عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم معتقد است ما فقه معماری و فقه شهرسازی داریم همانطور که فقه پزشکی و فقه اقتصاد داریم، اما معماری اسلامی و شهر اسلامی همانند طب اسلامی و اقتصاد اسلامی حرف غلطی است! وی تصریح دارد که فقیه نمیتواند ملتزم به این معنا شود شهر اسلامی به این معناست که اسلام بگوید خیابان کجا باشد، …
Read More »Tag Archives: فقه شهرسازی
کاربرد قواعد فقهی در طراحی شهری
این پژوهش قصد دارد قواعد فقهیای که از مؤلفههای بسیار مهم جهت تدوین قوانین و مقررات در جامعه اسلامی در عرصههای مختلف ازجمله سیاستهای راهبردی مدیریت شهری و طراحی شهری آن است، تدوین نماید؛ چراکه فاصله گرفتن طراحان شهری در عصر حاضر از مبانی دانش تفقه و قواعد فقهی آن، سبب آشفتگی و عدم تعادل و ناپایداری طراحی شهری شده …
Read More »مقررات شرعی ساختمان و مهندسان
کتاب «مقررات شرعی ساختمان و مهندسان؛ مبحث فقه و معماری» به قلم حجتالاسلام دکتر محمد معرفت، استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «مقررات شرعی ساختمان و مهندسان» به قلم حجتالاسلام دکتر محمد معرفت، استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد …
Read More »الگوی فقهی طرح شهر اسلامی باید پیادهسازی شود/ بلندمرتبهسازی با مؤلفههای شهر اسلامی سازگار نیست
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: شهر باید انسان را به یاد خدا بیندازد و با این نگاه بلندمرتبهسازی با مولفههای شهر اسلامی سازگار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، در همایش نگاهی نو به چالشها و راهبردهای فقهی-حقوقی معماری و شهرسازی اسلامی که در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، اظهار داشت: بحث «شهر …
Read More »پژوهشی درباره معماری و شهرسازی متناسب با اقتضائات سبک زندگی اسلامی
این پژوهش گرانسنگ نخستین اثر تحقیقیِ جامعِ بین نگاه فنی به اصول شهرسازی از یک سو و معیارهای عمران شهری اسلامی از سوی دیگر است. در نتیجهی این دو ویژگی ارزشمند و استثنائی، این اثر علمی گامی بلند و راهگشا در جهت بنیانگذاری شهر سالم اسلامی است که میتواند منشأ تحوّلی بزرگ در عرصه معماری شهری باشد. به گزارش خبرنگار …
Read More »انتقاد آیتالله علوی گرگانی از نحوه ساخت و ساز در شهرهای مذهبی و پرجمعیت
حضرت آیتالله علوی گرگانی از نحوه طراحی و ساخت ساختمانها در کشور انتقاد کرد و گفت: این نوع طراحی با عدالت اجتهادی سنخیت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید محمدعلی علوی گرگانی در دیدار رئیس سازمان نقشه برداری کشور، از نحوه ساخت و ساز در شهرهای مذهبی و پرجمعیت انتقاد کرد و گفت: به نظر میرسد در نقشه برداری …
Read More »جلد اول «فقه عمران شهری» به زیور طبع آراسته شد
جلد اول کتاب «فقه عمران شهری» در ۲۰ بخش، به قلم آیتالله اراکی شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم توسط انتشارات مجمع الفکر الاسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین جلد کتاب «فقه عمران شهری» به قلم آیتالله اراکی شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه «نظام عمران و شهرسازی اسلامی» حوزه علمیه قم …
Read More »بررسی «مالکیت فضای محاذی زمین و احکام بهرهبرداری از آن» در قالب کتاب
