بایگانی برچسب: حوزه علمیه قم

شبکه اجتهاد: «ایران رو به تباهی و فساد می‌رود و باید در ایران برای مبارزه با فساد، حوزه‌ای به وجود آید.»[۱] این جمله شیخ عبدالکریم حائری، موسس حوزه علمیه قم است. او در پاسخ دعوتی که شیخ محمدتقی شیرازی از او برای رفتن به عتبات به‌عمل آورد، و در توضیح چرایی ماندنش در ایران، این جمله را نوشته بود. سال‌ها بعد یعنی در ۱۳۰۱ هجری شمسی، آن حوزه‌ای که قرار بود از سر دغدغه سرنوشت «ایران» برای «مبارزه با فساد» تاسیس شود، به‌دست خود شیخ تاسیس شد. اگر بخواهیم در فهم ماجرای تاسیس حوزه علمیه قم، اظهارات خود شیخ موسّس …

شبکه اجتهاد: مسجد اعظم قم یکی از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین بناهای مذهبی و علمی در جهان تشیع به‌شمار می‌رود که به دستور مرحوم آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی(ره)، زعیم حوزه علمیه قم، در سال ۱۳۷۴ هجری قمری (۱۳۳۴ هجری شمسی) در جوار بارگاه نورانی کریمه اهلبیت حضرت فاطمه معصومه (سلام‌الله‌علیها) بنیان نهاده شد و طی چند سال، با نظارت مستقیم ایشان، با شکوهی خاص و معماری الهام‌گرفته از سبک مساجد اصیل ایرانی ـ اسلامی تکمیل گردید. این مسجد از آغاز تأسیس تاکنون، کانون دروس خارج فقه و اصول مراجع عظام تقلید، از جمله حضرت امام خمینی (ره)، حضرت آیت‌الله گلپایگانی(ره)، …

شبکه اجتهاد: در روزهایی که شهر قم شاهد برگزاری برنامه‌های جشن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی بود، دو استاد برجسته حوزه علمیه استاد ابوالقاسم علیدوست و استاد علیرضا اسلامیان در سالن فقاهت مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)، یکی از جدی‌ترین مناظرات پیرامون مسائل فقهی را برگزار کردند. مناظره‌ای که نشان می‌داد دو نظر کاملا متفاوت و متعارض بر سر یک میز به بحث و گفت‌وگو نشسته‌اند و قاطعانه از مبانی و نظرات خود دفاع می‌کنند. این در حالی است که حوزه علمیه قم، قریب به نیم قرن پیش براساس ارائه‌ی نظری در قالب کتاب شهید جاوید شاهد سخت‌ترین عرصه‌های تقابل قرار …

شبکه اجتهاد: امروز یکم مهرماه ۱۴۰۳ روز نخست درس فقه و اصول جناب استاد آقا سیدمجتبی بود. ایشان بعد از ذکر مقدمات و نکات اخلاقی و توصیه‌های طلبگی، رسما اعلان کردند که درس‌شان تعطیل است. دلیل تعطیلی را هم مسئله‌ای بین خود و خداوند متعال و ائمه اطهار علیهم‌السلام بیان کردند و از قبل نسبت به هر نوع شائبه سیاسی و امنیتی و… دفع دخل مقدر کردند. امروز اغلب آن ۷۲۰نفر که بطور برخط در درس حضور داشتند و البته شاگردانی که به هر دلیل روز نخست را حضور نداشتند، دچار نوعی حیرت و شوک شدند! همه راز تعطیلی درس …

شبکه اجتهاد: نگاهی به عناوین برخی از دروس خارج فقه حوزه علمیه قم در سال جاری، نه تنها حیات علمی و پویایی آن را نشان می‌دهد، بلکه نشانه‌هایی از پیشتازی و مرزبانی علمی آن را هم نمایان می‌سازد: ۱. فقه اجتماعی ۲. فقه احیای حقوق عامه ۳. فقه اخلاق ۴. فقه اداره ۵. فقه امنیت ۶. فقه بورس و بازارهای مالی ۷. فقه بیمه ۸. فقه پزشکی ۹. فقه پول ۱۰. فقه پولشویی ۱۱. فقه تربیت ۱۲. فقه جمعیت ۱۳. فقه حریم خصوصی ۱۴. فقه حقوق بشر ۱۵. فقه حکمرانی ۱۶. فقه حکومت ۱۷. فقه خانواده ۱۸. فقه رسانه ۱۹. …

