رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ضمن اشاره به برخی مقدمات برای دستیابی به روششناسی فقه نظامساز تصریح کرد: یکی از مباحث اساسی این است که چه نسبتی میان فقه یا فقه نظامساز با سایر اضلاع دین برقرار است، از جمله باید ببینیم فقه با اخلاق چه نسبتی دارد، چون جدای از اخلاق نمیتوان فقه درست کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »Tag Archives: فقه نظام ساز
رشاد: جوهره فقه نظامساز، ارتباطات و روابط و مناسبات است/ علیدوست: «همهدانها» بار سنگین بر دوش فقه نگذارند/ میرباقری: فقهی میخواهیم که سرپرستی تکامل اجتماعی را برعهده بگیرد
همایش ملی فلسفه فقه نظامساز «با تاکید بر افکار و آرای شهید آیتالله محمدباقر صدر(ره)» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری برخی نهادهای علمی و فرهنگی کشور و با حضور فرهیختگان، دانش پژوهان، طلاب و سخرانی اساتید رشاد، میرباقری، علیدوست، میرمعزی و ایزدهی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، دبیر علمی همایش ملی …
Read More »جریان شناسی فقه نظام ساز؛ اسلام سنّتی یا اسلام سیاسی؟/ سیدعلی بطحائی
شبکه اجتهاد: چندصباحی است که در مجامع علمی، نظریه جدیدی با عنوان «فقه نظام ساز» مطرح و نشستهایی پیرامون ماهیت و چیستی آن برگزار میشود. گزافه نیست اگر ادّعا شود که یکی از زیربناییترین مباحث در فرآیند نظریه پردازی پیرامون ماهیت فقه نظام ساز، تعیین دقیق تیپ شناسی این نظریه است. بنظر میرسد تا تکلیف خود را نسبت به طیف …
Read More »نظریه فقهی چیست و چگونه تولید میشود؟
حجتالاسلام محمدحسین ملکزاده ضمن اشاره به چیستی نظریه فقهی درباره سه اصل و چهار مرحله مورد نیاز برای تولید نظریه فقهی توضیح داد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «دستیابی به نظریه فقهی؛ با بهرهگیری از اصول حاکم بر فقه نظامساز» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین ملکزاده، استاد حوزه علمیه، جندی قبل در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار …
Read More »فقه نظام ساز، فقه «حادثه ساز» و مقدم بر زمان است/ حوزه نظام اعتبارات علامه طباطبایی را شناسایی کند/ برخی دچار کج فهمی از سخن امام درباره «منزلت فقه» شدند
فقه نظام قدرت سرپرستی ارادهها برای ساخت یک تمدن که در آن، ساختارها و مفاهیم و محصولات هستند را داشته باشد. البته وظیفه سرپرستی ارادهها متوجه حکومت است؛ لذا فقه نظام ساز، درحقیقت «فقه حادثه ساز» است و مقدم بر زمان است که استراتژی حاکم بر جهان را تعیین میکند و سازوکارهای اجرایی فقه هم در ذیل آن ساخته میشود. …
Read More »ماهیت و امکان فقه نظام ساز
حجتالاسلام والمسلمین غفوری با اشاره به کارکردهای فقه سنتی و فقه نظام ساز، گفت: در فقه سنتی، فقیه به دنبال کشف احکام فردی و پراکنده ولو در یک باب واحدی است اما در فقه نظام، فقیه به دنبال کشف شریعت و نگاه و حکم شارع نسبت به مسائل کلان و حل مسائل پیرامون آن است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »سیدباقری: هدف اساسی نظام سازی، رسیدن به عدالت است/ نعیمیان: بیش از اندازه نگاه تقلیل گرایانهای به فقه سنتی داریم
حجتالاسلام سیدباقری گفت: هدف عمده و اساسی نظام سازی، رسیدن به عدالت است، زیرا هسته مرکزی نظام سیاسی اسلام عدالت بوده و هدف عمده نظام سازی، نظریه پردازی ساخت جامعه عادلانه است. به گزارش شبکه اجتهاد، نظام سازی در فقه، یکی از پرسشهای نوشونده جدی است که در چند دهه گذشته به ویژه پس از انقلاب اسلامی، مورد توجه بوده …
Read More »فقه نظام ساز در نگاه رهبری فرایندی تدریجی و تکاملی دارد
