اختصاصی شبکه اجتهاد: حقوق بشر از مستمسکهای همیشگی جهان غرب علیه کشورهای اسلامی از جمله جمهوری اسلامی ایران است. در این میان اما پرسشی که مطرح است این است که آیا به لحاظ تئوریک، آموزههای حقوق بشر غربی مورد تأیید اسلام هست یا آنکه حقوق بشر اسلامی متفاوت از حقوق بشر غربی و مصطلح آن است. به بهانه روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی، با حجتالاسلام دکتر احمدعلی قانع، عضو هیئتعلمی دانشگاه امام صادق (ع) گفتگو کردیم. او که سابقه حضور در کشور آفریقا و ریاست سابق دانشگاه اسلامی غنا را نیز داراست معتقد است اسلام هیچ تنافی و …
توضیحات بیشتر »حوزویان جذب فرهنگ دانشگاه نشوند/ موقوفات حوزه از سوی نهادهای مربوطه آزاد و در اختیار حوزه قرار بگیرد/ متولیان، سنتهای حوزه علمیه را حفظ نمایند
آیتالله مکارم شیرازی با بیان اینکه «اکنون ابزار لازم برای پیشرفت حوزه بیشتر است»، آینده حوزه علمیه را بهتر دانست و اذعان کرد: در حال حاضر درسها، کتابهای جدید و پژوهشگاههای مجهز برای پیشرفت حوزه فراهم است، مشروط بر اینکه حوزویان جذب فرهنگ دانشگاهی نشوند و متولیان، سنتهای حوزه علمیه را حفظ نمایند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی در دیداری که جمعی از اعضای شورای عالی و مدرسان حوزه علمیه خراسان و مسؤلان ارشد «شبکه اجتهاد» با ایشان داشتند، نسبت به آینده حوزه علمیه، ارتباط علمی با اهلسنت، استقلال حوزه و آسیبهای پیشرو و احیای موقوفات حوزه …
توضیحات بیشتر »زیرساختهای لازم برای ورود بانوان طلبه به مقطع اجتهاد فراهم نشده است/دروس حوزه خواهران منطبق با اقتضائات و مطالبات روز جامعه نیست/ اگر موانع موجود برداشته شود، درخشش بانوان محسوستر خواهد بود
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر صدیقه رضایی در سال ۱۳۷۰ وارد حوزه علمیه مشهد مقدس شد و سطوح مقدماتی را در مکتب اسلامشناسی حضرت زهرا گذرانده است. او مدرک سطح سه حوزه را از دانشگاه رضوی و سطح چهار را از حوزه علمیه قم دریافت نمود و در سال ۱۳۹۴ از رساله دکتری خویش با موضوع «بایستههای اجتهاد در عصر حاضر» دفاع نمود. وی از سال ۱۳۷۵ در حوزه و از سال ۱۳۸۲ در گروه معارف دانشگاه فردوسی مشهد مشغول به فعالیت و تدریس میباشد و در حال حاضر مشغول تدریس درس مکاسب مقطع سطح سه (دوره کارشناسیارشد) واحد مرکز تخصصی …
توضیحات بیشتر »هیچوقت نسبت به آرای فقهی دیگران نظر منفی نداشتم/ آثار مستشرقین را زیاد خواندم، اما کَکِمان هم نگزید/ به روایات مارک نزنیم/ سید قطب میترسید خلاف مشهور حرف بزند
نوع نگاه به روایات اهل سنت بعضاً مناسب نیست؛ آقا این روایت سنی است و کنار بگذارید! خیر اینطور نیست، آن هم روایت است، روایاتشان را به قرآن و به روایات خودمان عرضه کنیم و بعد در مورد آن بحث کنیم، اما اینکه اساساً روایت را از اول یک مارک بزنیم و بگذاریم کنار غلط است، حتی روایت ضعیف؛ روایت ضعیفه ممکن است به یک روایت قوی کمک کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله سید محمدتقی مدرسی از علما و شخصیتهای مطرح عراق در دیدار با مدیر و دانشپژوهان گروه علوم و معارف قرآن و حدیث مرکز تخصصی آخوند خراسانی …