آیت‌الله خوئی یکی از آن بزرگان نجف است؛ نجف امام خمینی و شهید صدر هم داشت، نجف کاشف الغطاء داشت، نجف نائینی و سید ابوالحسن اصفهانی داشت، همینطور قم که شما می‌گویید، آیت‌الله بروجردی بزرگ شده حوزه علمیه نجف است، درست است که امتیازات بزرگی دارد، همینطور بزرگان فعلی، آیت‌الله آمیرزا کاظم تبریزی، آمیرزا جواد تبریزی، آیت‌آلله وحید خراسانی، همه این‌ها بزرگ شده نجف هستند که الان در قم هستند؛ یعنی این تداخل قم و نجف اینقدر زیاد و عمیق است که اصلاً این جدا کردن‌ها غلط است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید منذر حکیم رئیس پژوهشکده الذریه النبویه …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام سروش محلاتی اخیرا در یادداشتی کوتاه به ذکر مشاهدات خود از «حوزۀ نجف» و بیان شاخصه‌های آن در مقایسه با «حوزۀ قم» پرداخته است؛ یادداشتی که چون برآمده از یک گرایش مطرح دینی و نمایندۀ یک جریان فعال حوزوی است، ارزش نقد را دارد: یک. نقد مبنامحور بخش عمده‌ای از تفاوت‌های «حوزۀ نجف» و «حوزۀ قم»، نتیجۀ قهری اختلاف در مبانی بوده و به همین خاطر، مقایسۀ وضعیت آن‌ها با یکدیگر، بدون لحاظ این اختلاف، چندان موجه نیست. به عبارت دیگر، کاملا طبیعی است که حوزۀ معتقد به «اسلام سیاسی» و «ولایت مطلقه فقیه» که یکی از …

عدم اتمام محدوده‌ها به خصوص در دروس آزاد حوزه و حذف عملی قسمت‏های مهمی از کتاب‏های فقهی و بعضاً اصولی، تعدّد و تکثّر درس‏ها در یک روز که منجر به سطحی‏‌خوانی شده بود، فصل و انقطاع بین دروس سطح و خارج با توجّه به عدم طرح نظرات اصولی و فقهی بزرگان حوزه پس از عصر آخوند (ره)، بی توجّهی به مسائل مستحدثه نظام، و امثال این‏ها از جمله مشکلات و دغدغه‌هایی بود که مسئولان حوزه را بر آن داشت تا در برنامه درسی سطوح عالی تغییراتی را اعمال کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین مهدی رستم نژاد معاون …

شبکه اجتهاد: میان سه واژه قم و فیضیه و حوزه علمیه، به تعبیر شهید آیت‌ﷲ سیدمحمد باقر صدر «قرن اکید» ایجاد شده و بسیاری با شنیدن نام شهر قم، حوزه علمیه به ذهن‌شان متبادر می‌شود. برای بسیاری از مردمی که فقط دورنمایی از حوزه علمیه دارند نیز فیضیه نماد حوزه است و با شنیدن نام حوزه قم، به یاد فیضیه می‌افتند. با این حال کسانی که اطلاعات بیشتری از حوزه دارند و همه طلبه‌ها می‌دانند مدرسه فیضیه به علت حوادث تاریخی که بر آن گذشته، صرفا نمادی برای حوزه است و البته هنوز مرکز برخی از تجمعات حوزوی و یکی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: امروز حوزه‌های علمیه برخوردار از اساتید برجسته و مبرزی در حوزه‌های گوناگون علمی به‌ویژه در حوزه فقه و اصول هستند. دروس خارج فقه و اصول برجسته و عمیقی در حوزه علمیه در حال برگزاری است. تنوع و تکثر این دروس گاه موجب می‌شود طلاب جدید الورود در درس خارج دچار حیرت شده و نتواند به‌سادگی درس مطلوبی را انتخاب کند و همین امر موجب سردرگمی و از بین رفتن فرصت‌های خواهد بود. ازاین‌روی توجه و بازشناسی ویژگی‌های علمی دروس خارج امری ضروری است. از سوی دیگر این تکثر دروس برخاسته از تکثر مبانی و مناهج و گاه …

