئولین، نمایندگان بیوت و مراجع و … برگزار شد. همچنین نماز میت مرحوم نیز به امامت آیتالله مصطفی اشرفی شاهرودی اقامه و پیکر ایشان در رواق دارالزهد حرم مطهر رضوی به خاک سپرده شد.
توضیحات بیشتر »تأسف آیتالله سبحانی از درگذشت آیتالله خلخالی/ یکی از دوستان بسیار صمیمی خود را از دست دادهام
آیتالله سبحانی رحلت آیتالله موسوی خلخالی را تسلیت گفت و ابراز داشت: با کمال تأسف و تأثر درگذشت عالم ربانی ت آیتالله حاج سید مهدی موسوی خلخالی دریافت نمودم؛ و در حقیقت یکی از دوستان بسیار صمیمی خود را از دست دادهام. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ جعفر سبحانی با صدور پیامی ارتحال آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی را تسلیت گفت. متن پیام بدین شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم إنّا لله و إنّا إلیه راجعون درگذشت عالم ربانی فقیه اهل بیت عصمت و طهارت حضرت آیتالله حاج سید مهدی موسوی خلخالی (قدس سره) را با کمال تأسف و …
توضیحات بیشتر »بروید تا میتوانید در فقه کار کنید، اصول بس است!
آیتالله خویی(ره) گفت: من هرچه را که اعلام ثلاثه فرمودهاند گرفته و گفتنیهایی از آنها استخراج کردم و نیز تحقیقات مفید خودم را هم ضمیمه کردم و در دوره قبل اصول برایتان گفتم. به نظر من برای استنباط، بیش از این نیاز نیست؛ بروید تا میتوانید در فقه کار کنید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید محسن حسینی فقیه از اساتید حوزه علمیه مشهد، صبح امروز در بخشی از درس خارج فقه خود، به مناسبت ارتحال فقیه عالیقدر مرحوم آیتالله سید محمدمهدی موسوی خلخالی به بیان روش و منش علمی ایشان و نیز ذکر خاطراتی از آیتالله خویی به …
توضیحات بیشتر »