توضیحات بیشتر »درخواست علما و اساتید حوزه و دانشگاه از رییس قوه قضاییه نسبت به بافت شهری پیرامون حرم مطهر رضوی
صدای تخریب در گوش نوغان میپیچد و دیر نیست که به جای مرثیه زنان نوغان هیاهوی کاسبان نان و جان بلند شود. دیر نیست که واژه مجاور- همانها که با هزار امید نسل در نسل همسایه آقا بودند و میزبان واقعی زائرانش- از قاموس بافت رخت بربند و پوچی رفع مشکلات آشکار شود. پس تا فرصت هست اینجانبان امضاکنندگان این نامه از جنابعالی خواهشمندیم ضمن تذکر به دیوان محترم ادالت اداری دستور فرمایید تا از لغو مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی جلوگیری شود. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از علما و اساتید حوزه و دانشگاه و سازمانهای مردم نهاد …
توضیحات بیشتر »ثابت نبودن شئون ولایی برای زنان، نباید حربهای برای خارج کردن آنان از سطوح تصمیم گیریهای کلان بشود/ زنان همانند مردان وظایفی دارند که لازمهاش حضور اجتماعی زن است/ ویژگی و کارکردهای مجتهد زن
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام مهدی سجادیامین، عضو هئیت علمی گروه فقه و حقوق مرکز تحقیقات زن و خانواده در بخش اول گفتگوی خود به تبیین «شئون ولایی مرجع تقلید و خلط بین دو بحث ولایت و مرجعیت» و تشریح «تاثیر جنسیت در مناصب ولایی و عدم تاثیر در شأن افتاء» پرداخت و بیان داشت: جنسیت تاثیر در اجتهاد و افتاء ندارد. اینک بخش دوم این گفتگو از منظرتان میگذرد. اجتهاد: دلیل اختلاف در مساله پژوهشی شما که مرجعیت زن را به اثبات رسانیدهاید با آنچه که در حوزههای علمیه مشاهده میشود چیست؟ آیا آقایان از نظرات اطلاعی ندارند یا اینکه …
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه ذیحجه ۱۴۴۰ قمری
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامههایی تهیّه شدهاند که با محاسبات رایانهای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر میگیرند و الگوهای رؤیتپذیری هلال ماه را پیشبینی و ترسیم میکنند.(معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی ۶۰ …
توضیحات بیشتر »محدودیت حوزه فعالیت بانوان مجتهد، انگیزه ورود و تمرکز به این حوزه را کمرنگ میکند/ نظام فعلی حوزه خواهران مجتهدپرور نیست/ ذبح محتوی در تنوع و تراکم نظام سفیران
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر زینب طلوع هاشمی، دارای مدرک دکرای علوم قرآن و حدیث از دانشگاه فردوسی مشهد است. او به دلیل علاقه وافر به تحصیلات حوزوی، بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی، وارد حوزه علمیه خواهران شد و در کنار تحصیل در حوزه، نزدیک به یکدهه است که مشغول به تدریس مباحث مربوط به علوم قرآنی، حدیث و بعضا تفسیر در سطح دو و سه حوزه علمیه خواهران و مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد جامعهالمصطفی و دانشگاه میباشد. در کنار فعالیتهای پژوهشی، وی راهنمایی و داوری دهها پایاننامه در حوزه و جامعهالمصطفی را در کارنامه خود دارد. همکاری با مرکز …
توضیحات بیشتر »اخباریگری در گفتگو با «سیدکمال حیدری، موسویگرگانی، صدقی و برنجکار»
