شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
کتاب «تجذیر المسأله الاصولیه؛ قواعد و فوائد و مباحث نافعه فی عملیه الاستدلال الفقهی» تقریر مباحث استاد شیخ باقر ایروانی (مدرس برجسته حوزه علمیه نجف اشرف) است که به قلم سید علی جمیل الموزانی به رشته تحریر درآمده است.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «تجذیر المسأله الاصولیه» تقریر بخشی از دوره چهارم درس خارج اصول استاد شیخ باقر ایروانی (سال ۱۴۳۶ ه.ق) در حوزه علمیه نجف اشرف است.
موضوعات مطرح شده در کتاب حاضر مسائل پرکاربردیست که لابلای مباحث مختلف فقهی و اصولی ذکر شده‌اند و در کتب متداول علم اصول به شکلی جامع مورد بحث قرار نگرفته‌اند.
کتاب در ۵۰۰ صفحه و سه بخش تنظیم شده‌است: بخش اول، تمهیدی در آشنایی با علم اصول است. بخش دوم شامل ۱۶ قاعده و بخش سوم شامل ۸ فائده می‌باشد.
بخش اول: تمهیدی در آشنایی با علم اصول؛ شامل تعریف علم اصول، مقدار نیاز فقیه به علم اصول، وجه تمایز مسائل علم اصول از دیگر علوم و… . و مدخلی در آشنایی با حکم شرعی؛ شامل حقیت حکم و جعل، اقسام حکم و… .
بخش دوم: قواعد؛ شامل ۱۶ قاعده به این ترتیب: اصاله عدم الزیاده، اصاله الحس فی الاخبار، وجوب الفحص اذا لزمت المخالفه الکثیره، الرخصه المعلّقه علی عنوان وجودی، حرمه التسبیب الی الحرام، التفصیل قاطع للشرکه، مناسبات الحکم و الموضوع، الفحوی و الاولویه، لو کان لبان، مرجعیه العرف، حذف المتعلق دلیل العموم، ترک الاستفصال دلیل العموم، دوران الاحکام مدار الاسماء و العناوین، اذا جاء الاحتمال بطل الاستدلال، دوران الحکم مدار العلّه دون الحکمه و المورد لا یُخصّص الواردَ.
بخش سوم: فوائد؛ شامل ۸ فائده به این ترتیب: فکره الاشتباه فی التطبیق، ورود الدلیل مورد الامضاء، مذاق الشارع، تبعیه الدلاله الالتزامیه للمطابقیه فی الحجیه و عدمها، تآثیر الزمان و المکان علی عملیه الاستنباط، منطقه الفراغ، کیف یفهم الفقیه النصّ و التفقّه فی الدّین.
