قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / بایگانی برچسب: انتخاب سردبیر (صفحه 57)

بایگانی برچسب: انتخاب سردبیر

فقها در بازاریابی شبکه‌ای به صورت دقیق نظرشان را ابراز نکرده‌اند/ می‌شود بازاریابی شبکه‌ای را به‌گونه‌ای طراحی کرد که مخالفتی با شرع نداشته باشد/ شروط شش‌گانه سلامت فعالیت در بازاریابی شبکه‌ای

فقها در بازاریابی شبکه‌ای به صورت دقیق نظرشان را ابراز نکرده‌اند/ می‌شود بازاریابی شبکه‌ای را به‌گونه‌ای طراحی کرد که مخالفتی با شرع نداشته باشد/ شروط شش‌گانه سلامت فعالیت در بازاریابی شبکه‌ای

بازاریابی شبکه‌ای می‌تواند به عنوان موضوع حکم شرعی قرار بگیرد. نظر فقها در مورد بازاریابی شبکه‌ای به صورت بیان یک‌سری شروط، ارائه شده است و به صورت دقیق نظر خودشان را ابراز نکرده‌اند؛ مثلا می‌گویند اگر عقلا به آن رغبت دارند، اگر مفسده‌ای ندارد و اگر … . بعضی از مراجع هم مثل آیت‌الله سیستانی، فعالیت در بازاریابی شبکه‌ای را بنا بر احتیاط واجب حرام می‌دانند. اختصاصی شبکه اجتهاد: نوزدهمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی «اقتصادنا» در قالب همایشی با عنوان «نقد و بررسی فقهی بازاریابی شبکه‌ای» با حضور و ارائۀ سه تن از صاحب‌نظران این حوزه، حجت‌الاسلام جواد عبادی، …

توضیحات بیشتر »

فضای سیاسی اجتماعی باید طلبکار از حوزه‌های علمیه در مسائل مستحدثه باشد/ نمی‌توان با اصول محدود زمان شیخ مفید و طوسی به سراغ فقه معاصر رفت/ توانایی فقه شیعه در پاسخگویی مسائل مستحدثه نمایان شود

فضای سیاسی اجتماعی باید طلبکار از حوزه‌های علمیه در مسائل مستحدثه باشد/ نمی‌توان با اصول محدود زمان شیخ مفید و طوسی به سراغ فقه معاصر رفت/ توانایی فقه شیعه در پاسخگویی مسائل مستحدثه نمایان شود

امروز در حکومت اسلامی بر مدار فقه اهل‌بیت، تنها جایی که‌‌ می‌تواند تأمین کننده در پاسخگویی به مسائل مستحدثه، روز و نوپیدای جامعه اسلامی باشد، درس‌های خارج حوزه‌های علمیه است و باید فضای سیاسی اجتماعی طلبکار از حوزه‌های علمیه در مسائل مستحدثه باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست از سلسله‌ نشست‌‌های پژوهشی «دین و سلامت» به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و با مشارکت موسسه الهادی(ع) با پیام حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی و با حضور علما، اساتید، نخبگان، مدیران، فقه‌پژوهان و طلاب حوزه علمیه مشهد در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد. در این نشست دو روزه، دو …

توضیحات بیشتر »

فقه و اخلاق در تضاد و تعارض با هم نیستند/ امروز شاهد تعارض بین اخلاق و قانون هستیم/ ساز وکار قانونگذاری ما، نه از فقه مدد می‌گیرد و نه از اخلاق

فقه و اخلاق در تضاد و تعارض با هم نیستند/ امروز شاهد تعارض بین اخلاق و قانون هستیم/ ساز وکار قانونگذاری ما، نه از فقه مدد می‌گیرد و نه از اخلاق

کسانی که در مقام قانونگذاری هستند، فقه‌شناس و فقیه نیستند. آنچه در بحث تدوین قانون اساسی اتفاق افتاد این بود که برای تدوین آن همه فقها حضور موثر داشتند و برهمین اساس روح قانون اساسی در همه بخش‌ها با فقه سازگار است. ولی اکنون کسانی که در کرسی مجلس به عنوان قانون‌گذار نشسته‌اند، تمام تلاش‌شان این است که آن قوانین از دیدگاه شورای نگهبان مخالف با شرع نباشد. این چالش اساسی کشور در تعاض اخلاق و قانون است. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه و اخلاق دو دانش در تعلیمات اسلامی هستند که یکی از آن‌ها به‌عنوان علم اخلاق، ناظر بر …

توضیحات بیشتر »

رأی شورای عالی حوزه به تشکیل دروس تخصصی خارج/ معتقد به دروس آزاد هستیم

رأی شورای عالی حوزه به تشکیل دروس تخصصی خارج/ معتقد به دروس آزاد هستیم

آیت‌الله اعرافی گفت: اصول و سطوح عالی باید آزاد باشد؛ اما در کنار این مسئله نیاز به یک اشراف و هدایت داریم و مراکز تخصصی باید به این مسئله توجه داشته باشند و همچنین مراکز تخصصی باید بخش‌های مهم فقه و اصول را با مراقبت پیش ببرند تا محدوده‌های موردنیاز خوانده شود. در نظام جامع آموزشی مسئله‌ای مطرح است تحت این عنوان که ما به دنبال درس‌های خارج تخصصی برویم و در شورای عالی نیز رأی آورد و به تصویب رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، اجلاسیه اساتید مراکز تخصصی حوزه علمیه قم با عنوان «جایگاه فقاهت در علوم انسانی و …

توضیحات بیشتر »

ایازی: فقه ما متأسفانه حدیث‌گرا است/ حکمت‌نیا: اگر با ۲ دقیقه مالکیت فکری ثابت می‌شود، من با ۳ دقیقه ردّش می‌کنم!/ الهی: تحقیقات فقهی معاصر در حوزه مستحدثات در کشاکش روشمندماندن و نوگراماندن در حال رفت‌وآمد است

ایازی: فقه ما متأسفانه حدیث‌گرا است/ حکمت‌نیا: اگر با 2 دقیقه مالکیت فکری ثابت می‌شود، من با ۳ دقیقه ردّش می‌کنم!/ الهی: تحقیقات فقهی معاصر در حوزه مستحدثات در کشاکش روشمندماندن و نوگراماندن در حال رفت‌وآمد است