مرحوم شیخ جواد تبریزی در درس فقه و اصول نشان میداد که در کجاها اخباریها اجتهاد میکردند و در چه مسائلی وارد اصول میشدند. در واقع اخباریگری با آن توصیف محمدامین استرآبادی و آن رویکرد تندش اصلاً ممکن نیست عملی بشود؛ یعنی اگر بخواهیم وارد مباحث دینی بشویم، ممکن نیست با آن روش استرآبادی به نتیجه برسیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، محمدامین بن محمد شریف (۱۰۳۶ق)، معروف به اَمین استرآبادی، فقیه و محدث شیعه و از علمای بزرگ امامیه و اوج اندیشه و گرایش به مکتب اخباریگری در سده دهم و اوایل سده یازدهم هجری است. از آغاز زندگی او …
توضیحات بیشتر »ظرفیت «فقه ولایی» در نیازهای حکومتی مغفول مانده است/ اثرگذاری فقه ولایی بر مباحث اصول
آیتالله سیداحمد مددی با بیان اینکه فقه شیعه اساساً «ولایی و استنباطی» است، تصریح کرد: «فقه ولایی» بر خیلی از مسائل اصول اثرگذار است، به ویژه در بحث «تعارض» نبود «اصول فقه ولایی» سبب شده است تا با مشکلات مختلفی روبهرو شویم و در نتیجه هنگام روی آوردن به «فقه ولایی» در جمهوری اسلامی، ناچار شدیم نهادهایی مانند مجلس خبرگان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای نگهبان را تشکیل دهیم تا بتواند «فقه ولایی» را در جامعه اجرا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیداحمد مددی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، عصر روز گذشته، اول مردادماه، در …
توضیحات بیشتر »رهبری مستمراً بابت غناء و موسیقی به صداوسیما تذکر میدهند/ موسیقی حرام لذت مناجات را میگیرد/ مسئله غناء یکی از پایههای فقه فرهنگ است
عضو فقهای شورای نگهبان با بیان اینکه برخی موسیقیهای صداوسیما حرام است، گفت: اگر نفس انسان به صداهای حرام و شبههناک عادت کند، موجب قساوت دل میشود و لذت مناجات و خلوت با خدا را از انسان میگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از درسنامه «غناء و موسیقی» متن درس خارج فقه مکاسب محرمه رهبر معظم انقلاب حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای با حضور و سخنرانی دو تن از اساتید باسابقه خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم آیتالله محمدمهدی شبزندهدار و آیتالله محسن اراکی صبح امروز با حضور اساتید برجسته حوزه و پژوهشگران حوزوی و فقه هنر در مرکز …
توضیحات بیشتر »بین ولایت و مرجعیت زنان در کلمات فقهاء خلط شده است/ تسری عدم اهلیت زنان برای قضاوت به عدم صلاحیت افتاء و مرجعیت زنان
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام مهدی سجادیامین در سال ۷۵-۱۳۷۴ وارد حوزه علمیه مشهد شده و دروس مقدماتی و سطح را در حوزه علمیه مرحوم حاج آقای موسوی نژاد(ره) فراگرفته و برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم مهاجرت نمود. دروس خارج را در محضر اساتید معظم و معزز حججاسلام والمسلمین مروی، قائنی، صادقلاریجانی، شهیدی و اشکوری فراگرفت و مباحث حقوقی را در خدمت مرحوم دکتر قرباننیا، دکتر حکمتنیا و دکتر حبیبیتبار گذراند. او مباحث مربوط به مطالعات زنان را از محضر حجتالاسلام زیبایی نژاد (رئیس مرکز تحقیقات زنان و خانواده) و جناب آقایان دکتر کرمی، دکتر سبحانی، دکتر بستان و… …
