بایگانی برچسب: فتوا

کتاب «ریشه‌ها و پیامدهای احتیاط در اجتهاد و افتا (گفتگو با جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه)» به کوشش حجت‌الاسلام والمسلمین سعید ضیائی‌فر، استاد حوزه علمیه قم از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از مسائلی که مراجعه‎ کنندگان به کتاب‌های فقهی و رساله‌های عملی با آن روبرو می‌شوند، احتیاط است. گاهی این مسئله عاملان به احکام فقهی را با دشواری‌هایی مواجه می‌کند؛ ازاین‎رو این پرسش قابل بررسی است که آیا احتیاط تا این اندازه که در فقه استدلالی و فتوایی استفاده می‌شود، منطقی و موجه …

شبکه اجتهاد: مساله مسکن امروز ابرچالش کشورماست که بخش زیادی از مردم با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. بر اساس آمار حدود ۴۰ درصد، ۳۲ میلیون مردم ایران مستأجر هستند که در مناطق شهری ۴۳٪ و بعضاً در شهرهای بزرگ بعضی دهک‌ها تا ۶۰٪ درآمدشان صرف اجاره‌بهای مسکن می‌شود! میانگین انتظار خانه‌دار شدن حدود ۳۹ سال و در بعضی دهک‌ها در تهران بیش از یک قرن است. اخیراً شورای سران قوا تصویب کردند که حد افزایش اجاره ۲۵٪ است و موجر حق افزایش بیش از این درصد و اخراج مستأجر را ندارد. برای این امر ضمانت قضایی نیز گذاشته شد. این …

دولت امارات طی تصمیمی، صدور فتوا را به شورای فتوای شرعی امارات که “عبد الله بن بیه” مفتی این کشور در رأس آن قرار دارد، محدود کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دولت امارات متحده عربی، صدور فتوا را تنها به شورای فتوای شرعی این کشور که تحت ریاست «عبدالله بن بیه» است، محدود کرد. این شورا تشریح کرد: در پرتو تخلفاتی که رخ داده، شورای فتوای شرعی امارات، از همه افراد جامعه و نهادهای آن می‌خواهد بدون هیچ گونه مجوزی درگیر مسائل فتوای شرعی نشوند. شورای مذکور افزود: این شورا به منظور جلوگیری از گسترش نفرت، فرقه گرایی، تکفیر، افراط …

استاد مبلغی نوسازی بیانی و ادبیاتی فتوا را مهم دانست و گفت: امروزه واژه‌های فتوا قدیمی شده‌اند و نسل جدید با آن ارتباط برقرار نمی‌کنند. از طرفی بازسازی محتوایی هم بسیار مهم است به طوریکه اجراپذیر باشد و قابل عمل کردن باشد. کلی گویی و ابهام در فتوا فسادزاست و سلیقه وارد آن می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست هفتگی «برکرانه فقه»، با موضوع «مسائل نوپیدای فقهی و نوسازی فتواها» در مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ص) برگزار شد. در این نشست استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس حوزه علمیه قم با بیان اهمیت به روزرسانی فتواها …

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه محکم‌ترین و پیوسته‌ترین شبکه روحانیت در جهان روحانیت شیعه است، گفت: در برخی مسائل اجتماعی که مراجع فتوایی دارند، ولی فقیه باید رأی نهایی را بدهد و جزء موضوعات حکومتی است؛ کشور ما بن‌بست ندارد و علاوه بر ولی فقیه، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام حضور دارند و در مواردی که سخت به نظر می‌رسد نظر نهایی را می‌دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب، در گفت‌وگو با ایکنا؛ در مورد وضعیت سازمان افتاء در دوره کنونی، گفت: سازمان روحانیت شیعه با همه …

نیازمندیم برای ارتقا و توسعه فقهی جامعه خود، تحمل اجتماعی را بالا ببریم و این فتاوایی که احیاناً به مذاق عده‌ای خوش نیاید را فرصت تلقی کنیم نه تهدید؛ اگر بخواهد از جایگاه یک حکومت دینی برآید بایستی نظام ولایت فقیه برای جامعه برنامه ریزی کند به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مرتضی جوادی آملی در گفت وگو با شفقنا، به ضرورت توجه مرجع به ضروریات و شرایط و تأثیرات اجتماعی در صدور فتوا اشاره و اظهار کرد: دینی که جامعیت دارد و ناظر به همه ابعاد هستی انسانی است، از مباحث عبادی و بندگی در پیشگاه خداوند گرفته …