نشست اختتامیه مدرسه هفتم «مشق اجتهاد» (طرح ملی روشمندسازی علوم اسلامی)، با حضور فقه‌پژوهان مرکز تخصصی آخوندخراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و با سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید محمدعلی ایازی (قرآن‌پژوه و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم و تحقیقات)، حجت‌الاسلام‌والمسلمین مجتبی الهی‌خراسانی (استاد حوزۀ علمیۀ مشهد و رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی قم) و دکتر محمود حکمت‌نیا (محقق و عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) در نیمه شهریورماه برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نشست علمی، استاد ایازی، نگاه فقها به آیات و روایات ذبیحه اهل‌کتاب را به‌عنوان چالش فقه موجود مطرح کرد. همچنین …

توضیحات بیشتر »

فراخوان رهبر انقلاب برای تکمیل و ارتقای الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت در ۵۰ سال آینده

فراخوان رهبر انقلاب برای تکمیل و ارتقای پایه اسلامی الگوی پیشرفت ایران در ۵۰ سال آینده

در پی تدوین الگوی پایه‌ی اسلامی ایرانی پیشرفت که در آن، اهم مبانی و آرمان‌های پیشرفت و افق مطلوب کشور در پنج دهه‌ی آینده، ترسیم و تدابیر مؤثر برای دستیابی به آن طراحی شده است، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، دستگاه‌ها، مراکز علمی، نخبگان و صاحب‌نظران را به بررسی عمیق ابعاد مختلف سند تدوین‌شده و ارائه‌ی نظرات مشورتی جهت تکمیل و ارتقای این سند بالادستی فراخواندند. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب اسلامی، مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را موظف کردند که با مشورت مراجع مندرج در ابلاغ، نظرات و پیشنهادهای تکمیلی را دقیقاً بررسی و بهره‌برداری …

توضیحات بیشتر »

پاسخ‌‌هایتان قانع کننده نبود؛ نامه سرگشاده آیت‌الله مکارم شیرازی به رئیس قوه قضاییه

پاسخ‌‌هایتان قانع کننده نبود، نامه سرگشاده آیت‌الله مکارم شیرازی به رئیس قوه قضاییه

حرف حساب خود را رها نمی‌کنیم، پیشنهاد می‌کنم همانگونه که خود شما اشاره کرده‌اید دادستان کل کشور و دو نفر از قضات عالی رتبه که سوابق حوزوی داشته باشند تشریف بیاورند تا چهار مسئله مهم درباره مهریه در محیط عالمانه و دور از عصبانیت حل و فصل شود و چنانچه روشن شد به کاربسته شود و اگر بعضی قوانین موجود با متون اسلامی سازگار نبود از طریق مجلس شورای اسلامی اصلاح شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی صبح امروز در جلسه درس خارج فقه خود که در مسجد اعظم برگزار شد، در نامه‌ای سرگشاده به توضیحات رئیس …

توضیحات بیشتر »

ما هم از همین حوزه‌ها آمده‌ایم؛ پاسخ رئیس دستگاه قضا به اشکالات و انتقادات مراجع

ما هم از همین حوزه‌ها آمده‌ایم؛ پاسخ رئیس دستگاه قضا به اشکالات و انتقادات مراجع

از همه بزرگان می‌خواهم که برخی رویه‌ها را تغییر دهند و اگر در زمینه عملکرد دستگاه قضایی ابهامی دارند بفرمایند تا کسانی خدمتشان شرف یاب شوند و توضیح دهند اما شایسته نیست سخنانی را در سطح جامعه مطرح کنند که برای افکار عمومی ذهنیت‌هایی را پدید آورد. در حالی که ما در راستای همان اهداف عالی آن بزرگواران تلاش می‌کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در جلسه مسئولان عالی قضایی در بخشی از سخنانش به اظهارات اخیر برخی از بزرگان حوزه و مراجع تقلید پیرامون قوه قضائیه پرداخت و «زندانی کردن مردان بابت مهریه از سوی دستگاه …

توضیحات بیشتر »

ربای معاملی در عقد بیمه وجود ندارد/ در بیمه و اقسام آن مسلماً غرر وجود دارد، اما مضر به صحّت عقد نیست

فقه نظامات، توهّم یا واقعیت؟

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ محمّدجواد فاضل لنکرانی استاد باسابقه حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (علیه‌السلام) در بخش اول گفتگوی خود پیرامون «عقد بیمه» اظهار کرد: معاملات شکل‌‌های بسیار جدید پیدا کرده، و اگر فقه بخواهد توقف کند در اینکه این معاملات باید تحت یکی از عناوین رایج درآید در بسیاری از موارد مشکل پیدا می‌‌کنیم، اصلا هرچه زمان پیش می‌‌رود، معاملات جدید پیدا می‌‌شود، مثلاً معاملات بازار بورس، یا بیع زمانی نه تحت عنوان بیع است، نه اجاره، نه صلح بلکه یک معاملۀ جدید است. پس به نظر ما از ادلّه استفاده می‌‌شود برای تصحیح …

توضیحات بیشتر »

تحلیل جرم سازمان‌یافته از دریچه فقه

تحلیل جرم سازمان‌یافته از دریچه فقه

جدیدترین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصری مقدم منتشر  چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نهمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» ویژه زمستان ۹۶ دربردارنده هفت مقاله علمی: «تحلیل جرم سازمان‌یافته از دریچه فقه»، «بررسی ایقاع فضولی با مطالعه موردی طلاق فضولی»، «قاعده انگاری «لاقود لمن لا یقاد منه»»، «بررسی فقهی ـ حقوقی موجدات و مسقطات حق‌حبس در عقود معاوضی»، «ماهیت و قلمرو قاعدۀ «الزّرعُ لِلزّارعِ وَ لَو کانَ غاصِباً»»، «درنگی در قلمروی قاعده فقهی«التّعزیر …

توضیحات بیشتر »