برجهای سربهفلککشیده در شهرهای مختلف جهان معاصر بخشی از نمایش صنعت و فناوریهای پیشرفته امروزی در ساختوساز است. اینکه مالکیت فضای بالای هر زمینی به صورت نامحدود و تا هر کجا صنعت ساختوساز، برای بهرهبرداری امکانپذیر سازد، تابع مالکیت اصل زمین است یا نه، دغدغه و چالشی پیش روی فقها و حقوقدانان است. این تحقیق برآن است تا فضای محاذی …
Read More »فقه سنتی، آلودگی صوتی و تضییع وقت را موجب ضمان نمیداند/ فقیه نواندیش عصر کنونی، آیتالله خامنهای است
مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه غالب فقهای در مسائل فقه شهر اظهارنظری نداشتند، گفت: یکی از راههای مهم فرهنگی برای ترویج موضوعات دینی و مذهبی، استفاده از نقاشی و مجسمه است؛ درحالیکه بسیاری از فقها، نقاشی و ساخت جاندار را حرام میدانند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتمین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشینی با عنوان …
Read More »مقدار حریم املاک، در آیات و روایات مشخص نشده است
منشأ جعل حریم از مباحث مهمی است که به آن پرداخته شده است. آیا حریم به میزانی است که مالک، انتفاع کامل از ملک داشته باشد؟ یا اینکه ملاک عرف است. با بررسی روایات، معلوم میشود که شارع در تعیین محدوده حریم دخالت نکرده است و بعضی از روایات هم که در مورد تعیین محدوده حریم وارد شده ضعیف و …
Read More »مالکیت زباله، از مهمترین سرفصلهای فقه مدیریت شهری است/ فقه مدیریت شهری، اختصاص به شهرهای اسلامی ندارد
یکی از مدیران شهرداریهای مناطق ۲۲ گانه تهران میگفت عید امسال (سال ۹۵) ۱۲۰ سکه گرفتم. وقتی یکی از مدیران رده پایین شهرداری، چنین هدیهای دریافت میکند، مقامات بالاتر در معرض چه تخلفاتی خواهند بود؟ وقتی رشوه را در غیر امر قضاوت حرام نمیدانیم، در نگاه فقه سنتی، هدیه به طریق اولی حرام نخواهد بود. درحالیکه هدیه دهنده، از اهدای …
Read More »تسامح در ادلهی سنن، در فقه تمدنی راه ندارد/ اصول فقه موجود، پاسخگوی فقه تمدنی نیست
در اصول فقه، قواعدی داریم که به دویست اصل و قاعده میرسد. اگر بنا بود اصول فقه موجود، ما را به فقه تمدنی برساند تا حال باید میرساند. مستحبات در تشخیص موضوعات یک امر فردی است. لذا متدینین در مساجد به ائمهی جماعات میگویند: دلم نمیخواهد این مستحب را انجام دهم. لذا اصول فقه موجود، فقه تمدنی را تأمین نکرده …
Read More »چالشهای رویکرد سنتی به فقه در حل مسائل فقه شهر
به رسمیت نشناختن شخصیت حقوقی توسط بسیاری از فقها، موجب تبدیل اموال دولتی و عمومی به «مجهولالمالک» میگردد. مجهولالمالک شدن این اموال اما چالشهای فراوانی را به دنبال دارد که برخی از آنها عبارتاند از: مشروعیت دستبرد به اموال دولتی تحت عنوان «لقطه»، عدم لزوم تبعیت از قانون در رابطه با اموال دولتی و ...
Read More »فرآیند اجتهاد منظومهای در نظامسازیِ شبکه موضوعات شهرسازی
رکن اساسی هر تمدنی، «شهر» است و در چشمانداز رسیدن به تمدن نوین اسلامی، داشتن «فقه شهر» و پرداختن بدان با رویکرد فقه اجتماعی ضروری است. از این رو پژوهشگر حوزه علمیه مشهد در نشستی به تبیین چیستی، ابعاد، ساختار «فقه شهر» و قواعد حاکم در این عرصه پرداخته است.
Read More »ربا به هرشکلی در اسلام حرام است
آیتالله نوری همدانی گفت: ربا به هر شکلی که باشد در اسلام حرام است؛ همه باید سعی کنند نه تنها خودشان دیرکرد ندهند بلکه نگذارند که دیگران نیز دیرکرد دهند که این مصداقی از نهی از منکر است.
