بایگانی برچسب: علامه طباطبایی

استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: علامه طباطبایی تاکید دارد که مسلمین اگر دچار انحطاط و سقوط شده‌اند، به خاطر اکتفا به اجساد احکام شرعی و اعراض از روح آن است، در واقع جسد بدون روح خاصیتی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، در نشست علمی «مبانی و پیش‌فرض‌های استنباط اخلاقی از قرآن» که از سوی انجمن معارف دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد با بیان اینکه دیدگاه‌های مختلفی در مورد اینکه آیا اخلاق جزء شریعت است یا امری در کنار شریعت است وجود دارد ولی آنچه قابل اثبات است این است که  بخشی از …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی از نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی در سال ۱۳۳۰ و مباحثه علمی ایشان می‌گوید:

این کتاب تحقیقی، به شبهات مطرح شده پاسخ می‌دهد و رابطه علامه طباطبایی با انقلاب اسلامی را به درستی و بر مبنای اسناد روایت می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بررسی صریح «ماجرای علامه و انقلاب» تقابل یا حمایت؟ کتابی که سوژه‌ای متفاوت و حرف‌های تازه‌ای برای گفتن دارد؛ نوشته رضا اکبری آهنگر و وحید خضاب از سوی انتشارات شهید کاظمی به زیور طبع آراسته شد. مؤلفان در این کتاب سعی کرده‌اند با ارائه ۱۱ مصاحبه و یک پیوست تحقیقی به سؤالات و شبهاتی که مدتی است نسبت به علامه طباطبایی مطرح می‌شود را پاسخ داده و تصویری حقیقی از مشی …

مروری بر سه کتاب منتشرشده درباره‌ی حضرات آیات سیدمحمدتقی خوانساری، احمد خوانساری و علامه طباطبایی شبکه اجتهاد: مرزبان ایمان و یقین؛ عنوان کتابی است که در احوالات آیت‌ﷲ سید محمدتقی خوانساری نگاشته شده است. در این کتاب ۷۶۰ صفحه‌ای، احوالات این عالم برجسته از زبان افرادی که ایشان را رؤیت کرده‌اند و یا ذکری از ایشان شنیده‌اند بازگو شده است. دکتر مهدی محقق از جمله افرادی است که در وصف سید محمدتقی خوانساری سخن گفته و عنوان کرده است که: اینجانب از میان تمام علمایی که در طول زندگی خود دیده‌ام، مرحوم سید محمدتقی خوانساری را یکی از با ابهت‌ترین …

شبکه اجتهاد: قرآن کریم همان‌گونه که به حقوق و احکام تکلیفی انسان می‌پردازد، بسیاری از مطالب مربوط به زندگی اجتماعی بشر را بیان کرده است. این بُعد از قرآن از دیرباز مورد توجّه مفسّران بوده است و به تفسیر آیات مربوط به آن می‌پرداختند. توجّه به نیازهای انسان معاصر و منطبق نمودن مفاهیم قرآنی با مسائل اجتماعی، کشف و استنباط دستورالعمل‌‌های قرآن در تمامی مسائل مرتبط با جامعه معاصر، ویژگی بارز تفاسیر معاصر با گرایش اجتماعی و تمدنی است. مفسّرانی که با عنایت به نکات اجتماعی، آیات قرآن کریم را تفسیر کرده‌اند، معتقدند که جامعه اسلامی ‌از مفاهیم قرآن دور …

شبکه اجتهاد: مراد از قدر، تقدیر و اندازه‏‌گیرى است و شب قدر شب اندازه‏‌گیرى است و خداوند متعال در این شب حوادث یک سال را تقدیر می‏کند و زندگى، مرگ، رزق، سعادت و شقاوت انسان‌ها و امورى ازاین قبیل را دراین شب مقدر می‌گرداند. شب قدر کدام شب است؟ در قرآن کریم آیه‌ای که به صراحت ‏بیان کند شب قدر چه شبى است دیده‌ نمی‌شود. ولى از جمع‏ بندى چند آیه از قرآن کریم‌ می‌توان فهمید که شب قدر یکى از شب‏هاى ماه مبارک رمضان است. قرآن کریم از یک سو‌ می‌‏فرماید: «انا انزلناه فى لیله مبارکه‏.»(دخان / ۳) این …