در بیستمین اجلاسیه اساتید قم چه گذشت؟

در بیستمین اجلاسیه اساتید قم چه گذشت؟

با حضور و سخنرانی آیت‌الله مکارم شیرازی و جمعی از اساتید و مسئولین حوزه، بیستمین اجلاسیه اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با عنوان «رسالت اساتید در هدایت تربیتی و علمی» در سالن همایش مدرسه امام کاظم (ع) قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، به‌منظور تجلیل از اساتید مکرم حوزه علمیه قم، بیستمین اجلاسیه اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم با عنوان «رسالت اساتید در هدایت تربیتی و علمی» با استقبال جمع کثیری از اساتید حوزه علمیه قم در سالن همایش مدرسه امام کاظم(ع) برگزار شد. بر اساس این گزارش: در این اجلاسیه که تعدادی …

توضیحات بیشتر »

فقها برای اجرایی کردن نظریات فقهی، ساختار ارایه دهند/ سه‌گانه حکم شرعی، راهبرد و ساختار

فقها برای اجرایی کردن نظریات فقهی، ساختار ارایه دهند/ سه‌گانه حکم شرعی، راهبرد و ساختار

اختصاصی شبکه اجتهاد: عبدالحسین خسروپناه استاد و پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در بخش اول گفتگوی خود به تشریح دیدگاه‌های خود درباره «فقه اجتماعی» و برخی مسائل روز جامعه پرداخت. او با تأکید بر اینکه فقه باید و حتماً با توجه به مسائلی که مبتلا‌به جامعه است ساختارمند شود، گفته است: امروزه علوم انسانی در جامعه ما رشد کرده، پس باید فقه اقتصاد، فقه تربیت، فقه سیاست، فقه امنیت، فقه دفاع و … را داشته باشیم و با همین میراث فقهی هم باید یک نظام اجتماعی ساخته و تدوین شود. حوزه‌های علمیه باید به …

توضیحات بیشتر »

تجزی در اجتهاد معنا ندارد/ درس خارج برای تربیت افراد جهت استنباط احکام است/ درس‌های خارج را تخطئه نکنید

تجزی در اجتهاد معنا ندارد/ درس خارج برای تربیت افراد جهت استنباط احكام است/ درس‌های خارج را تخطئه نكنید

در بحث اجتهاد و تقلید گفتیم معیار اعلمیت، اقواییت در استنباط است؛ حتی طبق این نظریه ما به تجزی در اجتهاد قائل نیستیم چون تجزی در اجتهاد معنا ندارد؛ این آقا یا قوه استنباط دارد یا ندارد؛ اگر قوه استنباط دارد در هر کتابی وارد بشود همین است؛ بله تجزیه در فعلیت اجتهاد است؛ کسی در کتاب حج کار کرده است و در مکاسب کار نکرده است؛ این فعلیت است اما تجزی در اجتهاد که قوه استنباط در این کتاب داشته باشد و در آن کتاب نداشته باشد اصل این حرف غلط است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سید محمدجواد …

توضیحات بیشتر »

بررسی «مالکیت فضای محاذی زمین و احکام بهره‌برداری از آن» در قالب کتاب

بررسی «مالکیت فضای محاذی زمین و احکام بهره‌برداری از آن» در قالب کتاب

برج‌های سربه‌فلک‌کشیده در شهر‌های مختلف جهان معاصر بخشی از نمایش صنعت و فناوری‌های پیشرفته امروزی در ساخت‌وساز است. اینکه مالکیت فضای بالای هر زمینی به ‌صورت نامحدود و تا هر کجا صنعت ساخت‌وساز، برای بهره‌برداری امکان‌پذیر سازد، تابع مالکیت اصل زمین است یا نه، دغدغه و چالشی پیش ‌روی فقها و حقوقدانان است. این تحقیق برآن است تا فضای محاذی زمین را با توجه به جایگاه موجود آن، مورد پژوهش قرار دهد و موضوعاتی همچون، مالکیت فضا، حدود مالکیت و احکام بهره وری از آن را بررسی نماید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «مالکیت فضای محاذی زمین و احکام بهره …

توضیحات بیشتر »

انتشار نمایه فهرست اولیه دروس خارج فقه و اصول سال تحصیلی ۹۸-۹۷ + جستجوی زنده

انتشار نمایه فهرست اولیه دروس خارج فقه و اصول سال تحصیلی ۹۸-۹۷ + جستجوی زنده

فهرست اولیه دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه سراسر کشور در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ با قابلیت جستجوی پیشرفته اطلاعات بر اساس استان، شهر، نام استاد، ماده درسی، مبحث درس، زمان و مکان جغرافیایی بر روی «شبکه اجتهاد» قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این فهرست که در حال بروز رسانی ‌است، شامل دروس خارج فقه و اصول حوزه‌های علمیه قم و مشهد بوده و قابلیت جستجوی زنده اطلاعات بر اساس، حوزه علمیه (استان و شهر)، نام استاد، ماده درسی، مبحث، مکان و زمان را دارد. در روزهای آتی این فهرست تکمیل خواهد شد و دروس دیگر شهرهای کشور و …

توضیحات بیشتر »

اتمام حجت صاحب‌نظران اقتصاد اسلامی/ ۱۳ اشکال اساسی طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران»

اتمام حجت صاحب‌نظران اقتصاد اسلامی/ 13 اشکال اساسی طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران»

گروهی از خبرگان حوزوی و دانشگاهی متخصص در اقتصاد اسلامی تشکیل شده و از سویی به طور دقیق ریشه‌ها و علل عدم موفقیت اجرای قانون عملیات بانکداری بدون ربا در سی و چهار سال گذشته را بررسی کنند و از جانب دیگر در مورد قابلیت طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» برای اصلاح و رفع ناکارآمدی قانون فعلی بانکداری، ارزیابی و داوری درستی را صورت دهند و نتایج آن به مجلس شورای اسلامی جهت اصلاح طرح منعکس گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، ۲۲ نفر از صاحب‌نظران حوزوی و دانشگاهی اقتصاد اسلامی با صدور بیانیه‌ای، خطاب به نمایندگان مجلس شورای …

توضیحات بیشتر »

