بایگانی برچسب: موضوع شناسی

استاد ابوالقاسم علیدوست به تشریح بایسته‌های ورود فقهی به مسائل جدید مانند متاورس پرداخت و تأکید کرد: ورود به مسائل نوپدید از منظر فقهی بایسته‌هایی دارد که بی‌توجهی به آنها باعث ایجاد مشکلاتی خواهد شد. فقیه باید میان موضوع‌ و مصداق فرق قائل شود و در همه موارد وارد تعیین مصادیق نشود و اجازه دهد که موضوع نوپدید به حدی از استقرار برسد که بتوان در مورد آن موضع گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی قبل بحثی درباره رمزارزها و متاورس توسط یکی از اساتید حوزه مطرح شد به این شرح که معامله با رمزارز و استفاده از آن به …

تصویر ذهنی فعلی ما در حوزه این است که اگر بخواهیم در یک زمینه‌ای نظر بدهیم، از متخصص آن حوزه پرسش می‌کنیم. این روش به ویژه در مسائل اجتماعی مربوط به اقتصاد و سیاست، در عمل نادرست و جهت دار است. موضوعات به راحتی دریافت نمی‌شود و اینگونه نیست که در مشورت با یک کارشناس بتوان به موضوع شناسی دقیق دست یافت. مثلا در مورد رمزارزها تحولات بسیار پیچیده و سریع است. ما به سراغ موضوعات جدید می‌رویم و فکر می‌کنیم پاسخ مناسب می‌دهیم اما باید بن‌مایه آن در حوزه تعریف شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا …

سنت گرایی از این جنبه منفی است که بخواهیم بر همان نظریات سلف صالح باقی بمانیم چرا که این امر باعث عقب ماندگی حوزه ها می شود. هنوز عده ای تأکید دارند که باید راه سلف صالح را طی کنیم و با همان نظرات آشنا شویم، اما به نظر می رسد حوزه ها برای اینکه در این عرصه نیز پیشرفت داشته باشند باید سلف صالح را به عنوان الگو مدنظر قرار دهند و به آرا و نظریات آنها توجه داشته باشند، اما این توجه در حد تقلید محض نباشد. به عبارت دیگر حوزه های علمیه باید «پای در سنت، اما …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت موضوع شناسی در حوزه‌های علمیه، گفت: «اشتغال زنان» در ظاهر مساله جدیدی نیست و سابق بر این هم زنان بیرون از منزل فعالیت داشتند، اما در واقع، چون مناسبات اجتماعی تغییر کرده است، اینکه الگوی مطلوب اشتغال زنان در زمان حاضر چیست، نیاز به موضوع شناسی دارد و نمی‌توان حکم کلی داد لذا به نظر می‌رسد که موضوع شناسی ما به پختگی کامل نرسیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حسین بستان عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، پیرامون وضعیت کرسی‌‌های درس خارج حوزه علمیه به «شفقنا» گفت: …

حجت‌‌الاسلام حاج‌ ابوالقاسم گفت: مجتهد در اجتهاد تمدنی بیش از سایر اقسام اجتهاد، نیازمند موضوع شناسی است. در اجتهاد تمدنی که به راهبری کمک می‌کند، موضوع شناسی اهمیت دارد حتی در شان افتاء هم مورد توجه است و محل ابتلا مجتهد است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم، رئیس پژوهشگاه فقه نظام در مراسمی که با عنوان «ضرورت موضوع شناسی در موضوعات جدید» و پاسخ به اظهارات استاد احمدی شاهرودی برگزار شد، با اشاره به وظایف سه‌گانه فقها گفت: در بخش اصول اجتهاد تمدنی و یکی از موضوعاتی که عرض شد مجتهد در اجتهاد تمدنی بیش از …

رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی گفت: به فرموده بزرگان حوزه ۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به شناخت صحیح موضوعات آنها برمی‌گردد. لذا باید در زمینه شناخت موضوعات فقهی به مراجع عظام تقلید که روش استنباط احکام را به خوبی مسلط هستند کمک شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده، رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی در آئین افتتاحیه دوره تربیت پژوهش یار با رویکرد موضوع شناسی که امروز در این مؤسسه برگزار شد، گفت: شاید موضوعات فقهی از عصر معصومین تا ۱۰۰ سال اخیر چندان دچار تغییر نشده باشند؛ اما در ۱۰۰ …

نوشتار حاضر شامل معرفی، تشریح ابعاد و سویه‌های فقهی واکسیناسیون کرونا به همراه طرح مسائل فقهی مرتبط با آن است که توسط شورای فقهی «مناط» با همکاری مرکز پژوهش‌های مجلس تدوین شده است. این سند با هدف ترسیم نقطه عزیمتی برای بررسی فقهی موضوع واکسیناسیون طراحی شده است. شبکه اجتهاد: با شیوع ویروس کرونا، راه‌های مقابله با این ویروس در مجامع علمی مطرح شد. با توجه به نوپدید بودن این بیماری و نبود داروی مؤثر برای درمان این بیماری، تولید واکسن بیماری کرونا مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفت. به‌طوری‌که پیش‌فروش واکسن به یکی از مسائل مهم اقتصادی دنیا …

بررسی احکام پیرامون الکل در فقه اسلامی بحثی دامنه‌دار است، بحث‌هایی همچون نجاست و پاکی و انواع الکل از مسائلی است که همواره ذهن اهل تحقیق و پژوهش را به خود مشغول داشته است. امروزه با ورود الکل به بسیاری از مواد مورد استعمال، خصوصاً در دوره کرونا و ورود الکل به زندگی روزانه، چنین بحثی از ضروریات در عالم تحقیق بشمار می‌آید. ازاین‌رو، نخستین کرسی علمی ترویجی با موضوع «موضوع شناسی الکل و فرآورده‌های آن در فقه اسلامی» با ارائه حجت‌‌الاسلام والمسلمین دکتر سید حسن وحدتی شبیری، استاد حوزه و مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ص) به اهتمام …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف گفت: مرحوم شهید صدر (ره) برای رهایی بانک‌ها از ربا، کتاب البنک اللاربوی را نوشتند اما در همه راه‌حل‌های ایشان فرض شده که پول عینی دادوستد می‌شود و راهکارهای ارائه شده در رابطه با پول ذمی (پول اعتباری) را بررسی نکرده‌اند. اگر فرض پول عینی را کنار بگذاریم هویدا می‌شود که نظریه بانک بدون ربای شهید صدر ربای محض است. به گزارش شبکه اجتهاد، «استخراج نظام اقتصادی از فقه سنتی با تطبیق بر «رمزارزها» موضوع چهل و سومین نشست تخصصی اقتصادنا بود که با ارائه استاد شیخ محمد سند، از اساتید مبرز …

کتاب «موضوع شناسی شلاق» به قلم حسین فرهودی، توسط مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی چاپ و در دسترس عموم مخاطبان قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دین اسلام از ابتدا به تعین و معرفی مقررات جزایی خود پرداخته و با تقسیم‌بندی جرایم به موارد چهارگانه «حدود، قضاص، دیات و تعزیرات»، مجازات‌های مقرر برای هریک از عناوین مزبورد را تشریع نمود. در این جهت کیفر شلاق هم در جرایم مربوط به حدود و هم مربوط به جرایم تعزیری به رسمیت شناخته شد. اگرچه در کتب فقهی شیعه، شلاق از جهات مختلف از جمله کیفیّت زدن، زمان زدن و… به‌تفصیل مورد بحث …

موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی در سه نوبت در فصول مختلف سال، با حضور منجمان، اعضای ستاد استهلال و فضلای حوزه علمیه قم در اوقاتی که مانعی مثل ابر و غبار در افق نبوده و مکان‌هایی که نور شهر و روستا یا تردد خودروها وجود نداشته، در فاصله حدود ۶۰ کیلومتر بیرون شهر قم با دقت تمام مساله را بررسی ونتیجه آن را با تعیین زمان دقیق بجا آوردن نمازصبح اعلام کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پژوهشگران «موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی» در سال ۱۳۹۹ با حضور برخی از منجمان و اعضای ستاد استهلال و همراهی قریب به ۱۵ تن از فضلای …

  شبکه اجتهاد: در ارتباط با پول، سه امر مترتب برهم باید به صورت دقیق و طولی صورت گیرد. مرحله اول شناخت دقیق ماهیت و ویژگی‌های پول است، بعد از اینکه ما موضوع پول را شناختیم، مطلب دوم این است که باید احکام فقهی پول را روشن کنیم؛ یعنی انواع حکم به کارگیری پول را تبیین کنیم که اعم از احکام تکلیفی و وضعی است. پس از شناخت ماهیت پول و مشخص شدن احکام فقهی پول، این پدیده با این ماهیت و با آن احکام فقهی در اختیار سیستم بانکی قرار می‌گیرد و سیاست‌های پولی در ارتباط با پول و متناسب …

حجت‌الاسلام ترابی گفت: هیچ دلیل فقهی بر حرمت معامله بیت کوین وجود ندارد البته معامله باید در چهارچوب قوانین کشور صورت گیرد و روشن است که احتیاط در همه امور مستحسن است. به گزارش شبکه اجتهاد، حدود دوازده سال از عمر پول‌های نسل جدید «رمز ارزها» می‌‌گذرد، گسترش جایگاه این نوع پول در اقتصاد جهانی -که ارزش بازار تنها یک نوع آن یعنی «بیت‌کوین» فعلا در حدود هزار میلیارد دلار است- و مورد توجه قرار گرفتن آن به عنوان وسیله تجارت و داد و ستد باعث شده است که افراد مومن پیوسته خواهان بیان حکم شرعی آن باشند، لذا به …

شبکه اجتهاد: یکی از بحث‌های مهم در تفقه بحث موضوع شناسی است. تنقیح موضوع را در سه مرحله ۱- تنقیح بیانی، ۲- تنقیح غیر بیانی و ۳- تنقیح شاکله‌‌ای انجام‌‌ می‌دهیم. (جدول تحلیل موضوع) اولین مرحله تنقیح یک موضوع، «تنقیح مفهومی و لفظی» موضوع است. به عنوان مثال اگر فقیه بخواهد درباره تورم حکم دهد؛ ابتدائاً مفهوم تورم را موشکافی‌‌ می‌کند و ارتباط آن را با مفاهیم مرتبط مانند: تعریف پول، تعریف بازار، احتکار، انصاف، اقاله، خیار، ربح و… بررسی‌‌ می‌کند و بعد از بررسی مفهومی مسئله تورم، استعمال لفظ جدید تورم -که نتیجه اش تَوَهُم “مالا نص فیه” و …

بسیاری از انسان‌ها به جهت اعتقاداتی که دارند یا اخلاق، فرهنگ و آدابی که ملتزم به آن هستند نمی‌خواهند حداقل در شرایط عادی به دروغگویی مبتلا گردند اما به واسطه ناآگاهی از مصادیق جدید کذب یا بی توجهی بدانها ناگاه خود را آلوده به آن می‌‌یابند یا مع الاسف حتی پس از تأثیرگذاری آن و تزلزل پایه‌های زندگی باز هم متوجه حضور این بیماری زای پنهان نمی‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت گروه مسائل فقهی و حقوقی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی سمینار پروژه «موضوعات و احکام مستحدثه فقهی در مورد دروغ» در روزهای پایانی …