شبکه اجتهاد: استاد علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه از «کتابخانه تخصصی علوم حدیث» تحت اشراف دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی (قم) و مدیریت حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی معراجی، بازدید کرد. استاد علیرضا اعرافی در بازدید از کتابخانه تخصصی علوم حدیث، ضمن گرامی‌داشت هفته دفاع مقدس و موالید خجسته پیامبر اعظم و امام صادق علیهما السلام و هفته وحدت، حضور در این کتابخانه را مایه خرسندی و امتنان زائد الوصف دانست و ابراز داشت: مشاهده شکوه عظمت علمی و حدیثی در قم و حوزه‌های علمیه مایه مباهات و خرسندی است. حوزه‌های علمیه همواره قدردان فعالیت‌های دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی در راه اندازی منظومه‌ای …

شبکه اجتهاد: با درگذشت آیت‌ﷲ غلامرضا صلواتی در سن ۹۵ سالگی، یکی از آخرین شاگردان و بقیهالسلف مراجع عظامی همچون آیت‌ﷲ‌ العظمی بروجردی از حوزه‌های علمیه رخت بربست. آیت‌ﷲ آقای حاج شیخ غلامرضا صلواتی در تاریخ یکم فرودین ۱۳۰۷ هجری شمسی مطابق با ۲۹ رمضان ۱۳۴۶ هجری قمری در شهر اراک بدنیا آمد. پدرش مرحوم آقای اصغر صلواتی (معروف به شیخ اصغر) متولد شهر کرمان بود. در ایام جوانی به همراه کاروانی از آشنایان جهت زیارت قبور ائمه اطهار علیهم صلوات ﷲ در عتبات عالیات راهی عراق می‌شود ولی پس از طی مقداری از طریق از بسته بودن راه مطلع …

 قبل از شروع سال تحصیلی، مقدماتی فراهم گردیده تا سال تحصیلی جدید با نظم و انضباط آموزشی مناسب آغاز و ادامه یابد. با این هدف، اقدامات زیر انجام شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، معاونت سطوح عالی، خارج و مراکز تخصصی حوزه علمیه قم در اطلاعیه‌‌ای جزئیات آغاز سال تحصیلی جدید، انتخاب مَدرس اساتید، انتخاب درس اساتید و طلاب را تشریح کرده است که متن آن به این شرح است: باسمه تعالی با سلام و احترام محضر اساتید محترم با توجه به نزدیک شدن آغاز سال تحصیلی جدید، نکاتی را به استحضار اساتید محترم سطوح عالی و خارج می‌رساند: نکته …

شبکه اجتهاد: گزافه نیست اگر ادعا کنیم بیشترین آسیب را از تیرگی روابط دیپلماتیک ایران با مصر را اسلام سنتی خورد. میراث سترگی که آیت‌الله بروجردی به سختی بنا کرد، با سست شدن روابط تهران – قاهره به یکباره فروریخت. هنوز میوه‌های شیرین همگرایی این نهال با برکت، در قم و الازهر به بار ننشسته بود که پارامتر سیاست، این حلاوت را تلخ کرد. نباید بار دیگر از سوراخ افت و خیز روابط تهران – قاهره نیش خورد و روابط سنتی الازهر با قم را به روابط سیاسی ایران و مصر گره زد. چند صباحی است که زمزمه برقراری رابطه …

عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین با تجلیل از سفر اخیر مدیر حوزه‌های علمیه به کشور عراق، به تشریح اهمیت تعامل بین حوزه قم و نجف پرداخت و الگوهای عملی تعامل را تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین بنیادی، عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با اشاره به اهمیت سفر اخیر استاد علیرضا اعرافی به عراق به «رسا» گفت: مهم ترین بحثی که امروزه بین این دو کشور دوست (ایران و عراق) مطرح است، وجود یک نگاه مذهبی و نزدیکی فرهنگی بین دو کشور است، چرا که حوزه علمیه قم و حوزه علمیه نجف، دو نهاد …

شبکه اجتهاد: استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در سفر یک هفته‌ای به کشور عراق برنامه‌های متنوع و مهمی داشت که کمتر مورد توجه فضای رسانه‌ای در حوزه‌های علمیه قرار گرفت. با مرور کوتاهی بر اخبار منتشر در خبرگزاری حوزه، برنامه‌های استاد اعرافی در چند سطح بود. نخست ملاقات با مراجع معظم تقلید در نجف اشرف از جمله حضرت آیت‌الله سیستاتی. سطح دوم دیدارها با برخی از علما و شخصیت‌های علمی در حوزه علمیه و همچنین بیوتات مهم در این حوزه بود. در سطح دیگر شاهد حضو مدیر حوزه‌های علمیه در برنامه‌های علمی و همایش‌های مختلف و همچنین دیدار با …

استاد علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه و هیأت همراه در سفر یک هفته‌ای به کشور عراق با حضور در بیوت مراجع معظم با حضرات آیات سیستانی، فیاض، بشیر نجفی و برخی شخصیت‌های علمی چون شیخ باقر ایروانی، شیخ محمد سند، شیخ حسن جواهری، سید علی سبزواری، سید منیر خباز و سید محمدرضا سیستانی دیدار و نسبت به مسائل مرتبط با حوزه‌های علمیه نجف و قم گفتگو و تبادل‌نظر نمودند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حضرت آیت‌الله سیدعلی سیستانی در این دیدار پس از استماع برخی از برنامه‌های حوزه علمیه ایران و قم، رهنمودهای لازم را ارائه و برای توفیق و سربلندی …

شبکه اجتهاد: اجلاسیه اساتید سطوح عالی و خارج و مراکز تخصصی حوزه علمیه قم با حضور جمعی از علما، فضلا و اساتید سطوح عالی و با سخنرانی آیت‌الله جعفر سبحانی در سالن همایش مدرسه امام کاظم (ع) برگزار شد. سبحانی: حوزه نیازمند مجله بین‌المللی فقهی است/ فرهنگ و سنت‌های گذشته حوزه حفظ شود اعرافی: فقهی که بخواهد نظریه‌پرداز باشد، در بستر درس‌های تخصصی و پژوهش‌های آزاد شکل می‌گیرد  

در سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه قم تاکنون ۷۳ نفر از اساتید برای درس خارج فقه معاصر ثبت درس کرده‌اند و ۸۲ عنوان درس خارج فقه معاصر برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه قم، تاکنون ۷۳ نفر از اساتید برای درس خارج فقه معاصر، زمان کلاس درس خارج خود را اعلام کرده‌اند و ۸۲ درس خارج فقه معاصر، برگزار می‌شود که شامل ۲۶ عنوان درسی است. بیست و شش موضوع درسی فقه معاصر عبارت است از؛ فقه روابط اجتماعی، فقه احیای حقوق عامه، فقه اخلاق، فقه اداره، فقه امنیت، فقه بورس و بازارهای مالی، …