برای تصحیح معاملات نیاز به امضای شارع نیست/ لزوم توسعه دایره صحت معاملات

پاسخ استاد فاضل لنکرانی به نسبت‌های ناروا به فقه امروز

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ محمّدجواد فاضل لنکرانی استاد باسابقه حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (علیه‌السلام) طی گفتگویی پیرامون «عقد بیمه» اظهار می‌کند: اکنون معاملات شکل‌‌های بسیار جدید پیدا کرده، و اگر فقه بخواهد توقف کند در اینکه این معاملات باید تحت یکی از عناوین رایج درآید در بسیاری از موارد مشکل پیدا می‌‌کنیم، اصلا هرچه زمان پیش می‌‌رود، معاملات جدید پیدا می‌‌شود، مثلاً معاملات بازار بورس، یا بیع زمانی نه تحت عنوان بیع است، نه اجاره، نه صلح بلکه یک معاملۀ جدید است. پس به نظر ما از ادلّه استفاده می‌‌شود برای تصحیح معاملات نیاز …

توضیحات بیشتر »

«جهاد ابتدایی در قرآن کریم»، ردیه‌ای بر نگرش منکران مشروعیت جهاد ابتدایی

«جهاد ابتدایی در قرآن کریم»، ردیه‌ای بر نگرش منکران مشروعیت جهاد ابتدایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث جهاد ابتدایی در ۱۵۰ ساله اخیر تا حدودی دغدغه روشنفکران مسلمان و کسانی که بینش اصلاح‌گرانه داشته‌اند بوده، زیرا این مسئله در موارد متعدد سبب اعتراض به فقه اسلامی و ایجاد شبهه شده است؛ بسیاری از علما و اندیشمندان شیعه و سنی و برخی از اساتید و پژوهشگران دانشگاهی و حتی فعالان عرصه‌های سیاسی و اجتماعی چه عالمانه و چه مغرضانه، با رویکردهای مختلف به اضلاع چندگانه این موضوع پرداخته‌اند؛ با شروع فتنه داعش در عراق و سوریه به‌عنوان یک گروه ستیزه‌جوی جهادگرای سَلَفی در سال ۲۰۱۴ میلادی، این بحث‌ها در جهان اسلام شکل جدی‌تری به خود …

توضیحات بیشتر »

مطالعۀ تحلیلی سیر پژوهش‌های غربی در حدیث امامیه

رویكرد حدیثی تقریب گرایانه مغنیه در الكاشف

در هریک از اداور تاریخی، نقاطی بر پدیداری رویکردی نو در آن دوره وجود دارد. این نقاط مهم تاریخی، سرآغاز هر دوره به شمار می‌آیند و گاه با برآمدن یک پژوهش، گاه با ظهور یک خاورشناس و گاه با رخ دادن یک رویداد نقطه‌یابی می‌شوند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نوزدههمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «حدیث پژوهی» به صاحب امتیازی دانشگاه کاشان، مدیر مسئولی محسن قاسم پور و سردبیری سیدرضا مودب چاپ و در ۳۰۰ صفحه منتشر شد. این شماره حاوی مقالاتی چون: «واکاوی جایگاه ارزیابی متن روایات سبب نزول در میان روش‌های مرسوم» به قلم محمدجمال‌الدین خوش‌خاضع و سیدکاظم …

توضیحات بیشتر »

سلوک علمای سلف باید «معیار عزاداری» باشد

سلوک علمای سلف باید «معیار عزاداری» باشد

اختصاصی شبکه اجتهاد: شعایر دینی و به‌خصوص شعایر حسینی، از موضوعاتی است که کمتر به‌صورت فقهی و دقیق، مورد بررسی قرار گرفته است. به همبن جهت، حجت‌الاسلام حسن قیومی از اساتید حوزه علمیه و دانشگاه قم، در گفتگوی اختصاصی با «شبکه اجتهاد»، به بررسی فقهی مسئله شعائر دینی پرداخت. او در این گفتگو، به زوایای کمتر پرداخته‌شده‌ای از این موضوع مهم پرداخت.

توضیحات بیشتر »

توهین به شعائر حسینی، بی‌تردید حرام است/ تفاوتی میان ابزار توهین وجود ندارد

مقابله با شایعه‌سازان و بازیگران سیاسی، ضرورت بیشتری دارد تا تعطیلی اماکن/ کتمان تابع مصالح است اما نباید به افکار عمومی دروغ گفت/ فیلترینگ، مسئله را حل نمی‌کند

اختصاصی شبکه اجتهاد: توهین به عزاداری و شعائر حسینی بی‌تردید حرام است. در این حرمت تفاوتی میان ابزار توهین وجود ندارد. البته توهین به مجالس عزا به‌تنهایی سبب ارتداد نمی‌گردد؛ اما اگر به انکار ضروری دین بازگشت نماید، ارتداد محقق می‌شود

توضیحات بیشتر »

مبنای معاملات در زندگی اجتماعی از باب حمل بر صحت است/ عقد سفهی اصلاً اشکال ندارد/ شرط بندی‌ها در فوتبال‌ اگر مبنای علمی داشته باشد صحیح است

مبنای معاملات در زندگی اجتماعی از باب حمل بر صحت است/ عقد سفهی اصلاً اشکال ندارد/ شرط بندی‌ها در فوتبال‌ اگر مبنای علمی داشته باشد صحیح است

اختصاصی شبکه اجتهاد: اینکه اصل عقد بیمه، یا بیمه‌های موجود، وضعاً و تکلیفاً دارای چه حکمی هستند موضوع گفتگویی است که با آیت‌الله محمدعلی گرامی قمی انجام دادیم. این استاد عالی‌رتبه حوزه علمیّه قم معتقد است اصل و انحاء موجود عقد جدید بیمه دارای هیچ‌گونه اشکال شرعی نمی‌باشند، امّا در مقایسه با بعضی بیمه‌های اصیل شرعی نظیر بیمۀ عاقله یا بیمه‌های تعاونی مرجوح بوده و لذا در موارد مشابه، تبدیل آن‌ها به بیمه‌های اصیل شرعی أولی و بعضاً الزامی است. لزوم مداخله تعزیرات به نفع بیمه شوندگان در موارد گزاف بودن عوض، یا عدم ردّ بایستۀ معوّض، از دیگر مباحث …

توضیحات بیشتر »

