بایگانی برچسب: فقه هنر

با توسعه تکنولوژی‌های جدید مانند سینمای تعاملی، ظرفیت‌های گسترده ای میان مخاطب و سینما ایجاد شده است که ضمن موضوع شناسی دقیق، نیازمند شناخت ابعاد فقهی آن توسط فقه پژوهان است. کتاب حاضر تلاش حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی است که به همت پژوهشگاه  فقه معاصر به زینت طبع آراسته شد و روانه بازار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، به تازگی کتاب «هنر هفتم و سینمای تعاملی» نوشته حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی به همت پژوهشگاه فقه معاصر به زینت طبع آراسته و روانه بازار شده است. مدیر گروه فقه هنر و رسانه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در مورد محتوا و مسائل …

چهارمین همایش ملی فقه هنر با عنوان «فقه هنر و حکمرانی» در روزهای پایانی بهمن‌ماه در جوار حرم مطهر رضوی برگزار شد. این همایش دو روزه با حضور جمعی از علما، اساتید، دانشگاهیان، فرهیختگان و فقه‌پژوهان در محل تالار شیخ طبرسی سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی برپا شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در مراسم افتتاحیه ضمن پخش خلاصه سخنان رهبر معظم انقلاب درباره همایش فقه هنر، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد حمید درایتی، استاد سیدمجتبی نورمفیدی و دیگر اساتید مدعو به سخنرانی پرداختند و آیت‌الله علم‌الهدی و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سخنران پایانی این همایش بودند. …

هنر یعنی تبدیل امر ذهنی به عینی و خلق آثار هنری از دیرباز فقه را در موضوعات مختلف هنر به پاسخگویی طلبیده و گاه به پویایی فقه دامن زده است. نوشته حاضر با عنوان فقه هنر در دایره مسئله و پرسمان حاصل چهار نشست علمی است: اسم‌گرایی، کارکردگرایی و هویت‌گرایی در فقه و هنر؛ نقش انگیزه و محتوا در حلیت و حرمت هنر؛ آزادی بیان با تأکید بر آفرینش‌‌های هنری؛ بازی‌های ‌‌رایانه‌ای‌‌،‌‌ چیستی، ضرورت‌ها و چالش‌های فقهی. در این نشست‌ها، صاحب‌نظران در دو مرحله موضوع‌شناسی و حکم‌شناسی، علاوه بر پاسخگویی به برخی مسائل، چالش‌هایی را برای بررسی بیشتر و برداشتن …

استاد علیدوست می‌گوید هنر از آن تعیّنات و پدیده‌هایی است که حتما در شریعت مورد نظر است؛ یعنی ما نمی‌توانیم بگوییم که شریعت مطهر اسلام راجع به هنر نظری ندارد. اگر هنر را به معنای اعم در نظر بگیریم از مرز استحباب شروع می‌شود. او معتقد است که مرز هنر، اباحه نیست، بلکه استحباب است. «ان ﷲ جمیلٌ و یحب الجمال»، این یحب حداقل استحباب را که می‌رساند. لذا کف هنر استحباب است ولی این استحباب می‌تواند به مرز وجوب برسد؛ یعنی یک جاهایی هنر لازم می‌شود که هم باری بر دوش حاکمیت، هم بر دوش فرهیختگان و عالمان می‌شود …

در مباحث هنری به نظر می‌رسد خود فقیه باید مثل عرف خاص موضوع را بشناسد، لذا کسانی که می‌خواهند در فقه هنر کار کنند باید بعضی مباحث فقهی عمومی و عام درباره هر رشته هنری را بداند، کار شاقّی نیست، شما اگر بخواهی فقه مؤثر و کارآمد و حضور داشته باشد و به یک معنا دور زده نشود که البته ریشه‌های غیر فقهی هم دارد، یک بخشش بحث فقه است که چه قدر واقعی و ملموس در عرصه حضور دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید حمید میرخندان، عضو هیئت علمی دانشکده صداوسیما در نشست علمی «قلمرو شناسی …