اهانت به مقدسات و مخالفت علنی با قرآن کریم و احکام صریح آن و اسلام عزیز چیزی نیست که امت اسلامی و دولت اسلامی به سادگی از کنار آن بگذرد. حوزه علمیه به عنوان خادم دین انزجار شدید خود از هتاکی‌های صورت‌گرفته را اعلام می‌دارد و تا مجازات کامل گستاخان و مزدورانی که دست به چنین جنایت هولناکی زده‌اند مسئله را پیگیری خواهد کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حوزه علمیه خراسان، حوزه علمیه قم، جامعه مدرسین و  جمعی از اساتید حوزه‌های علمیه در پی اغتشاشات اخیر کشور و نیز جنایت و جسارت به حریم قرآن و شریعت اسلام توسط اغتشاشگران …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به مناسبت یکصدمین سال باز تاسیس حوزه علمیه قم به تبیین «حوزه و روحانیت _حکومت و مناسبات روحانیت و نظام جمهوری اسلامی ایران اقتضائات و الزامات» آن پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عباس کعبی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در جمع فضلای حوزه علمیه به موضوع «حوزه و روحانیت _ حکومت و مناسبات روحانیت و نظام جمهوری اسلامی ایران اقتضائات والزامات» به مناسبت یکصدمین سال باز تاسیس حوزه علمیه قم پرداخت که در ادامه به سوالات حاضرین نیز پاسخ داد که متن کامل سخنان این عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری به …

‌‌آیت‌الله سیدعلی محقق داماد در پاسخ به این سوال که چرا با این همه سابقۀ تدریس و مقام علمی و جایگاه اجتماعی، سراغ مرجعیت نرفتید و رساله ندادید؟ گفت: تعجب می‌کنم از بعضی آقایان که رساله می‌نویسند و اعلام مرجعیت می‌کنند. معنای اعلام مرجعیت مگر غیر از این است که ایها الناس، بیایید و بارتان را بر دوش ما بگذارید؟ آیا این کار عاقلانه است؟ مگر چه تکلیفی در کار است که این آقایان به سراغ مرجعیت رفتند. بالفرض که هیچ مرجعی در زمان فعلی وجود نداشته باشد، مجوز برای تقلید از علما و بزرگان گذشته که وجود دارد. ‌‌شبکه …

حوزه باید ارتباط خود را در عرصه بین‌المللی تقویت کند و تعاملات با مراکز علمی دنیای اسلام و الازهر مصر پیگیری شود. این مسئولیت امروز حوزه و دنیای اسلام است که معارف اهل بیت(ع) را به جهان معرفی کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار مدیر حوزه‌های علمیه؛ با تقدیر از دستاوردهای سفر ایشان و هئیت همراه به چند کشور اروپایی و دیدار با پاپ فرانسیس، گفت: لازم است کمیته مشترکی از سوی حوزه علمیه و واتیکان معین شود و نتایج مصوبات سفر پیگیری گردد. معظم‌له دنیای کنونی را دنیایی پر آشوب توصیف نمود و با …

آیت‌الله گلپایگانی در فیضیه بودند و چند مرتبه به حجره‌ی آقا حمله کردند و یکی از حجره‌هایی که از همه بیشتر پنجره و در و شیشه‌هایش شکسته بود همین حجره‌ای بود که آقا در آن حضور داشتند و در حمله هایی که داشتند، پهلوی مرحوم آقای علوی را شکسته بودند، مرحوم حاج‌آقا علی صافی جلوی در ایستاده بود و اجازه نمی‌داد این‌ها بروند. آدم خیلی قوی بود و محکم ایستاده بود و این‌ها بازوی او را گاز گرفته و با چوب زده بودند و بازوی ایشان تا مدت‌ها سیاه بود. به گزارش شبکه اجتهاد، بیست‌وپنجم شوال سالروز شهادت امام جعفر …

آیت‌الله جوادی آملی گفت: سنت‌‌های خوب پیشینیان نباید فراموش شوند بنابراین سنت‌‌های علمای بزرگ قم و نجف باید مورد توجه قرار بگیرند. تقریب مذاهب میراث آیت‌الله بروجردی است، ایشان می‌‌فرمود طلبه باید علاوه بر فقه شیعه، فقه اهل سنت را هم بلد باشد، ما باید میراث آیت‌الله بروجردی را حفظ کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در دیدار با اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم (اعضای شورای برنامه‌ریزی نشست دوره‌ای اساتید) با اشاره به رسالت روحانیت، گفت: روحانی نباید یک آخوند معمولی باشد و حرف‌‌های دیگران را تکرار کند بلکه در مسیری باید حرکت کند …