حقوق شهرنشینی، مبانی فقهی و ظرفیت‌های حقوقی

حقوق شهرنشینی، مبانی فقهی و ظرفیت‌های حقوقی

در دارالاسلام، دارالاسلام‌تر نداریم که مثلاً شهرها در دارالاسلام به دارالاسلام مذهبی و غیرمذهبی تقسیم شوند. فکر می‌کنیم شهر مذهبی هنجارهای خاصی از لحاظ فقهی دارد! اما چنین نیست و در دارالاسلام، مشهد مانند تهران است و این دو شهر فرقی در فقه باهم ندارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین همایش منشور حقوق شهرنشینی با موضوع «حقوق شهرنشینی، مبانی فقهی و ظرفیت‌های حقوقی» با حضور و سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رحیم نوبهار استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی، دکتر حسین سیمایی صراف معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم، سید محمد قاری سیدفاطمی استاد دانشگاه شهید بهشتی، تهمورث بشیریه مدیر عامل …

توضیحات بیشتر »

بایسته‌های مکتب «نص گرایی» و چالش‌های آن در حل مسائل فقه شهر

بایسته‌های مکتب «نص گرایی» و چالش‌های آن در حل مسائل فقه شهر

حجت‌الاسلام درّی، «تعارض با کرامت انسانی»، «ناکارآمدی در عمل»، «تضییع حقوق مردم» و «ترویج بی‌اخلاقی در جامعه» را چهار چالش‌های مهم رویکرد نص گرایی در حل مسائل فقه شهر دانست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نهمین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشینی در قالب کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی «چالش‌های پیش روی مکتب “نص گرایی” در حل مسائل فقه شهر»، به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، با حضور اساتید و فضلای حوزه علمیه مشهد نیمه شهریور ۹۷ در محل اتاق جلسات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام مصطفی درّی پژوهشگر عرصه …

توضیحات بیشتر »

طالقانی حد فاصل اندیشه سیاسی مکتب نجف و قم

طالقانی حد فاصلِ اندیشه سیاسی مکتب نجف و قم

این پژوهش ضمن تشریح مکتب نجف و مکتب قم در مقام دو مکتب مهم و تأثیرگذار در تاریخ حوزه‌های علمیه، مبانی اندیشه سیاسی آیت‌الله سید محمود طالقانی به‌تفصیل بررسی کرده و در نهایت نتیجه‌گیری می‌کند که وی حد واسط این دو مکتب به حساب می‌آید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اندیشه‌‌های آیت‌الله سید محمود طالقانی در مقام یکی از فقهایی که در عصر حاضر در حوزه اندیشه سیاسی اسلام تأملات و نظریات متعددی داشته است، تاکنون کمتر بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. شاگردی او در محضر میرزای نائینی و زمینه فکری لازم برای دریافت اصول و قواعد حاکم بر …

توضیحات بیشتر »

اگر در این زمان محقق حلی بود، «ساختار جدید فقه» را ارائه می‌کرد/ با بهره از میراث فقهی «نظام اجتماعی» ساخته و تدوین شود

فقها برای اجرایی کردن نظریات فقهی، ساختار ارایه دهند/ سه‌گانه حکم شرعی، راهبرد و ساختار

ما نباید به ساختار تصلب داشته باشیم. با توجه به مسائلی که مبتلا‌به جامعه است، فقه باید ساختارمند شود. امروزه علوم انسانی در جامعه ما رشد کرده، پس باید فقه اقتصاد، فقه تربیت، فقه سیاست، فقه امنیت، فقه دفاع و … را داشته باشیم و با همین میراث فقهی هم باید یک نظام اجتماعی ساخته و تدوین شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: عبدالحسین خسروپناه استاد و پژوهشگر فلسفه دین و رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در گفتگویی، به تشریح دیدگاه‌های خود درباره «فقه اجتماعی» و برخی مسائل روز جامعه پرداخت. او معتقد است فقه باید و حتماً با توجه به …

توضیحات بیشتر »

اسلامی: اینکه تمام آیات قرآن قابلیت بهره‌گیری فقهی دارد، ریشه و اساس محکمی ندارد/ شهریاری: هیچگاه فقهای ما به فقه، اخلاقی نگاه نکرده‌اند/ غفوری: قرآن‌محوری در فقه ریشه حل بسیاری از چالش‌های فقهی معاصر است/ فقه و اخلاق را از هم جدا بدانیم درست نیست

اسلامی: اینکه تمام آیات قرآن قابلیت بهره‌گیری فقهی دارد، ریشه و اساس محکمی ندارد/ شهریاری: هیچگاه فقهای ما به فقه، اخلاقی نگاه نکرده‌اند/ غفوری: قرآن‌محوری در فقه ریشه حل بسیاری از چالش‌های فقهی معاصر است/ فقه و اخلاق را از هم جدا بدانیم درست نیست

رضا اسلامی گفت: اینکه برخی معتقد هستند که تمام آیات قرآن قابلیت بهره‌گیری فقهی دارد ریشه و اساس محکمی ندارد و هیچ مقاله و کتابی هم در این زمینه نوشته نشده است و اگر کسانی که مدعی هستند فارغ از شعار آن را بنویسند در این صورت می‌توانیم در این زمینه بحث کنیم. اما خالد غفوری با تاکید بر قرآن‌محوری در فقه گفت: گذشتن از یک آیه به آسانی به بهانه اینکه فقهای گذشته از آن بهره فقهی نبرده‌اند کار درستی نیست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتمین نشست از نشست‌های «چالش‌های فقه در دنیای معاصر» با سخنرانی حجج‌الاسلام والمسلمین رضا …

توضیحات بیشتر »

عدالت ترجمان فقهی مناسب خودش را پیدا نکرده است/ حوزه نمی‌تواند خود را کنار بکشد و باید ضرورتاً متحول شود/ پیشنهادات تحول‌خواهان حوزه خام است/ مدعیان بیشتر به آشفتگی دامن می‌زنند

عدالت ترجمان فقهی مناسب خودش را پیدا نکرده است/ حوزه نمی‌تواند خود را کنار بکشد و باید ضرورتاً متحول شود/ پیشنهادات تحول‌خواهان حوزه خام است/ مدعیان بیشتر به آشفتگی دامن می‌زنند