توضیحات بیشتر »چهار پایاننامه فقهی در حوزه علمیه مشهد بررسی و دفاع شد
چهار پایاننامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با عناوین «بررسی فقهی تعامل حکومت اسلامی با مخالفان حکومت»، «مبانی مصونیت کنسولی در فقه امامیه»، «بررسی فقهی حقوقی مسئولیتهای ناشی از بهره برداری و آلوده سازی آبهای سطحی و زیر زمینی» و «اصول و قواعد پیشگیری از وقوع جرم در مذاهب خمسه» بهتازگی با حضور اساتید و طلاب دفاع شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جلسه دفاع پایان نامه سجاد بوژمهرانی، طلبه سطح سه این حوزه با موضوع «بررسی فقهی تعامل حکومت اسلامی با مخالفان حکومت» با داوری حجتالاسلام والمسلمین جعفر زنگنه شهرکی برگزارشد. تدوینگر این پایان نامه با بیان اینکه همه حکومتها …
توضیحات بیشتر »حاکمیت نگاههای مردانه در برنامهریزی برای حوزههای علمیه خواهران/ کوتاهی در ثبت تاریخ زنان، حتی در مبحث اجتهاد/ هیچ یک از آقایان در مشهد موافقت نکردند خانمها در درس خارج شرکت کنند
اختصاصی شبکه اجتهاد: منور شایستهخو، بهحق چهرهای شاخص در امر تعلیم و تربیت، فعالیتهای فرهنگی بهویژه تبلیغ دین مبین اسلام میباشد، کارنامه تبلیغی او از جمله ۱۵ سال فعالیت تبلیغی در بخش مبلیغین زباندان بعثه مقام معظم رهبری معرّف این ویژگی بانوی عالمه و خوشسابقه میباشد. وی از سال ۱۳۶۴ و بعد از گذران دوره دبیرستان، با هدف فهم دین و پیادهکردن دین در زندگی خانوادگی و تأثیر آن در جامعه، خصوصا جامعه زنان وارد حوزه علمیه میشود و تا اتمام کفایتین به ادامه تحصیل پرداخته و خروجی تحصیل خود را رویکرد تبلیغی پیرامون تفسیر قرآن و سیره عصمت و …
توضیحات بیشتر »از «مهمترین پروژههای مرکز نور» تا «هوش مصنوعی بهعنوان یک مجتهدیار الکترونیک»
به نظر میرسید در هوش مصنوعی میتوانیم فراتر از این حرکت کنیم تا جایی که بعضی آن را به مجتهد الکترونیکی تعبیر میکنند اما ما به آن قائل نیستیم و فکر میکنیم این یک مجتهدیار الکترونیک است که میتواند بهعنوان مثال تناقضات یک فقیه را در فتاوی مختلف استخراج و گوشزد کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حمید شهریاری، استاد حوزه علمیه قم و رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در گفتگویی با حوزه پیرامون مهمترین پروژهها و تولیدات مرکز نور از جمله «کلان برنامه رجال» سخن گفت و اظهار داشت: از ابتدای تأسیس مرکز بخش رجال مشغول به …
توضیحات بیشتر »رنگ مشکی برای چادر بانوان مستحب نیست/ استفاده از رنگهای غیر از مشکی در حجاب، فینفسه محذوری ندارد/ ساتریت حجاب هم به رنگ و هم به نوع پارچه بستگی دارد
به طور خاص به لحاظ شرعی نمیتوان حکم وجوبی یا حکم تحریمی نسبت به چادر مشکی داشته باشیم. با توجه به عناوینی که ذکر شد، در برخی موارد، در مواقعی که یکی از عناوین ذکر شده صادق باشد، چادر مشکی ترجیح دارد؛ و در برخی موارد محدود چادر مشکی شاید مورد توصیه نبوده و اگر در حد لباس شهرت نیز باشد، شاید استفاده از آن حرام باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: پوشش از ابتدای خلقت همواره از مسائل روزمره و مهم جامعه به شمار آمده است. پوشش و حجاب در هر اجتماع عقلایی انسانی، دارای اهمیت بوده ولی حد و مرز …
توضیحات بیشتر »عمقنگری حوزه نجف، باعث اهتمام به دروس شده است/ توصیههایی به طلاب برای بهرهگیری از تعطیلات تابستانی حوزه
آیتالله فیاض با بیان اینکه قدمت و عمقنگری حوزه علمیه نجف، باعث اهتمام به دروس شده است و وظیفهی همه ما نگهبانی از این میراث غنی است، گفت: اگر امر دایر بین مطالعه و مباحثه دروس و بین نماز شب که افضل اعمال مستحبی است شود، دروس مقدم است به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله شیخ محمد اسحاق فیاض از مراجع نجف در پایان درس خارج به مناسبت شروع تعطیلات تابستانی رهنمودهایی به طلاب حوزه علمیه نجف داشت و وظیفه طلاب حوزه را اهتمام به دروس حوزه و دغدغه جدی نسبت به آن برشمرد و آن را بر همهی امور …
توضیحات بیشتر »«مقاصد شریعت» در دومین شماره نشریهی نواندیشی اهلسنت ایران
دومین شمارە ماهنامە فرهنگی- اجتماعی «شهر خدا» منتسب به اهلسنت ایران؛ با گرایش نواندیشانه، موضوع مقاصد شریعت را از دیدگاه اساتید و محققان اهلسنت معاصر نظیر ابنعاشور، علال الفاسی و… به بحث گزارده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین شماره نشریهی فرهنگی ـ اجتماعی شهر خدا (اردیبهشت ۹۸) به صاحبامتیازی و مدیرمسئولی علی عزیزی و سردبیری مولود بهرامیان، با محوریّت مبحث «مقاصد شریعت» بهصورت دیجیتال (بهعلت شرایط نابسامان اقتصادی و گرانی کاغذ) در ۹۶ صفحه منتشر و عرضه شد. این شماره با سرمقاله «خوانش مقاصدی در میان حرکت حلزونی و حرکت خطی» آغاز و با گفتوگویی از رضا بابایی محقّق …
توضیحات بیشتر »نگاهی به سیره علمی مرحوم آیتالله حسینی شاهرودی
آیتالله سید محمد شاهرودی متولد سال ۱۳۰۴ در نجف و فرزند مرجع عالیقدر مرحوم آیتالله العظمی سید محمود شاهرودی بود که در سن ۹۴ سالگی دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله سید محمد شاهرودی از علما و مراجع مقیم قم بعداز ظهر یکشنبه در بیمارستان پیامبران تهران دار فانی را وداع کرد. معظمله که فرزند مرحوم آیتالله سید محمود شاهرودی بود، تحصیلات مقدماتی و سطح را از محضر والد معظم خود و آیات میرزا هاشم آملی و شیخ عبدالحسین رشتی بهره برد و در جلسات خارج فقه و اصول آیتالله شاهرودی شرکت جست. پس از چندی …
توضیحات بیشتر »برخی میگویند حج را سیاسی نکنید، سخن نادرستی است/ حج یک عمل سیاسی و عین تکلیف دین است
رهبر معظم انقلاب «ابعاد سیاسی حج» را یکی دیگر از ویژگیهای این فریضهی استثنائی برشمردند و تأکید کردند: اینکه برخی میگویند حج را سیاسی نکنید، سخن نادرستی است زیرا ابعاد سیاسی حج، مطابق با خواسته و دستورات اسلام است. وحدت، حمایت از مظلومین همچون ملت فلسطین و مردم یمن، و یا برائت از مشرکین، همه اموری سیاسی و مطابق تعالیم اسلام هستند؛ بنابراین ابعاد سیاسی حج، همان تکلیف دینی و عبادت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) در دیدار دستاندرکاران و کارگزاران حج، فریضهی حج را مجموعهای استثنائی و ممتاز از …
توضیحات بیشتر »خصوصیات کرسی درس آیتالله میرزاجواد تبریزی/ نکات ایشان در قواعد فقهی، مغفول مانده است/ میگفت: چهل سال است تعطیلی را درک نکردم!
