نجاتی با بیان این که راهکارهای فقهی خوبی برای جلوگیری از ازدحام در منا وجود دارد، به توسعه مکانی، زمانی و فاعلی در اعمال منا اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «راهکارهای فقه شیعه جهت جلوگیری از ازدحام در منا» با حضور جمعی از اساتید و طلاب حوزه علمیه قم در سالن اجتماعات پژوهشکده حج و زیارت استان قم برگزار شد. حجتالاسلام والمسلمین محمدسعید نجاتی در این نشست با اشاره به این که برخی فریضه حج را امری حادثه خیز میدانند، اظهار داشت: این افراد معتقدند از آن جایی که بسیاری از اوقات افراد زیادی در حج به …
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات فقهی اولین شماره «پژوهشنامه حج و زیارت»
نخستین شماره دوفصلنامه علمی- تخصصی «پژوهشنامه حج و زیارت» با شش مقاله فقهی- حقوقی به مدیرمسئولی سیدعلی قاضی عسکر و سردبیری سید مهدی علیزاده موسوی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین شماره دوفصلنامه علمی- تخصصی «پژوهشنامه حج و زیارت» با رویکرد علمی ـ پژوهشی و با هدف گسترش دانش و نشر اندیشههای نو در حوزه مطالعات حج و زیارت از سوی پژوهشکده حج و زیارت منتشر و روانه بازار نشر شد. بنابراین گزارش، در اولین شماره این دوفصلنامه (بهار و تابستان ۹۵) مقالاتی چون: «نقد و بررسی قاعده «الهواء تابع للأرض» در اثبات جواز توسعه اماکن مناسک حج»، «حقوق …
توضیحات بیشتر »نقد کتاب بررسی راههای محرمیت از دیدگاه فقه امامیه
یکی از عمومیترین وظایف دینی و شرعی در پایبندی به احکام روابط زن و مرد در هر دو حوزه تحقق ازدواج شرعی و آثار آن و نیز مرز حلال و حرام نگاه و تماس زن و مرد، به صورت عام و حکم فرزندخوانده به صورت خاص، به شمار میرود. این کتاب تلاش کرده در سه بخش کلی، چنین شناختی را بر پایه ادله و گفته فقیهان به دست دهد، اما گرفتار ضعفها و خطاهای قابل توجه و گاه غیرقابل گذشت شده است. شبکه اجتهاد: در ترسیم مناسبات میان زن و مرد از نگاه اسلامی، دو عنوان «ازدواج» و «پوشش و …
توضیحات بیشتر »اسراف همیشه «قبیح» نیست!/مهدی مهریزی
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۳) اسراف؛ مفهومی عقلی است یا شرعی؟ نکتهی اول اینکه بحث اسراف یا چیزهایی از این قبیل، مفاهیم عقلایی است، یعنی مفهومی نیست که دین آورده باشد و ما بخواهیم آن را بکاویم . مثلاً ما مفهوم اسراف را از طریق روایت دریافت نکردهایم. یعنی وقتی که قرآن میفرماید: ان الله لایحب المسرفین؛ مخاطبش یک تلقی از اسراف دارد. میگوید خدا آنچیزی را که شما میفهمید چیست، دوست ندارد. نه اینکه بخواهد یک معنی جدیدی ایجاد و ابداع کند، لذا در همهی فرهنگها این مفاهیم عقلایی، که اسراف هم از این موارد است، …
توضیحات بیشتر »کنسرتها در شهر مشهد متناسب با هویت زیارتی آن باشد
علی الهیخراسانی با بیان اینکه ما مخالف صد در صد برگزاری کنسرت در شهرهای زیارتی نیستیم، تأکید کرد: مردم مشهد همانند مردم دیگر شهرها نیازمند موسیقی حلال هستند اما باید در قالب یک کنسرت براساس هویت شهر زیارتی تأمین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه زاویه کاری از گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهارم سیما، مطابق معمول هر هفته، چهارشنبه شب ۱۷ شهریورماه با حضور دکتر مسعود کوثری، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه موسیقی، فرهنگ و رسانه، دکتر حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی، حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد رهدار، عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و رئیس موسسه مطالعات و …
توضیحات بیشتر »سخنان صریح پیرامون فقه و موسیقی/ تعامل موسیقی و فقه تا چه حد ممکن است؟