شبکه اجتهاد: احمد واعظی، نظریه‌پرداز و پژوهشگر و رئیس فعلی «دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم»، عضو «هیات‌علمی دانشگاه باقرالعلوم قم» و عضو «هیات‌امنای سازمان تبلیغات اسلامی» است. واعظی در سال ۱۳۵۹ پس از دریافت دیپلم ریاضی وارد تحصیلات حوزوی شد. در سال ۱۳۶۵ بعد از اتمام سطح تا اواخر دهه ۷۰ به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از سال ۱۳۸۰ به مدت دو سال در «دپارتمان شرق‌شناسی دانشگاه کمبریج» و «کالج اسلامی لندن» به تدریس پرداخته‌ است. حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی با حضور در برنامه تلوزیونی «شوکران» به پرسش‌های فضلی‌نژاد در این برنامه بر نسبت …

توضیحات بیشتر »

حکم لهو، ملاکی برای کشف احکامِ موضوعات دیگر است/ هر عمل بیهوده‌ای، لهو نیست/ لهوی حرام است که فسادآفرین باشد

اگر جوایز «برنده باش» را اسپانسر می‌دهد، مصداق قمار نیست/ برخی بازیهای فکری را مصداق «لعب» نمی‌دانند/ خروج از مصداق قمار، به معنای حلیت پول حاصل از آن مسابقه نیست

اختصاصی شبکه اجتهاد: عنوان «لهو» از عناوین سهل و ممتنع فقه شیعی است. در ابتدا به نظر می‌رسد مفهوم آن روشن است، لکن تاکنون تحقیقات زیادی در رابطه با آن صورت نگرفته است. این در حالی است که در ابواب فقهی، بسیاری از مصادیق آن ذکر می‌شود. بررسی فقهی این عنوان را با حجت‌الاسلام محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه دانش‌های وابسته به فقه پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در میان گذاشتیم. به عقیده وی، این عقیده که هر چیز نامطلوبی لهو است، نادرست است. تفسیر وی از لهو، تفسیر خاص و جدیدی است که تاکنون کمتر …

توضیحات بیشتر »

وظیفه فقه، رواج شادی در میان مردم نیست/ نمی‌توان تفریح را همواره مصداق لهو و لعب دانست