اثر جدید استاد علی نهاوندی، مدیرگروه فقه هنر و رسانه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با عنوان «فقه تجارت هنر هفتم، اصول، ملاکات و به مسائل تجاری صنعت سینما» در آستانه برگزاری جشنواره فجر انقلاب اسلامی چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سینما یکی از پیشرفته ترین رسانه‌های ارتباطات جمعی است که انواع هنرها را با پیچیده‌ترین تاکتیک‌ها جمع‌آوری نموده است. هنر هفتم مثل سایر هنرها، واسطه انتقال پیام است و بیان احساسات، نیازها، آرزوها، سرخوردگی‌ها و عواطف را بر عهده دارد و به عنوان آیینه تمام نمای هویت فرهنگی انسان عمل می‌کند. فقه تجارت صنعت سینما …

کتاب «واکاوی سینمای دینی و نظام مسائل فقه هنر هفتم» و کتاب «نظام مسائل فقه، هنر و رسانه» آثار جدید حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی، مدیرگروه فقه هنر و رسانه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی، استاد حوزه علمیه قم، مدیرگروه فقه هنر و رسانه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و مدیرکل سابق صدا و سیمای خراسان رضوی دو اثر جدید خود را در حوزه «نظام مسائل فقه هنر و رسانه» منتشر ساخت که به معرفی آن می‌پردازیم. درآمدی بر کتاب «واکاوی سینمای دینی و نظام مسائل فقه هنر هفتم» امروزه …

مدیر گروه فقه هنر و رسانه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: فقدان سابقه پژوهشی و مطالعاتی عمیق فقهی در زمینه هنر و رسانه، گرچه خلأ پژوهشی بزرگی است، لکن خود فرصتی را فراهم می‌آورد که جریان پژوهشی مبتنی بر مبانی فقهی، ابتکار عمل در زمینه مطالعات فقه هنر و رسانه را در دست گرفته و از قرار گرفتن در موضع تدافعی و انفعالی در مقابل جریان پژوهشی مبتنی بر مبانی سکولار و غیردینی اجتناب گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی نهاوندی، استاد فقه رسانه در گفتگو با «حوزه» پیرامون گروه فقه هنر و رسانه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) که …

شبکه اجتهاد: امام خمینی (ره) از یک سو، شخصیت مرجع، فقیه، مجتهد و از سوی دیگر شخصیتی سیاسی، اجتماعی و بنیانگذار عظیم تاریخ انقلاب اسلامی بود. امام یک حکیم و عارف در حوزه هنر بود و این تعبیر را داشت که هنر انقلابی، اسلامی و دینی، آن هنری است که مرکزش جمال حق است. امر هنر، فهم و خلق زیبایی‌هاست و امام خمینی تفسیر خود را از هنر این می‌داند که مرکز هنر، جمال حق است. این بیان امام سه گزاره اصلی دارد، نخست آنکه خداوند زیبایی مطلق است؛ آن هم زیبای تابان، در عرصه ذات، صفات و اخلاق. مورد …

نویسنده کتاب دو جلدی «مجموعه گفتارهای فقه رسانه و ارتباطات» معتقد است روشی که در فقه رایج از عمومات، اطلاقات و عناوین اولیه برای کشف حکم استفاده می‌‌کنیم، درباره موضوعات جدید ناصحیح است. استاد نهاوندی از «به‌رسمیت شناختن تفاوت میان روش‌شناسی فقه رایج با فقه تخصصی» و «تغییر سطح روش‌شناسی از خرد به کلان» سخن می‌گوید و بررسی می‌کند که آیا در حوزه روش‌شناسی فقه رسانه، باید به‌کلّی از روش‌شناسی فقه رایج منقطع شویم؟ یا اینکه باید گونه‌ای‌ تکامل یافته از فقه رایج را در فقه رسانه دنبال کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، دوازدهمین جلسه دوره «فقه رسانه، ارتباطات و …

استاد مبلغی با اشاره به تعریف مختار از هنر البته نه به صورت پیش‌فرض؛ بلکه با هدفِ تعیین مبنایی برای گفتگو و طرح مسئله گفت: جایگاه تثبیت هنر بعد از نظریه کلامی و فقهی است و تعریف هنر باید مبتنی بر این نظریه باشد. اما عجالتاً هنر در یک فرض، آفرینشی است که دارای دو ویژگی اعجاب‌انگیزی و بازنمایی است. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه سلسله جلسات تخصصی گروه فقه هنر مؤسسه فتوح اندیشه؛ نشست علمی «نظریه فقهی هنر و میزان حجیّت آن» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی و دکتر مهدی امینی به عنوان دبیرعلمی گروه فقه هنر …