Read More »حکم فقهی اِشراف بنای ساختمان بر حرم ائمه(ع)
آیا میتوان بنایی ساخت که بر اماکن عالیه اسلامی چون مکه مکرمه و یا حرم ائمه اطهار (ع) اشرافیت دارد و عظمت معماری ایشان را خدشه دار میکند؟
Read More »فرآیند تحقق فقه عمران و شهرسازی
صرامی به فرآیند تحقق فقه نظام عمران شهری اشاره کرد و گفت: مرحله نخست موضوع شناسی است و مرحله بعد اشتراکی متخصصین فقه، حوزوی و دانشگاهی است که استنباط احکام اولیه کار حوزهها است و استباط احکام ثانویه، حوزه مشترک دانشگاه و حوزه است و مرحله آخر مدل سازی است که حوزه تخصصی دانشگاه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »جای خالی کرسی مباحث «فقه شهر و شهرنشینی» در حوزه علمیه مشهد
چرا در حوزه علمیه مشهد، هیچ درس استدلالی و نظری حول مباحث فقه و شهر نداریم؟ این در واقع ضرورت بسیار دو چندان و مضاعفی است که فقه پژوهان، فقیهان و مدرسین خارج به این چالشی که الان شهر مشهد و هویت حرم مطهر رضوی دچار آن است، بپردازند. به گزارش شبکه اجتهاد، بحث فقه شهر و شهر نشینی رویکرد …
Read More »متن و حاشیههای مراسم رونمایی از منشور هفت جلدی «فقه مدیریت شهری»
قالیباف از دیدن هفت جلد کتاب فقهی در عرصهای نوپا از فقههای مضاف، به وجد آمده بود. چمران، درِگوشی، از نگرانیاش از بازخورد کتاب در محافل سنّتی حوزوی سخن میگفت و اسماعیلی به دنبال نسخه چاپ شده کتاب میگشت. شبکه اجتهاد: از ابتدای ورودی برج میلاد، بنرهای همایش دو روزه «نهمین جشنواره بینالمللی برترینهای پژوهش ونوآوری» شهرداری تهران و «سومین …
Read More »رونمایی از کتاب ۷ جلدی «فقه مدیریت شهری»
با حضور علما، اساتید و مسئولان شهری از مجموعه کتاب ۷ جلدی «فقه مدیریت شهری» در نهمین جشنواره بینالمللی برترینهای پژوهش و نوآوری و سومین کنفرانس علمی مدیریت شهری (جایزه جهانی تهران) رونمایی میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در مراسم اختتامیه نهمین جشنواره بینالمللی برترینهای پژوهش و نوآوری و سومین کنفرانس علمی مدیریت شهری، اثر ارزشمند مجموعه ۷ جلدی «فقه …
Read More »باب گستردهای در زمینه فقه عمران شهری باید گشوده شود
استاد حوزه علمیه قم با تعریفی از شهر اسلامی گفت: نخستین شرطی که باید در شهر اسلامی رعایت شود این است که هویت آن باید توحیدی و براساس فرامین خدا و ارزشهای الهی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محسن اراکی صبح امروز در نشست تخصصی معاونین شهرسازی و معماری شهرداری کلانشهرهای کشور در سالن همایشهای شهرداری قم اظهار داشت: …
Read More »انتقاد آیتالله فاضل لنکرانی از وضعیت شهرسازی و معماری
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) از اینکه مسؤولان کشور برنامه جامع، مدون و منسجم در شهرسازی ندارند، ابراز تأسف کرد و خواستار توجه به معماری اسلامی و ایرانی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار با اعضای کنگره معماری و شهرسازی، با اشاره به اینکه مسأله شهرسازی و معماری اسلامی فعالیت مهمی است که در ضرورت …
Read More »از معنا تا معناپردازی در «معماری اسلامی»
در راستای ترویج مبانی معماری و شهرسازی اصیل اسلامی، سازمان نظاممهندسی ساختمان استان قم اقدام به انتشار کتابی تخصصی در زمینه معماری اسلامی با عنوان «از معنا تا معناپردازی در معماری اسلامی» کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «از معنا تا معناپردازی در معماری اسلامی» در سه فصل به موضوعاتی از جمله «تحلیلی بر نظریات معناشناسی در معماری»، «نظریه …