به‌رغم اینکه گرایش تفسیری علامه، «گرایش فقهی» نبوده ولی در بسیاری از آیات الأحکام، به‌خوبی یک تفسیر فقهی، به بررسی آن آیات پرداخته و از همین جهت است که رویکرد فقهی در المیزان، جای مناسبی برای تحقیق و پژوهش دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چند دهه اخیر، دیدگاه‌های علامه طباطبایی به‌عنوان یکی از اندیشمندان معاصر در عرصه‌های مختلف دانش‌های اسلامی، همواره مورد توجّه صاحب‌نظران و کانون‌های علمی بوده؛ که در این میان، آرای تفسیری و فلسفی او، نگاه دقیق‌تری را به خود معطوف داشته است. امّا در کنار بررسی روش تفسیری، فلسفی و مَشرب عرفانی علامه، درباره «مبانی فقهی» …

شبکه اجتهاد: در میان عالمان دینی برخی را با عنوان «علامه» می‌شناسند. مرحومان سید محمدحسین طباطبایی تبریزی و محمدتقی جعفری تبریزی از آن جمله‌اند. عمده تحقیق آنها در فلسفه و عرفان بود. علامه طباطبایی ۲۴ آبان ماه ۱۳۶۰ در قم در سن ۷۹ سالگی درگذشت و استاد جعفری نیز ۲۵ آبان ماه ۱۳۷۷ هنگام معالجه در لندن در سن ۷۵ سالگی از دنیا رفت. یکی از مقولاتی که این دو در تأملات خود به آن اشاره کردند بحث از آزادی بود. نگاه انسان‌محورانه مدرن، آزادی از بسیاری قیود را طرح می‌کرد که در مقابل، نگاه اسلام نسبت به این موضع …

آیت‌الله سبحانی گفت: علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در آخر سوره آل عمران به صورت مفصل درباره حکومت اسلامی بحث کرده‌اند. چنین شخصی چطور می‌تواند مخالف امام باشد؟ اما اینکه انتظار داشته باشیم که همه افراد با امام یکسان باشند انتظار نابجایی است. سلیقه امام در مَسند ایجاد حکومت بود و همه فشارش را بر همان هدف وارد می‌آورد، ولی مسند علامه، مسند علمی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله جعفر سبحانی در پاسخ به این سؤال که «برخی می‌کوشند تا علامه طباطبایی (ره) را در زمره مخالفان ولایت فقیه و حرکت امام خمینی (ره) معرفی نمایند. حضرتعالی که از …

نظریه طولی دانستن سنت در برابر قرآن، چه قائلش به آن ملتزم باشد چه نباشد، به تضعیف میراث روایات می‌انجامد. وقتی می‌گویی فقط روایتی می‌پذیرم که موافق با قرآن است و از آن طرف، مضامینی که بیش از ۷۰ درصد آن در قرآن پیدا نمی‌شود، دیگر نمی‌توانی به این روایات عمل کنید! جزئیات مبحث طهارت و نماز را در کجای قرآن می‌خواهیم پیدا کنیم؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، محقق و مؤلف ۴۰ عنوان کتاب در حوزه‌های حدیث، قرآن و معارف اسلامی در ادامه نشست‌های مدرسه مجازی حدیث‌ پژوهی مقارن …

شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی (۱۳۶۰-۱۲۸۱ شمسی) در مقام تفسیر قرآن و نیز بهره‌گیری از مبادی عامه‌ دستگاه فلسفی حکمت متعالیه، اندیشه‌های خود در باب قواعد کلان زندگی اجتماعی و کنش‌گری سیاسی و حقوقی را نیز بیان کرده است. طباطبایی ضرورت حکومت در جوامع بشری را با التفات به اصل اجتماعی بودن نوع انسان و وظیفه بنای جامعه اسلامی بر مبنای اتحاد و اتفاق تبیین می‌کند (روابط اجتماعی در اسلام، ص۵۱). علامه معتقد است وظیفه افراد انسان همانند وظیفه آنان در قبال اعضای بدن خود است. آدمی باید منافع خود را به کار گیرد تا همگان از زحمت او …

گزارش بررسی دیدگاه‌ها و مبانی فقهی علامّه در المیزان و سایر نگاشته‌های ایشان نشان می‌دهد که حرکت علمی او در زمینه تفسیر آیات الاحکام، همواره براساس دیدگاه‌های مشهور امامیّه بوده و برداشت‌های او در نهایت، تفاوت چندانی با دیدگاه فقهی مشهور شیعه نداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح ۴ حجت‌الاسلام جواد معین با موضوع «مبانی فقهی علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آیات الاحکام» با حضور حجج‌اسلام والمسلمین سید علی سجادی زاده و سید علی دلبری، در مقام اساتید داور، به همت مدیریت مدارج علمی معاونت آموزش این حوزه در مرکز مدیریت برگزار شد. تدوینگر این رساله، با …