مخالفت بیشتر فقها با موسیقی ریشه در روایات امامان شیعه دارد، بنابراین باید پاسخ دهیم که چرا امامان با موسیقی مخالفت کردند./ در اصلیترین منبع فقه یعنی قرآن، نه تنها هیچ نکوهشی از موسیقی نیست بلکه دست کم در سه جا موسیقی مورد ستایش قرار گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین نشست از سلسله نشستهای «فقه و موسیقی؛ تقابل یا تعامل» با زیرعنوان «موسیقی؛ ممنوع یا مشروع» از سوی گروه هنر و ادبیات انجمن اندیشه و قلم و همکاری پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با حضور حجتالاسلام والمسلمین سید ابوالقاسم حسینی ژرفا، استاد حوزه و دانشگاه و دکتر پیروز …
توضیحات بیشتر »زهد: «سرکوب غرایز» یا «مصرف کم»؟
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۲) آیا مراد از زهد و قناعت، کم مصرف کردن است یا دل نبستن به دنیا؟ مراد اصلی از زهد، بیرغبتی به دنیاست. در تاریخ قدیم داریم که عالمی از زهد صحبت میکرد، به او گفتند شما خودتان یک اسب به این گرانقیمتی دارید، چهطور از زهد صحبت میکنید؟ گفت اجازه بدهید تا به شما نشان بدهم. چند وقت بعد جنگی پیش آمد. گفتند که پول و اسلحه و اسب میخواهیم. در قدیم اسب برای جنگ نیاز بوده است. این زاهد بلافاصله رفت و اسبش را هدیه داد. ولی آن کسانی که اشکال …
توضیحات بیشتر »سکوت علما و نخبگان جهان اسلام «بلای بزرگ امت اسلامی» است
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، سکوت دولتها و حتی علما، فعالان سیاسی، روشنفکران و نخبگان جهان اسلام در قبال شهادت ۷ هزار زائر بیگناه را، «بلای بزرگ امت اسلامی» خواندند و افزودند: حساس نبودن در قبال مسائلی نظیر حادثه سخت و جانکاه منا، مصیبت واقعی جهان اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام نخستین سالگرد شهادت نزدیک به ۵۰۰ نفر از حاجیان ایرانی در فاجعهی منا، جمعی از خانوادههای این شهدا، صبح امروز با رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند. مشروح بیانات رهبر انقلاب در این دیدار به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری …
توضیحات بیشتر »حکّام سعودی امسال «صدّ عن سبیلاللّه» کردهاند/ جهان اسلام فکری اساسی برای مسئله حج کند
حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت فرارسیدن موسم حج ابراهیمی، پیام مهمی خطاب به برادران و خواهران مسلمان در سراسر جهان صادر نمودند. این پیام، امسال در حالی منتشر میشود که با کارشکنیهای حکّام سعودی، هیچ زائر ایرانی در مراسم حج بیتالله الحرام حضور ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای در پیام امسال خود تأکید نمودند: «جهان اسلام، اعم از دولتها و ملّتهای مسلمان باید حاکمان سعودی را بشناسند و واقعیت هتّاک و بیایمان و وابسته و مادّی آنان را بدرستی درک کنند؛ باید بهخاطر جنایاتی که در گسترهی جهان اسلام به بار آوردهاند، گریبان آنها …
توضیحات بیشتر »تجملگرایی و ذبح توحید
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۱) دین مبین اسلام با جعل قواعدی مانند «الناس مسلّطون علی أموالهم»، قایل به آزادی افراد در تصرفات مالیشان شده و از طرفی، با بیان حرمت اسراف، تبذیر، لباس شهرت، تجمل و مانند آن، توجه خود به جامعه و آیندهی آن را به رخ کشیده است. آیا این امر، سرگردانی اقتصاد اسلامی بین نگاه اومانیستی و سوسیالیستی را نمیرساند؟ فکر میکنم چون ذهنهای ما به فقه فردی عادت کرده است، وقتی مسایل، اجتماعی میشود، نمیتوانیم پیش برویم. انگار برایش جهت و دلیلی نمیتوانیم پیدا کنیم. ما خیلی راحت میتوانیم در یک حوزهی خانوادگی …
توضیحات بیشتر »نگاهی به شماره اول و دوم فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی»
فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی» اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهیخراسانی و سردبیری حجتالاسلام دکتر حسین ناصری مقدم منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره اول و دوم فصلنامه «جستارهای فقهی و اصولی» (ویژه زمستان ۹۴ و بهار ۹۵) با چندین مقاله علمی، بههمراه چکیده عربی و انگلیسی، جهت دریافت رتبه علمی پژوهشی از کمیسیون نشریات علمی مرکز مدیریت حوزههای علمیه منتشر گردیده است. عناوین شماره اول (زمستان ۹۴): «بُننگرۀ «شخصیتگرایی» در اصولفقه و هویتیابی نظریۀ حقالطاعه؛ علی الهی خراسانی»، «کارآمدسازی مبحث «حقیقت شرعیه»؛ جواد ایروانی»، «بررسی استصحاب تقدیری از دیدگاه …
توضیحات بیشتر »از ایجاد نهضت فراگیر ملی برای تسهیل ازدواج تا ارتقاء معیشت و اقتصاد خانوادهها
آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی سیاستهای کلی «خانواده» را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده است، ابلاغ کردند. به گزارش شبکه اجتهاد از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن سیاستهای کلی خانواده که به رؤسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شده، به این شرح است: بسماللهالرحمنالرحیم سیاستهای کلی خانواده خانواده واحد بنیادی و سنگ بنای جامعه اسلامی و کانون رشد و تعالی انسان و پشتوانه سلامت و بالندگی و اقتدار و اعتلای معنوی کشور و نظام است و …
توضیحات بیشتر »آیندگان، مالک منابع نیستند
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۰) به لحاظ فقهی، آیا منابع زیرزمینی هر کشور، متعلق به مردمان و ساکنان همان کشور است یا آنکه محدودههای قراردادی سرزمینی منجر به اختصاص آن به کشور خاصی نشده و متعلق به تمام مردم جهان است؟ بحث منابع زیرزمینی از قبیل معادن و از جمله نفت، جزو انفال است و به طبیعت حال، انفال مربوط به امام است. آنچه مشهور بین فقهاست، معادن با استخراج تملک میشود. کسی که متصدی استکشاف معدن و استخراج آن معادن باشد از نظر فقهی مالک محسوب میشود و یکی از موارد خمس نیز همین بحث …
توضیحات بیشتر »تئوری حکومتی عصر غیبت بر اساس دیدگاه شیخ مفید
شیخ مفید از فقهای برجسته و متقدم شیعه است که درباره حاکمیت و حکومت در عصر غیبت، دارای تئوری حکومتی و نظراتی است که در قالب اندیشه و فقه سیاسی شیعه قابل بازشناسی و تدوین است. فصلنامه «حکومت اسلامی» در آخرین شماره خود طی مقالهای به بررسی «تئوری حکومتی عصر غیبت بر اساس دیدگاه شیخ مفید (ره)» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره ۷۸ فصلنامه علمی- پژوهشی «حکومت اسلامی» وابسته به دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، با مدیر مسئولی آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۹۰ صفحه منتشر شده است. بنابراین گزارش، این شماره از …
توضیحات بیشتر »نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن
مجموعه حاضر، رویکردی تطبیقی در مورد مسائل مربوط به اصول فقه شیعه و مذاهب اربعه اهل سنت و مذهب زیدیه است. در این اثر دیدگاههای برخی از اصولیان شیعه و اهل سنت با هم مقایسه شده و مبانی و مصادر اجتهاد از منظر آنان با یکدیگر تطبیق داده شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب ۵ جلدی «نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن» به زبان عربی به قلم استاد سیدمیرتقی حسینی گرگانی، مدرس خارج فقه و اصول و عضو هیأت مدیره انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم نگاشته شده است. اولین انتشار این مجموعه در سال ۱۳۹۲و ۱۳۹۳ بوده و …
توضیحات بیشتر »اصول پنجگانه حاکم بر بانکداری اسلامی