شیخنا الاستاذ، آیتالله تبریزی در کتاب اصولی دروس فی مسائل علم الاصول در ذیل مباحث، قواعد فقهی المیسور، نفی ضرر، الصحه، ید، فراغ و تجاوز، قرعه و… را مطرح میکنند. حتی در برخی از این قواعد، نظرات خاصی نیز مطرح میکنند که تا بحال مطرح نبوده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله میرزا جواد تبریزی (ره)، اگرچه به ظاهر، فردی ساده و مرجعی معمولی و دارای مقلدین نهچندان زیاد به نظر میرسید، اما محبوبیت و مقبولیت علمی وی در حوزههای علمیه، هیچگاه با میزان آشنایی مردم با وی همسان نبود. این مقبولیت تا آنجاست که شاید بتوان گفت اکثر اساتید فعلی …
توضیحات بیشتر »چرا خمس چاههای نفت، توسط دولت پرداخته نمیشود؟
با توجه به سه قسمی که در پرداخت خمس معادن مطرح شد، واضح است که چون خمس را ملک منصب میدانند، خمس هیچ معدنی ازجمله چاههای نفت لازم نیست توسط دولت پرداخت شود. معادن و چاههای نفت در دست دولت است و دولت هم آنها را در امور عامه صرف میکند؛ لذا فقیه که مالک تمام خمس است، همه این موارد را مصلحت دانسته و به دولت این اختیار را میدهد که خمس معادن را در امور عامه مصرف کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه منابع و معادن، از مهمترین مؤلفههای ثروت هر اجتماعی به شمار میآیند. در فقه اما سخن …
توضیحات بیشتر »انتشار مجموعه چهار جلدی «مبانی و اصول فقه حکومتی»
مجموعه «مبانی و اصول فقه حکومتی» تألیف حجتالاسلام دکتر ذبیحالله نعیمیان در چهار جلد و با عناوین «خاستگاه و مشروعیت احکام حکومتی»، «ماهیت و مناسبات احکام الهی و احکام حکومتی»، «نسبت احکام استنباطی و احکام حکومتی» و «ضوابط احکام حکومتی» چاپ و عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مجموعه چهار جلدی «مبانی و اصول فقه حکومتی» تألیف حجتالاسلام ذبیحالله نعیمیان، عضو گروه فقه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) بهتازگی از سوی کتاب فردا منتشر شده است. این مجموعه به بحث و بررسی در مورد اصول و مبادی فقه حکومتی میپردازد. در جلد اول «خاستگاه و مشروعیت احکام حکومتی» میخوانیم: یکی از مباحث …
توضیحات بیشتر »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه ذیقعده ۱۴۴۰ قمری
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامههایی تهیّه شدهاند که با محاسبات رایانهای و طبق معیارهای ریاضی و تجربی، این عوامل را برای بیشترِ نقاط زمین در نظر میگیرند و الگوهای رؤیتپذیری هلال ماه را پیشبینی و ترسیم میکنند.(معیارها برای محدودۀ عرض جغرافیایی ۶۰ …
توضیحات بیشتر »آیا بیّنه هنوز در فصل دعاوی، کارآمد است؟
اگر بینه را حجت شرعی تعبدی به ملاک ظن نوعی دانستیم، قاضی موظّف است همهجا مطابق آن حکم کند ولو اینکه در برخی موارد به جهت وجود قرائن مخالف، نسبت به صحت مفاد بینه مردد شود؛ اما اگر بینه را بهعنوان طریق حصول وثوق فرض کنیم، قاضی زمانی باید به بینه حکم کند که نسبت به صحت مؤدای آن اطمینان شخصی یابد؛ ازاینرو چهبسا نتواند به بینه اکتفا کند، بلکه ناچار شود از مراکز ثبتی استعلام کرده و شواهد دیگر را بررسی نماید تا با کمک آنها، به اطمینان نائل آید. اختصاصی شبکه اجتهاد: در هر حکومتی همواره قضاوت در …
توضیحات بیشتر »سید نعمت الله جزائری، نه اخباری بود و نه اصولی!/ نسبتهای شیخ انصاری به سید، موجب اخباری دانستن وی شده است
ارتباط با حاکمان بعد از تفوق علمی بوده است؛ همه مناصب، آنچه را که از ارتباط با حکام بوده یا پذیرش احکام و پذیرش منصب از حاکمان را قبول کرده است. در اصفهان در کنار علامه مجلسی، علامه مجلسی را بهعنوان مرجع مردم اصفهان پذیرفته و خودش را نه مطرح کرده و نه عهدهدار مسئولیتی، تنها عهدهدار تدریس بوده است. ولی بعد از آنکه وارد خوزستان شد، این خلأ را احساس کرده و به خاطر پوشش خلأ، مناصب را بهعهده میگیرد. به تمام معنا میتوانیم بگوییم، سید از مصادیق «ان الذین آمنوا ثم استقاموا فلا خوفٌ علیهم و لا هم …
توضیحات بیشتر »مبانی و الگوهای فقهی مواجهه با بدپوششی در سیره سیاسی و فرهنگی معصومین(ع)
مروری بر سیره معصومین(ع) درباره نحوه مواجهه ایشان با پدیده بدپوششی، بیانگر چند نکته اساسی است. اینکه ائمه معصوم(ع) بر خلاف پندار برخی، نسبت به این پدیده بیتوجه نبوده، از طرق گوناگونی با این معضل دینی و اجتماعی به مقابله برخاستهاند. همچنین نوع مواجهه معصومین(ع) با این پدیده در دو ساحت و دو قالب «نرم» و «سخت» و به تعبیر دیگر «حقوقی» و «فرهنگی» و به تعبیر سوم «ایجابی» «سلبی» بوده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین شماره دوفصلنامه گفتمان فقه حکومتی (پاییز و زمستان ۱۳۹۷)، از سوی موسسه معارف و اندیشه تمدنی اسلام، با رویکرد علمی-پژوهشی، با هفت مقاله …
توضیحات بیشتر »مشخص نبودنِ ماهیت مخدرات، موجب شده فقها حکم آن را از باب تعزیر بدانند نه حد/ تعریف ماده مخدر روشن نیست!