ریشه مفاسد اقتصادی قدرت خلق پول توسط بانک‌ها است؛ سوال این است که اگر به سرچشمه فساد بانکی پرداخته نشود آیا با برخورد‌‌‌‌ها‌ی موردی با مفسدان، مشکلات حل شده و دیگر هیچ فسادی رخ نمی‌دهد؟ ممکن است گفته شود تا زمانی که این موارد جرم انگاری نشود قوه قضاییه نمی‌تواند به موضوع خلق پول ورود پیدا کند اما شایسته است تا دادستانی با فهم صحیح از این موضوع به نحو مقتضی از حقوق عامه صیانت داشته باشد. امروز یک خانواده ۴ نفره ماهیانه ۳ میلیون تومان مالیات پنهان پرداخت می‌کند که به جیب ثروتمندان دارای رانت می‌رود. به گزارش شبکه …

اگر فقیهی می‌گوید من از آنچه ستاد کرونا می‌گوید تبعیت می‌کنم و هر موضوعی که آن‌ها لازم می‌دانند من هم به لزوم آن فتوا می‌دهم بر این اساس است که در موضوع شناسی باید به اهل فن اعتماد کنیم. «فاسئلوا اهل الذکر» معنایش فقط مراجعه به اهل‌بیت علیهم‌السلام در علوم الهی نیست؛ بله آن‌ها سرسلسله علوم‌‌‌اند اما در هر موضوعی، اهل ذکر، اهل فن آن موضوع‌‌‌اند و در تشخیص موضوعات هم، چنین است؛ از طرفی تا موضوع تشخیص داده نشود حکم ناقص است. اختصاصی شبکه اجتهاد: سومین نشست تخصصی مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان به مناسبت هفته پژوهش …

سی‌ونهمین نشست تخصصی «فقه سلامت» از سوی هیئت اندیشه‌ورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان با موضوع «مراحل رشد و تکوین جنین از نگاه متون دینی و دانش جدید» با حضور آیت‌الله مهدی مروارید، استاد خارج فقه سلامت و ارائه دکتر سید محمدرضا طباطبایی، متخصص سلول شناسی به صورت وبینار برگزار شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام سید مسعود مرتضوی در ابتدای این نشست با اشاره به اهتمام بزرگان حوزه علمیه خراسان به مباحث جدید و نوظهور، گفت: از سال تحصیلی گذشته چهار درس خارج فقه سلامت در این حوزه مبارکه آغاز شد منشأ آثار و برکات علمی فراوانی …

حجت‌الاسلام دکتر ارسطا معتقد است: فقیه باید در موضوع‌شناسی الزاماً خود دخالت کند. به دلیل اینکه فهمی که فقیه از موضوع به دست می‌‎آورد، در تشخیص حکم دخالت دارد. لازمه حرف من تخصصی کردن حوزه فقاهت است. دیگر نمی‌توان از فقیهی صحبت کینم که در همه مسائل اعلم است. بنابراین گروهی از فقها باید به فقه اجتماعی بپردازند. اختصاصی شبکه اجتهاد: دهمین نشست هم‌اندیشی فقه حکومتی با ارائه نظریه «فقه اجتماعی» از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و دانشیار دانشگاه فارابی در جمع مقررین و شاگردان اساتید عرصه «فقه حکومتی» برگزار …

بحث هنر باید زمینه آشتی و تعامل هنرمندان و اصحاب رسانه را با مجتهدان و فقیهان فراهم سازد. حکم، نیازمند شناخت موضوع است و دستیابی به حکم گاهی هم نیازمند کارشناس است که می‌تواند کمک‌کارو همیار فقیه باشد و همین باعث می‌شود که هنرمندان و مجتهدان از نزدیک صحبت و تعامل کنند. چه بسا طراحی و تأسیس نهادی تحت عنوان موضوع‌شناسی احکام فقهی در همین راستا باشد و خیلی هم خوب است؛ لذا در عرصه هنر هم یکی از الزامات همین است که باید به کارشناسان هنری در احکام اختصاصی هنر اعتماد کرده و استمداد خواست؛ زیرا سبب تعامل و …