«فتوا پیرامون تروریسم» نوشته شیخ‌الاسلام محمدطاهر القادری از علمای اهل تسنن پاکستان با ترجمه سید عبدالحسین رئیس‌السادات به همت انتشارات امیرکبیر منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، از انقلاب اسلامی ایران تا حمله‌های یازده سپتامبر و هفتم ژوئیه و ادامه عملیات دهشت‌افکنان جهانی از سوی افراد مسلح با نام اسلام، پرسش‌های ایجاد شده و اتهاماتی درمورد رابطه اسلام و افراط‌گرایی دینی، خشونت، حمله انتحاری و دهشت‌افکنی شده است. پرسش معمولی که اغلب پیدا می‌شود این است که چرا مسلمانان بیشتری به‌ویژه رهبران مذهبی مسلمان بیانیه‌ای بیرون نداده‌اند و صدای‌شان را به مخالفت و محکومیت شدید حمله‌های یازده سپتامبر و حرکات …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا، دانشیار و عضو هیئت علمی و مدیر پیشین گروه حقوق عمومی پردیس فارابی دانشگاه تهران، از اساتید حوزه و دانشگاه و دارای مدرک دکتری حقوق خصوصی و با سابقه ۲۷ سال تدریس در رشته حقوق است. او در سوابق خود ریاست دانشگاه باقرالعلوم(ع)، مدیریت گروه حقوق خصوصی مرکز تحقیقات قوه قضائیه و مدیریت گروه حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه را دارا است. از تالیفات وی می‌توان به «مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران» و «مجمع تشخیص مصلحت نظام از دیدگاه فقه و حقوق» اشاره کرد. دکتر ارسطا در سال ۱۳۹۲ موفق به …

رئیس‌جمهور افغانستان دستور تأسیس مرکز صدور فتواهای شرعی در این کشور را صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از خبرگزاری «اطلس» افغانستان؛ در دستور محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان آمده است: این مرکز که با عنوان «دارالافتاء» جمهوری اسلامی افغانستان نامگذاری می‌شود به عنوان تنها مرجع صدور فتواهای شرعی تأسیس خواهد شد. بنا به دستور رئیس‌جمهور افغانستان، این مرکز از نظر راه‌اندازی و برخورداری از بودجه به صورت مستقل فعالیت می‌کند و از سوی دولت هزینه‌ای دریافت نخواهد کرد. همچنین براساس دستور اشرف غنی، وزارت دادگستری وظیفه دارد که سند قانونی تأسیس مرکز صدور فتواهای شرعی جمهوری اسلامی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اختلاف مبانی فقهیِ مراجع عظام تقلید دربارۀ «راه‌های ثابت‌شدن اوّل ماه»، در آغاز ماه‌های قمری تأثیرگذار است. در این بحث، آنچه تأثیر بیشتری دارد، دو مبنای «رؤیت هلال با چشم عادی یا مسلّح» و «اشتراط اتّحاد افق یا عدم آن» است که در این مطلب، فتاوای مراجع در این دو بخش، ذکر و جمع‌بندی می‌شود. (کوشیده شده جدیدترین نظر مراجع لحاظ شود و برای هر فتوا، لینکِ «معتبرترین منبع» در اینترنت داده شود.) تذکّر: با آرزوی طول عمر برای مراجع بزرگوار تقلید، ابتدا فتاوای مراجع درگذشته به‌ترتیب سالِ درگذشت ذکر می‌شود و سپس، فتاوای مراجع کنونی به‌ترتیب …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سال ۱۳۰۹ هجری قمری در چنین ایامی در پی فتوای تاریخی میرزای بزرگ شیرازی، قرارداد تنباکو لغو گردید. نهضت تنباکو نمونه‌ای موفقیت‌آمیز از نقش ویژه مرجعیت در رهبری امت اسلام در ایستگاه‌های مهم و سرنوشت ساز است. پس‌ازاین جنبش بود که زعما و مراجع شیعه به نقش و تأثیر فتوا در حل بحران‌ها و بن‌بست‌هایی که جامعه اسلامی با آن مواجه بود پی بردند و در بزنگاه‌های تاریخی راه نجات و پیروزی را به امت نشان دادند. به همین بهانه، فتواهای تاریخی پس‌ازاین واقعه را مرور می‌کنیم. این فتاوای مهم و تأثیرگذار تنها گوشه‌ای از نقش تأثیرگذار …