هنگامی که قانون اساسی را می‌نوشتیم گفتیم که اگر در میان مراجع یک مرجعی باشد که دارای چنین شرایطی باشد و مردم به صورت خودکار و خود جوش او را پذیرفته باشند احتیاج به گزینش و انتخاب نیست و اما اگر چنین نباشد، یک نوع گزینش مردم شرط است، به خاطر مقبولیت نه مشروعیت. الان هم خبرگان چنین نقشی دارد. شبکه اجتهاد: آیت‌الله سبحانی در باب ولایت فقیه به صراحت تأکید دارد که قائل به نظریه امام خمینی (نظریه نصب) هست، اهمیت این موضوع از آن جهت است که برخی، این مرجع محقق را در زمره طرفداران نظریه انتخاب قرار …

پس از فوت آیت‌الله بروجردی و به سبب وجود اقتضائات لازم برای حرکت انقلابی و نهضت سیاسی و دینی، حرکت امام‌خمینی(ره) آغاز شد و علامه پیشرو فرهنگ‌سازی برای انقلاب بود. منشأ این حمله‌ها به علامه، سریره سیاسی مبعوث از دلارهای دشمنان این انقلاب است تا چهره حقیقی یکی از دو بزرگوار، یعنی امام خمینی(ره) یا علامه طباطبایی و یا هردو را مخدوش نمایند. شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر شبهات متنوعی در نسبت علامه طباطبایی و انقلاب اسلامی مطرح گردیده است، پروژه‌‌ی مصادره یا تصرف علامه‌‌ی طباطبایی حلقه‌ای از کلان‌پروژه‌‌ای است که می‌کوشد تا نشان دهد که غالب نخبگان فقهی، فلسفی، …

پایان نامه سطح سه حجت‌الاسلام محمدباقر رجبی با عنوان «بررسی آیات الاحکام مسئولیت مدنی با تاکید بر آرا تفسیری علامه طباطبائی (ره)» با بررسی و داوری حجت‌الاسلام والمسلمین محمد امامی، در مرکز مدیریت دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تدوینگر این پایان نامه با بیان اینکه عنوان مسئولیت مدنی به معنای جبران خسارت و ضرری است که فردی با فعل یا با ترک و انجام ندادن فعلی به صورت قرار دادی و یا غیر قراردادی به دیگری وارد‌ می‌آورد و باعث زیان دیدن وی می‌شود، گفت: اگر فردی، با انجام فعلی و یا ترک آن، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم …

آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی ضمن تأکید بر تحول و تکامل اصول فقه گفت: علم اصول باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد و الا خواهد مُرد، علم موجود زنده‌‌ای است که باید تکامل پیدا کند و نباید فکر کنیم که به آخر علوم رسیده‌‌‌ایم و برای این کار در درجه اول باید به بحث ادله علم اصول یعنی قرآن و عقل و اجماع و سنت مراجعه کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش «نقش علم اصول در تفسیر قرآن کریم» با سخنرانی آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در جمع علما و اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم شامگاه چهارشنبه در دارالقرآن علامه …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به تبیین چند موضوع از مباحث خانواده از جمله چندهمسری از دیدگاه علامه طباطبایی پرداخت و گفت: علامه در این زمینه به عمل اجتماعی مسلمین و سوءاستفاده‌هایی که از این حکم شده پرداخته و چند بحث را آورده است؛ اول اینکه باید به زمینه‌های اجتماعی آن توجه کرد، دوم اینکه باید نگاه منظومه‌ای به مجموعه شریعت اسلامی داشت و سوم اینکه حکومتی صالح باید جلوی مظالم تعدد همسری را بگیرد به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدضیاء مرتضوی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در نشست علمی «قلمرو اختیارات دولت …

نکته تعجب برانگیزی که در عمق قضیه نهفته است، تاثیر روانی اجماع بر محققان و متفکران است. یعنی کسی که به خاطر اجماع، از ادله چشم پوشی می‌‌کند، در واقع در خود ادله شک وارد کرده است و این امری است که اتفاق افتاده است. به طوری که می‌‌توان گفت که مقوله مسلمات و اهمیت تاسیس نظام جدید، نقش مهمی را در عرصه کلام پیدا کرده است. علامه طباطبایی نتیجه‌ی بررسی‌هایش را در باره‌ی اجماع ـ به عنوان اصلی علمی ـ در چند محور بیان می‌کند. شبکه اجتهاد: در اینجا می‌‌خواهیم به این سوالات پاسخ دهیم: آیا امکان دارد که …

