عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق(ع) اظهار کرد: با توجه مستحدثه بودن پدیده خلق پول و اهمیت بسیار آن در اقتصاد کشور، لازم است فقها و حوزههای علمیه به میدان بیایند و ابعاد فقهی و شرعی و رابطه آن با ربا را مورد بررسی قرار داده و نتیجه کار را اعلام کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مشکلات جدی که …
Read More »Tag Archives: موضوع شناسی
«نظریه ترتب» و «مجسمه و نقاشی» دو اثر متفاوت آیتالله اعرافی
کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» نخستین جلد از سری بحثهای اصول فقه و کتاب «مجسمه و نقاشی» از سری بحثهای فقه هنر، تقریرات درس خارج آیتالله اعرافی، به همت سیدنقی موسوی و احمد عابدینزاده از سوی مؤسسه نشر اشراق و عرفان منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در پیشگفتار کتاب «نظریه ترتب و خطابات قانونی» میخوانیم: دانش اصول فقه …
Read More »مجمع تشخیص مصلحت نیازمند حکم و موضوع شناسی با روش اجتهاد جواهری است
اینکه حضرت امام فرمودند زمان و مکان در حکم مؤثرند، در خصوص احکام اضطراری موضوع نیست، بلکه زمان و مکان، موضوع سازی میکنند به همین جهت مجمع تشخیص مصلحت نظام به دو بخش اجتهاد در خصوص موضوع و دیگری شناخت حکم آن بر اساس روش اجتهاد فقه جواهری نیازمند است. شبکه اجتهاد: عنصر زمان و مکان و شرایط جامعه اسلامی …
Read More »خلأ اندیشه فقهی نظاممند در مواجهه با اجتناب مالیاتی/ ضرورت آینده پژوهی در فقه
فقه از نظر متدولوژی نمیتواند با اجتناب مالیاتی مبارزه کند چون اگر بگوید نامشروع است، فرار مالیاتی میشود و تا زمانی که بگوید مشروع است اجتناب میشود، پس خود فقه نمیتواند اصل اجتناب مالیاتی را مورد اصلاح قرار دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقههای مضاف بهعنوان دانشهای نوپیدایی که میتوانند در کاربردی شدن فقه سهم به سزایی ایفا کند چندی …
Read More »سیستم بانکی توان اجرای قوانین «بانکداری بدون ربا» را ندارد
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: با توجه به اینکه ماهیت بانک فقط برای مبادلات پولی طراحی شده تاب اجرای قوانین بانکداری بدون ربا را ندارد و در این راستا سیستم بانکی در ایران نیز خود به خود به سمت انجام مبادلات ربوی گرایش پیدا میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، تاریخ پر رمز و راز پول، از این پدیده بشرى …
Read More »در حکومت اسلامی هر فقیهی حق قضاوت ندارد/ تأثیر زمان و مکان در فتوا از باب تزاحم است
از مرحوم حاج احمدآقا شنیدم که امام فرمودند: اگر این آهنگ را رادیوی جمهوری اسلامی پخش کند، اشکالی ندارد، امّا اگر همین آهنگ را کشور دیگری پخش کند، حرام است. مرحوم حاج احمدآقا به بنده گفتند: ما نفهمیدیم چرا؟ ولی امام اینگونه میفرماید. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدمهدی شب زندهدار استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و …
Read More »موضوع یابی و موضوع شناسی راز اصلی رشد و تحول فقه
روشهای فقاهتی و عناصر دیگری در تحول و فقه و اجتهاد داریم که یکی مهمترین این راهکارها تحول موضوعی است؛ و این موضوع یابی و موضوع شناسی راز اصلی رشد و تحول فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی در دیدار مدیران مرکز موضوع شناسی احکام فقهی گفت: اولین موضوعی که مدیران این مرکز باید به آن توجه …
Read More »مراحل موضوعشناسی و فرآیند حکمشناسی در فقهالاجتماع