نخستین الزام؛ «شناخت نسبت هنر و حکومت» است؛ یعنی ما چیستی و چگونگی ارتباطات حکومت و هنر و اضلاع این نسبت را مورد شناسایی قرار دهیم. در ضمن یک بحث کاملاً نظری می‌توان در خصوص این «نسبت» تأمّل کرد و این پرسش را پاسخ گفت که حکومت‌ها شأناً به چه میزان وابسته به هنرها هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه سلسله جلسات تخصصی موسسه فتوح اندیشه؛ نشست علمی «الزامات اجتهاد کلان از موضوع هنر» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد رهدار عضو هیئت علمی و مدیر گروه فقه مضاف دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار شد. درابتدای نشست دکتر مهدی امینی دبیر …

بحث هنر باید زمینه آشتی و تعامل هنرمندان و اصحاب رسانه را با مجتهدان و فقیهان فراهم سازد. حکم، نیازمند شناخت موضوع است و دستیابی به حکم گاهی هم نیازمند کارشناس است که می‌تواند کمک‌کارو همیار فقیه باشد و همین باعث می‌شود که هنرمندان و مجتهدان از نزدیک صحبت و تعامل کنند. چه بسا طراحی و تأسیس نهادی تحت عنوان موضوع‌شناسی احکام فقهی در همین راستا باشد و خیلی هم خوب است؛ لذا در عرصه هنر هم یکی از الزامات همین است که باید به کارشناسان هنری در احکام اختصاصی هنر اعتماد کرده و استمداد خواست؛ زیرا سبب تعامل و …

فرایند تشخیص موضوعات احکام فقهی به شش مرحله نوع‌شناسی، موقعیت‌شناسی، عنوان‌شناسی، مفهوم‌شناسی، ملاک‌شناسی و مصداق‌یابی قابل توسعه است. هر کدام از این مراحل بر یکدیگر ترتّب دارند. به‌ گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست از سلسله نشست‌های گروه فقه هنر مؤسسه فتوح اندیشه با موضوع «روش‌شناسی شناخت قیودات هنر و مصادیق آن در بستر حکومت و سیاست» با ارائه حجت‌الاسلام ‌والمسلمین دکتر حجت‌الله بیات و به دبیری دکتر مهدی امینی در قالب «وبینار» برگزار گردید. در ابتدا دبیر علمی نشست ضمن معرفی استاد مدعو و تبیین ضرورت موضوع‌شناسی به طور کلّی، التفات و توجه به روش‌شناسی قیودات موضوع و حکم در …

تلاش‌های شکل‌گرفته درباب موضوع‌شناسی فقهی، مطلوب است؛ اما عمدتاً متوجه موضوع‌شناسی عام است و به طور خاص در عرصه موضوع‌شناسی فقهی هنر و هنرها، مطالب و تحقیقات دندان‌گیری انجام نشده است. به ‌گزارش شبکه اجتهاد، اولین نشست از سلسله نشست‌های فقه تخصصی با موضوع «نقد روش موضوع ‌شناسی سنتی تعینات هنری» با ارائه حجت‌الاسلام‌ والمسلمین مهدی داودآبادی و نقد و داوری حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عشایری‌منفرد در قالب «وبینار» در روزهای پایانی اردیبهشت از سوی موسسه فتوح اندیشه برگزار شد. حجت‌الاسلام داودآبادی در محور نخست که معطوف به تبیین هدف بحث و مقدمات آن بود به کاستی‌های روش‌شناختی در موضوع‌ شناسی …

شبکه اجتهاد: فقه بر زیبایی، پاکی و تعالی هنر تمرکز دارد. “شناخت موضوع هنر نمایشی”، “شناخت منبع فقه هنرهای نمایشی” و “شناخت ابزار تفسیر نصوص ناظر به هنر نمایشی”، سه محور اساسی در روش شناسی فقه هنرهای نمایشی است. هنر نمایشی افزون بر جوانب و مؤلفه‌های هنری ویژه، متاثر از روابط اجتماعی و فرهنگی است و به همین جهت از حیث “تبیینی” نیازمند دست یابی به معرفت بینارشته‌‌ای حاصل از چند دانش از جمله ارتباطات و هنر است. چنین موضوعاتی را نباید به صورت جدا از روابط اجتماعی و هنری جامعه دید، همانگونه که نباید این معرفت را بدون نگاه …