یک پژوهشگر حوزوی با بیان اینکه آثار و بیانات رهبری بیانگر مبانی فقهی ایشان است، اظهار داشت: در نگاه رهبری فقه نظام ساز در واقع فرایندی تدریجی و تکاملی است که برایند هم افزایی همه علوم اسلامی است و به تعبیری نظام سازی کار ویژه همه ارکان و علوم و دانشهای حوزوی است به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سیدمهدی موسوی …
Read More »رویکردشناسی «فقه نظام ساز»؛ بررسی دیدگاه اساتید اراکی، اعرافی و مبلغی
شبکه اجتهاد: اولین نشست «رویکردشناسی فقه نظام ساز» از پیشنشستهای همایش ملی «فقه نظام ساز»، با حضور مقررین دیدگاه اساتید محسن اراکی، علیرضا اعرافی و احمد مبلغی به همت موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیهالسلام و با همکاری دبیرخانه هم اندیشی فقه حکومتی برگزار شد که گزارش آن را میخوانید: حجتالاسلام علی صالحی منش، مقرر دیدگاه استاد اراکی فقه …
Read More »لزوم تغییر موضوع علم فقه از فعل مکلف به ساختهای ارادی انسان
حجتالاسلام ابوالحسن حسنی ضمن اشاره به برخی از الزامات کلامی فقه نظامساز تصریح کرد: مهمترین نتیجه که از مبانی کلامی میشود اخذ کرد این است؛ باید در تعریف فقه و موضوع آن تجدیدنظر کنیم. بدین ترتیب موضوع فقه از فعل مکلف به ساختهای ارادی تغییر میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین پیشنشست همایش ملی فقه نظامساز با موضوع «الزامات کلامی …
Read More »«فقه نظریه» شهید صدر صرفاً اکتشافی است/ تلاش شهید صدر برای ارتقای دستگاه فقاهت از رویکرد خرد به رویکرد کلان
حجتالاسلام مؤذنی با بیان اینکه کلمه «فقه نظام» اصطلاح شهید صدر نیست، بیان کرد: تمام تلاش و تمرکز شهید صدر بر این نکته است که فرایندی که او طی میکند دلالت یابی کلانی دارد، به عبارت دیگر فقه نظریهای او صرفاً اکتشاف است و هیچ گونه ابداع در آن نیست و به هر اندازه که ابداع وارد این فرایند بشود …
Read More »حوزه علمیه الگوی آموزشی و پژوهشی خود را با رویکرد فقه نظام ساز همسو کند/ فقه نظام ساز، حوزه را در همه عرصهها فعال میکند
حجتالاسلام نعیمیان گفت: رویکردی میتواند حوزه را فعال کند و درسها و پژوهشهای حوزه، اندیشکدههای در حال طراحی حوزه، اندیشکدههای بالقوه حوزه را جهت دهی و فعال کند که رویکرد فقه نظام ساز را مد نظر داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ذبیح الله نعیمیان، مدیر موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) شعبه قم، در توضیح نسبت فقه …
Read More »لازمه موفقیت فقه نظام در نهادسازی
مدیر پژوهش حوزههای علمیه اظهار کرد: در چند لایه مشکلات وجود دارد که باعث شده هنوز اهداف ما در زمینه نهادسازی به طور کامل محقق نشود بنابراین باید حوزه، دانشگاه و حاکمیت به یک توافق برسند که نظامات لازم را استخراج و طراحی کنند و دولت مکلف به اجرای آنها شود. همچنین در فقه نظام باید به کلاننظریات اجتماعی برسیم …
Read More »جریانشناسی حامیان فقه نظامساز/ حمید عنایتاللهی
شبکه اجتهاد: شرایط فعلی حوزه علمیه قم در نسبت با موضوعاتی همچون فقه نظام، علوم انسانی اسلامی و گونههای مختلف فقه نظام همچون فقه اقتصادی، فقه سیاسی و … شرایط خاصی است. از سویی تلاشهایی از سوی برخی پژوهشگران و مراکز حوزوی صورت گرفته که در تحلیلها و بررسیها نباید نادیده انگاشته شود و از سوی دیگر جریانات رسمیتر حوزه …
Read More »علوم انسانی اسلامی بدون فقه نظام ساز ممکن نیست/ کمیسیون فقه علوم انسانی تشکیل شود
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ششمین کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی، با بیان اینکه علوم انسانی اسلامی بدون فقه نظام ساز ممکن نیست، گفت: تا زمانی که نسبت علوم انسانی و فقه را تعریف نکنیم، نمیتوان بین فقه و علوم انسانی سطح مثبتی تعریف کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیاکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …
Read More »چشمانداز «فقه نظامساز» در مؤسسه آموزشعالی امام رضا (ع)
شبکه اجتهاد: پیروزی انقلاب اسلامی و تأسیس نظامی دینبنیاد در ایران اسلامی را میتوان نقطهی عطفی در تأملات و تلاشهای فقهی دانست. چهآنکه، تأسیس چنین نظامی به معنای اقبال مؤمنان به همهی ابعاد فقه و تمامی ارزشهای اسلامی است. اقبال به فقه مقتضی رویکرد جامع و نظاممند در مواجهه با آن است. چهآنکه، نمیتوان بخشهای فقه را مباحث بیارتباط با …
Read More »نظریه فقهی نمایانگر نحوه مواجهه شریعت با واقعیات زندگی است/ ظرفیت دانش اصول فقه برای طراحی روششناسی فقه نظامساز
استاد مبلغی ضمن تبیین تفاوت قاعده و نظریه فقهی تصریح کرد: نظریه، روحی را بازنمایی میکند که این روح در کالبد فقه حضور دارد لذا از رهگذر منطق نظامواره فقهی که نظریه آن را کشف میکنید میتوانید نوع تعامل و مواجهه شریعت با واقعیت و پدیدهها را به دست بیاورید. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش علمی «فقه نظامساز»، با سخنرانی …
Read More »فقه نظام ساز، نتیجه نگاه واقعی به فقه است/ فقه نظام بدون ولایت فقیه، مضحک است!
در بین نظامهای اجتماعی، مهمترین و اساسیترین نظامی که نقش مدیریت کننده برای نظمات متنوع اجتماعی دارد، عبارت است از نظام سیاسی. این نظام سیاسی مبتنی بر شناخت و آگاهی نسبت به مدیریت اسلامی، همان چیزی هست که ما به آن ولایت فقیه میگوییم. بنابراین ولایت فقیه رکن نظام سیاسی اسلام هست؛ و نظام سیاسی اسلام، مدیر و مقوم دیگر …
Read More »تفاسیری از «نظام» در دین، فقه و فقاهت
شبکه اجتهاد: به نظر میرسد، آنچه محل اختلاف نظر و منشاء سوء برداشتهایی در رابطه با فقه نظام ساز شده است، تفاسیر و تعاریف مختلف از نظام در دین و شریعت و فقه است که با تبیین مراتب و تفکیک ساحات و تمایز ساختار آنها، چه بسا بتوان غلبه وجوه اشتراک را بر وجوه افتراق و اختلاف در بین همه …
Read More »عدم رونق تولید، ناشی از عمل نکردن به فقه است/ تقسیم فقه به حداقلی و حداکثری را هیچ فقهی نگفته و نپذیرفته است
اگر فقهی که میگویند به معنای اعم از اصول و فقه باشد، حرفشان درست است که فقه نظامساز است. به این صورت بحث شود که آیا کلاً دستگاه تشریع دین میتواند نظامساز باشد؟ در جواب میگوییم بله میتواند نظامساز باشد؛ اما برای پاسخ به این پرسش که آیا خصوص فقه، نظامساز است یا نه، باید ابتدا واژه نظام را معنا …
Read More »پرسشهایی که «فقه نظامساز» باید به آنها پاسخ بدهد!/ علیرضا اسدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مدتی است عادت کردهایم با طرح عناوینی که توضیح روشنی هم در مورد ماهیت و کیفیت آنها وجود ندارد، برخی امور را کمارزش و برخی دیگر را ارزشمند نشان دهیم. از جملهی آنها «فقه فردی» یا «فقه جزء نگر» در مقابل «فقه نظام» یا «فقه تمدنی» است. قریب به پنج دهه از طرح موضوع «فقه نظامات» میگذرد، …
Read More »از «عناصر تکویندهنده مفهوم نظام» تا «تقریر مختلف از فقه نظام» و «تئوریهای سهگانه نظام وارگی فقه»
استاد مبلغی «نظام وارگی مستتر در فقه»، «نظام وارگی نهفته در شریعت ولی قابل استنباط و اکتشاف فقهی» و «لزوم تأسیس نظامهای اجتماعی در چارچوب رعایت خطوط فقه»، تئوریهای سهگانه نظام وارگی فقهی دانست و گفت: اهمیت ارائه این سه تئوری و توجه به آن، این است که میتواند نسبت اختلافها و دیدگاههای کنونی بر سر نظام فقهی را بهسوی …
Read More »اداره جامعه با احکام بینظام ممکن نیست
امروز باید فقه به طرزی صورتبندی شود که حکومت را اداره کند و اداره دولت با مجموعه احکام بینظام ممکن نیست؛ دوست فاضل و عزیز ما فرمودهاند اگر بنا بود فقه ساختاری داشته باشد امام بهترین فرد بود که باید این کار را انجام میدادند، از کجا که ایشان چنین کاری نکردند! به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیاکبر رشاد پیش …