آیه شریفه «تعاونوا علی البر و التقوی» از دقیقترین و جامعترین آیاتی است که بدون تدقیق در آن، فقه الاجتماع و علم الاجتماع شناخته نمیشود، معالاسف به دلیل فقدان عنصر استنطاق النص در فهم این آیه شریفه در حد یک گزاره اخلاقی باقی مانده است؛ در حالی که با رعایت عنصر استنطاق النص و لحاظ کردن حیثیتهای سهگانه در موضوعشناسی …
Read More »شهرها از فقها خالی شده است/ اهتمام ویژه حوزه به عرصه تربیت فقیه
آیتالله نوری همدانی با تأکید بر ضرورت پرداختن به تربیت فقیه در حوزههای علمیه، افزود: با وجود این که فقاهت شرایط زیادی دارد اما آرزو دارم که در حوزههای علمیه فقهای بیشتری تربیت شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در دیدار رئیس مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی اظهار داشت: عرصه فعالیت مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی وسیع …
Read More »الگوی اجتهاد چند مرحلهای در فقه مالی
این الگو، با ایجاد حلقه واسط از خبرگان فقهی- مالی بین مراجع عظام تقلید و پژوهشگر فقه مالی، از یک سو به پژوهشگر برای دستیابی به بینش فقهی عمیقتر کمک میکند و از سوی دیگر فرایند موضوعشناسی در مسائل مالی را برای فقها و مراجع عظام تقلید تسهیل میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «اجتهاد چند مرحلهای؛ روش تحقیق …
Read More »پروندهای در تشریح موضوع «تراریخته» و بررسی فقهی آن
زیستفناوری میتواند راهحلی کلیدی برای رشد روزافزون تقاضا برای غذا در جهان باشد. لذا بهرهبرداری هدفمند از زیستفناوری با رعایت تمامی جنبههای ایمنی و اخلاقی مربوطه منجر به افزایش تولید مواد غذایی و بهرهوری قابلتوجه خواهد شد. بررسی دیدگاهها و نظریات فقهی مصرف محصولات تراریخته حاصل از مهندسی ژنتیک ما را به مسائل اخلاق زیستی مربوطه و چگونگی استفادهی صحیح …
Read More »تأثیر نگرش دینی در نوع موضوع شناسی/ گامهایی در جهت تمدن سازی
قبلاً میگفتیم که موضوع شناسی را دیگری انجام دهد و حکمش را فقیه بدهد، الان توجه میکنیم که نگرش فقیهانه در موضوع شناسی مؤثر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند، قائممقام فرهنگستان علوم اسلامی در قسمت اول گفتگوی خود تصریح کرد: بخش عمدهای از فقه سلف صالح ناظر به اجتماعیات است؛ این حرف یعنی چه که فقه …
Read More »بخش عمده فقه شیعه ناظر به اجتماعیات است
بخش عمدهای از فقه سلف صالح ناظر به اجتماعیات است و موضوعاتی که در فقه اجتماعی درباره آن صحبت میکنیم وصل به جامعه است، در مواردی، محصول جامعه است همانند بانک، فنآوریهای نو یا رسانه و در مواردی همانند سیاست و امنیت، وصف جامعه است. شبکه اجتهاد: بـر هـیچ یک از فقیهان اسلامى پوشیده نیست که شریعت اسلام به جز …
Read More »نیازمند ورود «فقه» به عرصههای کلان رسانه هستیم/ موضوعشناسی اولین گام در فقه رسانه است
فقه رسانه فقط قرار نیست احکام فردی مکلفان را مشخص و بیان کند بلکه موضوع فقه رسانه اعم از افراد حقیقی و حقوقی و موضوعات کلانی است که سازمان رسانهها را پوشش میدهد و جهت و رویکرد رسانهای کشور و حتی جهان را میتواند تغییر دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر کمال اکبری، عضو هیئت مدیره انجمن ارتباطات و تبلیغ …
Read More »انتشار نخستین شماره فصلنامه موضوع شناسی فقهی
اولین شماره فصلنامه تخصصی موضوع شناسی فقهی به صاحب امتیازی حجتالاسلام محمدحسین فلاحزاده، بهار ۱۳۹۵ در قم چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین شماره فصلنامه «موضوع شناسی فقهی» با آثار و گفتاری از اساتید و پژوهشگران حوزه علمیه به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۸۱ صفحه روانه بازار مطبوعات شد. «ساحتِ قدسی فتوا» به قلم مجتبی …