این جسارت که در آستانه روز ۱۲ فرودین یوم الله جمهوری اسلامی واقع شده است؛ چنگ انداختن بر آفتابی تابان است و جز خذلان هتاکان هیچ پیامدی نخواهد داشت. ملت ما امام خود را عاشقانه و مؤمنانه دوست دارند و پیوند بین امام و امت پیوندی الهی و آسمانی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دهم فروردین ماه ۱۴۰۱ ساعت ۲۲ اِلِمان حضرت امام خمینی قدس سره الشریف در میدان مرجعیت قم به آتش کشیده شد و فیلم آن در شبکه‌‌‌‌های ضدانقلاب پخش گردید. بعد از آتش زدن تمثال مبارک حضرت امام خمینی در میدان مرجعیت قم توسط مزدوران بی شرف …

مدیر حوزه‌های علمیه کشور در پیام تبریک نوروزی خود به طلاب، اساتید و فعالان حوزوی از طرح‌های بزرگ حوزه در آغاز قرن جدید خبرداد و گفت: ۱۰۰ محور و طرح مهم در بخش‌های مختلف تدوین شده است که این طرح‌ها به دنبال تعالی و رشد و ترقی حوزه در اسناد و درختواره رشته‌ها و آموزش‌های کاربردی و مطالعات راهبردی و آموزش‌های مجازی و هدایت علمی و فقه معاصر، پژوهش‌های جدید، واسپاری اختیارات به استان‌ها و تقویت استان‌ها در زمینه درس خارج و… بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در پیام تبریک به همه حوزویان …

نظر آقای بروجردی در بحث نماز جمعه، در کتاب البدر الزاهر فی صلاۀ الجمعه و المسافر آمده است، ببینید ایشان راجع به ولایت فقیه چه می‌گوید؟ راجع به دین چه می‌گوید؟‌ چرا نسبت خلاف به مرجعی داده می‌شود که استوانه‌ای در میان مراجع بوده و تاریخ مرجعیت، کمتر مانند ایشان را به خود دیده است! دیدگاه مرحوم امام خمینی نیز در باب حکومت و اینکه «الاسلام هو الحکومه»، ریشه در همین کلمات آقای بروجردی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد ‌فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در پایان جلسه درس خارج فقه نظام سیاسی، در واکنش به اظهارات …

وزیر امور اقتصادی و دارایی در سفر استانی هیئت دولت به قم، در جمع اساتید و صاحب‌نظران اقتصاد اسلامی در دانشگاه قم حاضر شد و در جریان دیدگاه‌ها، انتقادات و پیشنهادهای علمی و عملیاتی آن‌ها برای مشکلات اقتصادی کشور قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، این نشست که در دانشگاه قم برگزار شد، اقتصاددانان اسلامی با تأکید بر لزوم پایبندی به اقتصاد مقاومتی برای ارائه راهکارهای اقتصادی، با هرگونه شوک‌درمانی و اجرای سیاست‌های تعدیلی مخالفت کردند. از دیگر محورهای مطرح‌شده در این جلسه، تأکید بر نهادسازی برای ارتباط مستمر و مداوم اقتصاد اسلامی با نظام حکمرانی و سیاست‌گذاری کشور برای …

نشست «صدسالگی حوزه قم و مسائل جامعه ایران» با حضور و سخنرانی استاد سیدمصطفی محقق داماد، استاد اکبر ثبوت، حجت‌الاسلام رضا مختاری و حجت‌الاسلام رسول جعفریان با همکاری انجمن اندیشه و قلم و خانه اندیشمندان علوم انسانی به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فروردین پیش رو، یک قرن از تأسیس حوزه علمیه قم می‌گذرد. در این سال‌ها حوزه قم، حوادث متعددی را از سر گذرانده و خود نیز در رخدادهای جامعه ایران تأثیر زیادی داشته است. حوزه قم که در سال‌های آغازین تولد، با فشارهای شدید دوره رضاخانی روبرو شد، در دوره پهلوی دوم، از نوعی …