«سود مشروع»، «تعاون»، «توسعه و عمران»، «تقدیر معیشت» و «تعمیق معنویت و ارتباط با خدا»، پنج رکن مهم و اساسی بانکداری اسلامی است. اهمال در یکی از این اصول بانکداری را از اسلامی بودن و فعال شدن در عرصه اقتصاد باز میدارد. شبکه اجتهاد: مهمترین اصل بانکداری، جلب سود مشروع است و کسانی که تصور میکنند ما بانکداری اسلامی را بنا میکنیم بدون اینکه سودی در کار باشد قطعاً با بانکداری آشنایی کامل نداشته و نمیتواند خدمتی را در این زمینه به جامعه ارائه کنند. با توجه به آیه “وَأحَلَّ اللّهُ الْبَیْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبا”، جلب سود بر اساس اسلام …
توضیحات بیشتر »تجارت با دشمن
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۹) اولین مسأله در موضوع این است که ما اگر شیوهای از معامله را بپذیریم و این به اصطلاح جزء چارچوبهای ممنوعهی معاملات ما نباشد یا به تعبیر دیگر از فیلتر مکاسب محرمه، سالم رد شود، این معامله بهطور طبیعی برای ما مشکلی ندارد؛ خواه بیع باشد، اجاره باشد، یا هر نوع معاملهی دیگر. پس ما یک فیلتر جدی داریم که البته بحث مهمی است و خود آن نیاز به گفتوگوی مستقل دارد. اگر از آن فیلتر رد شد ما دیگر مشکلی در اصل معامله نمیبینیم. مهم این است که آن فرد مالک …
توضیحات بیشتر »رویکرد علما در مقولهی الگوی مصرف / ناصرالدین انصاری قمی
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۸) یکی از سؤالهایی که ممکن است در مورد سبک زندگی علمای بزرگ شیعه به وجود آید این است که آیا زندگی آنان مبتنی بر قناعت و اکتفا به اقل مصارف بوده یا سعی در تأمین رفاه حداکثری برای خانوادهی خود داشته و زهد را در بی اعتنایی به دنیا میانگاشتهاند؟ پیرامون زندگی فقهای شیعه باید به این نکته توجه داشته باشیم که زندگی عامهی مردم در سالها و قرون گذشته با زندگی در این زمانها تفاوت داشته است. زندگی در آن موقع برای سطح جامعه و عموم مردم، در کمال سادگی و …
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات پنجمین شماره دوفصلنامه «فقه مقارن»
پنجمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینهٔ مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره پنجم دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی به همراه چکیده عربی و انگلیسی بهعنوان نخستین مجله تخصصی در حوزه فقه مقارن چاپ و روانه بازار نشر شد. بنابراین گزارش، سرمقاله دوفصلنامه با عنوان «آرمان فقه مقارن» از دکتر عابدین مؤمنی، «طواف نساء امامیان و طواف وداع سنیان؛ گسستها و پیوستها» از سید حامدحسین هاشمی، «متعه طلاق در …
توضیحات بیشتر »اسراف در مصارف مذهبی
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۷) با توجه به روایتهایی که داریم، مثل لاسرف فی الخیر و لاخیر فی السرف، که به اسناد مختلف در منابع حدیثی آمده است، آیا میتوانیم نتیجه بگیریم که برگزاری مناسبات مذهبی به هر شکل و کیفیت و تجملی از نظر اسلامی مطلوب است؟ من تخصص فقه ندارم، نمیدانم در آن زمینه چه بگویم. اما از نگاه روششناسی بحث میکنم. ما باید اول روشن کنیم که فقه و علم چه جایگاهی دارند؟ اگر که یک موضوع اقتصادی مطرح میکنیم، باید روشن شود که فقه چه بحثی را میخواهد مطرح کند و علم …
توضیحات بیشتر »ظرفیت «حلقات» شهید صدر در جایگزینی با متون آموزشی اصول فقه
در این گزارش، نظر مراجع و بزرگان حوزه در رابطه با کتاب «حلقات» را از نظر میگذرانیم تا خبر از تمایل عمومی بسیاری از نخبگان حوزه نسبت به ورود این کتاب به جایگاه رسمی تدریس در حوزه علمیه دهیم. شبکه اجتهاد: تقدیر الهی این بود که همت و تلاش آیتالله شهید سید محمدباقر صدر (رضوان الله علیه) که به گفته بزرگان و به شهادت آثارش از نوابغ عصر ماست، بیش از همه علوم معطوف به علم اصول شود و از اقبال بلند حوزههای علمیه ما، این مغز متفکر، خود به تدوین کتابی درسی در زمینه اصول فقه برای حوزه پرداخت، …
توضیحات بیشتر »هنوز «مصرف مطابق شأن» مبهم است!