همایش فقه هنر نشان داد که گفتگوی مستقیم و با گشودگی و سعه صدر، تا چه حدّ می‌تواند در حل سو تفاهم‌ها و فهم مشترک نسبت به مسائل کمک کند و مسیرهای جدیدی را برای حل و فصل آن‌ها بگشاید. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش سوم فقه هنر – ویژه فقه فیلم و سینما – به همّت مدرسه اسلامی هنر و طی دو روزه ۲ و ۳ بهمن‌ماه در شیراز برگزار شد. طبق اعلام مسئولین همایش، قرار است همچون دو دوره پیشین، مجموعه مقالات برگزیده در سالگرد همایش و در قالب یک جلد کتاب مجزّا رونمایی شود. حجت‌الاسلام مهدی همازاده …

سومین همایش «فقه هنر» ۲ و ۳ بهمن‌ماه سال جاری با حضور اندیشمندان و صاحبنظران برجسته حوزوی و دانشگاهی برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی همازاده همایش دبیر اجرایی سومین همایش «فقه هنر» با اشاره به اینکه «دوسالانه فقه هنر» از سال ۱۳۹۴ با پیام و تشویق مقام معظم رهبری افتتاح شد، به ایبنا گفت: پس از دو دوره برگزاری در موضوعات عام فقه هنر، از دوره سوم با ورود به «فقه هنرها»، مسائل مربوط به مدیوم‌ها و شاخه‌های مختلف هنری را از منظر فقهی و حقوقی بررسی می‌کنیم. همازاده اضافه کرد: هدف همایش از سفارش این …

محورهای فراخوان مقالات همایش سوم «فقه هنر» در دو بخش «فلسفه فقه هنرهای نمایشی» و «فقه رفتار و آثار در هنرهای نمایشی» اعلام شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در بخش اول مقالاتی با موضوعاتی چون روش‌شناسی فقه هنرهای نمایشی (توصیفی و هنجاری)، روش‌شناسی حل تزاحمات در فقه هنر (دفع افسد به فاسد)، مبانی اخلاقی فقه فیلم (با تأکید بر شوک‌درمانی در موضوعاتی مانند سکس و خشونت)، ضوابط تحدید هنرهای نمایشی (ضوابط ممیزی)، آثار هنری شریعت‌بنیاد در تاریخ و تمدن اسلامی با محوریت هنرهای نمایشی، سهم حاکمیت اسلامی از شهرت بازیگران و مجریانی که با پشتوانه بیت‌المال مشهور شده‌اند، اقتضائات درام …

دبیر علمی همایش ملی «فقه هنر» از برگزاری سومین همایش ملی فقه هنر با حضور اهالی سینما و اساتید حوزه علمیه در قم خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در نشست خبری “سومین همایش ملی فقه هنر” که در مدرسه اسلامی هنر برگزار شد، گفت: تاکنون دو همایش‌ ملی فقه هنر برگزار شده و در قالب کتاب و مقاله به چاپ رسیده‌است؛ هدف اصلی این همایش‌ها بیان فقه هنر بود. وی افزود: دو همایش اول به دلیل طرح مسائل کلی بیشتر به تولید محتوا و مقالات منجر شد، ویژگی سومین همایش ملی فقه هنر در این …

حجت‌الاسلام رفیع‌پور عدم شناخت کافی از ماهیت عینی پدیده‌های هنری را نیز از جمله موانعی دانست که زمینه برخورد احتیاطی و نه چندان کارآمد فقیه را فراهم ساخته است و دخالت برخی از ارتکازات فقها در این زمینه را نیز بی‌تاثیر ندانست و بیان کرد: این ارتکازات ریشه در عللی، مانند همراهی آثار و محصولات هنری با برخی از مقولات لهوی و هنرمندان مفسد در طول تاریخ دارد که با عدم ورود مستقیم فقها به این عرصه تشدید گشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه سلسله کرسی‌های آزاداندیشی مؤسسه فتوح اندیشه، کرسی «روابط فقه و هنر» با ارائه حجت‌الاسلام …