Read More »ضرورت تکثیر قواعد فقهی در مسائل مستحدثه/ «ملکیت بشر» یکی از قواعد بنیادین در فقه عمران است
احمد مبلغی با بیان اینکه در فقه عمران باید بهدنبال شناخت و ایجاد قواعد جدید باشیم، افزود: برخی از قواعد نگاه را به محیطزیست و وضعیتهای نسلی و فرانسلی تغییر خواهد داد و باب گفتوگو و معاصراندیشی را بر روی ما باز میکند. او تأکید میکند قواعد فقهی قابلیتهای عظیمی دارد برای اینکه فقه را در گستره زمان در موضوعات …
Read More »تصاویر نشست کرسی نقد «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی»
به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، چهارمین نشست از سلسله نشستهای «فقه شهر و شهرنشینی» در قالب کرسی نقد با عنوان «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی»، با ارائه حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و نقد حجتالاسلام والمسلمین مرتضی اسکندری استاد خارج اصول حوزه علمیه مشهد و معاون آموزشی …
Read More »حدود و شرایط شرعی ساخت ساز
این کتاب به بیان احکام تکلیفی مرتبط با معماری و بنا و ساختوساز میپردازد و مشخصاً به این موضوعات میپردازد که چه چیزهایی واجب است که در معماری مورد نظر قرار گیرند و یا مکروهات و مستحبات ساختوساز چه چیزهایی است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، در طی سالیان گذشته هرگاه که صحبت از معماری اسلامی و بنای اسلامی میشده است …
Read More »کرسی نقد قواعد فقهی شهرسازی اسلامی با ارائه احمد مبلغی
چهارمین نشست از سلسله نشستهای «فقه شهر و شهرنشینی» در قالب کرسی نقد با عنوان «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی» با ارائه حجتالاسلام احمد مبلغی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از راههای تبیین ماهیت، قلمرو و سرفصلهای موضوعات و دغدغههای نوپیدا، بهرهگیری از آراء و نظریههای متخصصان است. برگزاری نشستهای علمی میتواند مسیر …
Read More »ایجاد ۵ رشته کاربردی برای اداره نظام بر مبنای فقه اسلام
رئیس پژوهشگاه فقه نظام به تشریح فعالیتهای این موسسه در زمینه تولید علم و گفتمان سازی در عرصههای مختلف فقه اجتماعی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم در تشریح فعالیتهای پژوهشگاه فقه نظام گفت: یکی از رسالتهای حوزههای علمیه پاسخگویی به نیارها و سؤالات مردم در ابعاد مختلف است؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی عرصههای جدیدی …
Read More »هیچکدام از شهرهای ما از لحاظ فقه عمران، اسلامی نیستند
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه هیچکدام شهرهای ما از لحاظ فقه عمران شهری اسلامی نیستند، گفت: هرچند آثار و نمادهایی از معماری اسلامی در آنها وجود دارد ولی این شهرها در این زمینه الگو نیستند و برای الگو باید یک شهر اسلامی یا شهر پایلوت ایجاد شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه …
Read More »حرمت بلندمرتبهسازی در شهر براساس آداب فردی!
آنچه پیش رو میآید بخشی از دلایل آیتالله محسن اراکی بر حرمت بلندمرتبهسازی است. این دلایل با فرض پذیرش رویکرد ایشان مورد نقد قرار گرفته است. شبکه اجتهاد: توسعه عمودی در شهر از جمله مباحث «فقه زندگی شهری» است که در بخش «چشمانداز و فضاهای شهری» مطرح میشود. اینکه فقه زندگی شهری به چه معناست و دارای چه رویکرد متفاوتی …
Read More »