مشکل اساسی ما در فقه مخدرات همین است که نمیتوانیم به نقطه عطفی برسیم که موضوعشناسی و مفهوم شناسی را عمیقاً درک کنیم و بر اساس همان حکم کنیم. به همین جهت هم است که این مسئله را در حوزه تعزیرات میبرند نه حدود. خیلی از فقها تلاش میکنند که این را در بحث حدود نیاورند و جدا بکنند. فکر میکنم بیوجه نبود که ما ابهامهایی در مفهوم مخدرات داشتیم. البته دغدغههای استنادی اهلسنت کمتر از شیعه است. اختصاصی شبکه اجتهاد: علیرغم فراگیر شدن پدیده مواد مخدر و انواع جدید آن که دسترسی آسان و آثار مخرب فراوان، از ویژگیهای …
توضیحات بیشتر »بحث اهدای عضو، احساسی و عاطفی نیست/ انسان مالک اعضای بدنش نیست، ولی علقهای با آنها دارد/ برای پیوند عضو، نیازی به اذن از اولیا نیست!
وقتی شخصی به سلمانی میرود میتواند موهای خود را پس بگیرد. الآن موهای انسان را میفروشند. پس گرفتن مو از سلمانی معنایش مالکیت نیست. یا دست و عضوی که قطع شده است را فرد میتواند بگیرد و نمیتواند بگوید این میته است و تو مالک میته نمیشوی. هر عضوی از انسان که جدا میشود تعلق آن یا به اولویت یا اختصاص است. بههرحال، عرفا بین اعضا و شخص علقهای وجود دارد؛ اسم آن را هرچه میخواهید بگذارید. اختصاصی شبکه اجتهاد: اهدای عضو، چند دههای است که در کشورهای مختلف انجام میشود و از همان ایام نیز در فقه شیعی مطرح …
توضیحات بیشتر »اگر میراث فرهنگی حفظ نشود، اختلال نظام پدید میآید/ میراث فرهنگی، انفال و ملک عمومی است/ حکم به لزوم حفظ میراث فرهنگی، نیازمند نص خاص نیست!
ما اساساً نیازی به حکم شرعی نداریم بلکه ضرورت عقلائی ما را بس است. حال اگر اصرار بکنیم بر اثبات حکم شرعی میتوان به قاعده ملازمه و یا اختلال نظام تمسک جست. در مثل رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، دلیل شرعی خاصی وجود ندارد. اینکه مرحوم امام میفرمایند «تخلف حرام است» دلیلش چیست؟ همان اختلال نظام و حرج و مرج است. در میراث فرهنگی نیز چنین است و نبود آن اختلال نظام اقتصادی را به دنبال میآورد. اختصاصی شبکه اجتهاد: میراث فرهنگی، یکی از بخشهای مغفول فقه اسلامی است که مباحث جالب و منحصربه فردی در خود دارد؛ مباحثی از …
توضیحات بیشتر »