اختصاصی شبکه اجتهاد: تفریح در جوامع مذهبی، معمولاً به‌عنوان امری مذموم شمرده می‌شود. بسیاری از متدینان، تفریح را مصداق لهو، لعب و یا لغو می‌دانند. این مطلب را با حجت‌الاسلام محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در میان گذاشتیم. او معتقد است لغو به‌کلی حرام نیست و لهو و لعب نیز تنها در بعضی مصادیق، مشمول ادله حرمت می‌باشند؛ بنابراین نمی‌توان تفریح را همواره مصداق این عناوین دانسته و به این بهانه، حکم به مذموم بودن آن داد. قائینی همچنین معتقد است رواج شادی در میان مردم وظیفه فقه نیست و متخصصان امر و افراد کارشناس‌، باید مصادیق و موارد تطبیق شادی در جامعه را تبیین کنند. آنچه در اسلام اهمیت دارد، رفع مشکلات و ایجاد دل‌خوشی و شادمانی قلبی در جامعه است. اجتهاد: اساساً تهافت‌های لهو و لغو و لعب به لحاظ مفهومی چیست؟ قائینی: لعب در خصوص بازی و لغو، به معنای کار بیهوده است؛ بنابراین بازی بیهوده نیست. تفاوت بین لعب و لغو، تفاوت بیّنی است. لغو یعنی کار بی‌خاصیت و بیهوده، ولی لعب و بازی یک عنوان عقلایی برای تفریح و استراحت است و مفهوماً با کار لغو و بیهوده یکسان نیست. البته بازی دو نوع است؛ بازی‌ مشروع و بازی نامشروع مانند انواع قمار. لهو به معنای کاری است که انسان را از امور مهمه بازداشته و او را سرگرم کند. عنوان لهو همیشه بر لعب منطبق نیست. ممکن است بعضی از انواع بازی‌ و لعب‌، لهو هم باشد مانند قمار اما تلازمی بین لعب و لهو نیست. در حقیقت لهو عنوانی است که ممکن است گاهی با بازی و لعب انطباق داشته باشد اما همیشه ملازم آن نیست. لهو، امر سرگرم‌کننده‌ای است که انسان را از امور مهمه منصرف و غافل می‌کند. در برخی از متون‌ آمده است که «کل ما تلهی عن ذکر الله»؛ آن‌که انسان را از یاد خدا سرگرم و منصرف کند (فهو میسر). پس میسر یا قمار، نوعی لعب و سرگرمی است که انسان را از یاد خدا و امور مهمه غافل می‌کند. اجتهاد: حکم فقهی این عناوین چیست؟ قائینی: لعب بر دو نوع است؛ مباح و ممنوع. لغو به معنی کار بیهوده بوده و حکمی ندارد؛ زیرا بر کار بی‌ارزش، اثری مترتب نمی‌شود و فی حد نفسه، منعی ندارد. لهو به معنای کار بیهوده و همان لغو است و طبق نظر فقها، ملازم با منع نیست. گاهی لهو، اموری است که انسان را سرگرم کرده و از امور عامه مانند یاد خدا منصرف می‌کند، به‌نحوی‌که انسان در حال اشتغال به آن امور ازخودبی‌خود می‌شود، که در این صورت ممنوع است. لهو در متون فقهی، بر غنا اطلاق شده و لذا لهو به این معنا امر حرامی است. اجتهاد: بایسته‌های تفریح مشروع چیست؟ قائینی: اگر منظور از تفریح، لعب است، درصورتی‌که با عناوین حرام انطباق نداشته باشد، مشروع و در غیر این صورت، نامشروع خواهد بود. اگر تفریح، لهو یا لعب ممنوع مثل قمار نباشد، منعی نخواهد داشت. اجتهاد: با توجه به اینکه عمده تفریحات ما تلهی عن ذکر الله است و در مجالس دعا و مناجات نیست، پس مصداق لهو خواهد شد؟ قائینی: همان‌طور که گفتم، معنای لهو این نیست که انسان ذکر خدا نگوید. لهو یعنی انسان به‌گونه‌ای از یاد خدا غافل شود که دیگر متوجه حریم الهی از واجبات و محرمات نباشد. غافل شدن از یاد خدا یعنی فرد آن‌قدر سرگرم بازی است که اگر واجبی ترک شود یا مرتکب حرامی‌ شود، اهمیت نمی‌دهد. لهو، عملی است که انسان را از یاد خدا منصرف کند، به‌گونه‌ای که در اقدام بر گناه، هیچ رادع و مانعی نداشته باشد. به همین دلیل، مصادیق لهو، خیلی محدود است. لهو با لغو که کار بیهوده است و با لعب که بازی است، تفاوت دارد. عده‌ای می‌گویند چرخاندن تسبیح، نوعی لهو است که برداشت نادرستی است؛ زیرا گرداندن تسبیح، لعب یا لغو است. اجتهاد: طبق فرمایش شما، اگر فردی فوتبال بازی کند، باید در حین بازی کردن به یاد خدا باشد و اگر به یاد خدا نباشد، مرتکب حرام شده است؟ قائینی: به یاد خدا بودن به این معنا نیست که ذکر بگوید و دعا کند، بلکه به این معناست که اگر فرد در حین بازی، متوجه شد که وقت نماز می‌گذرد، بازی‌ را قطع کرده و نماز بخواند. اجتهاد: اگر فرد کلاً تارک‌الصلاه باشد، فوتبالش چه حکمی دارد؟ فرض کنید که می‌داند نماز واجب است و فوتبال سبب قضای آن می‌شود؟ قائینی: ممکن است فرد نماز نخواند، ولی متوجه باشد که اگر نماز در معرض قضا و فوت است، باید بازی را رها کند. در این صورت، فوتبال، او را از امور مهمه مثل واجبات و محرمات غافل نکرده است. معیار در لهو، ازخودبی‌خود شدن به نحوی است که ارتکاب حرام یا انجام واجبات، برای فرد مهم نباشد. به همین دلیل لهو بر غنا منطبق شده است؛ چون در غنا، حالت ازخودبی‌خود شدن وجود دارد. اجتهاد: ممکن است شخصی قمارباز و مؤمن باشد و قمار را برای خواندن نماز رها کند و مدام در یاد خدا باشد، با این هدف که در قمار شانس بیاورد. این دیگر لهو نخواهد بود؟ قائینی: قمار نوعی لعب است و لعب با لهو تفاوت دارد. ممکن است لعب موجب لهو شود اما همیشه ملازم با لهو نیست. اگر در بازی قمار به‌گونه‌ای ازخودبی‌خود شود که دیگر چیزی را احساس نکند، مرتکب لهو شده است. اجتهاد: اگر ازخودبی‌خود نشود، حرام نیست؟ قائینی: قمار حرام است؛ چون از موارد لعب نامشروع است، ولی از مصادیق لهو نیست. اجتهاد: آیا لهوی دانستن امثال صید در روایات، به دلیل مقارنات خاص همراه با صید بوده است یا نه؟ آیا با تنقیح مناط می‌توانیم تفریحاتی مثل تماشای فوتبال را حرام بدانیم؟ قائینی: صید لهوی با لهوی که ما به کار می‌بریم، متفاوت است. صید لهوی یعنی این‌که فرد خود را با صید سرگرم می‌کند و لذا فقها معتقدند سفر به‌قصد صید لهوی حرام نیست، ولی نماز را باید کامل بخواند. لهو محرّم با صید لهوی فرق دارد و هر چیزی که انسان خود را با آن سرگرم کند، لهو به‌حساب نمی‌آید. اجتهاد: دلیل اینکه صید لهوی موجب قصر صلاه است، چیست؟ قائینی: نص خاص است. اجتهاد: نص خاص باید خصوصیتی داشته باشد؟ قائینی: در شریعت، صید برای خوش‌گذرانی ممنوع است. ممکن است یک امر مباح، ممنوع باشد یا نباشد. سفر برای صید لهوی در عین مباح بودن ممکن است موجب تمام بودن نماز باشد. اجتهاد: آیا ممکن است از باب اینکه حیوانات را می‌کشتند و در بیابان رها می‌کردند و کشتن حیوان بی‌گناه و اسراف در کشتن آن‌ها، قطعاً فرد را از یاد خدا غافل می‌کرده، ممنوع شده باشد؟ قائینی: کشتن بدون دلیل حیوانات، اسراف است و با لهو و غافل شدن از یاد خدا فرق دارد. هر کار حرامی به معنای غافل شدن از یاد خدا نیست. ممکن است فرد مرتکب حرام شود، ولی بداند که عمل حرام انجام می‌دهد. در این صورت فقط مرتکب فعل حرام شده و لهو انجام نداده است. وقتی می‌گویند صید لهوی، منظور این است که عنوان حرام قطعی بر آن منطبق نیست، درحالی‌که اگر اسراف و تبذیر بود، حرام اعلام می‌شد. اجتهاد: فرد در صید چه‌کاری می‌کند که صیدش لهوی می‌شود؟ قائینی: صیدی که برای امرار معاش انجام نشود و هدف از آن خوش‌گذرانی است، صید لهوی نامیده می‌شود. اجتهاد: این موضوع قطعاً حرام است، چون اسراف است، اسراف هم لهو است. قائینی: ممکن است فرد، حیوانی را برای خوش‌گذرانی صید کرده و رها کند، ولی بداند که افراد دیگری از صید او استفاده می‌کنند. در این صورت، عنوان اسراف بر آن منطبق نیست. اجتهاد: آیا می‌توان گفت وجود مفاهیم مذمومی همچون لعب، لهو و لغو در قرائت فعلی از شریعت، یکی از علل کمرنگ بودن و به رسمیت شناخته نشدن شادی در جوامع اسلامی است؟ قائینی: اطلاق عنوان کشورهای افسرده، مبتنی بر پارامترهایی است که من با آن‌ها موافق نیستم. در حال حاضر، شاد یا افسرده بودن مردم، با موازین غیربومی سنجیده می‌شود. ممکن است در برخی کشورها، شادی و نشاط در خوش‌گذرانی‌های خاصی نمود پیدا کند و به‌طور مثال؛ خوانندگی، خوردن مشروبات الکلی و می‌گساری ملاک شاد بودن مردم باشد. برای بررسی شادی و نشاط در میان مردم، نباید پارامترهای کشورهای غربی را در کشور‌های اسلامی پیاده کرد. در یک کشور اسلامی، شادی و نشاطی که از حضور در مجالس عبادت، شب‌های احیا و مجالس دعا حاصل می‌شود، به‌مراتب بهتر از شادی ناشی از می‌گساری است؛ بنابراین معیار شادی در بین کشورها و حتی در ادیان و اعتقادات گوناگون، متفاوت است. با توجه به تفاوت سبک زندگی و اعتقادات مردم در کشورهای مختلف، باید امور همگانی را معیار قرار داد. به‌طور مثال؛ اگر نتیجه افسردگی، خودکشی است، باید میزان خودکشی در کشورهای مختلف را معیار قرار داد. معیار شادی فقط کف و سوت زدن و پای‌کوبی و هرزگی نیست. میزان باید امور مشترکی باشد که موردقبول همه هست، مثل نتایج مترتب بر افسردگی که خودکشی به‌عنوان نمونه ذکر شد. من این ادعا را که عراق اولین کشور غم‌زده و افسرده دنیاست، قبول ندارم. البته مصیبت‌های مردم عراق کم نیست اما لذت و شادی که مردم عراق در پذیرایی از زائران و در شعیره و پیاده‌روی برای زیارت حضرت ابی‌عبدالله در اربعین دارند، قابل‌مقایسه با رضایت‌مندی‌هایی بیهوده مردم در بعضی از کشورها نیست. اجتهاد: آیا کمرنگ بودن شادی و تفریح را در کشور تائید می‌کنید؟ قائینی: نه قبول ندارم. به نظر من، شادی مردم با شرکت در مجالس احیا شب‌های ماه رمضان یا روزه گرفتن ایجاد می‌شود. همان‌طور که در روایات آمده است: «للصائم فرحتان، فرحه فی الافطار و فرحه عند اللقاء». ممکن است انجام این مناسک زحمت داشته باشد، ولی هر زحمتی به معنای غم و غصه نیست و گاهی سختی‌ها با شادی‌ عجین هستند. معتقدم لذتی که فرد در ماه مبارک رمضان کسب می‌کند و رضایت‌مندی که از انجام عبادات و روزه گرفتن به دست می‌آورد، بالاتر از لذت یک قمارباز و یا حتی یک بازیکن فوتبال است. در نتیجه، مردم کشور ما شادتر از بسیاری از کشورهای غربی هستند. اجتهاد: در عرف جامعه، مردم برای شادی و تفریح، قرآن به سر نمی‌گیرند، بلکه به فضای سبز می‌روند و به بازی می‌پردازند؟ قائینی: بازی بحث دیگری است. اگر مردم تمام اوقات خود را به بازی بپردازند و در مجالس عبادت و ذکر حضور نیابند، خشنودی‌ کمتری دارند. شاهد مدعای من هم این است که علیرغم اینکه حضور در مجالس ذکر سیدالشهدا، مستحب بوده و الزامی نیست، مردم در این مجالس حضور پررنگ‌تری دارند تا در میادین فوتبال. حضور پرشور و میلیونی مردم در عزاداری امام حسین و شب‌های احیا، نشان‌دهنده خشنودی و نشاط آنان است؛ بنابراین برای بررسی درست میزان شادی در کشور، باید نگاه خود را تغییر داده و با معیارهای بومی و اسلامی به موضوع بپردازیم. اجتهاد: فقه برای رواج شادی در جامعه چه راهکاری را پیشنهاد می‌دهد؟ قائینی: وظیفه فقه، تنها تعیین و بیان پارامترهای امور مشروع و تشخیص آن‌ها از موارد نامشروع است و نحوه گسترش شادی در میان مردم بر عهده فقه نیست. البته با اینکه فقه در مقام رواج نشاط در جامعه نیست، توصیف‌هایی در این زمینه دارد. به‌طور مثال، روایت می‌گوید: «المؤمن حزنه فی قلبه و بشره فی وجهه». اسلام نه تنها با شاد بودن مخالف نیست، بلکه مسلمانان را به شاد کردن دیگران و ادخال سرور بر دیگران توصیه می‌کند. از نظر شرع، قیافه انسان باید به‌گونه‌ای باشد که دیگران را مکدّر نکند. از طرفی، رفع همّ و حزن از دل دیگران و برطرف نمودن مشکلات ایشان، جزء عبادات مهم محسوب شده است. البته همان‌طور که گفتم، وظیفه فقه، رواج شادی در میان مردم نیست و متخصصان امر و افراد کارشناس‌، باید مصادیق و موارد تطبیق شادی در جامعه را تبیین کنند. به‌طور مثال، مزاح از عناوینی است که در متون اسلامی به آن اشاره‌ شده است. باید توجه داشت که سرور و شادی مردم فقط در خندیدن نیست. ممکن است فردی اندوهگین باشد، ولی برای حفظ ظاهر بخندد. آنچه در اسلام اهمیت دارد، رفع مشکلات و ایجاد دل‌خوشی و شادمانی قلبی در جامعه است. مصداق و تطبیق این موضوع هم منوط به فقه نیست و کارشناس‌ها باید مواردی را که از نظر فقه مشروع است، در جامعه پیاده کنند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: تفریح در جوامع مذهبی، معمولاً به‌عنوان امری مذموم شمرده می‌شود. بسیاری از متدینان، تفریح را مصداق لهو، لعب و یا لغو می‌دانند. این مطلب را با حجت‌الاسلام محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در میان گذاشتیم. او معتقد است لغو به‌کلی حرام نیست و لهو و لعب نیز تنها در بعضی مصادیق، مشمول ادله حرمت می‌باشند؛ بنابراین نمی‌توان تفریح را همواره مصداق این عناوین دانسته و به این بهانه، حکم به مذموم بودن آن داد.  قائینی همچنین معتقد است  رواج شادی در میان مردم وظیفه فقه نیست و متخصصان امر و افراد کارشناس‌، …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics