حجتالاسلام مصطفی دری، مدرس سطح عالی حوزه در نهمین میزگرد «مشق اجتهاد» با عنوان «چالشهای فقه در دنیای معاصر» تاکید کرد: مشکلاتی که امروز در مواجهه فقه با دنیای معاصر شاهدیم ناشی از خود فقه نیست بلکه برگرفته از رویکرد و نوع نگاه فردی و نداشتن فقه حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مصطفی درّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم در نهمین میزگرد مشق اجتهاد با عنوان «چالشهای فقه در دنیای معاصر»، با بیان اینکه دو رویکرد فردی و اجتماعی به فقه وجود داشته و دارد، گفت: رویکرد فردی به فقه در قرون گذشته مورد توجه بوده …
توضیحات بیشتر »اسلامی: اینکه تمام آیات قرآن قابلیت بهرهگیری فقهی دارد، ریشه و اساس محکمی ندارد/ شهریاری: هیچگاه فقهای ما به فقه، اخلاقی نگاه نکردهاند/ غفوری: قرآنمحوری در فقه ریشه حل بسیاری از چالشهای فقهی معاصر است/ فقه و اخلاق را از هم جدا بدانیم درست نیست
رضا اسلامی گفت: اینکه برخی معتقد هستند که تمام آیات قرآن قابلیت بهرهگیری فقهی دارد ریشه و اساس محکمی ندارد و هیچ مقاله و کتابی هم در این زمینه نوشته نشده است و اگر کسانی که مدعی هستند فارغ از شعار آن را بنویسند در این صورت میتوانیم در این زمینه بحث کنیم. اما خالد غفوری با تاکید بر قرآنمحوری در فقه گفت: گذشتن از یک آیه به آسانی به بهانه اینکه فقهای گذشته از آن بهره فقهی نبردهاند کار درستی نیست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتمین نشست از نشستهای «چالشهای فقه در دنیای معاصر» با سخنرانی حججالاسلام والمسلمین رضا …
توضیحات بیشتر »ماه رمضان و رشد اقتصادی مسلمین/ رضا اسلامی
شبکه اجتهاد: تلقی و باور عمومی مسلمین این است که ماه رمضان موجب ضعف نیروی کار و کاهش تولید است و در نتیجه موجب کسادی بازار و تجارت است و البته میگویند که موجب برکت است ولی این برکت واقعاً غیبی و خارج از نظام اسباب و مسببات است یا چیزی قابل مطالعه علمی و تجربی و مطالعه میدانی و آمارگیری است؟ دو آیه زیر در ارتباط تفسیری با هم جای توجه دارند: ۱- یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (بقره، آیه۱۸۳) ۲- وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَی ءَامَنُواْ وَاتَّقَوْاْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم …
توضیحات بیشتر »ضرورت سیستماتیک شدن و برقراری ارتباط «فقه» با «علوم انسانی»
حجت الاسلام اسلامی گفت: فقه میتواند مسائل خود را به سبک جدید ارائه دهد، یعنی سیستماتیک شدن و برقراری ارتباط فقه با علوم انسانی؛ باید پارادایم فکری سایر نقاط جهان را بدانیم.
توضیحات بیشتر »قرینهشناسی، راهی برای انضباط مباحث ظهور
پیشنهاد ما این است که بحثهای استظهارات لفظی در یک ساختار جدید بر اساس شناخت منشأ ظهور تدوین شود. قرائن و تمامی اقسام آن را بگوییم، هفت نوع تقسیم توسط فقها گفته شده است. این هفت نوع تقسیم در یک تقسیم بندی و ساختار تدوین شود و به کارکرد قرینه و میدان اثرگذاری آن نیز اشاره کنیم. شاید این سوال پیش بیاید که ارائه این تقسیم چه تأثیری در قرینهشناسی دارد؟
توضیحات بیشتر »کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی «بازنگری در ساختار علم اصول»
کرسی علمی «بازنگری در ساختار علم اصول با تأکید بر قرینه شناسی» با حضور اساتید رضا اسلامی، حسنعلی علیاکبریان، محمدعلی خادمیکوشا و علی شفیعی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد.
توضیحات بیشتر »حاکم اسلامی باید روی افکار عمومی کار کند/ مدل پارلمانی در ایران ناکارآمد است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان این که افکار عمومی در دنیای امروز بسیار مهم است، گفت: در بحث فقهی افکار عمومی یک نوع انتخابات است و گرایش مردم به صورت به سمت چیزی را نشان میدهد؛ مسأله این است که اگر حاکم کشف کند که مردم چنین فکری دارند آیا میتواند مخالفت کند و یا این که باید مطابق خواست مردم عمل کند.
توضیحات بیشتر »جزئیات دو پروژه «مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد استظهار»
«مکتب فقهی محقق اردبیلی» و «قواعد استظهار و کارآیی آن در حل مسائل مستحدثه» دو پروژه علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که قرار است در سال جدید ۹۶ اتمام و به چاپ برسد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علی اکبریان مدیر گروه فلسفه فقه و حقوق در مورد پروژه «مکتب فقهی محقق اردبیلی» توضیحاتی ارایه نمود و گفت: این تحقیق در سال ۱۳۸۶ با حجتالاسلام والمسلمین محمد علی سلطانی آغاز شد و در سال ۱۳۹۱ شورای پژوهشی درحدود ۲۲۰ صفحه در پایان کار از ایشان تحویل گرفت. ولی از آن جا که …
توضیحات بیشتر »نوسازی «علم اصول» و سه نکته/ رضا اسلامی
شبکه اجتهاد: در مورد زوائد دانش اصولفقه و تحوّل ساختاری در این دانش، چند نکته به ذهن میرسد: یک: توسعه، تورّم یا نوسازی؟ در مورد علم اصول، سه پیشنهاد را مطرح میکنیم. پیشنهاد اوّل، توسعه علم اصول است. پیشنهاد دوم، مختصر کردن علم اصول است که درست نقطه مقابل پیشنهاد اوّل میباشد. پیشنهاد سوم، نوسازی و متحول کردن علم اصول است، به این معنی که آن را منقّح و کاربردی کنیم. درجایی که لازم است توسعه داده و درجایی که لازم است مختصر کنیم، بلکه فراتر از افزایش یا کاهش کمّی، منهج اصولی و ترتیب مباحث و نحوه طرح هر …
توضیحات بیشتر »آراء شهید صدر، نظریه یا مکتب؟/ رضا اسلامی
شبکه اجتهاد: شهید صدر در مقدمه کتاب «حلقاتالاصول»، چرائی ساختار خود و سبب برتری آن بر ساختارهای دیگر و ازجمله ساختار مرحوم آخوند را مطرح میکند. مهمترین مشکل کتب رایج درسی پیش ازحلقات، این است که دانشپژوهان این عرصه را با نظریات مثل مرحوم نائینی و اصفهانی آشنا نمیسازد و در درس خارج، ناگهان با این انظار آشنا میشوند؛ درحالیکه درباره آن آموزش ندیدهاند. نکته دیگر، نداشتن ترتیب و تنظیم آموزشی است چون در مباحث، تقدیم وتأخیر نابجا پید اشده و تفریق مجتمعات و تجمیع متفرقات شده است. مکتب شهید صدر اینکه میگوییم شهید صدر صاحب مکتب است به چه …
توضیحات بیشتر »شبهه اهانت به مذهب به سبب قمهزنی
شهرت عظیمهای که در میان مراجع شیعه مبنی بر عدم جواز قمهزنی پیداشده است، خودش امری قابلبررسی است و برفرض اطلاقات و عمومات دلالتی داشت، این اعراض نشان میدهد که قمهزنی به شکل فعلی منصرف از قمهزنی جزئی و محدودی است که میرزای نائینی جایز میدانسته است. شبکه اجتهاد: در سایت دینآنلاین بحثی دیدم با عنوان «آیا عنوان وهن دین میتواند مستند حرمت باشد؟» که گزارشی از سخنرانی آقای سیدجعفر شیرازی بود که هیچ سابقه آشنایی با ایشان ندارم و برفرض آنکه گزارش، وافی به مقصود و اشتباه در ترجمه صورت نگرفته باشد، چند نکته عرض میکنم: ۱. شبهه اولاً …
توضیحات بیشتر »در اختلاف موضوعی نظر چه کسی حاکم است؟