Read More »فقه نظامساز، فقه فعال و مطالبهگر است/ برای اسلامیسازی علوم انسانی فقه اکبر و فقه اصغر باید با یکدیگر مطرح شود
استاد حوزه، درباره رابطه تولید علوم انسانی با فقههای اکبر، اصغر و هر دو فقه گفت: فقه اصغر با توجه به کارکردش به هیچ وجه برای تولید علوم انسانی کفایت نمیکند و در نهایت این رویکرد به روش امضا ختم میشود و به صورت منفعل به مسائل پاسخ میدهد. فقه اکبر هم به تنهایی کفایت نمیکند. بنابراین در تولید علوم …
Read More »مسئولان حوزه توجه ویژهای برای صدور مجوز رشتههای «فقه نظام ساز» داشته باشند
همتی گفت: مدعی هستیم دین توان مدیریت اداره جامعه را در همه شئون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و… دارد و این تعبیر امام خمینی فرمودند «فقه؛ فلسفه عملی حکومت در ابعاد مختلف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی است» موید همین امر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حیدر همتی، با تشریح اهداف شورای علمی فقه تخصصی نظام ساز، اظهار داشت: نظام …
Read More »چیزی به نام فقه فردی نداریم، تمام فقه اجتماعی است/ سوره والعصر شالوده نظام اجتماعی اسلام است
باید تجدید نظر کرد که مکلف کیست؟ کسانی که قائل به اصالت فرد هستند تکلیف را فردی میدانند و کسانی که قائل به اصالت اجتماعی هستند تکلیف را به جامعه منحصر میکنند. ما قائلیم که فقه فردی نداریم. همه فقه اجتماعی است. ولی گاهی تکلیف بر عهده تمام جامعه است و گاهی فرد در جامعه مسئول است. به گزارش شبکه …
Read More »برگزاری دروس خارج فقه نظامهای اسلامی با محوریت آثار شهید صدر
سلسله دروس خارج «فقه نظامهای اسلامی» با حضور اساتید و کارشناسان مطرح در موسسه علوم اسلامی و مطالعات اجتماعی مفتاح برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، در این سلسله دروس اساتیدی نظیر حججاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، سید حسین میرمعزی، محمد حسین ملکزاده، محمدرضا زیبایینژاد، ولیالله نقیپورفر و حسین بُستان به ارائه بحث میپردازند. ایده فقه ناظر به نظامهای اسلامی …
Read More »محدوده دخالت فقه در عرصه نظامسازی اجتماعی
کرسی آزاداندیشی «محدوده دخالت فقه در عرصه نظامسازی اجتماعی (با تکیه بر حوزه مباحات و ما لا نص فیه)» با ارائه حجتالاسلام پیروزمند و نقد و داوری حجتالاسلام عبدالامیر خطاط برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از مهمترین چالشهای اندیشهای فقیهان مسلمان، محدوده دخالت فقه در امور اجتماعی انسانهاست، برخی از فقیهان بر این باورند که حوزه نظری و مدیریت …
Read More »نظامسازی با فقه تطبیقی و نه فقه مسئله محور/ اشتباه است هنجارهای فقه نظام را تنها در چارچوب مکانی و زمانی خاصی بگنجانیم
عضو مجلس خبرگان رهبری، فتوای معیار برای رسیدن به نظام سازی را فتوایی دانست که نگاه ساختار گرایانه، محتوا گرایانه و رفتارگرایانه به نظام داشته باشد و تصریح کرد: در میان فقها تفاوت دیدگاه نسبت به مسائل فقهی وجود دارد و باید به فقهی توجه کنیم که اولاً حجت باشد. ثانیاً صائب باشد یعنی ما را به نظام مطلوب برساند. …
Read More »نظامی که نه اسلامی است و نه لیبرال!/ محمدتقی اکبرنژاد
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه در دنیای جدید با مسائل و چالشهایی روبرو است، در حالیکه پیش از این با چنین مسائل پیچیدهای مواجه نبوده است. یکی از این چالشها بحث فقه و نظامسازی در عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … است. در همین زمینه گفتگویی با حجتالاسلام اکبرنژاد، مدیر موسسه فقه و تمدنسازی اسلامی انجام دادیم. بخشهایی از آن، …
Read More »