Read More »نکته مفقوده در حاشیههای فتوای حجاب
مشکلی که اینگونه فتاوا دارد، نگاه فردی به مقولات اجتماعی است. آنچه مورد نظر است نقطه آغاز رهایی از فقه فردی، تغییر «صورت مسئلههای بسیطی» است که در مقابل دستگاه فقاهت قرار داده میشود. مسئله «موضوع شناسی فردی» در حال حاضر مهمترین پاشنه آشیل فقاهت موجود است. شبکه اجتهاد: در خصوص بازنشر فتوای آیتالله مکارم شیرازی درباره رعایت حجاب در …
Read More »حدود مفهومی و مصداقیِ قیاسات فقهی
متن حاضر تلاشی است در جهت صورت بندی نقدهای مرحوم سید منیرالدین حسینی الهاشمی در حوزه موضوع شناسی فقه شیعه و تصویری اولیه از تحولی که وی در این پایگاه به دنبال آن بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نوشتار پیش رو تقریری آزاد از مشاوره دانشپژوهان گروه روش تفقه فرهنگستان علوم اسلامی قم است با حجتالاسلام والمسلمین میرباقری درباره …
Read More »واکنش به سخنان وزیر ارشاد درباره موسیقی
معاون پژوهش موسسه موضوعشناسی احکام فقهی با اشاره به سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره لزوم آشنایی حوزه با موسیقی و دستگاههای آن تأکید کرد: معتقدم اگر لازم باشد در هر موضوعی ازجمله موسیقی باید ازنظر کارشناسان و متخصصان مربوطه استفاده کنیم و نظر کارشناسی درباره قیود و شرایط غنا و موسیقی تعیین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »حاشیهای بر حواشی یک فتوا
اساساً مبنای آیتالله مکارم شیرازی لزوم دخالت فقیه در تعیین موضوعات و تشخیص مصادیق درست یک حکم و فتوا برای مردم است. وی این جنبه از اختیارات فقها را در چارچوب «احکام ولایی» آنها میداند که منافاتی با قوه تشخیص مقلدین ندارد. شبکه اجتهاد: انتشار گسترده فتوای آیتالله مکارم شیرازی درباره جواز ترک حجاب برای زنان مسلمانی که راهی جز …
Read More »تعیین قیمت «فطریه و کفارات» و چند نکته
در برههای از تاریخ فقه شیعی نهاد مرجعیت با تفکیک موضوع شناسی از حکم شناسی و اعلام به این که فقیه وظیفهای در ورود به موضوعات و مصادیق به صورت فیالجمله دارد و نه بالجمله و لذا در خیلی از امور ورود پیدا نمیکردند اما الآن گویا طبق برخی مبانی باید به سمتی رفت که نهاد مرجعیت و تک تک …
Read More »ظرفیتهای فقه در تولید الگوها و قواعد سبک زندگی
ما معتقدیم جهتگیری کلی فقه ارائه قواعدی است که غایتالغایات آن نیل ما به سعادت اخروی و کمال وجودی است. این نظریه، نظریه کلامی یا اعتقادی فقه است و دین آن را ارائه کرده است و با تکیه بر آن نظریه فقه را تأسیس کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، متن زیر گفتاری از دکتر سیدحسین شرفالدین، عضو هیئت علمی …
Read More »الزامات پنجگانه فقه فضای مجازی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، احکام فقه مجازی را به پنج مبحث تقسیم کرد و گفت: درباره فضای مجازی دو نوع تکلیف به عنوان فقه کلان و فقه خرد داریم، و تفکیک میان این دو مسأله بسیار مهم است. برای دانستن فقه فضای مجازی باید نخست فقه ارتباطات را به خوبی تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »نشست «موضوع شناسی فقه فضای مجازی» برگزار میشود
نخستین نشست تخصصی «موضوعشناسی فقه فضای مجازی» با حضور آیتالله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در قم برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، این نشست به همت مرکز تخصصی فقه نظام وابسته به دفتر آیتالله محسن اراکی و معاونت تبلیغ حوزه علمیه قم و با حضور طلاب و علاقهمندان و فعالان عرصه فضای مجازی برگزار …
Read More »تأملات فقهی درباره بازیگری زنان در سینما و تلویزیون