یادداشت حاضر، نقد حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است بر مصاحبهی استاد کاظم قاضیزاده با مباحثات، دربارهی حواشی فایل صوتی منتشرشده از آیتالله منتظری بود؛ این فایل صوتی مربوط به جلسهی آیتالله منتظری با برخی مسئولین قضایی است دربارهی اعدامهای منافقین در سال ۱۳۶۷ش. شبکه اجتهاد: در برخی پایگاههای اطلاعرسانی مصاحبهای از یکی از اساتید محترم دیدم مبنی بر اینکه اختلاف میان امام خمینی و آیتالله منتظری درباره منافقین موضوعی بود. بر آنچه در این مصاحبه ارائه شده بود ایرادی ندارم؛ ولی بر ناقصبودن بحث ایرادی وارد است؛ درواقع استاد محترم نیمی از …
توضیحات بیشتر »حلقههای مفقوده در نظام سازی اسلامی
درباره مرحوم شهید صدر آنچه مورد توجه و تأمل است این که آیا میتوانیم نظرات افراد مختلف را صورتبندی کنیم و آنچه شهید صدر مکتب مینامند را تولید کنیم؟ آیا ثبوتا ممکن است که با توجه به تفاوت و بلکه تهافت مبانی و مناهج مدارس و مذاهب از مجموعه آرایی که در بستر آنها تولید شده است برآیندی صحیح پیدا کنیم؟ کسانی که از این نظر دفاع میکنند آیا میتوانند از نظرات فقهی با گرایش اشعری و فقیهی با گرایش معتزلی به برآیند واحدی برسند؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، همزمان با ایام سالگرد شهادت آیتالله سید محمدباقر صدر، همایش «علامه …
توضیحات بیشتر »شهید صدر نواندیش است نه نوگرا/ فقه نظامساز باید به سؤالات جامعه پاسخ دهد
همایش «علامه شهید صدر؛ ساخت نظامهای اسلامی و مسأله حجیت» عصر امروز، با سخنرانی حججاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد و رضا اسلامی در جمع فضلاء و طلاب در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همزمان با ایام سالگرد شهادت شهید آیتالله سید محمدباقر صدر، همایش «علامه شهید صدر؛ ساخت نظامهای اسلامی و مسأله حجیت» با حضور حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر رشاد رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مدرس خارج فقه اصول و حجتالاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیأت علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار گردید. در ابتدای این نشست، حجتالاسلام والمسلمین …
توضیحات بیشتر »کارایی قواعد استصحاب در حل مسائل مستحدثه در حال تحقیق است
حجت الاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیات علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از پروژه موظفی پژوهشی در دست انجام خود در پژوهشگاه گفت.
توضیحات بیشتر »اشکالات «اصول الفقه» از دیدگاه شهید صدر(ره)
شبکه اجتهاد: بازنگری در متون درسی حوزه در رشتههای مختلف و از جمله رشته اصول فقه و جایگزینی متون بهتر و کاملتر، که با گذشت زمان به میدان میآید، جای بحث و گفتوگو ندارد، وگرنه شایسته نبود از «عده الاصول» شیخ طوسی و «الذریعه» سیدمرتضی تخطی شود. تدوین کتاب «معالم الاصول» در زمان خودکاری نو بود و با تحول و تکامل علم اصول، دو محصول جدید دیگر یعنی «فرائدالاصول» و «کفایه الاصول» به میدان بحث و تدریس وارد شد و به تدریج برخی متون درسی مانند «قوانین الاصول» کنار گذاشته شد. و امروز دیگر کسی با این تغییرات و اصلاحات نمیتواند مخالف باشد چون مدتی از آن گذشته و رایج و دارج شده است.
توضیحات بیشتر »