مقام افتاء یک مرجع اجتماعی نیرومند، پردامنه و پرکارکرد است و می‌تواند در شکل دادن به روند‌ها تنظیم روابط، جلوگیری از پیدایش وضعیت‌های خاص اجتماعی و یا ایجاد وضعیت‌های خاص اجتماعی تأثیرات اساسی داشته باشد و از آنجا که زندگی مبتنی بر رعایت فتوا تعیین کننده نوع نسبت رفتار جامعه با پدیده‌های مختلف اجتماعی می‌باشد طبیعتاً نظام کنشگری خاصی را در مناسبات جامعه در قبال پدیده‌های اجتماعی فراهم می‌آورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کارگاه علمی- آموزشی «فتوا بر پایه اجتهاد» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، ویژه …

پس از انتشار استفتاء منسوب به آیت‌الله مکارم شیرازی درباره بکارت دختران، دفتر معظم‌له تصریح کرد که خبر مزبور توأم با تحریف و خلاف گوئی بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از انتشار استفتاء منسوب به آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی درباره بکارت دختران، دفتر معظم‌له تصریح کرد که خبر مزبور توأم با تحریف و خلاف گوئی بوده است. در اطلاعیه دفتر ایشان آمده است: اخیرا برخی از نا آگاهان یا مغرضان در فضای مجازی فتوایی از حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی درباره ترمیم بکارت نقل کرده بودند که توأم با تحریف و خلاف گوئی بود. ایشان در توضیح مطلب گفتند؛ …

رییس دانشگاه ادیان و مذاهب با اعتقاد بر اینکه قطعاً رساله‌ها به تحول نیاز دارند و باید متناسب با شرایط روز باشند، گفت: امروز همه‌ی مراجع ما در پاسخ به هر استفتایی باید مشاور بین‌المللی داشته باشند زیرا مسایل نباید بدون توجه به جهان تشیع، گسترش تشیع و فراگیری تشیع مطرح شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالحسن نواب با بیان این که قطعاً رساله‌ها به تحول نیاز دارند، به شفقنا گفت: خود رساله‌های توضیح المسائل مولود یک تحول است. تا قبل از زمان مرحوم آیت‌الله‌العظمی بروجردی، رساله‌های متنوع توسط مراجع مختلف به اشکال و انواع مختلفی تدوین می‌شد. …

چهارمین کنفرانس جهانی فتوا در مصر در حالی از فردا برگزار خواهد شد که مسأله فتوا به یکی از مشکلات جامعه دینی مصر تبدیل شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پدیده فتوا و مفتیان نوظهور در سال‌های اخیر به یکی از چالش‌های جدّی جامعه دینی مصر تبدیل شده است. با آنکه نهادهای رسمی دینی مانند الازهر، دارالافتا و در برخی موارد وزارت اوقاف مصر در موضوعات و مسائل مستحدثه به اعلام نظر پرداخته و فتواهای گاه متضاد را صادر می‌کنند اما با این وجود در دهه‌های اخیر ظهور برخی مفتیان خود خوانده سبب شده تا جامعه مصر دوران ملتهبی را …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر حوزه‌‌های علمیه غیر سکولار باور دارند که اندیشه‌‌های دینی باعث شکوفایی و رشد اقتصاد سالم است. اگر باور دارند که اسلام و تحقق آن نه تنها منافاتی با کار و تولید و درآمدزایی ندارد بلکه کار و تولید و عقل اقتصادی داشتن بخش با اهمیت و تعیین کننده زندگی دیندارانه است، ای‌کاش به جای شنیدن این حرف‌ها از بالاترین مقامات حوزوی در نگرش بزرگان و اعاظم فقاهت به مقوله اقتصاد تحولی رخ می‌داد. درس‌‌های اصلی حوزه با تعادل و منطق عقلانی بین اقامه الصلاه و ایتاء الزکات با مفهوم شامل و جامع نماز (پیوند جامع و …

نخستین کنفرانس بین‌المللی «فتوا و مسائل معاصر» (۲۹ تا ۳۱ تیرماه) با شرکت جمعی از علما، دانشگاهیان و محققان اسلامی از ۲۵ کشور جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران، استرالیا، روسیه، اوکراین و اندونزی توسط مجلس علمای استان جاکارتا اندونزی و با همکاری انجمن اساتید دانشگاهی آموزش‌های اسلامی این کشور در هتل «سانتیکا»ی جاکارتا برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم دولابی، عضو مجلس خبرگان رهبری به نمایندگی از مجمع تقریب ایران با ایراد سخنرانی و ارائه مقاله با عنوان «نقش فتواها در تحقق صلح و توسعه پایدار» و محمدجواد سلمان‌پور از دانشگاه شیراز با ارسال …

اختلاف بین وزارت اوقاف مصر و الأزهر بر سر مرجع فتوا دهی به مجلس این کشور کشیده شد. نسخه اینترنتی روزنامه اخبارنا الیوم نوشت: کمیته دینی مجلس مصر خود را برای بحث و مذاکره درباره قانون مرجع فتوادهی آماده می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، «محیی الدین عفیفی» دبیر کل مجمع تحقیقات اسلامی وابسته به الأزهر، چندی پیش اعلام کرده بود که وزارت اوقاف مصر، حق ندارد در شبکه‌های مجازی یا از طریق رسانه‌های مختلف، فتوایی صادر و اعلام کنند. قرار است به زودی درباره این مسأله که موجب اعتراض «مختار جمعه» وزیر اوقاف این کشور شد در مجلس مصر، نشستی …

محقق‌داماد ضمن تجلیل از شخصیت علمی آیت‌الله جوادی آملی از ایشان درخواست کرد بر اساس اصل کرامت انسانی در مسائل فقهی بازنگری کند و فتوای صریح بدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم افتتاحیه «کنگره بین‌المللی توسعه و تعالی علوم بر پایه عقلانیت وحیانی با تکیه بر اندیشه‌های علامه جوادی آملی» در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار ‌شد. پخش پیام تصویری آیت‌الله جوادی آملی و رونمایی از جلد ۱۷ تا ۲۰ کتاب رحیق مختوم از جمله برنامه‌های این کنگره بود. آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد که به عنوان سخنران در این نشست حضور داشت به بیان نظرات خود پرداخت و گفت: بعد …

وزارت امور دینی الجزایر صدور فتوا از سوی ائمه جماعات در مساجد و رسانه‎های این کشور را ممنوع کرد. به گزارش شبکه اجتهاد از الیوم السابع؛ محمد عیسی وزیر امور دینی و اوقاف الجزایر تاکید کرد: به زودی دستورالعملی به منظور پایان دادن به جنجال ایجاد شده به دلیل صدور برخی فتاوا و ممنوعیت صدور فتوا توسط ائمه جماعات مساجد در رابطه با هر موضوع و یا هر فردی ولو کافر ابلاغ خواهد شد. وی با بیان این که وزارت امور دینی و اوقاف، ائمه مساجد را از صدور فتوا در مورد مسائل اجتماعی جنجال برانگیز در میان نمازگزاران و …

کنفرانس سه روزه دارالافتای مصر با موضوع بررسی مساله فتوا در حالی پایان یافت که احیای نظام اجازه اجتهاد و بازنگری ساختاری و موضوعی در عرصه صدور فتوا از مهمترین دستاوردهای این کنفرانس بود.

چندی پیش دارالافتای مصر تاکید کرد که زن مسلمانی که در کشورهای غربی ساکن است برای مصون ماندن از آزار و اذیت می‌تواند با استناد به قاعده لاضرر کشف حجاب کند.

حرمت مرجعیت را باید شخصیت مراجع و روحانیت حفظ کنند و بی جهت در مسایل از آبروی روحانیت مایه نگذارند، اگر این حرمت حفظ شد، هر کجا شیعه هست، نفوذ فتوا هم خواهد بود. و بدانیم که اگر به طور روزمره مرجع تقلید در همه کارها دخالت کرد و وارد شد، اثر فتوا از بین می‌رود، اما در مواقع حساسی که هویت شیعه، هویت مملکت و ناموس شیعه به خطر می‌افتد، وظیفه ورود دارد.

شبکه اجتهاد: اینکه متن یک استفتاء و ادعای افتاء شورای نگهبان از سوی پرسش‌کننده، بتواند چنین چالشی را بین تعدادی از فقها و آن‌هم در این سطح ایجاد کند، خود بدون اینکه لازم باشد به دنبال مقصر باشیم، عبرت‌آموز است. هرچند طرفین این بحث به‌اصطلاح شأنشان أجلّ از دامن زدن به مناقشات است و از همین‌رو آیت‌الله مؤمن، از فقهای شورای نگهبان، در پاسخ به «تذکر خیرخواهانه آیت‌الله مکارم شیرازی، در عین ذکر ادله به‌راستی موجهشان و انکار هرگونه افتاء از جانب شورای نگهبان، جانب آیت‌الله مکارم را نیز با اعتراف به «کمال احترام و بزرگواری برای مراجع عظام» نگه …

شورای عالی افتاء استان کردستان چهارشنبه گذشته با حضور دبیر شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت کشور، نماینده ولی فقیه در استان، استاندار و جمعی از روحانیان آغاز به کار کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، برای اولین بار شورای عالی افتاء استان کردستان متشکل از ۱۴ روحانی تشکیل شد و آغاز به کار کرد. هدف از تشکیل این شورا، مشاوره و حل مشکلات فقهی و شرعی مردم استان است. دبیر شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت کشور در نشست شوراهای روحانیت و افتا کردستان در سنندج اظهار کرد: شورای برنامه ریزی متشکل از ۹ نفر از …

شبکه اجتهاد:  تذکر بی‌سابقه یک مرجع تقلید به شورای نگهبان، مبنی بر عدم دخالت در کار مرجعیت، حادثه‌ای غیرمنتظره در مجامع فقهی و حوزوی بود. در این رابطه، با آیت‌الله محمدعلی گرامی قمی، از اساتید باسابقه در حوزه علمیه قم گفتگو کردیم. او در این گفتگو، نظرات جالبی را در دفاع از مرجعیت بیان کرد. به نظر حضرت‌عالی، به‌طورکلی، موضوع‌شناسی احکام، از شئون مرجعیت است یا شورای نگهبان یا عامه مکلفین؟ آیت‌الله گرامی: موضوعات دو دسته هستند. یک دسته از آن‌ها صرفاً عرفی است و به فقیه ربطی ندارد و هر کسی باید خودش تحقیق کند. حتی اگر فقیه نظری …

وظیفه شورای نگهبان تطبیق امور ثابت شریعت بر امور متغیر است؛ چرا که شورای نگهبان ابزار حاکمیتِ شریعت برای شرعی شدن قوانین عرفی است. به‌بیان دیگر شورای نگهبان حق جعل قانون ندارد. شبکه اجتهاد: به نظر می‌رسد اصطلاح «ثابت و متغیر» به‌عنوان یک مبنای مصرّح جهت حضور فقه شیعه در امور سیاسی و اجتماعی، به اندیشه محقق نائینی در کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» بازمی‌گردد.[۱] البته تفکیک دو حوزه امور ثابت/ متغیر در متن فقه از دیرباز وجود داشته است. در سنت فقه، امور ثابت و دائمی بیشتر در بخش عبادات و امور متغیر و سیال در بخش معاملات …

تا کنون موردی نبوده که از فقهای شورای نگهبان مسأله‌ای شرعی پرسیده شود و آن‌ها پاسخ داده باشند، در این جا شورای نگهبان هیچ کاره است، ما یک مورد این کار را نکرده و نمی‌کنیم اما درباره مقررات و قوانین وظیفه داریم که بررسی کنیم که با شرع مخالفت دارد یا خیر. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمد مؤمن عضو فقهای شورای نگهبان در نشستی خبری با خبرنگاران، توضیحاتی درباره نظر شورای نگهبان در زمینه فعالیت بازاریابی شبکه‌ای ارائه کرد که در ادامه می‌خوانید: این روزها مطلبی در رسانه‌ها منتشر شده است مبنی بر این که شورای نگهبان حق فتوا …

مبلغی با تاکید بر نقش‌های مثبت و منفی نوع فتوا در بروز و یا مهار خشونت گفت: افراط گرایی جدا از برخی از فتواها نیست، برخی از فتواها در بروز خشونت نقش دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به خروجی کنفرانس علوم انسانی و مبارزه با افراط گرایی که چندی پیش در دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد، گفت: خلق یک نهضت فکری – روشی جهت تفسیر قرآن، تاسیس یک مرکز مطالعاتی در منطقه توسط دانشگاه‌هایی از شیعه و سنی جهت بررسی همه جانبه پدیده افراط گرایی، بازتعریف و بازسازی “تربیت اجتماعی اسلامی” بر پایه لحاظ …

آنچه در دهه‌های اخیر ذهن اندیشمندان تیز بین را به خود مشغول کرده است، امکان اجتهاد گروهی و فتوای شورایی، چگونگی حجیت و نیز راهکارهای اجرایی آن است. اگر چه این نظریه در پایان دهه سی و اوائل دهه چهل از سوی صاحب نظران طرح و تاکید شد اما پس از آن مورد اقبال حوزویان قرار نگرفته و مغفول واقع شده است. شبکه اجتهاد: یکی از مهمترین امتیازات فقه شیعه پذیرش ضرورت اجتهاد برای پویایی شریعت و راهبری زندگی عصری متدینان می‌باشد و در طول تاریخ نیز این عنصر دست مایه عالمان دینی در دین شناسی بوده است و اگر …