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۶) مراد از روحیهی مصرفگرایی چیست؟ آیا وجود این روحیه در افراد، فی نفسه مذموم است؟ پاسخ به این سؤال، تابع این است که ما مصرفگرایی را چهگونه معنا کنیم. باید دقت بیشتری در مفهوم مصرفگرایی داشته باشیم. شاید بعضی از سوء تفاهمها و اختلاف نظرها در این موضوع به همین مفهومشناسی برگردد. من میخواهم در سه سطح، مفهوم مصرفگرایی و مصرف را معنا کنم تا شاید بتوانیم بگوییم که حکم مسأله، متناسب با اینکه به موضوع چهگونه نگاه میکنیم، متفاوت میشود. اجمالاً میگوییم مصرفگرایی یعنی گرایش به مصرف. گرایش به مصرف یعنی …
توضیحات بیشتر »انتشار نخستین شماره فصلنامه موضوع شناسی فقهی
اولین شماره فصلنامه تخصصی موضوع شناسی فقهی به صاحب امتیازی حجتالاسلام محمدحسین فلاحزاده، بهار ۱۳۹۵ در قم چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین شماره فصلنامه «موضوع شناسی فقهی» با آثار و گفتاری از اساتید و پژوهشگران حوزه علمیه به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۸۱ صفحه روانه بازار مطبوعات شد. «ساحتِ قدسی فتوا» به قلم مجتبی احمدی، «موضوع شناسی دانشی نو» به قلم عباس ظهیری، «بنیاختههای خون بند ناف، کارآزمایی بالینی» به تحقیق گروه علمی فصلنامه، «مفهومشناسی رشوه» به قلم محمدسعید جواهری، «غناء در پویۀ تاریخ» به قلم روحالله حاجی اسمعیلی و نیز «سخن فصل» به …
توضیحات بیشتر »حق آیندگان از منابع زیرزمینی
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۵) از لحاظ فقهی، منابع زیرزمینی هر کشور متعلق به مردمان و ساکنان همان کشور است یا آنکه محدودههای قراردادی سرزمینی منجر به اختصاص آن به کشور خاصی نشده و متعلق به تمام مردم جهان است؟ یکی از چیزهایی که معلوم نیست مبدأ آن از کجاست، همین منابع زیرزمینی است. مثلاً فرض کنید گاز زیرزمینی که مشترک بین ایران و عراق است. نمیتوان گفت که مبدأ آن از ایران بوده است یا از عراق، و مثل آب نیست که بگوییم از سرچشمه بالا دارد میآید. در یک چنین چیزهایی باید قاعدتاً خودشان به …
توضیحات بیشتر »تلاش های فقهی برای مقابله با مصرف گرایی
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۴) نمونههایی از ارائهی الگوی مصرف در باب الگوی مصرف، نمونههایی هم از روایات و فقه ذکر می شود. اولاً روایاتی داریم مثل روایت داود رقی از امام صادق علیه السلام: «ان القصد امر یحبه الله عزّوجلّ و ان السرف یبغضه الله عزّوجلّ حتی طرحک النواه فانها تصلح لشیء و حتی صبک فضل شرابک» این در حقیقت روایتی است که به کنترل مصرف دعوت میکند؛ میانهروی در مصرف؛ میانهروی در همهی امور. ولی مثالی که میزند جالب است که مصرفتان را کنترل کنید که این میانهروی امری است که محبوب خداست. اسراف …
توضیحات بیشتر »فقهالاقتصاد مهجور است
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۳) چرا بحث از اسراف و تبذیر در فقه شیعی کمرنگ است و در باب مشخصی از آن سخن گفته نشده است؟ آیا نمیتوان همین امر را موجب بی انگیزگی فقها در ارائهی الگویی از مصرف از میان ادلهی شرعی دانست؟ ما بحث اقتصاد اسلامی را به طور دقیق و ریز در حوزه کار نکردهایم و متخصص هم نداریم. افراد بسیار کمی در اقتصاد با رویکرد اقتصادی کار کردهاند. آقای مصباحی مقدم که در مجلس هستند از قدیم یادم است ایشان در اقتصاد اسلامی کار کردند و خود ما هم یک بخشی …
توضیحات بیشتر »تفاوت فتوا در «اسراف» و «تبذیر»
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۲)/ در این نوشته، امور زیر بررسی خواهد شد: معنای اسراف و تبذیر ۲- اقوال فقها در مصادیق اسراف و تبذیر ۳- بررسی مصادیق خفی اسراف و تبذیر. یکم: معنای لغوی اسراف و تبذیر الف) اسراف اسراف در لغت به چهار معنا بهکار رفته است: خروج از اعتدال (ضدالقصد) غفلت و جهل کشش و جاذبه تبذیر.[۱] برخی از مفسرین، اسراف در آیهی کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لاتُسْرِفُوا (اعراف /۳۱) رابهمعنای تجاوز از حلال معنا کردهاند[۲] که به نظر می رسد تطبیقی از معنای اول اسراف باشد. مرحوم نراقی در عوایدالایام[۳]، بعد از …
توضیحات بیشتر »انتشار نخستین شماره دوفصلنامه «گفتمان فقه حکومتی»
شماره نخست دوفصلنامه «گفتمان فقه حکومتی» از سوی موسسه معارف و اندیشه تمدنی اسلام، با آثار و گفتاری از اساتید مطرح حوزه علمیه و پژوهشگران حوزه فقه حکومتی روانه بازار مطبوعات شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شماره دوفصلنامه گفتمان فقه حکومتی(بهار و تابستان ۱۳۹۵)، با گفتار و آثاری آیات و حججاسلام سید احمد مددی، ابوالقاسم علیدوست، سیدمحمدمهدی میرباقری، سعید ضیائیفر، یحیی عبداللهی، عباسعلی مشکانی و حسین عندلیب منتشر گردید. «نظام قانونی ولائی(۱): ادبیات قانونی» به قلم سید احمد مددی، «فقه حکومتی، موضوع شناسی، نظامسازی و راهبردهای نهادینهسازی آن» اثر ابوالقاسم علیدوست، «مبانی فقه حکومتی(۱)» نوشته سید محمدمهدی میرباقری و …
توضیحات بیشتر »نقد نامه منسوب به آخوند خراسانی در ردّ ولایت فقیه
اخیراً کسانى بر این نکته پاى فشردهاند که آخوند خراسانى چندان به تصدى حکومت توسط فقیهان و به اصطلاح، ولایت فقیه و بهویژه در شکل مطلقهاش باور نداشته و تنها چون در موقعیت خاص مشروطه قرار گرفته، به عنوان مناسبترین رویکرد، از آن پشتیبانى کرده است. مستندِ اینان، ادلهاى است که مرحوم آخوند در یک «سندِ گزارشى» منتسب به او، بر ناممکن بودن حکومت دینى اقامه کرده است. شبکه اجتهاد: همه تاریخنگاران دوران معاصر، اتفاق نظر دارند که آخوند خراسانى، نه تنها در روند شکلگیرى و پیروزى جنبش مشروطه سهم سترگى دارد، بلکه از استوانههاى آن به شمار میرود. پرسش …
توضیحات بیشتر »امام صادق (ع) را توصیه به زهد نکنید!
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱): ارتکازات شرعی در موضوعات مختلف، اگر با تلاش و تدقیق فقهی همراه نباشد، گاه نتیجهی عکس میدهد. برای فقهپژوهان، بارها اتفاق افتاده است که پس از بررسی یک مسألهی فقهی، به نتیجهای عکسِ مرتکز متشرعی در آن مسأله دست یافتهاند؛ امری که روشن میکند ارتکاز متشرعه در آن مسأله، ناشی از روایات معصومین (علیهمالسلام) و ادلهی شرعی نبوده است، بلکه فهمهای نادرست یا روشهای نامناسب تبلیغ دین، آن را موجب شدهاند. مسألهی الگوی مصرف نیز از همین قبیل است. تصور عمومی متشرعه از الگوی مصرف معیار در شریعت اسلام، اکتفای به …
توضیحات بیشتر »