عضو شورای عالی حوزه علمیه و استاد تفسیر حوزه با برشمردن ویژگی‌های المیزان و علامه طباطبایی(ره) تأکید کرد: پرداختن صحیح وی به اسرائیلیات و آیات امامت خدمت بزرگ ایشان به تشیع است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رضا استادی، در ادامه جلسات تفسیری خود  در دارالقرآن علامه طباطبایی به ویژگی‌های المیزان و نویسنده آن پرداخت و گفت: برخی آثار به علت نویسنده آن اهمیت دارد و برخی برعکس. المیزان از آن دسته آثاری است که هم خود کتاب و هم نویسنده آن بسیار مهم و شاخص هستند. وی با اشاره به مجموعه امتیازات علامه و المیزان که سبب شهرت آن …

اختصاصی شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی را اگرچه بسیاری به جهت تفسیر المیزان یا درسهای فلسفی و عرفانی وی می‌شناسند، اما وی پیش از همه اینها، یک اصولی و فقیه زبردست به شمار می‌رفت. حواشی وی بر کفایه و نظریات بدیعی که در همین حواشی مختصر، اتخاذ و بیان کرده است، به روشنی بیانگر این مدعا است. به همین منظور، با حجت‌الاسلام دکتر علی شریفی، عضو گروه فقه و حقوق جامعه‌المصطفی که سالها در زمینه آراء اصولی و فقهی علامه تلاش کرده است به گفتگو نشستیم. بسیاری از نکاتی که او در این گفتگو مطرح کرد، شاید برای اوّلین …

شبکه اجتهاد: اصطلاح «منطقه الفراغ» مفهومی است که مرحوم شهید سید محمدباقر صدر بخش آخر کتاب اقتصادنا به کار برد. برای این اصطلاح سابقه‌ای پیش از آن نیافتم. آیا شهید صدر با ابتکار خود مفهوم‌سازی کرده و یا از جایی اقتباس کرده است؟ نمی‌دانیم. احتمال این را دارد که این مفهوم با اصطلاح “مالانص فیه” یعنی جایی که نصی برای آن نیست، و یا منطقه “سکوت قانونی” که حقوق‌دانان بکار می‌برند همسان باشد؛ و شاید این عالم بزرگوار چنین مفهومی را از روایت منسوب به امام علی (ع) برگرفته باشد که فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى افتَرَضَ علیکم فَرَائِضَ فَلاَ تُضَیعُوهَا، …

نشست علمی تحلیل و بررسی نظریه عدالت علامه طباطبایی از سلسله نشست‌‌‌های تخصصی عدالت در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با حضور و سخنرانیی حجج‌اسلام والمسلمین احمد واعظی، محمد سروش محلاتی و احمدرضا یزدانی مقدم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای آغازین، سید علی‌اکبر‌‌‌ هاشمی دبیر علمی نشست اظهار کرد: عدالت یکی از کهن ترین مفاهیم شناخته شده نزد بشر است چون بشر بیش از هرچیز موجود مادی و حسابگر است و به این دلیل خیلی زود با مفهوم عدالت آشنا شد و به دنبال آن رفت. او با بیان اینکه همه …

علامه طباطبایى (ره) در بحث اعتباریات و علوم غیرحقیقیه، اعتبار را عبارت دانسته است از: «اعطاى حد چیزى به شى‏ء دیگرى که این حد را ندارد. از جمله اعتبارها یا به گفته جان سرل، حقایق نهادی که زندگی اقتصادی بشر را متحول ساخت، پول است». شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمداسماعیل توسّلی، استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، در یادداشتی به بررسی «رویکرد اعتباری به پول و نتایج فقهی و اقتصادی آن (مبتنی بر دیدگاه اعتباری علامه طباطبایی)» پرداخته است که در ادامه می‌آید: در نظام اسلامی برای اینکه به یک باید قابل اتکا در اتخاذ یک سیاست پولی یا …

حجت‌الاسلام زیبایی نژاد می‌گوید از نظر علامه مرد و زن به‌لحاظ تکوینی هم تفاوت دارند و هم تفاضل؛ یعنی مرد برتر و عقلش بیشتر است اما این تفاضل ملاک ارزشی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، علامه طباطبایی به‌واسطه شخصیت جامع علمی و فلسفی‌ای که دارد، در حاشیه آثارش درباره امور گوناگونی اظهار نظر کرده است. یکی از این موضوعات، «زن و خانواده» است. صبح نو در گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام محمدرضا زیبایی‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده دیدگاه علامه طباطبایی درباره حقوق زن و جایگاه خانواده به بحث گذاشته شده است. مسأله اصلی زن و خانواده را شما چطور طرح …