فقه حکومتی اساساً بایستی برای حل چنین مناقشاتی یک مرکز سیستماتیک جامع و مانع تمهید کند تا حوزه فرهنگ و هنر به نحوی واکسینه شده و ناظری دقیق و خبره و هوشیار را به عنوان پشتوانه تئوریک و حتی عملیاتی خود داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، اخیراً در فضای رسانهای کشور نامه مهم و دردآمیزی از سوی ۳۰ بازیگر …
Read More »موضوعشناسی رقص و حرکات موزون
رقص و حرکات موزون یکی از مسائل مورد ابتلاء و درگیر در جامعه امروز است که فراتر از آداب جشن و لهو و لعب مطرح است؛ اینکه رقص به طورکلی چیست؟ آیا مطلقاً حرام است یا خیر؟ حکم رقصهای محلی چیست؟ به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «موضوع شناسی رقص و حرکات موزون» که به پژوهشی در این باب توسط …
Read More »موضوعشناسی بانک خون بند ناف و احکام فقهی آن
مدیر گروه فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به مفهوم شناسی این موضوع، شیوه اخذ و نگهداری خون بند ناف و بیان احکام فقهی مربوطه پرداخت و گفت: بر اساس قائده احتیاط بهتر است که قراردادهای مربوط به خون بند ناف با رضایت مادر و به دست پدر امضا شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین قاسمی پژوهشگر موضوع شناسی …
Read More »اجتهاد مکمل نبوت است/ مصداق شناسی جزء حوزه اجتهاد نیست/ اجتهاد هنر مؤمنانه زندگی کردن است
محقق داماد: اگر اجتهاد نباشد ختم نبوت معنی ندارد و باید منتظر پیامبر دیگری بود و این مشکلی است که اهلسنت در اجتهاد دارند. اگر اجتهاد نباشد باید بگوییم که دوران دین هم تمام شده است. نهاد اجتهاد در کنار نهاد خاتمیت نبوت مینشیند که هر کدام از اینها را دست بزنید آن یکی به لرزش میافتد. به گزارش شبکه …
Read More »موضوعشناسی حلقه مشترک فقه حکومتی و علوم انسانی
حجتالاسلام پیروزمند با اشاره به اندیشه امام خمینی(ره) در فقه، گفت: امام نگاه فراکلان به فقه داشتند و بالاتر از نگاه اجتماعی و فراتر از نگاه حسبه و توجه به فقه حکومتی برای اداره جامعه اسلامی، حکومت را شعبهای از ولایت رسولالله(ص) محسوب میکردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند، قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم، عصر در …
Read More »موضوعشناسی عنصر زمان در فقه معاملات
به طور قطع میتوان ادعا کرد که هیچ علمی از شاخههای مختلف علوم را نمیتوان یافت که به نوعی با عنصر زمان در ارتباط نباشد. لذا در علوم مختلف، به طور جداگانه مباحثی را به عنصر زمان اختصاص دادهاند. در علم اقتصاد متعارف مکاتبی مانند مکتب اتریش به شکل مجزا نقش عنصر زمان در اقتصاد را مورد تحلیل قرار داده است. در اقتصاد اسلامی نیز مباحث مربوط به پول و بانکداری اسلامی کاملا با عنصر زمان عجین شده و حل بسیاری از مشکلات موجود در نظام بانکداری جز با شناخت دقیق عنصر زمان ممکن نیست. کتاب حاضر به بررسی نقش عنصر زمان در عقود معاملات بر مبنای فقه امامیه پرداخته و سعی کرده تا افق جدیدی در حل این مشکلات بگشاید.
Read More »نشست علمی «موضوع شناسی مسجد» برگزار میشود
نشست علمی تخصصی «موضوعشناسی مسجد» به همت گروه علمی پژوهشهای عبادی مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی با حضور فضلا و طلاب حوزه علمیه قم برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی تخصصی موضوعشناسی مسجد به همت مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی برگزار میشود. موضوع شناسی مسجد یکی از پروژههای گروه علمی پژوهشهای عبادی مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی است. …
Read More »