عضو جامعه مدرسین با تأکید برضرورت نگرش برمسأله فقه هنر، گفت: باید در زمینه هنر ابهام زدایی صورت گیرد و ورود به عرصه فقه هنر بارویکرد ابهام زدایی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در همایش «فقه هنر» از سلسله همایش‌های فقه دولت که از سوی مؤسسه فتوح اندیشه اصفهان با همکاری دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار می‌گردد، مسأله «روش شناسی فقه هنر» و «آسیب شناسی فقه هنر» را دو مبحث بسیار مهم برشمرد و گفت: کسی که بحث روش شناسی می‌کند باید نگاه آسیب شناسانه داشته باشد و کسی که …

معاون پژوهشی مدرسه اسلامی هنر گفت: الآن عمده فیلم‌ها و آثار متکی به هیچ پژوهش فقهی نیست و بیشتر بر اساس سلیقه و چانه‌زنی است. ما نیاز به تکمیل فقاهت هنر داریم. یعنی روش فهم از هنر داریم. همین الآن چند نظریه در مورد روش‌شناسی داریم به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام مهدی همازاده مدیر دفتر فقه هنر مدرسه اسلامی هنر قم در نشست «هم‌اندیشی فقه و هنر» که با هماری مرکز تخصصی آخوندخراسانی و مرکز آموزشی شیخ بهایی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، در ابتدای سخنان خود به تاریخچه همایش فقه و هنر اشاره و گفت: …

در دومین همایش ملی فقه هنر پیشنهاد شد تا برای نظارت دقیق‌تر شرعی در نشر آثار هنری، قوانین مصوب مجلس، جایگزین آیین نامه‌های موجود شود.

دومین همایش ملی «فقه هنر» از سوی مدرسه اسلامی هنر و با مشارکت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، چهارشنبه ۲۷ دی‌ماه، در دو نوبت صبح و عصر، با حضور علما، اساتید و فضلای حوزه علمیه قم در سالن همایشهای بین‌المللی غدیر برگزار شد.

«دوّمین همایش ملّی فقه هنر» به همت مدرسه اسلامی هنر و با مشارکت دفتر تبلیغات اسلامی، چهارشنبه ۲۷ دیماه، در دو نوبت صبح و عصر، با حضور علما، اساتید و فضلای حوزه علمیه قم در سالن همایشهای بین‌المللی غدیر برگزار خواهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست خبری «دوّمین همایش ملّی فقه هنر» با حضور حجت‌الاسلام دکتر سید محمدحسین نواب، مدیر مدرسه اسلامی هنر و حجت‌الاسلام دکتر مهدی همازاده، مسئول دبیرخانه همایش با حضور اصحاب رسانه برگزار شد. حجت‌الاسلام نواب در ابتدای این نشست خبری با اشاره به اینکه هنر اسلامی در دوران پیش از ورود مدرنیته به ایران، در بستر …

چندی پیش نشستی با عنوان «اسم‌گرایی، کارکردگرایی و هویت‌گرایی در فقه هنر» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم برگزار شد. علیدوست در این نشست که در واقع پیش‌نشست دومین همایش ملی فقه هنر است، ایده خودش را در باب چارچوب استنباط احکام در فقه هنر ارائه کرد.

فقه آوا از آنچه مرتبط به صوت آدمی است بحث می‌کند، از این رهگذر به مباحثی از جمله آواز و آوای بانوان و مواردی چون دوبلاژ و صداگذاری و ... می‌رسیم؛ بر این اساس این پژوهش در سه محور به طور جداگانه به آوای نسوان، آوای لهوی و آوای آهنگین یا همان غنا پرداخته است.

دبیر علمی همایش ملی فقه هنر، نگاه به اقتضائات زمان و مکان، و بروز کارکردهای نوین هنر را در نیل به روش‏های جدید استنباط در عرصه فقه هنر مؤثّر دانست.

شبکه اجتهاد: سید مصطفی محقق داماد عضو هیأت علمی و استاد تمام حقوق دانشگاه شهید بهشتی و عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران در این گفتار،‌ ابتدا به این نکته می‌پردازد که منظور از «فقه ‌هنر»، نباید احکام مربوط به مصادیق و فرمهای خاص هنری (مجسمه‌سازی،‌ موسیقی، شعر و…) باشد، بلکه یک نگاه استقلالی به هنر لازم است که در زاویه نگاه هیچ یک از فقیهان، وجود نداشته است. در ادامه با ارائه تعریفی از جنس هنر، به بیان برخی خصوصیات مشترک در فعل هنر که ممکن است در بردارنده حکم شرعی باشد، می‌پردازد. سپس با توضیحاتی درباره اهمیت هنر برای …