شبکه اجتهاد: تصور بنده این است که ما در بین علمای معروفی که نسبت به همه آن‌ها بدهکار هستیم و باید زانوی ادب به زمین بزنیم و برای علوّدرجات آن‌ها دعا کنیم اشخاصی به جامعیت مثل مرحوم علامه طباطبایی کم پیدا می‌شود. در میان ویژگی‌هایی که علامه طباطبایی (ره) ‌‌داشت شاید بارزتر آن خدماتی بود که ایشان برای قرآن انجام داد و به همین جهت بیت ایشان دارالقرآن نامیده شد. در میان کسانی که ما می‌شناسیم از بزرگان علما و اساتید و کسانی که مدیون همه آن‌ها هستیم کسی که این توفیق را پیدا کرده باشد که قرآن را از …

قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی ضمن تأکید بر تفاوت‌های فقه حکومتی با حکم حکومتی، گفت: یکی از پیش‌نیازهای لازم برای فهم فقه حکومتی، تفاوت قائل شدن بین موضوعات فردی و اجتماعی است و همچنین باید بپذیریم که موضوعات اجتماعی بر فرض متفاوت بودن، می‌تواند دارای حکم فقهی باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین نشست علمی«کارآمدی فقه حکومتی» با حضور حجت‌‌‌‌الاسلام علیرضا پیروزمند قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی و دکتر عطاء الله رفیعی آتانی مدیر بنیاد پژوهشی الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، ۳۰ فروردین ۹۷ به همت پایگاه تخصصی فقه حکومتی وسائل در سالن کنفرانس خبرگزاری رسا برگزار شد. در ابتدا …

شبکه اجتهاد: جدال میان موسیقی و روحانیت گویی پایانی ندارد. بعد از این‌که ماجرای برگزاری کنسرت‌های موسیقی نقل محافل بود و پای برخی از مراجع را نیز به ماجرا کشاند، این بار طلبه‌‌ی جوانی، علیه کنسرت موسیقی اقدامی انجام داده و آتش مواجهه روحانیت و موسیقی را بار دیگر افروخته کرده است. مراجع عظام تقلید اما در خصوص حکم موسیقی، اختلاف دیدگا‌‌ه‌هایی دارند؛ برخی از آ‌ن‌ها، از حُرمت انواع موسیقی سخن گفته‌اند که آیت‌الله سید صادق روحانی از آن جمله است. ایشان در جلد دوم از کتاب منهاج الفقاهه با ذکر روایتی از امام رضا(ع) عنوان می‌‌کنند که موسیقی و …

شماره هفتم از دوفصلنامه علمی- پژوهشی «مطالعات جنسیت و خانواده» از سوی مرکز تحقیقات زن و خانواده با مقالاتی از حسین بستان، احمد مرتاضی، محجوبه نژادسالاریه، فریبا علاسوند، زهره رجبیان، علی ستاری و عبدالله فتحی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این شماره از دوفصلنامه به موضوعاتی چون؛ «رهیافت روش‌شناختی علامه طباطبایی و ظرفیت‌سنجی آن برای تولید جامعه‌شناسی اسلامی با تأکید بر حوزه‌ خانواده و جنسیت»، «اثر حسن‌نیت در ثبوت خیار تدلیس در نکاح»، «معیار نابرابری در تعریف عدالت: امری فلسفی یا کلامی؛ بررسی دیدگاه علامه طباطبایی درباره‌ تفاوت حقوقی مرد و زن»، «اعتبارسنجی روایات سزاواری سجدۀ زن بر شوهر»، …

حجت‌الاسلام فیرحی در همایش «تدوین حقوق شهروندی» در مشهد گفت: علامه طباطبایی تصریح می‌کند، درست است که انسان‌ها باهم فرق دارند، برخی فقیر و برخی غنی هستند. اما فضیلت باکرامت فرق می‌کند. فضیلت تکلیف آور است، حقوق به اعتبار خلقت برای شهروندان مساوی است. چون همه میهمان شهر هستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همایش تدوین حقوق شهروندی، روز گذشته در تالار شهر شورای اسلامی شهر مشهد برگزار شد. سخنران اصلی این همایش حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر داود فیرحی استاد دانشگاه تهران بود، وی در ابتدای سخنانش گفت: وقتی‌که صحبت از حقوق شهروندی در حوزه کاری می‌کنیم، درواقع منظور این است که …

در آن کنگره رسماً اعلام شد: تنها دینى که در جهان به طور صریح مشروبات الکلى را تحریم نموده و با آن به شدت مبارزه کرده، دین اسلام است و روى همین اصل، عوارض این سمّ کشنده در میان پیروان اسلام به چشم نمی‌‌خورد.